SZKOŁA ŚW. JANA

Z Encyklopedia Gdańska
(Różnice między wersjami)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
 
(Nie pokazano 19 wersji utworzonych przez jednego użytkownika)
Linia 4: Linia 4:
 
[[File:Szkoła św. Jana.jpg|thumb|Szkoła św. Jana przy kościele tego wezwania, rys. Stanisław Wincenty Brzęczkowski]]
 
[[File:Szkoła św. Jana.jpg|thumb|Szkoła św. Jana przy kościele tego wezwania, rys. Stanisław Wincenty Brzęczkowski]]
 
[[File:Gimnazjum_św._Jana.jpg|thumb|Szkoła średnia św. Jana przy Fleischergasse 25/28 (ul. Rzeźnicka), 1920]]
 
[[File:Gimnazjum_św._Jana.jpg|thumb|Szkoła średnia św. Jana przy Fleischergasse 25/28 (ul. Rzeźnicka), 1920]]
[[File: Portret_diakona_Karla_Heinricha_Röhra.jpg |thumb| Zaginiony portret diakona Karla Heinricha Röhra, rektora szkoły św. Jana 1771]]
 
[[File:Richard Fricke.png|thumb|Richard Fricke, dyrektor [[SZKOŁA ŚW. PIOTRA I PAWŁA | szkoły św. Piotra i Pawła]] (1898–1901) i szkoły św. Jana (1901–1925)]]
 
  
'''SZKOŁA ŚW. JANA''' (od 15 IV 1824: Realgymnasium zu St. Johann). Początkowo parafialna przy  [[KOŚCIÓŁ ŚW. JANA| kościele św. Jana]], z siedzibą przy obecnej ul. Straganiarskiej 19. Powstała najpewniej wraz z budową kościoła św. Jana w 2 połowie XIV wieku. Po raz pierwszy bezpośrednio wzmiankowana w 1475 w księdze urzędowej oficjała gdańskiego, jej rektorem (Rector scholarum de Sancto Johanne) był wówczas Valentin. W 1495 jej kantorem był [[KLEMME PANKRACY, duchowny, teolog, reformator | Pankratius Klemme]]. <br/><br/>
+
 
Pierwszy budynek szkoły, składający się z sal lekcyjnych i mieszkań nauczycieli, w maju 1576 rozebrano, wznosząc do października tego roku w tym samym miejscu nowy, posadowiony na solidnym fundamencie. Pracami budowlanymi kierował mistrz Paul z Torunia, całość oszacowano na kwotę 4365 grzywien i 11 groszy. Szkołę uroczyście otwarto 22 IV 1577, po nabożeństwie odprawionym z tej okazji orszak uczniów i pedagogów poprowadził do niej ówczesny rektor, Johannes Butterbrodt. 3 VI 1616 rektor [[BRACKERMANN JOHANN, rektor szkoły św. Jana | Johann Brackermann]] uruchomił w szkole tzw. Pauperklasse (klasę dla 50 ubogich uczniów), drugą w Gdańsku (zob. [[SZKOŁA MARIACKA | szkoła mariackia]]). Wizytacja szkoły, dokonana 1 X 1765 przez komisję Rady Miejskiej wykazała m.in. gorszą w porównaniu z innymi szkołami realizację programów szkolnych, słabą jakość większości kadry, skrócenie przez nauczycieli wyższych klas obowiązkowych godzin nauczania na rzecz przeniesienia ich do płatnych godzin dodatkowych. W 1779 szkoła straciła trzy klasy, od 1786 pozostawała jako tzw. szkoła łacińska funkcjonowała poza nowym systemem szkół niemieckich/ obywatelskich (szkoły [[SZKOŁA ŚW. BARBARY | św. Barbary]] i [[SZKOŁA ŚW. BARTŁOMIEJA | św. Bartłomieja]]) oraz od 1791 niemiecko-łacińskiej ([[SZKOŁA ŚW. KATARZYNY | szkoła św. Katarzyny]]), w  
+
'''SZKOŁA ŚW. JANA''' (od 15 IV 1824: Realgymnasium zu St. Johann). Początkowo parafialna przy  [[KOŚCIÓŁ ŚW. JANA| kościele św. Jana]], z siedzibą po północnej stronie kościoła, z adresem przy obecnej ul. Straganiarskiej 19. Powstała najpewniej wraz z budową kościoła św. Jana w 2 połowie XIV wieku. Po raz pierwszy bezpośrednio wzmiankowana w 1475 w księdze urzędowej oficjała gdańskiego, jej rektorem (Rector scholarum de Sancto Johanne) był wówczas Valentin. W 1495 jej kantorem był [[KLEMME PANKRACY, duchowny, teolog, reformator | Pankratius Klemme]]. <br/><br/>
 +
Pierwszy budynek szkoły, składający się z sal lekcyjnych i mieszkań nauczycieli, w maju 1576 rozebrano, wznosząc do października tego roku w tym samym miejscu nowy, posadowiony na solidnym fundamencie. Pracami budowlanymi kierował mistrz Paul z Torunia, całość oszacowano na kwotę 4365 grzywien i 11 groszy. Szkołę uroczyście otwarto 22 IV 1577, po nabożeństwie odprawionym z tej okazji orszak uczniów i pedagogów poprowadził do niej ówczesny rektor, Johannes Butterbrodt. 3 VI 1616 rektor [[BRACKERMANN JOHANN, rektor szkoły św. Jana | Johann Brackermann]] uruchomił w szkole tzw. Pauperklasse (klasę dla 50 ubogich uczniów), drugą w Gdańsku (zob. [[SZKOŁA MARIACKA | szkoła mariacka]]). W początku XVII wieku do szkoły uczęszczało (według obliczeń rektora Gimnazjum Akademickiego [[FABRICIUS (Schmidt) JAKOB, rektor Gimnazjum Akademickiego| Jakoba Fabriciusa]]) około 150 uczniów. Wizytacja szkoły, dokonana 1 X 1765 przez komisję Rady Miejskiej wykazała m.in. gorszą w porównaniu z innymi szkołami realizację programów szkolnych, słabą jakość większości kadry, skrócenie przez nauczycieli wyższych klas obowiązkowych godzin nauczania na rzecz przeniesienia ich do płatnych godzin dodatkowych. W 1779 szkoła straciła trzy klasy, od 1786 pozostawała jako tzw. szkoła łacińska funkcjonowała poza nowym systemem szkół niemieckich/ obywatelskich (szkoły [[SZKOŁA ŚW. BARBARY | św. Barbary]] i [[SZKOŁA ŚW. BARTŁOMIEJA | św. Bartłomieja]]) oraz od 1791 niemiecko-łacińskiej ([[SZKOŁA ŚW. KATARZYNY | szkoła św. Katarzyny]]), w  
 
1796 szkoła zatrudniała czterech nauczycieli, pracujących z 12 uczniami. <br/><br/>
 
1796 szkoła zatrudniała czterech nauczycieli, pracujących z 12 uczniami. <br/><br/>
Budynek szkoły, czasem zwany błędnie „Domem Mrongowiusza” ([[MRONGOWIUSZ KRZYSZTOF CELESTYN, kaznodzieja, językoznawca, patron ulicy| Krzysztof Celestyn Mrongowiusz]] uczył w niej 1812–1855 języka polskiego, ale nigdy tu nie mieszkał), przebudowany wewnątrz w 1865, po zniszczeniach w marcu 1945 odbudowany został w 1983 (zob. [[PRZEDSIĘBIORSTWO PAŃSTWOWE PRACOWNIE KONSERWACJI ZABYTKÓW| Przedsiębiorstwo Państwowe Pracownie Konserwacji Zabytków]]). <br/><br/>
+
Budynek szkoły, czasem zwany błędnie „Domem Mrongowiusza” ([[MRONGOWIUSZ KRZYSZTOF CELESTYN, kaznodzieja, językoznawca, patron ulicy| Krzysztof Celestyn Mrongowiusz]] uczył w niej 1812–1855 języka polskiego, ale nigdy tu nie mieszkał), przebudowany wewnątrz w 1865, po zniszczeniach w marcu 1945 odbudowany został w 1983 (zob. [[PRZEDSIĘBIORSTWO PAŃSTWOWE PRACOWNIE KONSERWACJI ZABYTKÓW| Przedsiębiorstwo Państwowe Pracownie Konserwacji Zabytków]]). Parter zrujnowanego jeszcze w 1970 budynku, wraz z okolicznymi uliczkami (obecnym Zaułkiem Zachariasza Zappio, ul Różaną, jej skrzyżowaniem z ul. Straganiarską i Minogi) oraz kościołem św. Jana posłużył autorom serialu ''Kolumbowie'' do kręcenia scen IV odcinka.<br/><br/>
 
Od 1809 szkoła miejska (Bürgerschule zu St. Johann), 15 IV 1824 przekształcona w szkołę miejską wyższego stopnia, w latach 1824–1848 była pięcioklasową szkołą z językiem łacińskim. Od 1832 wprowadzono obligatoryjną naukę języka angielskiego, z językiem polskim jako nadobowiązkowym (w 1842 zlikwidowanym). Od 13 X 1848 mieściła się w nowym budynku wzniesionym przez władze Gdańska (kosztem 11 689 talarów) przy Heilige-Geist-Gasse 111 (ul. św. Ducha 53/55) – poprzedni budynek (przy Straganiarskiej 19) przeznaczono na szkołę podstawową dla dziewcząt. Uprawnienia do przeprowadzania egzaminów państwowych szkoła uzyskała 30 X 1849; w 1850 absolwenci otrzymali prawo do studiów w Akademii Budowlanej w Berlinie.<br/><br/>
 
Od 1809 szkoła miejska (Bürgerschule zu St. Johann), 15 IV 1824 przekształcona w szkołę miejską wyższego stopnia, w latach 1824–1848 była pięcioklasową szkołą z językiem łacińskim. Od 1832 wprowadzono obligatoryjną naukę języka angielskiego, z językiem polskim jako nadobowiązkowym (w 1842 zlikwidowanym). Od 13 X 1848 mieściła się w nowym budynku wzniesionym przez władze Gdańska (kosztem 11 689 talarów) przy Heilige-Geist-Gasse 111 (ul. św. Ducha 53/55) – poprzedni budynek (przy Straganiarskiej 19) przeznaczono na szkołę podstawową dla dziewcząt. Uprawnienia do przeprowadzania egzaminów państwowych szkoła uzyskała 30 X 1849; w 1850 absolwenci otrzymali prawo do studiów w Akademii Budowlanej w Berlinie.<br/><br/>
 
9 II 1860 szkoła uzyskała uprawnienia średniej szkoły realnej pierwszego stopnia (Realschule erster Ordnung) z siedmioletnim okresem nauczania, dając od 7 I 1870 absolwentom uprawnienia do wyższych studiów matematycznych, przyrodniczych i językowych. Po wprowadzeniu 4 IV 1882 przez Preußische Schulkollegium zarządzenia o nowej klasyfikacji i nazewnictwie instytucji szkolnictwa, nowych planów nauczania i nowego porządku egzaminów, została dziewięcioletnią szkołą średnią wyższego stopnia.<br/><br/>
 
9 II 1860 szkoła uzyskała uprawnienia średniej szkoły realnej pierwszego stopnia (Realschule erster Ordnung) z siedmioletnim okresem nauczania, dając od 7 I 1870 absolwentom uprawnienia do wyższych studiów matematycznych, przyrodniczych i językowych. Po wprowadzeniu 4 IV 1882 przez Preußische Schulkollegium zarządzenia o nowej klasyfikacji i nazewnictwie instytucji szkolnictwa, nowych planów nauczania i nowego porządku egzaminów, została dziewięcioletnią szkołą średnią wyższego stopnia.<br/><br/>
Linia 31: Linia 30:
 
| [[ALEBEKE TESMARUS, rektor gdańskich szkół | Tesmarus Alebeke]]
 
| [[ALEBEKE TESMARUS, rektor gdańskich szkół | Tesmarus Alebeke]]
 
|-  
 
|-  
| 1558–1560
+
| 1552–1554
| Jeremias Willer
+
| Johannes
 +
|-
 +
| 1558–1559
 +
| Jeremias Willer (Willerus)
 
|-  
 
|-  
 
| 1560–1565
 
| 1560–1565
Linia 47: Linia 49:
 
|-  
 
|-  
 
| 1572–1589
 
| 1572–1589
| Johannes Butterbrodt  
+
| Johannes Butterbrodt, za jego kadencji otwarto nowy budynek szkoły
 
|-  
 
|-  
 
| 1590–1601
 
| 1590–1601
 
| [[MOLLER JOHANNES, profesor Gimnazjum Akademickiego, rektor szkoły św. Jana | Johannes Moller]]  
 
| [[MOLLER JOHANNES, profesor Gimnazjum Akademickiego, rektor szkoły św. Jana | Johannes Moller]]  
 
|-  
 
|-  
 +
| 1601
 +
| Martin Reinhold, poprzednio nauczyciel w szkole św. Piotra i Pawła, za głoszenie kalwińskich poglądów odwołany 
 +
|-
 
| 1603–1610
 
| 1603–1610
 
| [[HOPPE JOHANNES jr., rektor szkoły św. Jana | Johannes Hoppe]]
 
| [[HOPPE JOHANNES jr., rektor szkoły św. Jana | Johannes Hoppe]]
 
|-  
 
|-  
 
| 1610–1615
 
| 1610–1615
| Georg Schoch  
+
| [[SCHOCH GEORG, rektor szkoły św. Jana | Georg Schoch]]
 
|-  
 
|-  
 
| 1615–1621
 
| 1615–1621
Linia 80: Linia 85:
 
|-  
 
|-  
 
| 1709–1710
 
| 1709–1710
| Emanuel Kühn
+
| [[KÜHN EMANUEL, rektor szkoły św. Jana | Emanuel Kühn]]
 
|-  
 
|-  
 
| 1710–1731
 
| 1710–1731
| Johann Zabani
+
| [[ZABANI JOHANN, rektor szkoły św. Jana | Johann Zabani]]
 
|-  
 
|-  
 
| 1731–1745
 
| 1731–1745
| Johann Joachim Satorius
+
| [[SARTORIUS JOHANN JOACHIM, rektor szkoły św. Jana | Johann Joachim Sartorius]]
 
|-  
 
|-  
 
| 1745–1755
 
| 1745–1755
| [[EHWALD  JOHANN GOTTFRIED, rektor szkół, pastor w Wisłoujściu | Johann Gottfried Ehwald]]
+
| [[EHWALD  JOHANN GOTTFRIED, rektor szkół, kaznodzieja, pastor | Johann Gottfried Ehwald]]
 
|-  
 
|-  
 
| 1755–1765
 
| 1755–1765
| Johann Konstantin Brauser, w latach 1756–1765 także opiekun biblioteki kościoła św. Jana, której sporządził katalog
+
| Johann Konstantin Brauser, poprzednio konrektor, ok. 1750 autor projektu zmian w szkolnictwie gdańskim (zalecał drukowanie programów nauczania, kontrolę ich wykonania przez wizytacje, podniesienie poziomu wykształcenia nauczycieli)<br/> w latach 1756–1765 także opiekun biblioteki kościoła św. Jana, której sporządził katalog
 
|-  
 
|-  
 
| 1766–1768
 
| 1766–1768
Linia 101: Linia 106:
 
|-  
 
|-  
 
| 1771
 
| 1771
| Karl Heinrich Röhr
+
| [[RÖHR KARL HEINRICH, rektor szkoły św. Jana, diakon kościoła św. Bartłomieja | Karl Heinrich Röhr]]
 
|-  
 
|-  
 
| 1771–1774
 
| 1771–1774
Linia 110: Linia 115:
 
|-  
 
|-  
 
| 1792–1809
 
| 1792–1809
| Johann Ernst Kalhofner
+
| Johann Ernst Kalhofner (ur. 19 XI 1764), w 1770 konrektor mieszkający przy Breitgasse (ul. Szeroka) <br/> w 1780 kandydat [[LUTERANIE | Ministerium Duchownego]], 16 IV 1792 zweryfikowany
 
|-  
 
|-  
 
| 1810–1812
 
| 1810–1812
Linia 140: Linia 145:
 
|-  
 
|-  
 
| 1901–1925
 
| 1901–1925
| Richard Fricke  
+
| [[FRICKE RICHARD, dyrektor szkół św. Piotra i Pawła oraz św. Jana| Richard Fricke]]
 
|-  
 
|-  
 
| 1926–1927
 
| 1926–1927
Linia 219: Linia 224:
 
| style="vertical-align:top" | 1921–1931 szkoła realna św. Jana
 
| style="vertical-align:top" | 1921–1931 szkoła realna św. Jana
 
|-  
 
|-  
| style="vertical-align:top" | Class Hermann
+
| style="vertical-align:top" | [[CLASS HERMANN, nauczyciel, pastor| Class Hermann]]
 
| style="vertical-align:top" | 9 IX 1847 Malbork – 17 I 1939 Gdańsk
 
| style="vertical-align:top" | 9 IX 1847 Malbork – 17 I 1939 Gdańsk
| style="vertical-align:top" | uniwersytet w Królewcu 
+
| style="vertical-align:top" |  
| style="vertical-align:top" | język niemiecki, łacina, religia
+
| style="vertical-align:top" |  
| style="vertical-align:top" | 1871–1883 szkoła realna św. Jana
+
| style="vertical-align:top" |  
 
|-  
 
|-  
 
| style="vertical-align:top" | Deichsel Gerhard
 
| style="vertical-align:top" | Deichsel Gerhard
Linia 262: Linia 267:
 
| style="vertical-align:top" | 1886–1925  szkoła realna św. Jana
 
| style="vertical-align:top" | 1886–1925  szkoła realna św. Jana
 
|-
 
|-
| style="vertical-align:top" | Fricke Richard
+
| style="vertical-align:top" | [[FRICKE RICHARD, dyrektor szkół św. Piotra i Pawła oraz św. Jana| Fricke Richard]]
| style="vertical-align:top" | 1 VI 1859  Hasslinghausen (Westfalia) –po 1935 poza Gdańskiem
+
| style="vertical-align:top" |  
| style="vertical-align:top" | uniwersytety w Getyndze i Strassburgu
+
 
| style="vertical-align:top" | język francuski   
 
| style="vertical-align:top" | język francuski   
| style="vertical-align:top" | 1901–1927 dyrektor szkoły realnej św. Jana, wcześniej 1898–1901 dyrektor  [[SZKOŁA ŚW. PIOTRA I PAWŁA | szkoła realnej św. Piotra i Pawła]]
+
| style="vertical-align:top" |  
 
|-
 
|-
 
| style="vertical-align:top" | Gäbelein Walter
 
| style="vertical-align:top" | Gäbelein Walter

Aktualna wersja na dzień 17:15, 7 lis 2024

Szkoła św. Jana przy kościele tego wezwania przy Häkergasse 19 (ul. Straganiarska), przełom XIX/XX wieku
Szkoła św. Jana przy kościele tego wezwania przy Häkergasse 19 (ul. Straganiarska), 1925
Szkoła św. Jana przy kościele tego wezwania, rys. Stanisław Wincenty Brzęczkowski
Szkoła średnia św. Jana przy Fleischergasse 25/28 (ul. Rzeźnicka), 1920


SZKOŁA ŚW. JANA (od 15 IV 1824: Realgymnasium zu St. Johann). Początkowo parafialna przy kościele św. Jana, z siedzibą po północnej stronie kościoła, z adresem przy obecnej ul. Straganiarskiej 19. Powstała najpewniej wraz z budową kościoła św. Jana w 2 połowie XIV wieku. Po raz pierwszy bezpośrednio wzmiankowana w 1475 w księdze urzędowej oficjała gdańskiego, jej rektorem (Rector scholarum de Sancto Johanne) był wówczas Valentin. W 1495 jej kantorem był Pankratius Klemme.

Pierwszy budynek szkoły, składający się z sal lekcyjnych i mieszkań nauczycieli, w maju 1576 rozebrano, wznosząc do października tego roku w tym samym miejscu nowy, posadowiony na solidnym fundamencie. Pracami budowlanymi kierował mistrz Paul z Torunia, całość oszacowano na kwotę 4365 grzywien i 11 groszy. Szkołę uroczyście otwarto 22 IV 1577, po nabożeństwie odprawionym z tej okazji orszak uczniów i pedagogów poprowadził do niej ówczesny rektor, Johannes Butterbrodt. 3 VI 1616 rektor Johann Brackermann uruchomił w szkole tzw. Pauperklasse (klasę dla 50 ubogich uczniów), drugą w Gdańsku (zob. szkoła mariacka). W początku XVII wieku do szkoły uczęszczało (według obliczeń rektora Gimnazjum Akademickiego Jakoba Fabriciusa) około 150 uczniów. Wizytacja szkoły, dokonana 1 X 1765 przez komisję Rady Miejskiej wykazała m.in. gorszą w porównaniu z innymi szkołami realizację programów szkolnych, słabą jakość większości kadry, skrócenie przez nauczycieli wyższych klas obowiązkowych godzin nauczania na rzecz przeniesienia ich do płatnych godzin dodatkowych. W 1779 szkoła straciła trzy klasy, od 1786 pozostawała jako tzw. szkoła łacińska funkcjonowała poza nowym systemem szkół niemieckich/ obywatelskich (szkoły św. Barbary i św. Bartłomieja) oraz od 1791 niemiecko-łacińskiej ( szkoła św. Katarzyny), w 1796 szkoła zatrudniała czterech nauczycieli, pracujących z 12 uczniami.

Budynek szkoły, czasem zwany błędnie „Domem Mrongowiusza” ( Krzysztof Celestyn Mrongowiusz uczył w niej 1812–1855 języka polskiego, ale nigdy tu nie mieszkał), przebudowany wewnątrz w 1865, po zniszczeniach w marcu 1945 odbudowany został w 1983 (zob. Przedsiębiorstwo Państwowe Pracownie Konserwacji Zabytków). Parter zrujnowanego jeszcze w 1970 budynku, wraz z okolicznymi uliczkami (obecnym Zaułkiem Zachariasza Zappio, ul Różaną, jej skrzyżowaniem z ul. Straganiarską i Minogi) oraz kościołem św. Jana posłużył autorom serialu Kolumbowie do kręcenia scen IV odcinka.

Od 1809 szkoła miejska (Bürgerschule zu St. Johann), 15 IV 1824 przekształcona w szkołę miejską wyższego stopnia, w latach 1824–1848 była pięcioklasową szkołą z językiem łacińskim. Od 1832 wprowadzono obligatoryjną naukę języka angielskiego, z językiem polskim jako nadobowiązkowym (w 1842 zlikwidowanym). Od 13 X 1848 mieściła się w nowym budynku wzniesionym przez władze Gdańska (kosztem 11 689 talarów) przy Heilige-Geist-Gasse 111 (ul. św. Ducha 53/55) – poprzedni budynek (przy Straganiarskiej 19) przeznaczono na szkołę podstawową dla dziewcząt. Uprawnienia do przeprowadzania egzaminów państwowych szkoła uzyskała 30 X 1849; w 1850 absolwenci otrzymali prawo do studiów w Akademii Budowlanej w Berlinie.

9 II 1860 szkoła uzyskała uprawnienia średniej szkoły realnej pierwszego stopnia (Realschule erster Ordnung) z siedmioletnim okresem nauczania, dając od 7 I 1870 absolwentom uprawnienia do wyższych studiów matematycznych, przyrodniczych i językowych. Po wprowadzeniu 4 IV 1882 przez Preußische Schulkollegium zarządzenia o nowej klasyfikacji i nazewnictwie instytucji szkolnictwa, nowych planów nauczania i nowego porządku egzaminów, została dziewięcioletnią szkołą średnią wyższego stopnia.

Od 14 IV 1872 w nowej siedzibie, na I piętrze wschodniego i południowego skrzydła byłego klasztoru franciszkanów przy Fleischergasse 25/28 (ul. Rzeźnicka) na Starym Przedmieściu (z aulą w dawnym Małym Refektarzu na parterze). Była siedziba przy Heilige-Geist-Gasse 111 (ul. św. Ducha 53/55) nadal pełniła funkcje szkolne (1872–1904 Głównomiejska Szkoła Średnia dla Chłopców (Rechtstädtiche Knaben Mittelschule), 1905–1931 szkoła elementarna (Hilfsschule), 1931–1939 żydowska szkoła podstawowa (Jüdische Hauptschule), 1939–1945 szkoła elementarna (Hilfsschule)).

Od 1899 stopniowo przebudowano nauczanie na podstawie planów reformy frankfurckiej. Podstawy nauczania języków obcych nie miały już bazować na języku łacińskim, lecz na języku francuskim. W 1901 absolwenci, po uzyskaniu świadectwa dojrzałości, otrzymali możliwość studiowania medycyny i nauk prawnych. W 1902/1903 przejęła dalsze pomieszczenia po Państwowej Szkole Sztuki i Rzemiosła Artystycznego ( Królewska Szkoła Sztuk Pięknych). Funkcjonowała do 1945. MLJANSZ

Rektorzy szkoły św. Jana
1475 Valentin
1487 Simon Viver
1495 Johannes
1545 Tesmarus Alebeke
1552–1554 Johannes
1558–1559 Jeremias Willer (Willerus)
1560–1565 Johannes Tiedemann
1565–1570 Kaspar Kessel
1570–1571 Thomas Movius
1571–1572 Matthias Menius
1572–1589 Johannes Butterbrodt, za jego kadencji otwarto nowy budynek szkoły
1590–1601 Johannes Moller
1601 Martin Reinhold, poprzednio nauczyciel w szkole św. Piotra i Pawła, za głoszenie kalwińskich poglądów odwołany
1603–1610 Johannes Hoppe
1610–1615 Georg Schoch
1615–1621 Johann Brackermann
1621–1627 Enoch Hutzing II
1627–1630 Georg Neufeld sen.
1630–1653 Martin Georg Schepp
1653–1701 Friedrich Büthner
1701–1702 Christian Sahm
1703–1709 Matthias Damitz
1709–1710 Emanuel Kühn
1710–1731 Johann Zabani
1731–1745 Johann Joachim Sartorius
1745–1755 Johann Gottfried Ehwald
1755–1765 Johann Konstantin Brauser, poprzednio konrektor, ok. 1750 autor projektu zmian w szkolnictwie gdańskim (zalecał drukowanie programów nauczania, kontrolę ich wykonania przez wizytacje, podniesienie poziomu wykształcenia nauczycieli)
w latach 1756–1765 także opiekun biblioteki kościoła św. Jana, której sporządził katalog
1766–1768 Ernst Jakob Danovius
1768–1771 Samuel Friedrich Unselt
1771 Karl Heinrich Röhr
1771–1774 Karl Benedict Cosack
1774–1791 Johann Erdmann Klatt
1792–1809 Johann Ernst Kalhofner (ur. 19 XI 1764), w 1770 konrektor mieszkający przy Breitgasse (ul. Szeroka)
w 1780 kandydat Ministerium Duchownego, 16 IV 1792 zweryfikowany
1810–1812 Daniel Christoph Liebeskind
1812–1824 Johann Wilhelm Bihn
ML
Dyrektorzy szkoły średniej św. Jana (1824–1945)
1824–1866 Matthias Gotthilf Löschin
1866–1868 vacat
1869–1893 Emil Wilhelm Panten
1893–1894 vacat
1895–1900 Ernst Meyer
1901–1925 Richard Fricke
1926–1927 Alfred Winderlich
1927–1936 Willi Jentzsch
1936–1945 Walther Faber
ML
Nauczyciele szkoły św. Jana w latach 1824–1945
Nazwisko i imię Czas życia Wykształcenie Nauczany przedmiot Okres pracy
Adami Peter 6 XXI 1912 – po 1939 studia wyższe 1936 – po 1939 szkoła realna św. Jana
Bail Theodor Karl 5 V 1833 Chojnów – 4 X 1922 Gdańsk uniwersytet we Wrocławiu chemia, przyroda 1862–1900 szkoła realna św. Jana, jednocześnie 1863–1874 nauczyciel kontraktowy w Szkole Średniej dla Dziewcząt im. Wiktorii
Bartels Paul 13 II 1879 Werrnigerode (Saksonia-Anhalt) – 28 III 1942 Gdańsk uniwersytet język francuski, chemia, matematyka 1935–1942 szkoła realna św. Jana
Behrend Johann 29 I 1888 – po 1942 uniwersytet język niemiecki, łacina 1913–1926 szkoła realna św. Jana, następnie 1926–1942 dyrektor Gimnazjum Miejskiego
Bihn Johann Wilhelm około 1773 Gdańsk – 26 VII 1836 Gdańsk uniwersytet 1812–1824 rektor, 1824–1829 pedagog w szkole św. Jana
Brandstäter Georg Friedrich 28 VII 1864 Gdańsk – po 1942 Instytut Muzyki Kościelnej Berlin muzyka, śpiew 1898–1928 szkoła realna św. Jana, wcześniej w Gdańsku 1889–1898 w rejonowej szkole dla dziewcząt przy Weidengasse 61 (ul. Łąkowa)
Brandt Friedrich Adolpf 1 I 1855 Stade (Holstein) – 18 V 1901 Gdańsk uniwersytety w Lipsku, Berlinie, Królewcu języki niemiecki, francuski, angielski 1887–1901 szkoła realna św. Jana, jednocześnie i później 1891–1901 szkoła św. Piotra i Pawła
Brandt Heinrich Adolph 24 VII 1824 Kwidzyń – 20 II 1889 Gdańsk uniwersytet w Królewcu łacina, greka 1855–1889 szkoła realna św. Jana
Braun Fritz Friedrich Wilhelm 27 XI 1873 Gdańsk – 22 I 1931 Gdańsk uniwersytet historia 1921–1931 szkoła realna św. Jana
Class Hermann 9 IX 1847 Malbork – 17 I 1939 Gdańsk
Deichsel Gerhard 13 IX 1882 – po 1939 uniwersytet 1911 – po 1939 szkoła realna św. Jana
Eggert Johannes Friedrich 9 XII 1853 Jankowo koło Gdańska – 29 XII 1937 Gdańsk uniwersytety w Berlinie i Lipsku język niemiecki, łacina, greka 1884–1919 szkoła realna św. Jana
Faber Walther 15 IX 1884 Mülhausen (Gvardejsk, Rosja) –16 III 1861 Hahnenklee (Niemcy) uniwersytet historia, łacina, greka 1913–1936 szkoła realna św. Jana, w 1936 – 1945 jej dyrektor
Fincke Gustav 15 IV 1843 Neuland (Löwenburg, Saksonia –15 IV 1914 Jena uniwersytety w Berlinie i Lipsku języki francuski i angielski 1869–1913 szkoła realna św. Jana
Flach Emil Georg 16 V 1851 Halberstadt – 23 XI 1888

Gdańsk

uniwersytety w Lipsku i Greifswaldzie matematyka, fizyka 1876–1878 szkoła realna św. Jana, następnie 1878–1888 w Gimnazjum Miejskim
Freudenthal Eugen Alexander 26 IV 1859 Gdańsk – 27 XII 1927 uniwersytet Kilonia języki niemiecki, francuski, angielski 1886–1925 szkoła realna św. Jana
Fricke Richard język francuski
Gäbelein Walter 22 IV 1901 – po 1936 uniwersytet 1933–1936 szkoła realna św. Jana, wcześniej 1926–1933 w Gimnazjum przy Weidengasse 1 (ul. Łąkowa)
Giese Paul 2 II 1847 Szczecin – 10 IV 1931 Sopot uniwersytet w Greifswaldzie języki francuski, angielski, łacina, historia 1872–1913 szkoła realna św. Jana
Gieswald Hermann Robert 18 I 1824 Królewiec – 23 II 1862 Gdańsk uniwersytet w Królewcu matematyka, botanika 1851–1862 szkoła realna św. Jana, jednocześnie 1856–1862 w Szkole Średniej dla Dziewcząt im. Wiktorii
Görtz Heinz 5 IV 1908 – po 1939 studia wyższe 1938 – po 1939 szkoła realna św. Jana
Gramse Bruno 17 III 1910 – po 1939 studia wyższe 1936 – po 1939 szkoła realna św. Jana
Gronau Johann Friedrich 11 XI 1803 Królewiec – 14 VIII 1887 Oels (Niemcy) uniwersytet w Królewcu matematyka, język francuski 1830–1836, 1836–1837 vacat, 1837–1873 szkoła realna św. Jana
Hammer Erich 23 V 1910 – po 1939 studia wyższe 1937 – po 1939 szkoła realna św. Jana
Hess Max Theodor 8 XII 1858 Gdańsk – 9 XI 1914 Gdańsk uniwersytet w Berlinie matematyka, fizyka, przyroda 1888–1914 szkoła realna św. Jana
Hildebrandt Horst 20 X 1909 Gdańsk – po 1939 studia wyższe 1938 – po 1939 szkoła realna św. Jana
Hoffmann Ernst 7 II 1884 – po 1935 uniwersytet język niemiecki, historia 1908–1927 i 1935 szkoła realna św. Jana
Hönig Gustav 4 II 1889 – po 1935 uniwersytet 1914–1935 szkoła realna św. Jana
Hotz Georg 25 II 1894 – 6 X 1933 Elbląg (katastrofa lotnicza) uniwersytet 1919–1933 szkoła realna św. Jana
Jankewitz Gustav Adolf 20 IV 1846 – 7 XI 1897 Gdańsk konserwatorium muzyczne muzyka, śpiew 1871–1897 szkoła realna św. Jana
Jankowsky Rudolf uniwersytet, dr filozofii język niemiecki, historia 1905–1909 szkoła realna św. Jana
Koch August 10 III 1836 Tylża – 1893 szpital psychiatryczny uniwersytet w Królewcu języki angielski i francuski 1869–1874 szkoła realna św. Jana
Korella Wilhelm 2 III 1861 Nowy Dwór Gdański – wrzesień 1954 Niemcy uniwersytet w Królewcu chemia, przyroda 1888–1926 szkoła realna św. Jana
Krause Erich 14 III 1913 Gdańsk – po 1939 studia wyższe 1938 – po 1939 szkoła realna św. Jana
Küster Wilhelm 1 VII 1801 Neu-Anspach (Hesja) – 8 VII 1897 Gdańsk uniwersytet w Halle łacina, języki niemiecki i francuski 1834–1871 wyższa szkoła miejska św. Jana
Lakowitz Konrad Waldemar 22 VI 1859 Gdańsk – wiosna 1945 Gdańsk uniwersytet we Wrocławiu, dr filozofii przyroda 1886–1892 szkoła realne św. Jana, następnie 1892–1929 Gimnazjum Królewskie (Długie Ogrody/ Łąkowa)
Laubert Carl Johann Eduard 27 VI 1824 Quendlinburg (Saksonia-Anhalt) – 29 VIII 1899 Hildesheim (Dolna Saksonia) uniwersytety w Berlinie i w Halle języki francuski i angielski 1860–1869 szkoła realna św. Jana, jednocześnie 1865–1867 w Szkole Średniej dla Dziewcząt im. Wiktorii
Lohmeyer Friedrich Gustav 30 XII 1838 Gumbinnen (Gusiev, Rosja, obwód kaliningradzki) – 5 III 1904 Gdańsk uniwersytet w Królewcu historia 1864–1904 szkoła realna św. Jana
Matthias Gotthilf Löschin 24 II 1790 Gdańsk – 31 I 1868 Gdańsk uniwersytet Królewiec łacina, greka, język niemiecki, historia 1824–1866 dyrektor szkoły św. Jana
Mahlau Ernst Johannes 15 I 1851 powiat Malbork – 13 IV 1901 Gdańsk seminarium nauczycielskie w Pasłęku muzyka, śpiew 1885–1896 szkoła realna św. Jana, następnie 1896–1901 szkoła św. Piotra i Pawła
Medem Richard
(zob. Fischersche Töchterschule)
24 VIII 1854 Królewiec – 21 VIII 1930 Gdańsk uniwersytety w Królewcu, Berlinie, Tybindze języki niemiecki, francuski, angielski 1877–1924 szkoła realna św. Jana
Mehler Ferdinand Gustav 13 XII 1835 Wielkopolska – 13 VII 1895 Berlin uniwersytet w Berlinie matematyka, fizyka, chemia, język niemiecki 1863–1869 szkoła realna św. Jana
Meyer Bruno Hans 4 VI 1872 Förder-stadt (Turyngia) – po 1939 uniwersytet łacina, religia, język niemiecki 1912 – po 1939 szkoła realna św. Jana
Meyer Ernst 13 XI 1843 Stralsund – 11 V 1917 Sopot uniwersytety w Jenie i Greifwaldzie język niemiecki, łacina, greka 1894–1900 dyrektor szkoły realnej św. Jana
Miehlke Paul Willhelm 27 XI 1890 Grudziądz – 12 IX 1934 Gdańsk uniwersytet języki francuski i angielski, gimnastyka 1916–1934 szkoła realna św. Jana i jednocześnie 1921–1927 w Gimnazjum Miejskim
Mielke Paul 22 IV 1909 – po 1939 uniwersytet 1933 – po 1939 szkoła realna św. Jana
Milack Walter 4 VIII 1891 Gdańsk – około 16 IV 1945 obóz rosyjski Grudziądz uniwersytet we Wrocławiu historia, łacina 1919–1929 szkoła realna św. Jana
Mrongowiusz Krzysztof Celestyn 19 VII 1764 Olsztynek – 3 VI 1855 Gdańsk uniwersytet w Królewcu język polski 1818–1842 średnia szkoła miejska św. Jana
Müller August 25 I 1895 – po 1935 uniwersytet 1932–1935 szkoła realna św. Jana
Neuber Rudolf Heinrich 11 I 1862 – 22 I 1940 seminarium nauczycielskie rysunki 1890–1928 szkoła średnia św. Jana
Panten Emil Wilhelm 2 II 1821 Kwidzyń – 21 V 1893 Sopot uniwersytet w Berlinie język niemiecki, historia 1843–1893 szkoła realna św. Jana, 1869–1893 dyrektor
Plate Hans 15 V 1901 – po 1939 uniwersytet, dr filozofii 1926 – po 1939 szkoła realna św. Jana
Rebeschke Johannes 9 V 1908 – po 1939 1935 – po 1939 szkoła realna św. Jana
Riedel Otto Heinrich 1 XI 1879 Hannover – 22 XII 1941 Gdańsk uniwersytet języki niemiecki i francuski 1905–1911 szkoła realna św. Jana, następnie w Gimnazjum Miejskim
Rühle Paul 3 VIII 1858 Głogów – 23 XI 1895 Gdańsk uniwersytety w Greifswaldzie, Berlinie, Halle język niemiecki, religia, historia 1884–1895 szkoła realna św. Jana
Scheeffer Eugen 9 VI 1850 Królewiec – po 1908 poza Gdańskiem uniwersytet w Królewcu matematyka, fizyka 1878–1904 szkoła realna św. Jana
Schmidt Fritz 28 XI 1887 – po 1934 uniwersytet, dr filozofii 1923–1934 szkoła realna św. Jana
Schmidt Heinrich Hermann 15 V 1821 Królewiec – 13 VII 1876 Gdańsk uniwersytet w Królewcu język niemiecki, łacina 1860–1876 szkoła realna św. Jana
Schmidt Heinrich Rudolf 1814 Królewiec – 1869 Elbląg uniwersytet w Królewcu matematyka, fizyka, chemia 1832–1852 wyższa szkoła miejska św. Jana
Schultze Siegfried Sigismund 11 IX 1817 Gdańsk – 11 IV 1901 Gdańsk seminarium nauczycielskie w Jankowie pod Gdańskiem klasy wstępne 1853–1890 szkoła realna św. Jana
Schumann Eduard 16 VI 1844 Kraskowo koło Kętrzyna – 26 XII 1914 Sopot uniwersytet w Królewcu matematyka, fizyka 1868–1909 szkoła realna św. Jana
Steinert Hugo 3 II 1857 Gumbinnen (Gusiev, Rosja, obwód kaliningradzki) – po 1898 poza Gdańskiem uniwersytet w Królewcu języki niemiecki, francuski, łacina, historia 1889–1898 szkoła realna św. Jana
Stentzler Paul Karl 4 III 1860 Prabuty – 15 IV 1935 Gdańsk uniwersytety w Berlinie, Greifswaldzie języki francuski, angielski, niemiecki 1899–1925 szkoła realna św. Jana
Stobbe Hermann Friedrich ( syn kupca Petera Friedricha Stobbe) 25 X 1816 Gdańsk – 12 IV 1872 Gdańsk uniwersytety w Berlinie i w Królewcu język niemiecki, łacina 1848–1872 szkoła realna św. Jana
Strehl Willy 22 IX 1858 Pasłęk – 19 I 1922 Gdańsk uniwersytet w Królewcu i w Marburgu historia, język niemiecki 1898–1922 szkoła realna św. Jana, wcześniej 1891–1898 szkoła św. Piotra i Pawła
Süming Franz 7 II 1841 Soest (Hannover) – 24 I 1911 Freiburg uniwersytet w Halle język niemiecki, łacina 1876–1898 szkoła realna św. Jana
Völkel Otto Adalbert 1 I 1848 Gdańsk – 9 II 1908 Gdańsk uniwersytety w Królewcu i Getyndze historia, geografia 1873–1876 szkoła realna św. Jana, następnie 1878–1891 dyrektor Akademii Handlowej i do 1898 dyrektor szkoły św. Piotra i Pawła.
Weidemann Hermann 9 IV 1846 Adaswalde (Gerdauen) Prusy – 3 VII 1899 Gdańsk uniwersytet w Królewcu język niemiecki, łacina 1871–1901 szkoła realna św. Jana
Weiss Johann Carl 24 II 1820 Królewiec – 19 VII 1880 Gdańsk uniwersytet w Królewcu języki niemiecki, francuski, łacina, matematyka 1853–1860 szkoła realna św. Jana
Wentscher Herbert 12 VI 1900 – po 1939 1933 – po 1939 szkoła realna św. Jana
Wiechmann Johannes zginął na froncie 26 VI 1915 uniwersytet matematyka 1908–1914 szkoła realna św. Jana
Winderlich Alfred 10 IV 1880 – po 1935 poza Gdańskiem uniwersytety we Wrocławiu, Lipsku i Greifswaldzie, doktor filozofii matematyka, fizyka, chemia, przyroda 1919–1924 szkoła realna św. Jana, w 1926– 1927 dyrektor, od 1924 do 1926 dyrektor Gimnazjum przy Weidengasse 1 (ul. Łąkowa) , senator II Wolnego Miasta Gdańska
Zander Friedrich Wilhelm 26 XI 1868 Gdańsk – 19 XI 1933 Gdańsk seminarium nauczycielskie gimnastyka 1888–1920 szkoła realna św. Jana
Zehrer Hans 17 II 1900 – po 1936 uniwersytet 1926–1936 szkoła realna św. Jana
MrGl
Liczba uczniów szkoły św. Jana
w XIX i początkach XX wieku
1853 437
1857 529
1860 473
1861 530
1865 563
1868 489
1870 468
1880 457
1901 300
1915 233 (w tym 8 uciekinierów
z Prus Wschodnich)
ML
⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania