KRÓLEWSKA SZKOŁA SZTUK PIĘKNYCH
| < Poprzednie | Następne > |
_mieszcz%C4%85ca_Szko%C5%82%C4%99_Sztuk_Pi%C4%99knych,_Johann_Carl_Schultz,_1868.JPG)
KRÓLEWSKA SZKOŁA SZTUK PIĘKNYCH (Königliche Kunstschule), założona w 1803 przez prezydenta prowincji Prusy Zachodnie Friedricha L. Schröttera, początkowo z siedzibą w budynku ► szkoły mariackiej, od 1804 w ► Złotej Bramie i górnych piętrach Strzelnicy św. Jerzego. Miała charakter uczelni półwyższej, pierwszym dyrektorem był ► Johann Adam Breysig.
Po zajęciu Gdańska przez wojska napoleońskie od 1 I 1808 działała w tym samym miejscu i pod tym samym kierownictwem jako Königliche Kunst- und Handwerksschule (Królewska Szkoła Sztuk Pięknych i Rzemiosła Artystycznego), następnie zwana w 1854 skrótowo Kunstschule, a w 1869 Königliche Provinzial-Kunst- und Gewerbeschule. Tego typu szkoły, które powstały z inicjatywy władz pruskich, miały przygotować nauczycieli rysunków w szkołach elementarnych, a także utalentowaną młodzież do studiów w akademiach sztuk pięknych. Nauka była odpłatna. Uczono rysunku, zasad perspektywy w sztuce, podstaw rysunku odręcznego, szkiców z natury, malarstwa oraz rzeźby. Nauczycielami, obok Johanna Adama Breysiga byli: ► Karl Friedrich Meyerheim, w 1821 nauczycielem rysunku Ludwig Steffen. Współpracował ze szkołą kupiec, autor rysunków i akwarel ► August Lobegott Randt. W 1822 szkoła pozyskała jako pedagoga znanego już w świecie artystycznym nadreńskiego malarza ► Franza Josepha Manskirscha. Po śmierci Johanna Adama Breysiga do 1834 szkołą kierował Karl Friedeich Meyerheim.
W 1834 dyrektorem szkoły i pedagogiem został jej dawny uczeń ► Johann Carl Schultz, nadając jej artystyczny kierunek. W 1844 zatrudnił jako drugiego pedagoga rzeźbiarza ► Rudolfa Freitaga, który był związany ze szkołą aż do swej śmierci. Program szkoły został ukierunkowany na przygotowanie młodzieży męskiej zarówno do samodzielnej pracy artystycznej, jak i do dalszych studiów na wyższych uczelniach artystycznych. Miała elitarny charakter, uczęszczało do niej jednocześnie najwyżej kilkudziesięciu uczniów. Wśród nich do 1873 wymienić trzeba gdańskich pedagogów i samodzielnych twórców: ► Ferdinanda Gottlieba Grentzenberga, ► Adolfa Eugena Troschela, ► Karla Gustava Roddego. Wśród artystów, którzy zakończyli edukację na tej szkole, byli: ► Michael Carl Gregorovius, jego synowie ► Wilhelm Eduard i ► Georg Ferdinand, ► Otto Hermann Dahms, ► Gottlieb Robert Dahms i ► David Carl Franz. Inni kontynuowali studia w akademiach sztuk pięknych w Królewcu i w innych ośrodkach niemieckich: ► Albert Juchanowitz, ► Johann Christian Fischer. Uważa się, że tu poznawali pierwsze tajniki zawodu bracia ► Eduard August Hildebrandt i ► Ernst Friedrich Hildebrandt oraz ► Wilhelm August Stryowski. Nauczyciele i uczniowie prezentowali swoje prace na wystawach organizowanych od roku 1836 przez ► Towarzystwo Przyjaciół Sztuki. Po śmierci Johanna Carla Schultza w 1873 w okresie przejściowym szkołą kierował dyrektor Königliche Provinzial-Gewerbeschule (Państwowa Szkoła Rzemieślnicza) Friedrich Carl Grabo (1822–1879).
Po 1873 szkoła zmieniła swój charakter i lokalizację. W latach 1874–1875 przekształcona została w średnią szkołę zawodową, zachowując dotychczasową nazwę Königliche Provinzial-Kunst- und Gewerbeschule (Państwowa Szkoła Sztuki i Rzemiosła Artystycznego), z siedzibą od roku szkolnego 1874/1875 w zachodnim skrzydle dawnego klasztoru franciszkańskiego (► kościół i klasztor franciszkanów św. Trójcy) przy ul. Fleischergasse 25/27 (ul. Rzeźnicka). Początkowo w części sal zajmowanych przez szkołę rzemieślniczą, a po jej likwidacji 1 X 1878 została gospodarzem całego skrzydła zachodniego dawnego klasztoru. Dotychczasowe jej pomieszczenia w domu Bractwa św. Jerzego i Złotej Bramie zajęły biura Zarządu Miasta.
W roku szkolnym 1876–1877 jej dyrektorem został architekt i radca budowlany rejencji (potem władz prowincji Prusy Zachodnie) ► Bruno Ehrhardt, nauczycielami byli m.in.: artyści malarze i rzeźbiarze ► Rudolf Freitag, ► Adolf Eugen Troschel, Wilhelm August Stryowski, Karl Gustav Rodde, ► Bernhard Sturmhöfel, nauczyciel rysunku Robert Krahn (1823–1901), w latach 1877–1881 architekt miejski Gustav Bädecker (1830–1882), w 1884 i 1892 architekt miejski Ernst Waldemar Otto (1846–1904), w 1892 emerytowany radca budowlany Hermann Rathke. Uczyło się w niej przez około cztery lata stu kilkudziesięciu chłopców. Szkoła miała przygotować utalentowanych uczniów do studiów wyższych, innych do pracy w charakterze średniej kadry zawodowej, głównie w budownictwie. Tych kształcono na przyszłych właścicieli własnych firm lub pracowników w firmach. Program szkoły przewidywał naukę rysunku odręcznego, geometrii, zasad perspektywy w rysunku i malarstwie, rysunku technicznego dla murarzy, cieśli, stolarzy, ślusarzy, podstaw technologii budownictwa, materiałoznawstwa.
Jej uczniami byli znani następnie gdańscy artyści: ► Reinhold Bahl, ► Artur Bendrat, ► Berthold Franz Hellingrath. W okresie 1893–1894 szkoła włączona została jako klasa rzemiosła artystycznego do Staatliche Fortbildungs- und Gewerkschule (► Państwowa Rzemieślnicza Szkoła Dokształcająca) przy Heilige-Geist-Gasse 82 (ul. św. Ducha). Według wspomnień Bertholda Franza Hellingratha (spisanych po latach) wcielenie miało miejsce dopiero w 1903, być może w tym roku przeniesiono klasy artystyczne z klasztoru pofranciszkańskiego do nowego budynku Państwowej Rzemieślniczej Szkoły Dokształcającej przy An der Großen Mühle 11/13 (ul. Wielkie Młyny), bowiem Kunstschule po 1895 nie jest notowana w księgach adresowych Gdańska.
