RÖHR KARL HEINRICH, rektor szkoły św. Jana, diakon kościoła św. Bartłomieja
< Poprzednie | Następne > |
KARL HEINRICH RÖHR (17 X 1743 Gdańsk – 7 IX 1805 Gdańsk), rektor szkoły św. Jana. Wnuk Johanna Christopha sen. (ur. 1670), jedno z czworga, ochrzczonych w kościele Najświętszej Marii Panny (NMP), dzieci Johanna Christopha jr (6 III 1705 – 1 IV 1785 Gdańsk, pochowanego w kościele św. Bartłomieja, posiadającego tamże epitafium), mistrza stolarstwa artystycznego i stolarza miejskiego z tytułem radcy budowalnego (Baurat), od 7 XI 1771 posiadającego obywatelstwo Gdańska jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli), oraz jego pierwszej żony, poślubionej w 1735 Anny Cathariny. Trzy jego siostry zmarły we wczesnym dzieciństwie, brat Beniamin Gottlob 17 VIII 1786 podwyższył kategorię swojego dziedziczonego po ojcu obywatelstwa z pracowniczego (robotniczego – stolarza) na kupieckie.
17 VII 1752 zapisany został do czwartej (czyli drugiej) klasy Gimnazjum Akademickiego, od 1764 student teologii w Wittenberdze. 9 VI 1769 zweryfikowany przez gdańskie Ministerium Duchowne jako kaznodzieja. W 1771 powołany na stanowisko rektora szkoły św. Jana, w czasie krótkotrwałej kariery na tym stanowisku dał się poznać jako znakomity i lubiany przez uczniów katecheta. Już od 29 IX 1771 do śmierci diakon kościoła św. Bartłomieja. Założył w 1800 w jednym z pomieszczeń kościoła bibliotekę ludową z bezpłatną wypożyczalnią, uzyskując na jej powstanie książki lub środki finansowe na ich zakup od obywateli, pomagał mu w tym zwłaszcza Dorothea Wilhelmina z Kraftów, wdowa po burmistrzu Johannie Gottfriedzie Reygerze.
Od 28 IV 1772 żonaty był z poślubioną w kościele NMP Jakobine Eleonore (chrzest 30 I 1753 – 15 VI 1783), najstarszą córką złotnika Christiana von Hausena, z którą miał córkę Justine Renate (1780 – 6 I 1859 Gdańsk), od 18 V 1785 żonę gdańskiego kupca Johanna Christopha Grassa. Do 1945 jego portret wisiał po prawej stronie ołtarza głównego w kościele św. Bartłomieja, a wykonany według niego miedzioryt przechowywany był w gdańskiej Bibliotece Miejskiej.
Bibliografia:
Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. VIII, s. 297, 300.
Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 339.
Faber Walther, Die Johannisschule in Danzig vom Mittelalter bis zum Jahre 1824, Danzig 1925, s. 82, 112.
Prätorius Ephraim, Dantziger-Lehrer Gedächtniβ..., Danzig und Leipzig, 1760, s. 10, 98.
Rhesa Ludwig, Kurzgefaßte Nachrichten von allen seit der Reformation an den evangelischen Kirchen in Westpreuszen angestellten Predigern, Königsberg 1834, s. 55.
Katalog der Danziger Stadtbibliothek ..., bearb. Friedrich Schwarz, Bd. VI, Danzig 1913, s. 196.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.–18. Jahrhundert, Klausdorf–Schwentine 1986–1992, Bd. 1, 228; 4, 84.