TARG RYBNY
| < Poprzednie | Następne > |
TARG RYBNY (Fischmarkt; potocznie też Kartoffel- lub Bulwenmarkt bądź Bulwen-Fischmarkt (Targ Kartoflowy, Targ Kartoflano-Rybny, w 1752 po polsku: Rybny Rynek) obecna nazwa od 1945). Powstał po 1342 jako miejsce sprzedaży świeżych ryb mieszkańcom ► Głównego Miasta, zasiedlany stopniowo od około 1360, zwany wówczas „twergasse versus castrum”. Początkowo dochodził do brzegu ► Motławy i południowo-zachodniego narożnika obwarowań ► zamku krzyżackiego. W XIV wieku miejsce ► Jarmarku św. Dominika; w trakcie jarmarku w 1363, z powodu panującej drożyzny, miał tu miejsce ► tumult, głównie mieszkańców ► Osieka i przybyszy z pomorskiej wsi, krwawo stłumiony przez krzyżacką załogę zamku.
W XV wieku niektóre stojące przy nim domy, będące własnością ► klasztoru cystersów w Oliwie, zostały zniszczone (zapewne z pozostałą zabudową) podczas przygotowań gdańszczan w początku ► wojny trzynastoletniej (1454–1466) do zajęcia zamku. W trakcie trwania wojny na fundamentach zamkowej Baszty Rybackiej wzniesiono ►Basztę Łabędź. W październiku 1455 miały tu miejsce rozruchy pospólstwa sprzeciwiającego się podniesieniu na okres wojenny podatków (► buntu Koggego).
W początkach XVI wieku, po zabudowaniu posesji nad Motławą, na odcinku od ► Bramy Straganiarskiej do Baszty Łabędź powstał Fischbrücke (Pomost Rybacki), notowany od 1540, obecnie Rybackie Pobrzeże (zob. ► Długie Pobrzeże). Przejście na pobrzeże przez zabudowę nad Motławą umożliwiała ► Brama Tobiasza. W 1645, po zabudowie części wschodniej w stronę ► Zamczyska, powstał plac zwany Hintermarkt (Targ Tylny) lub Hinterfischmarkt (Tylny Targ Rybny). 18 VIII 1790 na Targu zaprezentowano pierwszy w Gdańsku start balonu z gondolą, w której umieszczono żywe zwierzę, a która po osiągnięciu określonej wysokości (2000 sążni) oddzieliła się od balonu i korzystając ze spadochronu wylądowała bez szwanku. W latach 1870–1873 zlikwidowano przy kamieniczkach ► przedproża.
Funkcjonowały tu ► hotele: pod nr. 5 „In der Goldenen Karosse” (1758–1850), pod nr. 47 „Im Polnischen König” (przed 1797–około 1890). W 1886–1894 czynna była jednotorowa linia tramwaju konnego (► tramwaje), prowadząca do Weidengasse (ul. Łąkowej), przez kolejowy ► Dworzec Brama Nizinna, w 1896 zelektryfikowana i przebiegająca przy ► Dworcu Głównym, w 1929 zlikwidowana.
Podczas II wojny światowej bombardowany już 18 VIII 1942 w ► nalocie lotnictwa radzieckiego, zabudowa zniszczona w marcu 1945. Po wojnie odbudowano tylko pierzeję zachodnią, omijając część wschodnią, nad Motławą. Wśród działających na parterze kamienic sklepów wyróżniał się otwarty w czerwcu 1974, jako drugi w Polsce, pasmanteryjny sklep samoobsługowy (nr 5-6). W latach 2008–2009 w części południowej pierzei wschodniej (pod nr. 11), w miejscu dawnej Bramy Tobiasza, wzniesiono apartamentowiec Symfonia (5 kondygnacji i 1 podziemna, 14 apartamentów; na parterze lokale usługowe). W 2010 po stronie północnej oddano do użytku ► hotel Hilton. W miejscu nieodbudowanych kamienic w 1989 odsłonięto ► pomnik ► Tadeusza Ziółkowskiego. Od 2006 do 2019 funkcjonował przystanek ► tramwaju wodnego „Targ Rybny”.
