Constantin Brandt (30 V 1591 – 15 X 1665),
ławnik (1632),
rajca (od 1641),
sędzia (1642), burgrabia gdański 1651 i 1667, malował
Adolf Boy
Karl Adolf Ferber (5 III 1663 – 24 VII 1737), ławnik (1708), rajca (1728), burgrabia gdański (1734)
Heinrich Schwartzwald (8 lub 13 VII 1642 Gdańsk – 27 III 1705 Gdańsk), ławnik (1688), rajca (1691-1705), burgrabia (1701), portret
Andreasa Stecha, 1682
Johann Anton von Waesberghe (19 IV 1713 Gdańsk – 24 II 1776 Gdańsk), ławnik (1748), rajca (1768-1776), burgrabia (1776), według rysunku
Daniela Chodowieckiego, którego przyjął w stroju domowym, 1773
BURGRABIOWIE (Burggräfliches Amt), urząd przedstawiciela króla polskiego w Gdańsku, utworzony na mocy przywileju Kazimierza Jagiellończyka z 15 V 1457. Nadawał Radzie Głównego Miasta Gdańska prawo corocznego proponowania na ten urząd ośmiu członków rady (burmistrzów i rajców), z których grona król polski wybierał jedną osobę. Burgrabia składał królowi przysięgę.
W latach 1457–1792 było 326 burgrabiów, niektórzy pełnili urząd kilkakrotnie, w sumie 138 osób z 81 rodzin. Zachowały się 224 dokumenty nominacyjne (68,7 %) dla 182 burmistrzów i 144 rajców. Do głównych kompetencji burgrabiego należało reprezentowanie interesów króla polskiego w mieście, orzecznictwo sądowe w sprawach dla niego zastrzeżonych (głównie przestępstwa na drogach publicznych), wystawianie glejtów, egzekwowanie prawa kaduka (prawo do dysponowania majątkiem zmarłego w wypadku braku spadkobierców) i wyroków sądu oficjała kujawskiego w Gdańsku, przyjmowanie przysiąg od sędziów, prokuratorów i obrońców, nadzór nad budową szubienic i wykonywaniem wyroków śmierci.
Burgrabia posługiwał się własną pieczęcią (od 1578 pieczęć herbowa o dwóch polach, w jednym pół orła polskiego, w drugim godło Gdańska), miał do pomocy pisarza i kilku służących. Jego wynagrodzenie stanowiły wpływy z części kar pieniężnych. JZ
Burgrabiowie gdańscy
Lata pełnienia funkcji
|
Imię i nazwisko
|
1457–1459, 1472–1475, 1477, 1480
|
Reinhold Niederhof
|
1470, 1471, 1476
|
Johann Fere
|
1478–1479, 1481–1482
|
Johann Angermünde
|
1483, 1484
|
Martin Bock
|
1485, 1486, 1487
|
Rudolf Feldstete
|
1488, 1489, 1490
|
Georg Bock
|
1491, 1492–1494
|
Heinrich Falcke
|
1495
|
Johann Ferber
|
1496, 1497
|
Herman Germann
|
1498, 1500, 1502, 1511
|
Georg Mandt
|
1499, 1501
|
Heinrich Suchten
|
1503–1508, 1510
|
Matthias Zimmermann
|
1509
|
Johann Schewecke
|
1512, 1513, 1515–1522
|
Eberhard Ferber
|
1514
|
Martin Rawenwald
|
1522, 1523, 1526–1531
|
Philip Bischof
|
1524
|
Reinhold Feldstete
|
1525
|
Matthias Lange
|
1532–1535, 1538, 1539, 1546, 1551
|
Johann von Werden
|
1536, 1537, 1540, 1542–1545
|
Georg Schewecke
|
1541, 1548, 1552
|
Johann Stutte
|
1547, 1555
|
Tiedemann Giese
|
1549
|
Georg Mölner
|
1550
|
Heinrich Kleinfeld
|
1553, 1556, 1559, 1563, 1569
|
Johann Brandes
|
1554, 1558
|
Georg Giese
|
1557, 1567, 1578
|
Constantin Ferber
|
1560, 1564, 1568
|
Georg Kleefeld
|
1561, 1565
|
Johann Proite
|
1562
|
Johann Kremer
|
1566
|
Heinrich Niederhof
|
1569–1572
|
Matthias Zimmermann
|
1572–1577, 1583, 1586–1587, 1590, 1600
|
Peter Behme
|
1579
|
Albrecht Giese
|
1580, 1584, 1589, 1595, 1598, 1601, 1605, 1608
|
Johann von der Linde
|
1581, 1588, 1591
|
Georg Rosenberg
|
1582
|
Reinhold Mölner
|
1585
|
Bartholomäus Brandt
|
1592
|
Jakob Schelle
|
1593, 1599
|
Constantin Giese
|
1594
|
Adolf Huppe
|
1596
|
Michael Rogge
|
1597
|
Gerhard Zimmermann
|
1600
|
Daniel Czirenberg (Zierenberg)
|
1602–1605
|
Georg Mehlmann
|
1603, 1606
|
Gerhard Brandes
|
1604, 1607, 1612
|
Simon Kluge
|
1609
|
Salomon Brandt
|
1610
|
Bartholomäus Brandt
|
1611
|
Andreas Borckmann
|
1613, 1617, 1623
|
Johann Proite
|
1614
|
Walter von Holten
|
1615, 1619, 1624
|
Arnold von Holten
|
1616
|
Eggert von Kempen
|
1618
|
Johann Speimann
|
1620
|
Georg Rosenberg
|
1621, 1629
|
Tiedeman Giese
|
1622, 1627, 1631, 1634
|
Valentin von Bodeck
|
1625, 1626, 1636
|
Johann Czirenberg
|
1628
|
Adrian von der Linde
|
1630, 1635, 1639
|
Herman von der Beke
|
1632
|
Johann Rogge
|
1633, 1638
|
Israel Köhne-Jaski
|
1637, 1640
|
Elert von Bobart
|
1641
|
Siegmund Kerschenstein
|
1642, 1646
|
Nicolaus Pahl
|
1643, 1648, 1658
|
Nathanael Schmieden
|
1644, 1649, 1655, 1659, 1664, 1668, 1672, 1679
|
Adrian von der Linde
|
1645
|
Constantin Ferber
|
1647, 1652, 1660
|
Klemens Cölmer
|
1650, 1654
|
Heinrich Freder
|
1651, 1657
|
Constantin Brandt
|
1653, 1656
|
Friedrich Ehler
|
1661, 1670
|
Nicolaus von Bodeck
|
1662
|
Daniel Heine
|
1663
|
Georg von Bömeln
|
1665, 1669, 1676, 1682
|
Gabriel Krumhausen
|
1666
|
Johann Wahl
|
1667
|
Benjamin Engelcke
|
1671
|
Michael Behem (von Behmenfeld)
|
1673–1675, 1678, 1687, 1691, 1696, 1697, 1699
|
Gabriel Schumann
|
1677, 1680
|
Johann Kratzer
|
1681, 1685
|
Daniel Proite
|
1683, 1690
|
Christian Schröder
|
1684
|
Eduard Rüdiger
|
1686
|
Johann Schwartzwald
|
1688, 1692
|
Constantin Ferber
|
1689, 1694, 1698, 1703–1705
|
Johann Ernst Schmieden
|
1693
|
Salomon Schumann
|
1695
|
Emanuel Dilger
|
1700
|
Reinhold Wieder
|
1701
|
Heinrich Schwartzwald
|
1702, 1706
|
Constantin Freder
|
1707, 1711, 1715, 1718
|
Karl Ernst Bauer
|
1708
|
Andreas Borckmann
|
1709
|
Friedrich Gottlieb Engelcke
|
1710
|
Joachim Hoppe
|
1712, (1732)
|
Gabriel Bömeln
|
1713
|
Johann Albrecht Rosenberg
|
1714, 1717, 1722, 1727, 1730, 1740
|
Johann Gottfried Diesseldorf
|
1716
|
Gottfried Reyger
|
1719
|
Johann Heinrich Schmidt
|
1720
|
Johann Ernst von der Linde
|
1721
|
Salomon Gabriel Schumann
|
1723
|
Johann Nathanael Ferber
|
1724, 1728, 1731, 1736
|
Johann Sigismund Ferber
|
1725
|
Abraham Groddeck
|
1726, 1729
|
Gottfried Bentzmann
|
1732–1734
|
Heinrich Renner
|
1734
|
Karl Adolf Ferber
|
1735, 1741, 1754
|
Nathanael Gottfried Ferber
|
1737, 1743
|
Carl Gottlieb Ehler
|
1738, 1746, 1748, 1749
|
Johann Wahl
|
1739, 1742, 1745
|
Karl Gottfried Schmieden
|
1744, (1749), 1753
|
Friedrich Reyger
|
1747, 1751
|
Georg Simon von Bömeln
|
1750, 1757, 1759
|
Christian Gabriel von Schröder
|
1752
|
Daniel Schumann
|
1755
|
Daniel Elert Jantzen
|
1756, 1760
|
Gotthilf Wernick
|
1758, 1763, 1764, 1767, 1774, 1777
|
Eduard Friedrich Conradi
|
1760
|
Johann Friedrich Schumann
|
1761, 1766, 1769
|
Karl Groddeck
|
1762
|
Daniel Gralath I
|
1765, 1768, 1772
|
Gottlieb Gabriel von Weickhmann
|
1770
|
Heinrich Zernecke
|
1771, 1778
|
Christian Friese
|
1773
|
Gottfried Schwartz
|
1775, 1788
|
Johann Bentzmann
|
1776
|
Johann Anton von Waesberghe
|
1776, 1783
|
Paul Gottfried Aycke
|
1779, 1791
|
Johann Hieronim Broen
|
1780
|
Johann Heinrich Martens
|
1781, 1784
|
Gabriel Joachim von Weickhmann
|
1782, 1786, 1789
|
Joachim Wilhelm Weickhmann
|
1785, 1790
|
Karl Friedrich von Gralath
|
1787
|
Samuel Flander
|
1792
|
Adrian Gottlieb Engelcke
|
JZ
|