SAMP WAWRZYNIEC, artysta rzeźbiarz

Z Encyklopedia Gdańska
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

< Poprzednie Następne >
Wawrzyniec Samp
Pomnik „Tym, co za Polskość Gdańska”, proj. Wawrzyniec Samp i Wiesław Pietroń

WAWRZYNIEC SAMP (ur. 25 VI 1939 Gdańsk), artysta rzeźbiarz. Syn Pawła (1907–1981), pracownika Stoczni Gdańskiej (Danziger Werft), po 1945 rzemieślnika w Parowozowni PKP w Gdańsku Zaspie i pochodzącej z Gnieżdżewa Heleny z domu Zielke. Brat Mikołaja, Jerzego, Gerarda, germanisty, i Pawła, który zmarł w dzieciństwie. Przed II wojną światową mieszkał z rodzicami przy Targu Rybnym, od 1942 na Chełmie, w domach wybudowanych dla stoczniowców przy Scheerstraße (ul. Worcella).

W 1958 absolwent Liceum Plastycznego w Gdyni. W 1964 ukończył Wydział Rzeźby Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych (PWSSP) w Gdańsku u Stanisława Horno–Popławskiego, zdobył także specjalizacje projektowanie architektoniczno–rzeźbiarskie i ceramika u prof. Hanny Żuławskiej. W latach 1964–1965 asystent w pracowni rysunku wieczornego w PWSSP. Od 1965 członek zwyczajny Związku Polskich Artystów Plastyków, rzeczoznawca do spraw rzeźby współczesnej.

Zajmuje się rzeźbą, grafiką artystyczną i użytkową, medalierstwem, projektowaniem złotniczym, heraldyką i – w zakresie kowalstwa artystycznego – aranżacją architektury i wyposażenia wnętrz sakralnych, rekonstrukcjami (np. kraty wykonane dla kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny czy przedproży na ul. Mariackiej, płaskorzeźby ołtarzowe wykonane w technice metaloplastyki w kościele Najświętszego Serca Jezusa i św. Jana Bosko). Autor wielu realizacji pomnikowych w różnych materiałach rzeźbiarskich, m.in.: pomnika „Tym, co za Polskość Gdańska”, Jana Pawła II przy kościele św. Brygidy (1984), przy kościele św. Stanisława w Solcu Kujawskim (1998), kard. Stefana Wyszyńskiego w Koninie i w archikatedrze w Gnieźnie, Józefa Wilczka (leśniczego z Luzina, zamordowanego przez Niemców w Lasach Piaśnickich (1995)), pomnika księcia Świętopełka w Gdańsku, wykonanej w brązie figury ks. Jerzego Popiełuszki w kościele św. Brygidy, w lipowym drewnie św. Maksymiliana, św. Wojciecha i Jana Pawła II w parafii Gdańsk–Suchanino, w miedzi i brązie św. Andrzeja Boboli w Swarożynie, w brązie Chrystusa Zmartwychwstałego w kościele (archikatedrze) Trójcy Świętej w Gdańsku–Oliwie.

Autor płyt pamiątkowych i epitafijnych (np. płyta honorująca pracowników Poczty Polskiej w II Wolnym Mieście Gdańsku, monumentalna płyta posadzkowa bp. Jordana w archikatedrze w Poznaniu, płyta koronacyjna królów Polski w katedrze w Gnieźnie, płyta pamiątkowa ks. Franciszka Rogaczewskiego i ks. Bronisława Komorowskiego w kościele Najświętszego Serca Jezusowego w Gdańsku-Wrzeszczu czy o. Urbana Müllera w Łęgowie, epitafia ks. prymasa Stefana Wyszyńskiego u Księży Marianów w Stoczku Warmińskim, bp. Konstantyna Dominika w parafialnym kościele w Swarzewie i w Gnieżdżewie oraz bp. Pawła Rhode w kolegiacie w Wejherowie i ks. Lecha Kaczmarka w kościele (archikatedrze) Trójcy Świętej w Oliwie). Kierował rekonstrukcją relikwiarza z 1662 św. Wojciecha z katedry w Gnieźnie, zniszczonego w 1986. Twórca wielu płyt także o tematyce świeckiej np. Floriana Ceynowy w szpitalu w Wejherowie, Leona Roppla w Luzinie, ks. Józefa Wryczy w Zblewie oraz w Wielu, Augustyna Necla we Władysławowie, płyt upamiętniających ofiary II wojny światowej w parafii w Swarzewie, nadanie honorowego obywatelstwa Gdańska obrońcom Poczty Polskiej, ofiary wybuchu gazu w wieżowcu w Gdańsku– Strzyży, czy też pomnika Izydora i Teodory Gulgowskich we Wdzydzach. Autor cyklu 27 medalionów książąt wschodnio-pomorskich ( Sobiesławice), publikował we współautorskiej pracy (z Lechem Bądkowskim) Poczet książąt Pomorza Gdańskiego. Autor ilustracji do albumu Gedanensis Millenii Splendor. Laureat Biennale Grafiki Marynistycznej.

Autor m.in. Medalu Mściwoja II (którym sam został udekorowany w 1998) i Medalu Świętego Wojciecha. Autor zrealizowanych projektów herbów województwa gdańskiego w latach 1990–1998 i województwa pomorskiego w 1999 (obecnie obowiązującego), herbów i flag: powiatu Nowy Dwór Gdański, gmin Kwidzyn, Sadlinki, Suchy Dąb, Elbląg, Gronowo Elbląskie, Tuchom, sztandaru powiatu kwidzyńskiego (2004), łańcuchów, odznaczeń, pierścieni, insygniów, także kościelnych, m.in. tzw. Relikwiarza Tysiąclecia, wykonanego przez złotników gdańskich Witolda i Piotra Sadowskich dla kościoła św. Brygidy, poświęconego tamże 2 IV 1995 przez abp. Tadeusza Gocłowskiego.

Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi, papieskim odznaczeniem „Benemerenti” (2017). W 1974 uhonorowany Medalem Stolema (za projekt pomnika Józefa Wybickiego w Kościerzynie), odznakami „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej”, „Zasłużony w posłudze dla Kościoła i Narodu”. Laureat Nagrody Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury w 1991, Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury w 2004 (z okazji jubileuszu 40-lecia pracy twórczej) i 2014 (z okazji jubileuszu 50-lecia pracy artystycznej), nagrody św. Brata Alberta i nagrody Angelusa. 8 VI 2019 wyróżniony tytułem „Człowieka Pojednania i Pokoju 2019", połączonym z odsłonięciem jego portretu w Domu Pojednania i granitowej płyty z jego nazwiskiem na Drodze Pojednania przy kościele w Łęgowie przez abp. Sławoja Leszka Głódzia.

Mąż Gizeli, wyróżnionej m.in. „Medalem św. Oliwii, Gołąbeczki Pokoju”, ojciec Bogumiły.

⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania