TARG RYBNY
m |
|||
| Linia 7: | Linia 7: | ||
[[File:Baszta_Łabędź_po_odbudowie_na_fotografii_Kazimierza_Lelewicza,_1953.jpg|thumb|Baszta Łabędź, fot. K. Lelewicz, 1953]] | [[File:Baszta_Łabędź_po_odbudowie_na_fotografii_Kazimierza_Lelewicza,_1953.jpg|thumb|Baszta Łabędź, fot. K. Lelewicz, 1953]] | ||
| − | '''TARG RYBNY''' (Fischmarkt; potocznie też Kartoffel- lub Bulwenmarkt bądź Bulwen-Fischmarkt (Targ Kartoflowy, Targ Kartoflano-Rybny, w 1752 po polsku: Rybny Rynek)). Powstał po 1342 roku jako miejsce sprzedaży świeżych ryb mieszkańcom [[GŁÓWNE MIASTO | Głównego Miasta]]. Początkowo dochodził do brzegu [[MOTŁAWA | Motławy]]. W XIV wieku miejsce [[JARMARK ŚW. DOMINIKA | Jarmarku św. Dominika]]. W XV wieku niektóre stojące przy nim domy, będące własnością [[KLASZTOR CYSTERSÓW W OLIWIE | klasztoru cystersów w Oliwie]], zostały zniszczone (zapewne z pozostałą zabudową) podczas przygotowań gdańszczan w początku [[WOJNA TRZYNASTOLETNIA | wojny trzynastoletniej]] do zajęcia [[ | + | '''TARG RYBNY''' (Fischmarkt; potocznie też Kartoffel- lub Bulwenmarkt bądź Bulwen-Fischmarkt (Targ Kartoflowy, Targ Kartoflano-Rybny, w 1752 po polsku: Rybny Rynek) obecna nazwa od 1945). Powstał po 1342 roku jako miejsce sprzedaży świeżych ryb mieszkańcom [[GŁÓWNE MIASTO | Głównego Miasta]], zasiedlany stopniowo od około 1360 roku, zwany wówczas „twergasse versus castrum”. Początkowo dochodził do brzegu [[MOTŁAWA | Motławy]] i południowo-zachodniego narożnikach obwarowań [[ZAMEK KRZYŻACKI | zamku krzyżackiego]]. W XIV wieku miejsce [[JARMARK ŚW. DOMINIKA | Jarmarku św. Dominika]]; w trakcie jarmarku w 1363, z powodu panującej drożyzny, miał tu miejsce [[TUMULT 1363 | tumult]], głównie mieszkańców [[OSIEK | Osieka]] i przybyszy z pomorskiej wsi, krwawo stłumiony przez krzyżacką załogę zamku. <br/><br/> |
| + | W XV wieku niektóre stojące przy nim domy, będące własnością [[KLASZTOR CYSTERSÓW W OLIWIE | klasztoru cystersów w Oliwie]], zostały zniszczone (zapewne z pozostałą zabudową) podczas przygotowań gdańszczan w początku [[WOJNA TRZYNASTOLETNIA | wojny trzynastoletniej]] (1454–1466) do zajęcia zamku. W trakcie trwania wojny na fundamentach zamkowej Baszty Rybackiej wzniesiono [[BASZTA ŁABĘDŹ |Basztę Łabędź]]. W październiku 1455 miały tu miejsce rozruchy pospólstwa sprzeciwiającego się podniesienia na okres wojenny podatków ([[BUNT KOGGEGO 1456 | buntu Koggego]]). <br/><br/> | ||
| + | W początkach XVI wieku, po zabudowaniu posesji nad Motławą, na odcinku od [[BRAMA STRAGANIARSKA | Bramy Straganiarskiej]] do Baszty Łabędź powstał Fischbrücke (Pomost Rybacki), notowany od 1540, obecnie Rybackie Pobrzeże (zo. [[DŁUGIE POBRZEŻE | Długie Pobrzeże]]). W 1645 roku, po zabudowie części wschodniej w stronę [[ZAMCZYSKO | Zamczyska]]), powstał plac zwany Hintermarkt (Targ Tylny) lub Hinterfischmarkt (Tylny Targ Rybny). W latach 1870–1873 zlikwidowano przy kamieniczkach [[PRZEDPROŻA | przedproża]]. <br/><br/> | ||
| + | Funkcjonowały tu[[HOTELE | hotele]]: pod nr. 5 „In der Goldenen Karosse” (1758–1850), pod nr. 47 „Im Polnischen König” (przed 1797–około 1890). W 1886–1894 czynna była jednotorowa linia tramwaju konnego ([[TRAMWAJE | tramwaje]]), prowadząca do Weidengasse (ul. Łąkowej), przez kolejowy [[DWORZEC BRAMA NIZINNA | Dworzec Brama Nizinna]], w 1896 zelektryfikowana i przebiegająca przy [[DWORZEC GDAŃSK GŁÓWNY | Dworcu Głównym]], w 1929 zlikwidowana. <br/><br/> | ||
| + | Podczas II wojny światowej bombardowany już 18 VIII 1942 w [[NALOTY BOMBOWE PODCZAS II WOJNY ŚWIATOWEJ | nalocie]] lotnictwa radzieckiego, zabudowa zniszczona w marcu 1945. Po wojnie odbudowano tylko pierzeję zachodnią, omijając część wschodnią, nad Motławą. W latach 2008–2009 w części południowej pierzei wschodniej (pod nr. 11) wzniesiono apartamentowiec Symfonia (5 kondygnacji i 1 podziemna, 14 apartamentów; na parterze lokale usługowe). W 2010 roku po stronie północnej oddano do użytku hotel Hilton ([[HOTELE | hotele]]). W miejscu nieodbudowanych kamienic w 1989 roku odsłonięto [[POMNIK TADEUSZA ZIÓŁKOWSKIEGO (na Targu Rybnym) | pomnik]] [[ZIÓŁKOWSKI TADEUSZ BONIFACY | Tadeusza Ziółkowskiego]]. Od 2006 funkcjonuje przystanek[[TRAMWAJ WODNY| tramwaju wodnego]] „Targ Rybny”. {{author: BŚ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Przestrzeń miasta]] | ||
Wersja z 14:44, 7 wrz 2019
TARG RYBNY (Fischmarkt; potocznie też Kartoffel- lub Bulwenmarkt bądź Bulwen-Fischmarkt (Targ Kartoflowy, Targ Kartoflano-Rybny, w 1752 po polsku: Rybny Rynek) obecna nazwa od 1945). Powstał po 1342 roku jako miejsce sprzedaży świeżych ryb mieszkańcom Głównego Miasta, zasiedlany stopniowo od około 1360 roku, zwany wówczas „twergasse versus castrum”. Początkowo dochodził do brzegu Motławy i południowo-zachodniego narożnikach obwarowań zamku krzyżackiego. W XIV wieku miejsce Jarmarku św. Dominika; w trakcie jarmarku w 1363, z powodu panującej drożyzny, miał tu miejsce tumult, głównie mieszkańców Osieka i przybyszy z pomorskiej wsi, krwawo stłumiony przez krzyżacką załogę zamku.
W XV wieku niektóre stojące przy nim domy, będące własnością klasztoru cystersów w Oliwie, zostały zniszczone (zapewne z pozostałą zabudową) podczas przygotowań gdańszczan w początku wojny trzynastoletniej (1454–1466) do zajęcia zamku. W trakcie trwania wojny na fundamentach zamkowej Baszty Rybackiej wzniesiono Basztę Łabędź. W październiku 1455 miały tu miejsce rozruchy pospólstwa sprzeciwiającego się podniesienia na okres wojenny podatków ( buntu Koggego).
W początkach XVI wieku, po zabudowaniu posesji nad Motławą, na odcinku od Bramy Straganiarskiej do Baszty Łabędź powstał Fischbrücke (Pomost Rybacki), notowany od 1540, obecnie Rybackie Pobrzeże (zo. Długie Pobrzeże). W 1645 roku, po zabudowie części wschodniej w stronę Zamczyska), powstał plac zwany Hintermarkt (Targ Tylny) lub Hinterfischmarkt (Tylny Targ Rybny). W latach 1870–1873 zlikwidowano przy kamieniczkach przedproża.
Funkcjonowały tu hotele: pod nr. 5 „In der Goldenen Karosse” (1758–1850), pod nr. 47 „Im Polnischen König” (przed 1797–około 1890). W 1886–1894 czynna była jednotorowa linia tramwaju konnego ( tramwaje), prowadząca do Weidengasse (ul. Łąkowej), przez kolejowy Dworzec Brama Nizinna, w 1896 zelektryfikowana i przebiegająca przy Dworcu Głównym, w 1929 zlikwidowana.
Podczas II wojny światowej bombardowany już 18 VIII 1942 w nalocie lotnictwa radzieckiego, zabudowa zniszczona w marcu 1945. Po wojnie odbudowano tylko pierzeję zachodnią, omijając część wschodnią, nad Motławą. W latach 2008–2009 w części południowej pierzei wschodniej (pod nr. 11) wzniesiono apartamentowiec Symfonia (5 kondygnacji i 1 podziemna, 14 apartamentów; na parterze lokale usługowe). W 2010 roku po stronie północnej oddano do użytku hotel Hilton ( hotele). W miejscu nieodbudowanych kamienic w 1989 roku odsłonięto pomnik Tadeusza Ziółkowskiego. Od 2006 funkcjonuje przystanek tramwaju wodnego „Targ Rybny”.
