AKADEMIA MUZYCZNA IM. STANISŁAWA MONIUSZKI

Aktualna wersja na dzień 16:18, 22 cze 2023

Siedziba Akademii Muzycznej przy ul. Łąkowej, budynek B („żółty”), widok od strony dziedzińca

Akademia Muzyczna przy ul. Łąkowej, wnętrze Budynku B

Siedziba Akademii Muzycznej przy ul. Łąkowej, budynek A („czerwony”)

Wyższa Szkoła Muzyczna w Gdańsku, 1977

Zajęcia ze studentami
w Akademii Muzycznej

Próba przed Benefisem Dojrzałości w Sali Koncertowej Akademii Muzycznej, 20 X 2017

AKADEMIA MUZYCZNA IM. STANISŁAWA MONIUSZKI (AMuz), wyższa uczelnia artystyczna. Powstanie poprzedziła krótka działalność prywatnego Gdańskiego Instytutu Muzycznego (1945–1947). Jako Państwowa Wyższa Szkoła Muzyczna (PWSM) w Gdańsku z tymczasową siedzibą w Sopocie, przy ul. Grunwaldzkiej 5, powołana została dekretem Ministra Kultury i Sztuki 1 X 1947 i zorganizowana przez Stefana Śledzińskiego. Pierwszym rektorem został pianista, kompozytor i pedagog Jan Ekier. PWSM rozpoczęła zajęcia w 2. połowie października 1947. W pierwszym dziesięcioleciu działalności zebrano kadrę pedagogów (między innymi Stanisław Bielicki, Kazimierz Czekotowski, Florian Dąbrowski, Jan Ekier, Roman Heising, Stefan Herman, Barbara Iglikowska, Wacław Kmicic-Mieleszyński, Leokadia Nowacka-Ilska, Konrad Pałubicki, Paweł Podejko, Władysław Walentynowicz, Kazimierz Wiłkomirski, Bohdan Wodiczko).

W 1966 przeniesiono siedzibę do Gdańska, na ul. Łagiewniki. Szczególny rozwój przypadł na okres po 1972, kiedy rozwinięto jej struktury (cztery wydziały: kompozycji i teorii muzyki, instrumentalny, wokalno-aktorski, wychowania muzycznego i rytmiki), utworzono studio nagrań, wydawnictwo (od 1972 redaktorem naczelnym był zmarły 23 IX 2009 Janusz Krassowski), a także jedyny w Polsce Instytut Teorii Muzyki pod kierunkiem Marka Podhajskiego (1978). W latach 1974–1992 działała filia uczelni w Koszalinie (studia z zakresu wychowania muzycznego oraz pedagogiki instrumentalnej), rozpoczęło działalność studium pedagogiczne (1972) i studium języków obcych (1974). Od 1982 nosi obecną nazwę. Za wzrostem liczby studentów i nauczycieli akademickich poszły znaczące sukcesy artystyczne na krajowych i zagranicznych konkursach muzycznych i festiwalach. Wśród laureatów byli między innymi Konstanty Andrzej Kulka, Stefania Toczyska, Zofia Janukowicz-Pobłocka, Jerzy Sulikowski, Edward Zienkowski, Roman Suchecki, Bożena Porzyńska, Piotr Kusiewicz, Katarzyna Popowa-Zydroń, Ewa Pobłocka, Waldemar Malicki, wśród absolwentów – między innymi jazzmani Włodzimierz Nahorny i Leszek Możdżer.

Uznanie środowisk muzycznych zdobyły klasy: śpiewu solowego (prof. Barbara Iglikowska, prof. Halina Mickiewiczówna), fortepianu ( prof. Zbigniew Śliwiński, prof. Jerzy Sulikowski), wiolinistyki (prof. Stefan Herman), a także organów (prof. Leon Bator), wiolonczeli (prof. Roman Suchecki), kompozycji (prof. Konrad Pałubicki, prof. Eugeniusz Głowski), gitary (prof. Jan Paterek), klarnetu (prof. Mieczysław Andrzej Pietras). Ciekawą inicjatywą było zorganizowanie ( Krzysztof Olczak, przy współudziale Koła Młodych Związku Kompozytorów Polskich) cyklu Gdańskich Spotkań Młodych Kompozytorów „Droga” (1987, 1989, 1991, 1994), gromadzących w AMuz wielu ciekawych twórców młodego pokolenia. W 1998 na ul. Łąkową do pierwszego z dwóch rekonstruowanych budynków ( Gimnazjum Królewskie) przeniosły się Wydział Instrumentalny i administracja uczelni, w 1999 w skrzydle drugiego ( koszary) oddano do użytku nowoczesny dom akademicki, w 2001 do nowej siedziby w dawnych koszarach przeniosła się już cała uczelnia. Na przełomie XX i XXI wieku uczelnia weszła do Europejskiego Programu Sokrates-Erasmus (obecnie około 30 uczelni partnerskich w Austrii, Belgii, Danii, Estonii, Finlandii, Francji, Holandii, na Litwie, Łotwie, w Niemczech, Portugalii, Szwajcarii, Szwecji, Turcji, Wielkiej Brytanii i we Włoszech), czego wyrazem były między innymi koncerty studenckich orkiestr w Max-Reger-Tage w Weiden (Niemcy 1999, 2000, 2001, 2003), na festiwalu mozartowskim w Lucernie (Szwajcaria 2002), na koncertach Junge Philharmonie Zentralschweiz w Lucernie (Szwajcaria, wielokrotnie). Nawiązano kontakty z wieloma instytucjami muzycznymi za granicą (najdłużej z akademiami w Brnie, Lucernie, Płowdiw, Petersburgu i Weimarze), co zaowocowało współpracą z wybitnymi muzykami, przyjeżdżającymi na kursy mistrzowskie, warsztaty, sesje naukowe i seminaria. W 2007 w kompleksie uczelni wybudowano nową salę koncertową; planuje się utworzenie Europejskiego Centrum Muzyki. AMuz jest członkiem Europejskiego Stowarzyszenia Konserwatoriów, Wyższych Szkół oraz Akademii Muzycznych (AEC) oraz Stowarzyszenia Akademii Muzycznych Krajów Morza Bałtyckiego ABAM.

Strukturę uczelni tworzą: Wydział I Dyrygentury, Kompozycji i Teorii Muzyki; specjalności: dyrygentura symfoniczna, kompozycja, teoria muzyki (studia podyplomowe: dyrygentów orkiestr dętych, w zakresie teorii muzyki, w zakresie kompozycji); Wydział II Instrumentalny; specjalności: gra na instrumencie – akordeon, altówka, fagot, flet, fortepian, gitara, klarnet, kontrabas, obój, organy, perkusja, puzon, skrzypce, trąbka, tuba, waltornia, wiolonczela – oraz instrumentalistyka w trybie zaocznym (studia podyplomowe i staże podyplomowe); Wydział III Wokalno-Aktorski, kierunek studiów – wokalistyka, specjalność: śpiew solowy; Wydział IV Dyrygentury Chóralnej, Muzyki Kościelnej, Edukacji Artystycznej, Rytmiki i Jazzu (do września 2013 pod nazwą Wydziału Dyrygentury Chóralnej, Edukacji Muzycznej i Rytmiki); specjalności: dyrygentura chóralna, rytmika, edukacja muzyczna i muzyka kościelna oraz (w trybie zaocznym) jazz i muzyka rozrywkowa. Jako samodzielna jednostka działa Wydawnictwo Akademii Muzycznej (od 2010). W 2012 na uczelni studiowało 570 osób, kadra pedagogiczna liczyła 147 pedagogów etatowych (w tym 22 profesorów zwyczajnych, dziesięciu profesorów nadzwyczajnych, 21 na stanowisku profesora).

Najważniejsze cykliczne imprezy o zasięgu międzynarodowym organizowane w AMuz to: w trzyletnim cyklu Międzynarodowy Konkurs Muzyki Kameralnej im. Johannesa Brahmsa, zorganizowany po raz pierwszy w 1997 w ramach obchodów 1000-lecia pierwszej wzmianki o Gdańsku, 50-lecia uczelni i w 100. rocznicę śmierci kompozytora; w cyklu trzyletnim Międzynarodowy Konkurs Gry na Instrumentach Blaszanych, przeniesiony w 1983 z Pabianic, początkowo konkurs ogólnopolski, odbywający się corocznie, od 1996 międzynarodowy; w cyklu dwuletnim Międzynarodowe Gdańskie Spotkania Gitarowe; od 2006 Międzynarodowy Bałtycki Konkurs Skrzypcowy; w cyklu dwuletnim Międzynarodowe Warsztaty Muzyki Współczesnej. Instytut Teorii Muzyki (kierowany od 1993 przez Teresę Błaszkiewicz) organizuje cykliczne międzynarodowe sesje naukowe. Corocznie odbywają się kursy mistrzowskie w międzynarodowej obsadzie pedagogów w dziedzinach: gry na flecie, klarnecie oraz instrumentach smyczkowych, śpiewu solowego i dyrygentury chóralnej. W AMuz działają zespoły artystyczne, koncertujące w kraju i za granicą, współpracujące z wybitnymi dyrygentami: Akademicka Orkiestra Symfoniczna (dyrygent Janusz Przybylski), Orkiestra Kameralna (dyrygent Andrzej Kacprzak, Paweł Kukliński), Chór Uczelniany (dyrygent Marcin Tomczak) oraz Chór Żeński „Gaudium per Canto” (dyrygent Anna Fiebig) i Chór Męski Wydziału Dyrygentury Chóralnej, Muzyki Kościelnej, Edukacji Artystycznej, Rytmiki i Jazzu (dyrygent Michał Kozorys). Biuro Koncertowe organizuje rocznie około 160 koncertów. Prowadzone są stałe cykle koncertów kameralnych: w Bytowie – od 1982 comiesięczne koncerty na zamku pokrzyżackim; „Akademia Muzyczna w Politechnice” – od 1993 raz w miesiącu od października do maja w gmachu głównym Politechniki Gdańskiej; Muzyczne Forum Młodych – od 2004 cykl koncertów kameralnych organizowany wspólnie z FBB Musica Mundi, Nadbałtyckim Centrum Kultury i Polską Filharmonią Bałtycką im. F. Chopina. Ponadto pedagodzy i studenci Wydziału Wokalno-Aktorskiego organizują dwa–trzy spektakle teatralne i operowe w ciągu roku. Uczelnia dysponuje studiem nagrań. Biblioteka akademicka liczy około 80 000 woluminów (nut, książek, rękopisów i prac naukowych), jest wyposażona w elektroniczny katalog dostępny przez Internet. Zbiory uczelnianej fonoteki liczą około 16 tysięcy nagrań. Na uczelni organizowane są sympozja i sesje naukowe o zasięgu środowiskowym, ogólnokrajowym i międzynarodowym, między innymi w cyklach poświęconych muzyce fortepianowej, organom i muzyce organowej, marynistyce, kulturze muzycznej różnych narodów, twórczości kompozytorów polskich, historii i kulturze muzycznej regionu, muzycznemu wykonawstwu. EF