POLITECHNIKA GDAŃSKA

Z Encyklopedia Gdańska
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

< Poprzednie Następne >
Gmach główny Politechniki Gdańskiej
Fasada po rekonstrukcji wieży zegarowej, 2012
Płaskorzeźba na bramie głównej Politechniki Gdańskiej

POLITECHNIKA GDAŃSKA (PG), Wrzeszcz, ul. Narutowicza 11/12. Powstała na mocy dekretu Rady Ministrów z 24 V 1945. Przejęła zniszczone w 1945 w 16% pomieszczenia Technische Hochschule Danzig (THD) ze znacznie zniszczoną aparaturą badawczą, wyposażeniem sal, księgozbiorem itp. Nie była bezpośrednią kontynuacją mającej niemieckie oblicze THD, choć obok budynków, wyposażenia i księgozbioru o pewnej ciągłości uczelni świadczyli profesorowie będący absolwentami THD, np. Jerzy Doerffer, Bronisław Bukowski i Aleksander Potyrała. Część kadry, między innymi Michał Broszko, Wiesław Gruszkowski, Stanisław Hückel, Kazimierz Kopecki, Witold Minkiewicz, Marian Osiński, Franciszek Otto, Adolf Polak, Stanisław Rydlewski, była wcześniej związana z Politechniką Lwowską. 22 X 1945 wykładem Ignacego Adamczewskiego PG rozpoczęła działalność naukowo-dydaktyczną, oficjalna inauguracja miała miejsce 9 IV 1946, wykład otwierający wygłosił profesor Maksymilian Tytus Huber. MA

Większe prace remontowo-budowlane zaczęto prowadzić od 1946. Nie przywróciły one zniszczonym wnętrzom dawnego wystroju. W wyniku wzrastających potrzeb uczelni rozbudowywano od 1951 istniejące obiekty i wznoszono nowe, głównie na zachód od dawnego kompleksu. Do największych przedsięwzięć należy budowa budynku dawnego Wydziału Elektroniki (1967, 1969), dostawienie do głównego gmachu skrzydła „B” (1969). W rezultacie modernizacji starej kotłowni powstało Audytorium Novum (1999). Dziedzińce budynku głównego przykryto w 2004 samonośnymi szklanymi dachami (projekt W. Czabańskiego). Nowy gmach o nietypowym planie uzyskał Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki. ALP

W 1945 utworzono sześć wydziałów: Architektury, Inżynierii Lądowej i Wodnej, Mechaniczny, Elektryczny, Budowy Okrętów i Chemiczny. W skład uczelni w roku akademickim 2011–2012 wchodziło dziewięć wydziałów, z których większość ma pełne uprawnienia akademickie, kategorię A: I. Architektury, II. Chemiczny, III. Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki, IV. Elektrotechniki i Automatyki, V. Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej, VI. Inżynierii Lądowej i Inżynierii Środowiska, VII. Mechaniczny, VIII. Oceanotechniki i Okrętownictwa, IX. Zarządzania i Ekonomii.

W 1945 na PG było zatrudnionych 112 pracowników naukowych. W 2012 pracowało na niej 2500 osób, w tym 1200 nauczycieli akademickich; ponad 100 profesorów tytularnych, 140 doktorów habilitowanych i 540 doktorów. W latach 1945–2011 dyplomy inżyniera na PG uzyskało ponad 60 tysięcy studentów, blisko 1750 osób stopień doktora, około 300 doktora habilitowanego i 200 profesurę tytularną. Doktorat honoris causa PG otrzymało 38 osób, w tym wydalony w czerwcu 1968 z powodów politycznych Jerzy Damazy Tilgner (1992). W roku akademickim 1945–1946 podjęło na niej naukę 1647 studentów i do 2012 ich liczba wzrosła piętnastokrotnie. Największy wzrost liczby studentów miał miejsce w latach 90. XX wieku: 1990–1995 o 110%.

Łącznie na PG w 2012 prowadzono 21 kierunków studiów, działało kilka jednostek pozawydziałowych: Centrum Języków Obcych, Biblioteka Główna PG, Centrum Nauczania Matematyki i Kształcenia na Odległość, Centrum Sportu Akademickiego. Wśród studentów 65% to mężczyźni, 35% kobiety. W okresie 2011–2012 stypendium otrzymało 5,2 tysiąca studentów. Uczelnia kształci na trzech poziomach: inżynierskim, magisterskim i doktorskim. W 2011 według rankingu ministerstwa PG została uznana za drugą uczelnię w kraju pod względem zainteresowania nią kandydatów: 7,6 osób na jedno miejsce. 28 I 1994 otwarto Międzyuczelniane Laboratorium Magnetycznego Rezonansu Jądrowego. 16 IV 2009 PG podpisała porozumienie o współpracy z Gdańskim Parkiem Naukowo-Technologicznym. W 2011 PG uplasowała się na XI miejscu wśród wszystkich polskich uczelni. Od 1954 PG posiada filię w Elblągu; 13 III 2012 zawarła umowę z Elbląskim Parkiem Technologicznym i miastem Elblągiem. Uczelnia bierze udział w programach międzynarodowych dotyczących badań naukowych i kształcenia, jak Copernicus, Tempus, Phare. Współpracuje z ponad 200 zagranicznymi uczelniami. Po transformacji ustrojowej nastąpiła intensyfikacja wymiany międzynarodowej między innymi studentów w ramach programu Socrates-Erasmus. Istnieje możliwość studiowania na PG w języku angielskim. Od roku 1999 uczelnia uczestniczy w tworzeniu Wspólnej Europejskiej Przestrzeni Edukacyjnej i wprowadza studia dwustopniowe: inżynierskie i magisterskie oraz Europejski System Punktów Kredytowych. PG dysponuje 11 domami studenckimi z ponad 3100 miejscami o wysokim standardzie (osiedle przy ul. Traugutta i Wyspiańskiego i DS nr 11 w Brzeźnie) oraz dwoma hotelami asystenckimi. W czerwcu 1957 powstała Studencka Agencja Radiowa (SAR). Od 2004 nadaje Akademicka Telewizja PG. Reaktywowana 25 VIII 1945 Bratnia Pomoc w X 1949 musiała z przyczyn politycznych zaprzestać działalności. 25 X 1957 powstał Parlament Studencki, funkcjonuje Samorząd Studencki. Działa 60 Kół Naukowych, Międzywydziałowych i Językowych, 18 Organizacji Studenckich, między innymi Niezależne Zrzeszenie Studentów, Akademicki Chór PG i Akademicki Klub Morski AZS w Gdańsku, Akademicki Klub Wspinaczkowy, stowarzyszenia, kilkanaście klubów studenckich, między innymi legendarna Kwadratowa. Duże dokonania ma studencki ruch kulturalny: teatrzyk Bim-Bom, wkład w działalność Klubu Żak, Dyskusyjny Klub Filmowy itp. Od 1958 ukazuje się „Kronika Studencka”, od 1993 ukazuje się periodyk „Pismo PG”.

Uczelnia odegrała swoją rolę w antykomunistycznych akcjach protestacyjnych w maju 1946, październiku 1956, marcu 1968, w stanie wojennym i w 1988. Już od pierwszych powojennych lat jej pracownicy (między innymi Andrzej Biernaś w 1968 i Stanisław Kowalski w latach 1981–1983), jak i studenci byli represjonowani. W ich uwalnianiu w stanie wojennym pomagała prorektor Marianna Sankiewicz-Budzyńska. Na PG wydawano prasę podziemną. Po transformacji ustrojowej pracownicy i absolwenci PG wchodzili w skład Sejmu, Senatu i Rady Ministrów RP, między innymi Edmund Wittbrodt, Janusz Rachoń i Henryk Majewski. W 1991 przyjęto nowy statut uczelni, który zwiększał uprawnienia wydziałów.

Transformacja spowodowała zmniejszenie przyznawanych przez ministerstwo środków na kształcenie studentów i na badania naukowe. PG powołała do życia Pomorskie Centrum Badań i Technologii Środowiska. W 1993 PG wraz z 10 największymi uczelniami w kraju i przedstawicielami kręgów biznesowych założyła Polskie Forum Akademicko-Gospodarcze. Uczelnia nadal się rozbudowuje: w 1999 oddano do użytku budynek Audytorium Novum, w 2002 budynek Wydziału Zarządzania i Ekonomii. W latach 2002–2003 Korporacja Budowlana Doraco dokonała generalnego remontu Bratniaka, w 2004 zakończono I etap rewitalizacji Gmachu Głównego. Cztery lata później ukończono budowę budynku Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki. Najważniejszą inwestycją w XXI wieku jest Centrum Nanotechnologii (2012). Dzięki generalnym remontom i rozbudowom poszczególnych wydziałów poprawia się infrastruktura edukacyjna. Kubatura budynków naukowo-dydaktycznych PG w 2012 w porównaniu ze stanem z 1945 powiększyła się czterokrotnie. Od 2015 na Wydziale ETI pracuje Klaster Tryton, najszybszy superkomputer w Polsce. Na dziedzińcu znajduje się wahadło Foucaulta. PG wnosi od 1945 duży wkład w rozwój gospodarki i nauki. Pracownicy PG, przede wszystkim Wydziału Architektury, mieli duży udział w odbudowie i historycznej rekonstrukcji Głównego Miasta. Odbudowa obiektów portowych, powstanie „Sołdka” i innych statków, budowa obiektów hydrotechnicznych, modernizacja infrastruktury drogowej i kolejowej, dokonania w dziedzinie chemii spożywczej i chemii leków, badania w zakresie teorii sprężystości. MA

Rektorzy Politechniki Gdańskiej
1945–1946 Stanisław Łukasiewicz
1946–1949 Stanisław Turski
1949–1951 Paweł Szulkin
1951–1954 Robert Szewalski
1954–1955 Kazimierz Kopecki
1955–1956 Stanisław Hückel
1956–1960 Wacław Balcerski
1960–1966 Kazimierz Kopecki
1966–1968 Władysław Bogucki
1968–1970 Stanisław Rydlewski
1970–1975 Janusz Staliński
1975–1978 Tomasz Biernacki
1978–1981 Marian Cichy
1981–1984 Jerzy Doerffer
1984–1987 Eugeniusz Dembicki
1987–1990 Bolesław Mazurkiewicz
1990–1996 Edmund Wittbrodt
1996–2002 Aleksander Kołodziejczyk
2002–2008 Janusz Rachoń
2008–2016 Henryk Krawczyk
2016–2019 Jacek Namieśnik
2019– Krzysztof Wilde
MA
Liczba studentów i doktorantów Politechniki Gdańskiej
1945 1647
1950 4663
1955 6750
1960 5171
1965 7027
1970 8358
1975 8865
1980 7846
1985 5496
1990 5710
1995 12 263
2000 16 635
2003 17 459
2012 25 000
MA
⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania