TASK, Trójmiejska Akademicka Sieć Komputerowa
TASK, Trójmiejska Akademicka Sieć Komputerowa, rozległa sieć łącząca ośrodki naukowe, oświatowe i administracji publicznej Trójmiasta i Pomorza. Spina kilkadziesiąt sieci LAN oraz posiada łącza do głównych operatorów internetu w Polsce. Obejmuje swoim zasięgiem obszar całego Trójmiasta, od Wejherowa po Górki Wschodnie, oraz – na bazie infrastruktury sieci PIONIER – ponad połowę powiatów regionu Pomorza. Infrastruktura kablowa TASK liczy 283 km kabli światłowodowych i jest stale rozbudowywana oraz modernizowana. Węzły szkieletowe sieci TASK są zlokalizowane w siedzibach największych uczelni i instytucji naukowych Trójmiasta. Infrastruktura wyposażona jest w 113 węzłów sieciowych oraz 56 węzłów dostępowych, pracujących w szkielecie sieci w technologii 10 Gigabit Ethernet, oraz oferujących łącza dostępowe o przepustowościach od 10 Mb/s do 10 Gb/s. Posiada punkty styku z głównymi operatorami telekomunikacyjnymi w Polsce, jest też uczestnikiem krajowej sieci optycznej dla nauki i społeczeństwa informacyjnego PIONIER.
Inicjatywa budowy miejskiej sieci akademickiej narodziła się na Uniwersytecie Gdańskim (UG) pod koniec 1990, w trakcie komputeryzacji Biblioteki UG (BUG) i związanej z tym konieczności połączenia jej siedmiu filii rozproszonych w całym Trójmieście. W styczniu 1991 w Miedzeszynie, podczas zorganizowanego przez Naukowo-Akademicką Sieć Komputerową (NASK) seminarium dotyczącego internetu, została zawiązana grupa inicjatywna, której zadaniem miało być utworzenie polskiego internetu. W skład grupy inicjatywnej wszedł m.in. przedstawiciel UG dr Jurand Czermiński. W 1991, jako pełnomocnik rektora UG ds. komputeryzacji, złożył on ówczesnemu przewodniczącemu Rektorskiej Komisji Politechniki Gdańskiej (PG) ds. Informatyzacji doc. dr. hab. inż. Markowi Kubalemu propozycję wspólnego utworzenia Trójmiejskiej Akademickiej Sieci Komputerowej. Do inicjatywy dołączyły Akademia Medyczna w Gdańsku (AMG, zob. Gdański Uniwersytet Medyczny) i Akademia Wychowania Fizycznego w Gdańsku (AWFiS), 3 XI 1991 władze tych uczelni podpisały deklarację utworzenia sieci komputerowej.
Dzięki otrzymanym w 1992 środkom finansowym uruchomiono tzw. Etap „O” TASK. W oparciu o wydzierżawioną od Telekomunikacji Polskiej infrastrukturę wdrożono sieć o przepustowości 9,6 Kb/s. Powołany został też Międzyuczelniany Zespół Roboczy ds. Budowy Sieci, w składzie: mgr inż. Michał Burka (AMG), dr Jurand Czermiński (UG), mgr inż. Tadeusz Markowski (PG), mgr inż. Krzysztof Niemczyk (UG), mgr inż. Mścisław Nakonieczny (PG), mgr inż. Tadeusz Radomski (PG), dr inż. Jacek Wyrwiński (Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk) (IO PAN).
Zespół działał pod kierunkiem prof. dr. hab. inż. Antoniego Nowakowskiego (PG) i opracował projekt pod nazwą „Trójmiejska Akademicka Sieć Komputerowa TASK – Projekt Koncepcyjny i Założenia Realizacyjne” oraz sformułował wstępne założenia i uwarunkowania niezbędne do budowy sieci naukowej. Na tym etapie ustalono, że sieć będzie miała niekomercyjny charakter i będzie służyć szkołom wyższym oraz jednostkom PAN. Podstawowym założeniem technicznym była budowa szkieletu sieci opartego na światłowodzie jednomodowym z zastosowaniem technologii FDDI (100 Mb/s), umożliwiającej wykorzystanie sieci również do transmisji sygnałów multimedialnych. W 1993, na bazie udostępnionych nieodpłatnie przez firmy Telekomunikacja Polska S.A. oraz Polska Telewizja Kablowa S.A. łączy, powstały pierwsze odcinki światłowodowej sieci szkieletowej łączącej Gdańsk, Sopot i Gdynię. Kolejnym krokiem było połączenie z siecią krajową NASK (2 Mb/s).
W 1994 powołano pierwszą Radę Użytkowników TASK. W jej skład weszli: przewodniczący prof. dr hab. inż. Antoni Nowakowski (PG), zastępca przewodniczącego dr inż. Jacek Wyrwiński (IO PAN), sekretarz mgr inż. Tadeusz Radomski (PG), adiunkt Marek Adamczewski ( Akademia Sztuk Pięknych) (ASP), prof. Wiesław Makarewicz (AMG), mgr inż. Michał Burka (AMG), dr Jerzy Regent ( Akademia Muzyczna w Gdańsku (AMuz), dr Jurand Czermiński (UG), mgr inż. Krzysztof Niemczyk (UG), Aleksander Bradtke (AWFiS), dr inż. Janusz Żółkiewicz (Wyższa Szkoła Morska w Gdyni – WSM, obecnie Akademia Morska w Gdyni), mgr inż. Juliusz Gajewski (Ośrodek Badawczo Rozwojowy Centrum Techniki Morskiej). Na mocy odpowiednich porozumień ustalono, że przedstawiciele AMG reprezentują także Instytut Medycyny Morskiej i Tropikalnej, zaś przedstawiciel WSM reprezentuje również Morski Instytut Rybacki.
W kwietniu 1994, decyzją rektora PG, w celu zarządzania funkcjonowaniem i rozwojem infrastruktury TASK, powołano Centrum Informatyczne (IC) TASK, z siedzibą w gmachu głównym Politechniki Gdańskiej. Pierwszym dyrektorem Centrum, do 2015, był mgr inż. Mścisław Nakonieczny, od 2016 do 2023 funkcję tę pełnił prof. Henryk Krawczyk, od 2023 dr hab. inż. Jerzy Proficz. Od 2008 CI TASK miało siedzibę w nowym gmachu Wydziału Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki PG, od 2023 funkcjonuje w nowym budynku Centrum Kompetencji STOS PG przy ul. Traugutta 75.
Bibliografia:
Nakonieczny Mścisław, TASK Story 1990–2015, TASK Publishing, Gdańsk 2019.
https://task.gda.pl/.
