Przed powstaniem kampusu Uniwersytetu Gdańskiego w Oliwie: na pierwszym planie ówczesne boisko „Startu” Gdańsk (później boisko uniwersyteckie) przy ul. Wita Stwosza 31/37, za nim niezabudowana ul. Bażyńskiego do skrzyżowania z al. Grunwaldzką, za ul. Bażyńskiego snopki stojące na terenie obecnego kampusu
To samo miejsce w 2024, na wprost kampus UG, z lewej biurowce Olivia Centre
Jubileuszowa inauguracja roku akademickiego Uniwersytetu Gdańskiego w Dworze Artusa, 2009
Uniwersytet Gdański, kampus w Oliwie
Wydział Historyczny i Wydział Filologiczny
Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego
Biblioteka Uniwersytetu Gdańskiego
UNIWERSYTET GDAŃSKI (UG). 24 I 1957, na fali polskiego października, z inicjatywy Andrzeja Bukowskiego, profesora Wyższej Szkoły Pedagogicznej (WSP), powstał Komitet Organizacyjny UG. Podczas rozmów w Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w skład Komitetu powołano: jako jego przewodniczącego Józefa Wołka, jako wiceprzewodniczących Andrzeja Bukowskiego, Stanisław Matysika rektora Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Sopocie, Tadeusza Antoniego Bilikiewicza, prezesa Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, Stanisława Manczarskiego rektora Akademii Medycznej w Gdańsku, Józefa Machno, I sekretarza PZPR, Piotrowskiego-Podhorskiego posła i prezesa Zarządu Wojewódzkiego ZSL, Mariana Gregorka wiceprzewodniczącego MRN w Gdańsku, Reka przewodniczącego MRN w Gdyni. Wybrano także 24 członków Komitetu. Inicjatywę wsparło m.in. Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskie, występując z inicjatywą stworzenia Funduszu Zakładowego UG i zobowiązując się wpłacić w ciągu 1957 r. milion zł. Inicjatywa nie otrzymał jednak większego poparcia. W końcu lat 60. XX wieku szczególnie pozytywne stanowisko zajął w tej sprawie wpływowy wówczas I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (KW PZPR) Stanisław Kociołek. Przełamanie impasu nastąpiło po powołaniu 15 VII 1969 na Organizatora UG rektora WSP Janusza Sokołowskiego.
20 III 1970 Rada Ministrów podjęła decyzję o utworzeniu UG, 1 lipca uczelnia rozpoczęła działalność. Powstała na bazie WSP i Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Sopocie. W skład UG weszło pięć wydziałów ze szkół założycielek: Humanistyczny, Matematyki, Fizyki i Chemii, Biologii i Nauki o Ziemi, Ekonomiki Produkcji i Ekonomiki Transportu, utworzono Wydział Prawa i Administracji. Po ogłoszeniu stanu wojennego (13 XII 1981) kilkuset pracowników i studentów podjęło strajk okupacyjny, którym kierował Maciej Żylicz. W 1982 z powodów politycznych władze usunęły ze stanowiska demokratycznie wybranego rektora Roberta Głębockiego. Głośnym echem odbiło się śmiertelne pobicie w 1985 studenta chemii Marcina Antonowicza. Za wystąpienie nad grobem Karol Taylor został odwołany z funkcji rektora. Mimo nacisków ze strony gdańskiego KW PZPR nie doszło na uczelni do zwolnień pracowników i do relegowania studentów. W maju 1988 studenci UG, aby wesprzeć strajkujących robotników, przeprowadzili kilkudniowy strajk okupacyjny ( strajki w Stoczni im. Lenina w 1988).
Transformacja ustrojowa zaowocowała na UG wieloma zmianami: przywrócono autonomię uczelni, demokratyczne wybory władz uczelnianych, samorządność studencką itp. Zostało zlikwidowane m.in. Studium Wojskowe i usunięto z programów studiów przedmioty ideologiczne. Po 1989 uczelnia stanęła przed nowymi wyzwaniami ekonomicznymi; dotacja ministerialna pokrywała (i pokrywa) około połowy wydatków. Braki w budżecie są niwelowane dzięki działalności gospodarczej powołanej w 1991 Fundacji Rozwoju UG, której celem działania jest także rozbudowa uczelni. W 2010 UG liczył 11 wydziałów: Biologii, Chemii, Ekonomiczny, Filologiczny, Historyczny, Matematyki, Fizyki i Informatyki, Nauk Społecznych, Oceanografii i Geografii, Prawa i Administracji, Zarządzania, Międzyuczelniany Wydział Biotechnologii Uniwersytetu Gdańskiego i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. Działa też Studium Języków Obcych, Polski Komitet Współpracy z Alliance Française, Centrum Herdera i Biblioteka British Council. Wzrasta liczba studentów odbywających praktyki za granicą, często dzięki pomocy istniejącego na uczelni od 1974 AIESEC. UG stopniowo wprowadza bloki tematyczne dla studentów anglo- i niemieckojęzycznych i przechodzi na nauczanie dwujęzyczne. Oferta naukowo-dydaktyczna UG obejmuje 60 kierunków.
W grudniu 1970 liczba studentów wynosiła 9382 osób, pod koniec 2009 powyżej 32 000. UG jest największą uczelnią w regionie nadmorskim i jednym z największych uniwersytetów w Polsce. Liczba absolwentów UG przekroczyła 140 000.
Pod koniec 1970 na uczelni wykładało 23 profesorów i 49 doktorów habilitowanych, a pod koniec 2008 – 149 profesorów tytularnych, 262 profesorów nadzwyczajnych bądź doktorów habilitowanych i 879 adiunktów ze stopniem doktora. Wszystkie kierunki, które poddały się akredytacji, uzyskały ją. Z dziewięciu wydziałów trzy zostały sklasyfikowane w kategorii pierwszej, a sześć pozostałych – w kategorii drugiej. Innym miernikiem działalności naukowej gdańskiej uczelni są dane dotyczące aktywności naukowej jej pracowników. W 2003 opublikowali 188 książek i 2600 artykułów oraz rozdziałów w książkach i wygłosili 1500 referatów na krajowych i zagranicznych konferencjach nauk. W Wydawnictwie UG opublikowano od 1970 ponad 3000 prac, o objętości przeszło 50 000 arkuszy wydawniczych o nakładzie ponad 1,2 miliona egzemplarzy. Korzystnie prezentuje się ich strona edytorska. Uczelnia współpracuje naukowo z ponad 150 szkołami wyższymi na kilku kontynentach. W 2003 pracownicy UG realizowali we współpracy z zagranicą 350 tematów badawczych, z tego 57 z Niemcami, 32 z Wielką Brytanią, 25 z Francją, 22 z Belgią, 20 ze Stanami Zjednoczonymi, 16 ze Szwecją i po 14 z Austrią i Rosją. W 2003 wyjechało w celach naukowych za granicę ponad tysiąc pracowników uczelni. Bardzo dobrze rozwiniętą współpracę naukowo-dydaktyczną z uczelniami zachodnioeuropejskimi i amerykańskimi mają Wydział Chemii, Międzyuczelniany Wydział Biotechnologii UG i GUMed-u, Wydziały Biologii, Geografii i Oceanologii.
W 2002 powstało Centrum Europejskie UG, mające charakter interdyscyplinarny i po części komercyjny. Jego celem jest lepsze przygotowanie różnych grup zawodowych i społecznych pod kątem wymogów, jakie niesie ze sobą wejście Polski do Unii Europejskiej. W 1990 rektor Czesław Jackowiak zorganizował zjazd rektorów uniwersytetów nadbałtyckich. W latach 1994–2000 gdańska uczelnia była koordynatorem programu Uniwersytetu Bałtyckiego w Polsce. Liczba zatrudnionych na UG osób wzrosła z 1225 osób w roku 1970 do 3113 w końcu 2008, w tym 1696 nauczycieli akademickich i 1417 pracowników technicznych, administracyjnych oraz obsługi. Na UG działają dwa związki zawodowe: Związek Nauczycielstwa Polskiego i NSZZ „Solidarność”. Uczelnia jest rozrzucona po całym Trójmieście i określa się ją mianem „najdłuższego uniwersytetu w Europie”.
Na początku lat 70. zostały oddane na kampusie w Oliwie, obecnie największym, 2 budynki: ówczesnego Wydziału Humanistycznego oraz Matematyki i Fizyki. Obok dawnego budynku IX Liceum Ogólnokształcącego, w którym mieści się do dzisiaj zmodernizowany budynek rektoratu, w oliwskim kampusie znalazły się jeszcze domy studenckie, hotel asystencki i stołówka. W październiku 1996 wznowiono rozbudowę miasteczka uniwersyteckiego w Oliwie. W 2000 rozpoczęły się zajęcia w nowym budynku Wydziału Prawa i Administracji. W 2007 otwarto nowy budynek Biblioteki Uniwersyteckiej. Od 1997 otrzymuje ona egzemplarz obowiązkowy wszystkich wydawanych w Polsce książek. Na początku lat 90. zaczęto wdrażać proces komputeryzacji zbiorów i przybliżania funkcjonowania Biblioteki Uniwersyteckiej do standardów zachodnioeuropejskich; od 1995 opis bibliograficzny jest już wyłącznie komputerowy. W 2009 oddano gmach Wydziału Nauk Społecznych, w 2012 budynek Wydziału Biologii, w 2013 budynek Wydziału Chemii. Drugim co do znaczenia kampusem uczelni jest kampus sopocki. Obecnie mieszczą się tam 2 wydziały: Zarządzania i Ekonomiczny. Trzeci, najmniejszy kampus mieści się w Gdyni i w przyszłości będzie się tam znajdował nowy budynek oceanologii. Wydział Oceanografii i Geografii ma swoje instytuty jeszcze w Gdańsku i we Wrzeszczu oraz w Borucinie na Pojezierzu Kaszubskim Stację Limmologiczną, w Górkach Wschodnich Stację Biologiczną, a na Helu Stację Morską. Prowadzone są w niej badania nad foką szarą i nad możliwością wprowadzenia jej na akwen Morza Bałtyckiego. Przykładem jego otwartości na problematykę morską jest własny statek „Oceanograf 2”, który oprócz badań naukowych umożliwia studentom odbywanie praktyk. W 1997 roku utworzono Klub Absolwenta Uczelni. Od 2000 działa jako samodzielna jednostka UG Akademicka Telewizja Edukacyjna. Jej najważniejsze dokonania to filmy o parkach narodowych w województwie pomorskim i dwunastoodcinkowa „Historia naturalna Polski”.
Na uczelni istnieje 42-osobowy parlament studencki, który stanowi reprezentację studenckiego samorządu. Na UG działa m.in. Akademickie Centrum Kultury UG „Alternator”, Akademicki Chór, Zespół Pieśni i Tańca „Jantar”, Teatr Tańca Współczesnego „Sfere”, Dyskusyjny Klub Filmowy „Miłość Blondynki” i Klub Literacki. Na uczelni działa kilkadziesiąt studenckich kół naukowych. Do dyspozycji młodzieży pozostaje 11 domów studenckich z 2680 miejscami. Jako jedna z pierwszych polskich uczelni UG stopniowo wdrażała system boloński, tj. trzystopniowy system kształcenia: licencjat, magisterium i doktorat. MA
