ZŁOTNICTWO
| < Poprzednie | Następne > |
ZŁOTNICTWO, od średniowiecza rozwijało się w miastach (organizacje cechowe), na dworach królewskich i możnowładczych oraz w dużych ośrodkach religijnych. W Polsce pierwsze informacje o złotnikach miejskich pochodzą z XIII wieku, w XIV–XVI wieku największymi ośrodkami były: Kraków, Lwów, Gdańsk, Poznań, Toruń i Warszawa. Rozkwit złotnictwa w Polsce nastąpił w XVI i 1. połowie XVII wieku (na przełomie stuleci w Krakowie było około 100 warsztatów złotniczych, w Gdańsku – około 50, we Lwowie – około 40).
W Gdańsku pierwsza wzmianka o złotniku Marcusie z Große Bäckergasse (ul. Piekarnicza, nie istnieje) pochodzi z 1357, następne wzmianki dotyczą Hansa Argenmunde (działał 1375–1412) oraz Paula z 1376 i Heirnricha z 1379. Gildia złotnicza istniała od XIV wieku, najstarszy statut cechu złotników znany jest z 1409 (w odpisie z 1418), ale z zawartych tam treści wynika, że były statuty i wcześniejsze. Od czeladników, chcących zostać mistrzami, wymagano najmniej półrocznej podróży praktykanckiej po innych ośrodkach, od kandydatów na mistrzów wymagano wykonania w domu starszego mistrza trzech przedmiotów (np. pucharu, pierścienia, tłoku pieczętnego). Nad Strzyżą wybudowano kuźnię srebra, która dała nazwę dzielnicy Srebrzysko, odlewnia srebra będąca w gestii cechu złotników znajdowała się od końca XVI do początku XIX wieku nad Kanałem Raduni w rejonie skrzyżowania z dzisiejszą ul. Hucisko (Silberhütte).
Cechą szczególną gdańskiego złotnictwa są przedstawienia figuralne o wykuwanym reliefie, popularne w XV, XVII i XVIII wieku. Miasto chlubiło się wyrobami o wysokiej próbie i doskonałej jakości, co świadczyło o mistrzowskim opanowaniu rzemiosła złotniczego. Przez wiele stuleci jedyną obowiązującą stale próbą była próba 13; wszystkie wyroby dodatkowo potwierdzano znakiem kontrolnym starszego cechu i herbem miasta. W średniowieczu gdańscy złotnicy pracowali przede wszystkim na potrzeby miejscowe.
Po inkorporacji Prus Królewskich do Rzeczypospolitej (1454) Gdańsk stał się głównym eksporterem wyrobów metalowych w głąb kraju. Rozwojowi rzemiosła sprzyjał wzrost zamożności mieszkańców i popyt na wyroby luksusowe. Złotnicy pozostawali w kontaktach ze sferą ludzi najbogatszych i wykształconych. Źródeł inspiracji szukali także w innych krajach. W średniowieczu były to Nadrenia i Westfalia, w XVII wieku Niderlandy, po wojnie trzynastoletniej Hamburg i Augsburg (który w XVIII wieku był pośrednikiem w rozpowszechnianiu wzorów francuskich).
Jak liczne musiały być dzieła złotnicze w Gdańsku od połowy XIV wieku do około 1577, dowiadujemy się ze sporządzanych w 1576 spisów inwentaryzacyjnych sreber stopionych w 1577; z uzyskanego kruszcu wybijano monety oblężnicze przeznaczone na żołd dla zaciężnych, broniących gdańszczan przed wojskami króla Stefana Batorego ( wojna Gdańska z królem polskim Stefanem Batorym). Przetopiono m.in. wielki krucyfiks i wielką monstrancję (łącznie o masie 16 kg), mniejszy krucyfiks i monstrancję (łącznie 10 kg), figury 12 apostołów, każda o masie przeszło 2 kg, postać Chrystusa Zbawiciela z globem i krzyżem (ponad 4 kg), posąg Marii z Dzieciątkiem (33 kg), hermę św. Barbary i rzeźbę przedstawiającą świętą (8 kg), grupę św. Jerzego walczącego ze smokiem – z wyposażenia kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Gdańsku (NMP), relikwiarz św. Barbary, z którego wyjęto fragment kości, ze srebrnymi postaciami aniołów, różańcem i koroną (37 kg). Podobnie postąpiono z większością sreber należących do kaplic, bractw i innych kościołów. W ratuszach Starego i Głównego Miasta złożono łącznie dwie tony srebra wartości około 21 000 talarów. Po wyjęciu kamieni szlachetnych kruszec przetopiono i wybito z niego talary oblężnicze z wizerunkiem Chrystusa Salvatora Mundi (Zbawiciela Świata, zob. mincerz Caspar Goebel). Gdańszczanom udało się zawrzeć z królem ugodę, złożyli wiernopoddańczą przysięgę, srebro pozostało, ale dzieła sztuki przepadły. Prawdopodobnie nieliczne dzieła z kościołów gdańskich wykonane przed 1577 i po, zachowane in situ (jak np. cyborium późnogotyckie z około 1500), zostały przekazane w 1937 przez gminę luterańską przy kościele NMP do zbiorów ówczesnego Muzeum Miejskiego.
W XVII i XVIII wieku tworzyli w Gdańsku mistrzowie rodzimi i przybysze z innych rejonów Niemiec, w tym Śląska. Do najbardziej cenionych złotników tego okresu zalicza się gdańską rodzinę Schlaubitzów; tworzyli ją Nathanael i Johann Gottfried. Wiele ich dzieł powstało na zamówienie kościołów w Gdańsku i w Polsce, dworu królewskiego oraz magnaterii. Tu też zaopatrywały się w upominki poselstwa udające się z wizytą do carów rosyjskich. Część z nich zachowała się w skarbcu kremlowskim i petersburskim Ermitażu. Z innych mistrzów należy wymienić Petera van den Rennena, twórcy obok innych dzieł relikwiarzy św. Wojciecha dla katedry gnieźnieńskiej i św. Stanisława Biskupa dla katedry wawelskiej. Dla króla Jana Kazimierza pracował działający tu od 1643, przybyły z Niemiec Andreas Mackensen, potem na przełomie XVII i XVIII wieku jego syn Andreas II, działali Paul Decker (1677–1713), Michael Dietrich. W 2. połowie XVIII wieku dominowały w Gdańsku warsztaty Friedricha Wilhelma Endego I, potem jego synów Friedricha Wilhelma II i Johanna Carla, Emmanuela Ellerholza (1725–1800), Friedricha Wilhelma Sponholtza, Carla Davida Rathsa (1736–1796), którego warsztat przejął zięć Carl Stumpf, założyciel dominującej w Gdańsku do 1939 firmy rodzinnej.
Dla kościołów w gdańskich pracowniach powstawały złote, pozłacane i srebrne krucyfiksy, monstrancje, relikwiarze, kielichy i pateny mszalne, nierzadko wysadzane szlachetnymi kamieniami. Wyroby ze srebra często ozdabiano bursztynem. Z prac dla prywatnych odbiorców tworzono – wykonywane podobną techniką – różnego rodzaju puchary, w tym cechowe tzw. wilkomy, kufle do piwa, zastawy stołowe (wazy, talerze, półmiski, cukiernice, kubki, łyżki, łyżeczki), od XVII wieku indywidualne widelce i noże, elementy zegarów i zegarków kieszonkowych, świeczniki, tabakiery i rozmaite bibeloty i gadżety. Przykładem może być wilkom gdańskich żeglarzy morskich z rogu żubra z okuciami z rytowanej złoconej miedzi, datowany na 2. połowę XV wieku, przekazany w 1885 do gdańskiego Kunstgewerbemuseum ( Muzeum Rzemiosła Artystycznego). W Muzeum Narodowym w Gdańsku znajduje się 8 gdańskich barokowych kufli ze złoconego srebra. Ich bogata dekoracja figuralna i ornamentalna wykonana jest w zarzuconej dziś technice trybowania, czyli wykuwania w srebrnej blasze i cyzelowania. Specjalnością gdańskich mistrzów były kompozycje ze scenami z Biblii, epizody z żywotów antycznych bohaterów, sceny inspirowane emblematyką niderlandzką, rzadziej tematy rodzajowe.
Dzieła złotnicze opuszczały Gdańsk, szczególnie w końcu XVIII wieku, miasto ubożało, emigrowały niektóre zamożne rodziny. W 1816 władze pruskie rozwiązały cech, a złotnicy skupili się w luźnej korporacji zawodowej Gewerk der Juweliere Gold und Silberarbeiter (Izba Rzemieślnicza Jubilerów Złotników i Srebrników), działali w jedno lub dwuosobowych warsztatach. Nie powstawały wówczas dzieła wybitne, trzon produkcji złotniczej stanowiły niewielkie naczynia korpusowe i sztućce. W 1861 złotnik Carl Moritz Stumpf jako pierwszy przekształcił tradycyjny rodzinny warsztat w nowoczesną firmę o charakterze manufaktury. Zakupione przez niego stalowe maszyny do sztancowania pozwoliły na tanią produkcję. Z czasem firma M. Stumpf und Sohn zaczęła nabywać srebrne wyroby dużych południowoniemieckich i bremeńskich firm i sprzedawała je, dodając swój stempel.
Podobnie działały mniejsze, ale również cenione XIX-wieczne gdańskie firmy, jak Carl Hermann Danziger czy Robert Adolph Rosalowsky. Gdańscy złotnicy Carl Moritz Stumpf i Johann Carl Roggatz byli autorami dużego srebrnego modelu galery z Dworu Artusa ofiarowanego w 1858 przez władze gdańskie pruskiemu następcy tronu Fryderykowi Wilhelmowi z okazji jego ślubu z księżniczką Wiktorią, córką królowej angielskiej. Dzieło to można podziwiać obecnie w galerii hamburskiego muzeum w Altonie. Dzieła gdańskich złotników, rozproszone po świecie, są ozdobą kolekcji wielu polskich i zagranicznych muzeów, bywają wymieniane w katalogach domów aukcyjnych i kolekcjach europejskiego złotnictwa.
| Rok | Imię i nazwisko |
|---|---|
| 1378 | Marcus |
| 1437 | Erasmus Schufenhauer |
| 1445 | Claus Eckstede |
| 1446 | Tidemann Forste |
| 1457 | Heinrik Voess |
| 1458 | Hans Kolner |
| 1462 | Hans Gobelyn |
| 1463 | Nicolaus Schulte |
| 1464 | Peter Ellegast |
| 1465 | Hans Gobelyn |
| 1466 | Nicolaus Schulte |
| 1467 | Johannes Platenau |
| 1468 | Andreas Schulte |
| 1469 | Matiss Auwstyn |
| 1470 | Nicolaus Schulte |
| 1471 | Caspar Tyle |
| 1472 | Hans Furchheer (Furesheer) |
| 1473 | Celestinus Kruss |
| 1474 | Benedict Kretzmer |
| 1475 | Andres Schulte |
| 1476 | Leonhard Reberch |
| 1478 | Nicolaus Schulte |
| 1479 | Hans Colner |
| 1480 | Jorge Gerdt |
| 1481 | Andres Schulte |
| 1482 | Benedict Kretzmer |
| 1483 | Hans Colner |
| 1484 | Hans Bueck |
| 1485 | Leonhard Reberch |
| 1486 | Michael Wulff |
| 1487 | Benedict Kretzmer |
| 1488 | Hans Bueck |
| 1489 | Kasper Frolick |
| 1490 | Hans Drost |
| 1491 | Hans Colner |
| 1492 | Benedict Kretzmer |
| 1493 | Hans Bueck |
| 1495 | Paul Crowel |
| 1496 | Hans Colner |
| 1497 | Steffen Pellinghussen (Pennynghusen) |
| 1498 | Ambrosius Colner |
| 1499 | Lorentz Giferitz |
| 1500 | Lucas Jusskow |
| 1501 | Heinrich Bornholm |
| 1502 | Paul Marquart |
| 1503 | Paul Crowel |
| 1504 | Jacob Kroger |
| 1505 | Hans Bueck |
| 1506 | Lukas Juskow |
| 1507 | Heinrich Bornholm |
| 1508 | Bartholomäus Austeyn |
| 1509 | Paul Marquart |
| 1510 | Paul Crowel |
| 1511 | Hans Degener |
| 1512 | Lucas Juskow |
| 1513 | Lorenz Buck |
| 1514 | Marteyn Fogeler |
| 1515 | Paul Hegener |
| 1516 | Paul Marquart |
| 1517 | Hans Brusskorn |
| 1518 | Hans Jon |
| 1519 | Hans Degener |
| 1520 | Jorgen Jon |
| 1521 | Clawes Molner |
| 1522 | Hans Myke |
| 1523 | Hans Brusskorn |
| 1524 | Blasius Grunow |
| 1525 | Jorge Colner |
| 1526–1532 | brak danych |
| 1533 | Jacob Klatte |
| 1534 | Borgart Hoppener |
| 1535 | Blasius Gronau |
| 1536 | Greger Rölau |
| 1537 | Tewes Schulze |
| 1538 | Jorgen Buk |
| 1539 | Franz Schulte |
| 1540 | Hieronimus Messner |
| 1541 | Augustein Syckmann |
| 1542 | Simon Platyn |
| 1543 | Jorgen Junter |
| 1544 | Simon Schulte II |
| 1545 | Burchkarth Hoppener |
| 1546 | Gregor Rele |
| 1547 | Andreas Stechmesser |
| 1548 | Franz Schulte |
| 1549 | Hans Mytlynck (Mitlinek) |
| 1550 | Simon Platyn |
| 1551 | Hans Becker |
| 1552 | Jorgen Junter |
| 1553 | Mathias Rode |
| 1554 | Simon Schulte |
| 1555 | Hans Struss |
| 1556 | Niclis Loff |
| 1557 | Jorgen Jon |
| 1558 | Greger Rolau |
| 1559 | Hans Gronau I |
| 1560 | Andres Stechmesser |
| 1561 | Hans Notke (Noethke) |
| 1562 | Hans Bekker |
| 1563 | Matthes Runge |
| 1564 | Hans Gronau I |
| 1565 | Lorenz Tydeke |
| 1566 | Hans Gronau I |
| 1567 | Hans Notke (Noethke) |
| 1568 | Andreas Welcke |
| 1569 | Lorenz Tydeke |
| 1570 | Hans Colner |
| 1571 | Jacob Harmen |
| 1572 | Jürgen Gronau |
| 1573 | Hans Notke (Noethke) |
| 1574 | Paul Schulz |
| 1575 | Lorenz Tydeke |
| 1576 | Peter Schröder |
| 1577 | Andreas Wilke |
| 1578 | Hinrich Schulz |
| 1579 | Hans Manffras |
| 1580 | Gergen Grunau |
| 1581 | Peter Schröder |
| 1582 | Jacob Wilke |
| 1583 | Jacob Harmen |
| 1584 | Thomas Schultze |
| 1585 | Hans Brömmer |
| 1586; pochodził z Moehrss, 19 XI 1583 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Heinrich Kessel |
| 1587 | Andreas Stechmesser |
| 1588 | Thomas Schultze |
| 1589 | Gergen Gronau |
| 1590 | Balczer Nickel |
| 1591 | Heinrich Schulze |
| 1592; 19 XI 1583 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Heinrich Kessel |
| 1593; pochodził z Ratyzbony, od 30 VII 1588 posiadał obywatelstwo Gdańska | Hans Speck |
| 1594 | Daniel Gronau |
| 1595 | Thomas Schultze |
| 1596 | Abraham Rike |
| 1597 | Jacob Demantz |
| 1598; 19 XI 1583 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Heinrich Kessel |
| 1599 | Paul Schwert II |
| 1600 | Reinhard (Reinholt) von der Rennen |
| 1601 | Hans Speck |
| 1602 | Abraham Rike |
| 1603; pochodził z Bazylei, 14 VII 1590 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Hieronimus Frobenius |
| 1604 | Daniel Gronau |
| 1605 | Reinhard (Reinholt) von der Rennen |
| 1606 | Christian Detloff |
| 1607; 12 VI 1593 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Bartelmes Preusse |
| 1608 | Jochim Scharping |
| 1609; pochodził z Bazylei, 14 VII 1590 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Hieronimus Frobenius |
| 1610 | Reinhard (Reinholt) von der Rennen |
| 1611; pochodził z St. Andrews w Szkocji, 20 VI 1591 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Georgen Schmidt (ojciec złotnika Jakoba Schmidta I) |
| 1612; pochodził z Mühlhausen (Turyngia), 29 IV 1602 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Hans Huplis |
| 1613 | Christian Detloff |
| 1614 | Lukasa Kadaua |
| 1615; pochodził z Bazylei, 14 VII 1590 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Hieronimus Frobenius |
| 1616; pochodził z Elbląga, 11 X 1608 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Gergen Yesse (Jesse, Georg Gesse) |
| 1617 | Jochim Scharpnick |
| 1618 | Zacharias Dersau |
| 1619 | Reinhard (Reinholt) von der Rennen |
| 1620 | Christian Dietloff |
| 1621; pochodził z St. Andrews w Szkocji, 20 VI 1591 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Georgen Schmidt (ojciec złotnika Jakoba Schmidta I) |
| 1622; gdańszczanin, 13 XI 1617 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Daniel Asaricus |
| 1623 | Joachim Scharpnick |
| 1624 | Hans Peckberner |
| 1625; pochodził z Bazylei, 14 VII 1590 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Hieronimus Frobenius |
| 1626–1627 | Christian Junge |
| 1628 | Zacharias Dersau |
| 1629 | Andreas Stechmesser |
| 1630 | Hans Jürgen |
| 1631 | Heinrich Gottschalck |
| 1632; pochodził z Elbląga, 11 X 1608 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Gergen Jesse (Jesse, Georg Gesse) |
| 1633 | Gabriel Wulff |
| 1634 | Greger Ferdinandes |
| 1635 | Greger Frobenius |
| 1636 | Heinrich Gottschalck |
| 1637 | Reinhold Uphagen |
| 1638 | Georgenn Hoffmann |
| 1639 | Lucas Schnitter |
| 1640 | Hans Jürgen |
| 1641 | Johann Detloff |
| 1642 | Jacob Hermen |
| 1643 | Hieronymus Edel |
| 1644 | Gregor Frobenius |
| 1645 | Christian Paul |
| 1646 | Gabriel Wulff |
| 1647 | Jacob Schmidt |
| 1648, pochodził ze Stampwirt, 26 XI 1632 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Georg Hebenstreit (Görge Hibenstreit) |
| 1649; pochodził z Tczewa, 24 X 1626 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Hans (Johannes) Polmann (zob. Lukasa Kadaua) |
| 1650 | Andreas Mackensen I |
| 1651 | Daniel Detloff |
| 1652 | Hieronymus Edel |
| 1653 | Andreas Schwenke |
| 1654; pochodził z Ahburga w Jutlandii, 3 III 1631 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Christian Paul |
| 1655, pochodził ze Schwabach (Bawaria), 14 IV 1641 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Andreas Schmidt |
| 1656 | Gregor Frobenius |
| 1657 | Hans Rode |
| 1658, pochodził z Schwachbach (Bawaria), 2 V 1643 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Hans Georg Schmidt |
| 1659 | Ernst Kadau I |
| 1660, pochodził z Haydeck, Bawaria, 16 VI 1646 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Adam Freymann |
| 1661 | Matthias Pichgel I |
| 1662 | Andreas Schwenck |
| 1663 | Andreas Mackensen I |
| 1664 | Johann Uphagen |
| 1665 | Hieronymus Edel |
| 1666 | Henning Probst |
| 1667 | Matthias Pichgel I |
| 1668, pochodził z Haydeck, Bawaria, 16 VI 1646 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Adam Freymann |
| 1669 | Ernst Kadau I |
| 1670 | Peter Röde II |
| 1671, pochodził z Tczewa, 24 X 1626 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Hans (Johannes) Polmann (zob. Lukasa Kadaua) |
| 1672 | Hieronymus Edel |
| 1673, pochodził z Brunszwiku, 29 I 1656 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Henning Probst (Probsten) |
| 1674 | Johann Uphagen |
| 1675 | Peter Röde II |
| 1676 | Gottfried Schmidt |
| 1677, pochodził z Gdańska, 17 III 1640 otrzymał obywatelstwo miejskie | Greger Zobel (Greger Zabel) |
| 1678 | Johann Uphagen |
| 1679–1680, pochodził z Haydeck, Bawaria, 16 VI 1646 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Adam Freymann |
| 1681 | Ernst Kadau II |
| 1682 | Jakob Beckhausen |
| 1683 | Christian Hasse |
| 1684 | Peter Röde II |
| 1685 | Jakob Beckhausen |
| 1686 | Ernst Kadau II |
| 1687–1688 | Christian Hasse |
| 1689 | Peter Röde II |
| 1690 | Benedict Clausen |
| 1691 | Tobias Schmidt |
| 1692 | Christian Pichgel I |
| 1693 | Johann Meinertz |
| 1694 | Jakob Beckhausen |
| 1695 | Benedict Clausen |
| 1696 | Tobias Schmidt |
| 1697 | Christian Pichgel I |
| 1698 | Konrad Jakob Keseberg |
| 1699 | Nathaniel Pressding II |
| 1700–1701; 11 VII 1686 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Tobias Schmidt (16 IX 1653 Gdańsk – 25 IX 1730 Gdańsk) |
| 1702 | Daniel Friedrich Mylius |
| 1703 | Nathanael Schlaubitz |
| 1704; 15 III 1691 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Andreas Schwenck (28 XI 1659 Gdańsk – 23 VI 1723 Gdańsk) |
| 1705 | Peter Röde III |
| 1706; 11 VII 1686 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Tobias Schmidt (16 IX 1653 Gdańsk – 25 IX 1730 Gdańsk) |
| 1707 | Benedict Clausen |
| 1708 | Daniel Friedrich Mylius |
| 1709 | Siegfried Örnster |
| 1710–1711 | Hieronymus Holl II |
| 1712 | Christoph Wonnecker |
| 1713 | Matthias Pichgel II |
| 1714; 11 VII 1686 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Tobias Schmidt (16 IX 1653 Gdańsk – 25 IX 1730 Gdańsk) |
| 1715 | Nathanael Schlaubitz |
| 1716 | Siegfried Örnster |
| 1717 | Lorenz Dietrich |
| 1718 | Hieronymus Holl II |
| 1719 | Michael Dietrich |
| 1720 | Christoph Wonnecker |
| 1721 | Matthias Pichgel II |
| 1722 | Siegfried Örnster |
| 1723 | Nathanael Schlaubitz |
| 1724 | Lorenz Dietrich |
| 1725 | Constantin Hein |
| 1726 | Michael Dietrich |
| 1727 | Johann Jöde |
| 1728 | Siegfried Örnster |
| 1729 | Beniamin Berendt I |
| 1730 | Lorenz Dietrich |
| 1731 | Constantin Hein |
| 1732 | Michael Dietrich |
| 1733 | Johann Jöde |
| 1734 | Beniamin Berendt I |
| 1735 | Johann Christian Holl I |
| 1736; 14 II 1743 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Beniamin Ephraim Schmidt (1 IX 1697 – 26 XII 1745) |
| 1737 | Constantin Hein |
| 1738 | Lorenz Dietrich |
| 1739, 10 X 1715 otrzymał obywatelstwo miejskie, zmarł w trakcie kadencji | Gottfried Wendt (15 VII 1683 – 22 I 1740) Lorenz Dietrich (od II kwartału) |
| 1740; 30 X 1724 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Constantin Quartier (15 VI 1685 Gdańsk-Nowe Ogrody – 2 II 1747 Gdańsk) |
| 1741 | Michael Dietrich |
| 1742 | Johann Christoph Wonnecker |
| 1743 | Beniamin Berendt I |
| 1744 | Lorenz Dietrich |
| 1745 | Jakob Haase |
| 1746 | Johann Christoph Wonnecker |
| 1747 | Beniamin Berendt I |
| 1748; 12 II 1728 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Wilhelm Raths (7 IX 1699 Gdańsk – 23 XI 1777 Gdańsk) |
| 1749 | Jakob Haase |
| 1750; 4 VII 1737 obywatelstwo miejskie | Beniamin Döbler (14 XII 1701 – 15 XI 1777) |
| 1751 | Johann Goffried Schlaubitz |
| 1752; 5 V 1729 otrzymał obywatelstwo miejskie | Christoph Türck (22 VI 1695 – 17 IV 1766) |
| 1753 | Beniamin Berendt I |
| 1754 | Johann Christoph Wonnecker |
| 1755 | Johann Constantin Lange |
| 1756; 12 II 1728 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Wilhelm Rahts (7 IX 1699 Gdańsk – 23 XI 1777 Gdańsk) |
| 1757; 17 I 1744 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Michael Schleich (1 XI 1712 Gdańsk – 2 II 1775 Gdańsk) |
| 1758; 5 V 1729 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Christoph Türck (22 VI 1695 – 17 IV 1766) |
| 1759 | Jakob Haase |
| 1760 | Johann Carl Dietrich |
| 1761 | Johann Constantin Lange |
| 1762; 12 II 1728 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Wilhelm Raths (7 IX 1699 Gdańsk – 23 XI 1777 Gdańsk) |
| 1763; 14 X 1750 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Christian von Hausen |
| 1764; 5 V 1729 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Christoph Türck (22 VI 1695 – 17 IV 1766) |
| 1765; 17 I 1744 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Michael Schleich (1 XI 1712 Gdańsk – 2 II 1775 Gdańsk) |
| 1766; 12 II 1728 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Wilhelm Raths (7 IX 1699 Gdańsk – 23 XI 1777 Gdańsk) |
| 1767; 14 X 1750 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Christian von Hausen |
| 1768; 6 VII 1757 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Johann Adam Lange (30 VIII 1712 Gdańsk – 22 II 1799 Gdańsk) |
| 1769; 17 I 1744 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Michael Schleich (1 XI 1712 Gdańsk – 2 II 1775 Gdańsk) |
| 1770 | Friedricha Wilhelma Ende I |
| 1771 | Johann Lehnert |
| 1772; 6 VII 1757 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Johann Adam Lange (30 VIII 1712 Gdańsk – 22 II 1799 Gdańsk) |
| 1773; 28 I 1752 trzymał obywatelstwo Gdańska | Christoph Hecker |
| 1774 | Friedricha Wilhelma Ende I |
| 1775 | Johann Lehnert |
| 1776; 6 VII 1757 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Johann Adam Lange (30 VIII 1712 Gdańsk – 22 II 1799 Gdańsk) |
| 1777; 28 I 1752 trzymał obywatelstwo Gdańska | Christoph Hecker |
| 1778; 16 X 1766 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Joachim Christian Franck (18 XI 1735 – 4 VI 1812) |
| 1779 | Johann Lehnert |
| 1780 | Gottlieb Deinlein |
| 1781 | Emmanuel Ellerholtz I (zob. Emmanuel Ellerholtz) |
| 1782; 16 X 1766 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Joachim Christian Franck (18 XI 1735 – 4 VI 1812) |
| 1783 | Friedrich Wilhelm Sponholtz |
| 1784 | Gottlieb Deinlein (zmarł) Joachim Christian Franck |
| 1785 | Emmanuel Ellerholtz I (zob. Emmanuel Ellerholtz) |
| 1786; 6 VII 1757 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Johann Adam Lange (30 VIII 1712 Gdańsk – 22 II 1799 Gdańsk) |
| 1787 | Friedrich Wilhelm Sponholtz |
| 1788; 16 X 1766 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Joachim Christian Franck (18 XI 1735 – 4 VI 1812) |
| 1789 | Carl Ludwig Berendt |
| 1790; 6 VII 1757 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Johann Adam Lange (30 VIII 1712 Gdańsk – 22 II 1799 Gdańsk) |
| 1791 | Emmanuel Ellerholtz I (zob. Emmanuel Ellerholtz) |
| 1792 | Johann Gottlieb Fischer |
| 1793 | Carl Ludwig Berendt |
| Wykaz według: E. von Czihak, Die Edelschmiedekunst frühere Zeiten in Preussen, Zweiter Teil: Westpreussen, Leipzig 1908, s. 91-94 <br/ |
| Rok | Imię i nazwisko |
|---|---|
| 1794; 16 X 1766 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Joachim Christian Franck (18 XI 1735 – 4 VI 1812) |
| 1795 | Emmanuel Ellerholtz I (zob. Emmanuel Ellerholtz) |
| 1796 | Johann Gottlieb Fischer |
| 1797 | Carl Ludwig Berendt |
| 1798; 16 X 1766 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Joachim Christian Franck (18 XI 1735 – 4 VI 1812) |
| 1799; 6 XI 1772 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Johann Gottlieb Stegemann (21 II 1745 Gdańsk-Nowe Ogrody – 15 XII 1804 Gdańsk) |
| 1800 | Johann Gottlieb Fischer |
| 1801; 20 IV 1784 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Johann Carl Hecker (zm. 9 VI 1814) |
| 1802; 16 X 1766 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Joachim Christian Franck (18 XI 1735 – 4 VI 1812) |
| 1803; 6 XI 1772 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Johann Gottlieb Stegemann (21 II 1745 Gdańsk-Nowe Ogrody – 15 XII 1804 Gdańsk) |
| 1804 | Johann Gottlieb Fischer |
| 1805; 20 IV 1784 otrzymał obywatelstwo Gdańska | Johann Carl Hecker (zm. 9 VI 1814) |
| 1806 | Frierdich Wilhelm Ende |
| 1807 | Emmanuel Ellerholtz |
| 1808 | Johann Gottlieb Fischer |
| 1809 | Johann Friedrich Kretschmer |
| 1810 | Frierdich Wilhelm Ende |
| 1811 | Christian Wandel |
| 1812 | Johann Gottlieb Ulrich |
| 1813 | Johann Friedrich Kretschmer |
| 1814 | Carl Stumpf |
| 1815 | Christian Wandel |
| 1816 | Johann Gottlieb Ulrich |
| 1817 | Johann Friedrich Kretschmer |
| 1818–1819 | Carl Stumpf |
| 1820 | Johann Gottlieb Ulrich |
| 1821–1828 | Carl Beniamin Schultz |
| 1829–1833 | Johann Jacob Raths |
| 1834–1835 | Gottlieb Ephraim Wulsten |
| 1836 | Johann Jacob Raths |
| 1837–1839 | Gottlieb Ephraim Wulsten |
| 1840 | Carl Moritz Stumpf |
| 1841–1844 | Carl August Winkelmann |
| 1845 | Carl Moritz Stumpf |
| 1846–1849 | Carl August Winkelmann |
| 1850–1851 | Carl Moritz Stumpf |
| 1852 | Carl Heinrich Momber |
| 1853–1855 | Adolph Golchert |
| 1856–1861 | Ferdinand Robert Raths |
| 1862 | Theodor Hermann Meyer |
| 1863–1867 | Robert Adolph Rosalowsky |
| 1867–1874 | Edwin Lubatz |
| 1874–1879 | Carl Friedrich Sohr |
| 1880–1883 | Johann Wilhelm Gustav Heberlein |
| 1883–1896 | brak danych |
| 1897–1901 | Robert Adolph Rosalowsky |
| 1902–1905 | Gustav Hermann Seeger |
| 1906 | Paul Fliege |
| 1907–1912 | Erich Albert Moritz Stumpf |
| 1913 | brak danych |
| 1914–1921 | dr Johannes Kniewel |
| 1922–1927 | Paul Fliege |
| 1928 | Leo Nietzner |
| 1929 | Paul Fliege |
| 1930–1935 | Hugo Frosien |
| 1935–1938* | Bruno Witt |
| 1939* | Erich Albert Moritz Stumpf |
| 1940–1942** | Karl Heinz Stumpf |
| 1943–1945 | brak danych |
| * Wspólny cech złotników i zegarmistrzów Wolnego Miasta (Goldschmied und Uhrenmacher Innung) ⃰ ⃰ Cech złotników i wytwórców wyrobów ze srebra (Gold und Silberschnitte Innung) Wykaz według: E. von Czihak, Die Edelschmiedekunst frühere Zeiten in Preussen, Zweiter Teil: Westpreussen, Leipzig 1908, s. 91-94 <br/ |
