SREBRZYSKO
| < Poprzednie | Następne > |
SREBRZYSKO (Silberhammer), Wrzeszcz, w dolinie potoku Strzyży. Nazwa nawiązuje do Srebrnego Młyna (Silberhammer), kuźni do obróbki srebra, który od 1656 był własnością gdańskiego złotnika Petera van den Rennena ( Kamienny Młyn). W początkach XVIII wieku własność braci Clerck, od 1707 producenta złotego i srebrnego drutu Alexandra (16 III 1674 – pochowany 4 I 1724 w kościele św. Piotra i Pawła, od 1715 Johna (29 XII 1671 – pochowany 2 XI 1741 w kościele św. Piotra i Pawła). W końcu XVIII wieku funkcjonowała tu hamernia (fabryka) wyrobów żelaznych i stalowych Roskampa i radcy górniczego z Palatynatu Heligera, w początakch XIX wieku podupadła z powodu emigracji robotników do Rosji (zob. też Brętowo). W XVIII wieku rezydencja kupców z rodziny Soermannsów. W 1800 własność angielskiego kupca Richarda Cowla (1755-1821), mającego stajnie przy Hundegasse (ul. Ogarna 85), skonfiskowana przez Francuzów po 1807; z tego okresu pochodzi zachowany i obecnie rokokowy dworek (ul. Srebrniki 1). W 1811 zarządcą hamerni był Carl Friedrich Rindfleisch.
W 1816 posiadłość nabył hrabia Fabian von Dohn, w dworku w 1822 i 1824 mieszkał okresowo pruski urzędnik i poeta Joseph von Eichendorff. Wokół dworku zbudowano obiekty gospodarcze i małą oranżerię. Od 1906 własność stowarzyszenia Brüderschaft Zoar z Rothenburga (koło Gorlic). W sierpniu 1907 stowarzyszenie otworzyło tu zakład opiekuńczo-wychowawczy dla chorych psychicznie, upośledzonych umysłowo i trudnej młodzieży. W 1922 zakład odkupiły władze II Wolnego Miasta Gdańska uruchamiając Państwowy Zakład Opieki Społecznej (Staatliche Fürsorgeanstalt Silberhammer), obecnie Wojewódzki Szpital Psychiatryczny. Srebrzysko dało nazwę położonemu obok cmentarzowi. Zabudowa z XIX i początku XX wieku w latach 2009–2010 uległa likwidacji w związku z przebudową ul. Słowackiego i ul. Partyzantów ( Trasa Słowackiego).
