Dzielnica Piecki–Migowo na tle administracyjnego podziału miasta Gdańska
Przebieg granicy dzielnicy Piecki–Migowo według statutu dzielnicy z 2014
Piecki i Mogowo na mapie Christiana Gottloba Liebe z 1734, u dołu obecny Niedźwiednik (der Winkel), droga do Piecek – obecna Potokowa przechodząca w ul. Piecewską, droga od Piecek w prawo do Migowa – obecna Bulońska, za Pieckami w lewo – obecna ul. Jaśkowa Dolina i dalsza do Świętej Studzienki – obecna ul. Sobieskiego, w prawo za Pieckami droga – obecna Nowolipie do okolic Krzyżowników (Tempel Borg) i Emaus, wzdłuż Migowa w górę droga – obecna Myśliwska ze skrętem w prawo do ul. Kartuskiej, w lewo – obecna Piekarnicza, do ul. Nowolipie
Piecki, pocztówka, około 1915
Dwór Uphagenów w Pieckach, początek XX wieku
Rysunek fasady dworu Uphagenów w Pieckach, 1921
Dwór Uphagenów w Pieckach, 2010
PIECKI (Pietzkendorf), wraz z Migowem dzielnica Gdańska ( administracyjny podział), popularnie zwana Moreną. Według statutu dzielnicy z 2014 jej granice stanowią: „linia kolejowa od ul. Rakoczego do zbiornika Wróbla Staw, następnie Potokiem Siedlickim na wschód do ogródków działkowych i dalej ogródkami działkowymi przecina ul. Myśliwską między ul. Piekarniczą i Hausbrandta. Dalej granica w kierunku wschodnim przecina ul. Rakoczego i biegnie do ul. Trzy Lipy oraz Potoku Królewskiego. Następnie Potokiem Królewskim do ogródków działkowych przy ul. Sobieskiego, następnie na północny zachód do lasu i przed ul. Migowską skręca na południe do ul. Wileńskiej. Dalej granica biegnie na północny-wschód do lasu i lasem do ul. Rakoczego”. Za umowną granice między Pieckami a Migowem uznano ul. Rakoczego.
Początki wsi Piecki błędnie identyfikowane są z Biesiekierzem. W 1439 wieś została nadana przez Krzyżaków rycerzom Maciejowi z Łostowic i Jakubowi Czanowi, na około 200 ha istniało tu 36 ogrodów. W 1445 nabyta przez szpital św. Elżbiety, w 1546 z chwilą połączenia szpitala św. Elżbiety ze szpitalem św. Ducha, potwierdzona jako ich własność.
Centrum wsi znajdowało się wzdłuż obecnej ul. Piecewskiej. W 1577 zniszczona w czasie wojny Gdańska z królem polskim Stefanem Batorym. W celu dostarczania dochodów wypuszczana w dzierżawę. W 1589 częściowo pozostawała własnością rajcy Georga Liesemana; w 1604 miał tu dwór Erhard Vestenstein, po nim Winhold Speymann (około 1553 – pochowany 17 VIII 1582 w rodzinnej krypcie w kościele Najświętszej Marii Panny), stryjeczny brat burmistrza Johanna Speimanna. W 1616 wdowa po tym ostatnim sprzedała Andreasowi Köhne-Jaskiemu swoją dzierżawę w Pieckach: grunty i dwór z ogrodem oraz – również trzymane w dzierżawie, ale od cystersów oliwskich – stawy i młyn nad Strzyżą (mniej więcej w miejscu dawnego Biesiekierza). Część posiadłości nad Strzyżą nosiła później nazwę od nowych właścicieli Jaśkowy Młyn, od ich imienia wzięła nazwę także Jaśkowa Dolina, należąca do Piecek.
W 1698 przełożonym połączonych szpitali św. Elżbiety i św. Ducha został Johann Uphagen (1620–1701), który wziął w dzierżawę centrum Piecek. Za sprawą tej rodziny, przy Miggauschen Weges (drogi do Migowa, ul. Bulońska), powstał w w 2. połowie XVIII wieku rokokowy dwór (obecnie przy ul. Piecewska 27), który w 1770 Elisabeth Forret-Uphagen, żona Petera Uphagena (1704–1775), wydzierżawiła Martinowi Behnkemu. Po nim w 1799 dzierżawcą był Cornelius van Almonde. W lipcu 1800 egzekutorzy testamentu Johanna Wilhelma Uphagena ostatecznie sprzedali pałac z ogrodem i nieużytkowane grunty na zboczach wzgórz. Za czasów Uphagenów, na należącej do nich dzierżawie, posadzono dąb, zachowany (bliżej ul. Rakoczego), stanowiący obecnie pomnik przyrody (Dąb Uphagenów). Inne części Piecek trzymali w charakterze letnich rezydencji w 1774 Johanna van Beuningena, w XIX wieku m.in. rodziny Duisburgów i Muhlów, z sprawa jednej z nich przy skrzyżowaniu obecnych ul. Piecewskiej i Amundsena wzniesiono nieistniejący już (znany ze zdjęć) kolejny dworek (Gutshaus). W 1793, oprócz letnich rezydencji, istniały tu trzy chłopskie gospodarstwa, przy Jaśkowej Dolinie dwie karczmy.
W 1807 w dworze stacjonował sztab marszałka François Josepha Lefebvre’a. W 1820 istniało 10 zabudowań, stałych mieszkańców było 87. W 1864 w 48 domach mieszkało 276 osób, w 1923 w 70 domach – 294 osoby. Od przełomu XIX i XX wieku funkcjonowały we wsi, wykorzystując jej letniskowy charakter, restauracje „Café Zum Kronprinzen” i „Café Pietzkendorf” (ul. Piecewska 33), ze sklepikiem, zakupiona między 1904 a 1906 od Maxa Arendta przez Brunona Nipkowa (zabudowa rozebrana w latach 80. XX wieku, w jej miejscu blok mieszkalny).
W 1945 nazwę spolszczono na Piecewo (stąd i obecnie ul. Piecewska), od 1948 przyjęto urzędowo obecną nazwę. Od 1954 w granicach administracyjnych miasta Gdańska. W maju 1971, po interwencjach sołtysa A. Chojnackiego, wybudowano pierwszą placówkę handlową, kiosk spożywczy. W październiku 1971 oddział gdański Stowarzyszenia Architektów Polskich rozpisał konkurs na projekt zagospodarowania Piecek i Migowa, najwyżej w Trójmieście położonego osiedla mieszkaniowego (85–115 m n.p.m.). Wybrano projekt gdańskiego Kombinatu Budowy Domów w Kokoszkach. Inwestorem bezpośrednim była Wojewódzka Spółdzielnia Mieszkaniowa w Gdańsku, użytkownikiem bezpośrednim powstała w 1975 Lokatorsko-Własnościowa Spółdzielnia Mieszkaniowa „Morena”. 11 XII 1975 wmurowano kamień węgielny pod budowę pierwszego budynku. Pierwsi lokatorzy wprowadzili się 15 IX 1976 do bloków w tzw. jednostce „A”, ukończonej w 1978, w rejonie ul. Wileńskiej (początkowo planowano nadać jej nazwę Nowowileńskiej), ul. Jaśkowa Dolina do skrzyżowania z ul. Piecewską (jej południowy odcinek). 8 III 1977 otwarto przy ul. Gojawiczyńskiej 1 pierwszy w dzielnicy sklep „Super-SAM”. Jednostka „B” obejmowała mniej więcej rejon ul. Kruczkowskiego, ul. Jaśkowa Dolina do jej skrzyżowania z ul. Piecewską (jej północny odcinek), jednostka „C” mniej więcej obecny obszar ul. Bulońskiej (po jej stronie południowo-wschodniej) do ul. Myśliwskiej, jednostka „D” mniej więcej obecny obszar ul. Bulońskiej (po jej stronie południowo-zachodniej) do ul. Myśliwskiej. W początku 1981 w jednostkach tych zamieszkiwało już około 16 000 ludzi; zabudowę w 55% stanowiły bloki jedenastokondygnacyjne i w 45% bloki pięciokondygnacyjne (przeważały mieszkania typu M–4 – 41,2%).
W 1977 dawny dwór (po zakończeniu II wojny światowej w rękach prywatnych) przeszedł na Skarb Państwa, do 1982 pozostawał w gestii
Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej, z braku środków nierementowany, w 1984 przekazany spółdzielni „Ośrodek Analiz Wartości Inżynierskiej” na cele biurowo-projektowe, od 1990 własność spółki „Dwór Uphagena”, odrestaurowany. 22 IX 1980 w jednostce „A” otwarto Szkołę Podstawową nr 1, przy ul. Gojawiczyńskiej 10 (od 12 V 1990 im. Mariusza Zaruskiego, początkowo tylko klasy I–V, od 1 IX 1999 Zespół Kształcenia Podstawowego i Gimnazjalnego nr 20, składający się z SP nr 1 i Gimnazjum nr 27), 1984 Szkołę Podstawową nr 2 przy Marusarzówny 10 (obecnie Zespół Kształcenia Podstawowego i Gimnazjalnego nr 21 im. Armii Krajowej). Przed otwarciem szkół dzieci dowożono do placówek we Wrzeszczu i w Śródmieściu. 16 III 1984 przy ul. Nałkowskiej otwarto Spółdzielczy Dom Kultury im. Stanisławy Przybyszewskiej (zob. Centrum Kultury im. Jana Pawła II). W lutym 1989 oddano do użytku zimowy wyciąg narciarski, 23 X 1993 otwarto Centrum Narciarstwa z możliwością zjazdu po sztucznym stoku z polietylenowego tworzywa (długości 100 m, różnica wysokości 28 m). Od 1978 rozpoczęto budowę kościoła Bożego Ciała przy ul. Piecewskiej 9. Od 1998 w domu katechetycznym przy kościele działa I Gdańskie Liceum Katolickie im. św. Wojciecha; przy ul. Dobrowolskiego 6 funkcjonuje XX Liceum Ogólnokształcące. RED
Ulice Piecek–Migowa
| Ulica
|
Nazwa historyczna
|
Informacje o nazwie współczesnej
|
Uwagi
|
| Roalda Amundsena
|
|
nazwa od 23 XI 1977
|
upamiętnia norweskiego polarnika, zdobywcę bieguna południowego (1872-1928)
|
| Henryka Arctowskiego
|
|
nazwa od 23 XI 1977
|
upamiętnia polskiego polarnika (1871–1958)
|
| Belgradzka
|
|
nazwa od 19 XII 1985
|
|
| Budapesztańska
|
od 5 XI 1979 Budapeszteńska
|
obecna nazwa od 23 IV 2012
|
|
| Bulońska
|
|
nazwa od 5 XII 1987
|
|
| Burgaska
|
|
nazwa od 5 XI 1979
|
|
| Cietrzewia
|
|
nazwa od 28 XI 2013
|
|
| Bronisława Czecha
|
|
nazwa od 8 XII 1980
|
upamiętnia polskiego narciarza, olimpijczyka (1908-1940)
|
| prof. Zygmunta Czubińskiego
|
|
nazwa od 19 XII 1985
|
upamiętnia polskiego botanika (1912-1967)
|
| Antoniego Dobrowolskiego
|
|
nazwa od 23 XI 1977
|
upamiętnia polskiego geofizyka i polarnika (1872-1954)
|
| Tomasza Edisona
|
|
nazwa od 19 IV 1977
|
upamiętnia wynalazcę z USA (1847-1931)
|
| Roberta Fultona
|
|
nazwa od 19 IV 1977
|
upamiętnia wynalazcę z USA (1765–1815)
|
| Poli Gojawiczyńskiej
|
|
nazwa od 26 X 1976
|
upamiętnia polską pisarkę (1896–1963)
|
| Głuszca
|
|
nazwa od 28 XI 2013
|
|
| Jaśkowa Dolina
|
Jäschkentaler Weg
|
nazwa od 1945
|
nr. 105 i 130
|
| Krzysztofa Kolumba
|
|
nazwa od 23 XI 1977
|
upamiętnia żeglarza, odkrywcę Ameryki (1451-1506)
|
| Królewskie Wzgórze
|
|
nazwa od 31 I 2009
|
zob. Królewskie Wzgórze
|
| Janusza Kusocińskiego
|
|
nazwa od 8 XII 1980
|
upamiętnia polskiego sportowca, olimpijczyka (1907–1940)
|
| Stanisława Lema
|
|
nazwa od 26 XI 2009
|
od nr. 1 do nr. 29; upamiętnia polskiego pisarza (1821-2006)
|
| Ferdynanda Magellana
|
|
nazwa od 23 XI 1977
|
upamiętnia portugalskiego żeglarza i odkrywcę (1480–1521)
|
| Heleny Marusarzówny
|
|
nazwa od 8 XII 1980
|
upamiętnia polską narciarkę, kurierkę ruchu oporu (1918–1941)
|
| Ignacego Matuszewskiego
|
od 26 X 1976 Leona Kruczkowskiego, upamiętniała polskiego pisarza (1900–1962)
|
nazwa od 13 XII 2017 decyzją wojewody gdańskiego, za zgodną z prawem uznaną przez Naczelny Sąd Administracyjny 13 XI 2018
|
upamiętnia polskiego dyplomatę, ministra, podpułkownika (1891–1946)
|
| Morenowa
|
|
nazwa od 19 IV 1977
|
|
| Morenowe Wzgórze
|
|
nazwa od 29 IX 2005
|
|
| prof. Stefana Myczkowskiego
|
|
nazwa od 19 XII 1985
|
upamiętnia polskiego biologa i ekologa (1923–1977)
|
| Myśliwska
|
|
nazwa od 20 XI 1975
|
od nr. 20 do końca
|
| Myśliwskie Wzgórze
|
|
nazwa od 28 VIII 2008
|
|
| Zofii Nałkowskiej
|
|
nazwa od 26 X 1976
|
upamiętnia polską pisarkę (1884–1954)
|
| Alfreda Nobla
|
|
nazwa od 19 IV 1977
|
upamiętnia szwedzkiego naukowca (1833–1896)
|
| Orańska
|
|
nazwa od 5 XI 1979
|
|
| Blaise’a Pascala
|
|
nazwa od 19 IV 1977
|
upamiętnia francuskiego matematyka i fizyka (1623–1662)
|
| Ludwika Pasteura
|
|
nazwa od 19 IV 1977
|
upamiętnia francuskiego chemika (1822–1895)
|
| Piecewska
|
Pietzkendorfer Weg
|
nazwa od 1946
|
|
| Piekarnicza
|
|
nazwa od 28 III 1983
|
nazwa od funkcjonującej tu i zamkniętej po 1995 dużej piekarni mechanicznej
|
| Powstania Kościuszkowskiego
|
|
nazwa od 19 XII 1985
|
|
| Powstania Listopadowego
|
|
nazwa od 19 XII 1985
|
|
| Powstania Styczniowego
|
|
nazwa od 19 XII 1985
|
|
| prof. Mariana Raciborskiego
|
|
nazwa od 19 XII 1985
|
upamiętnia polskiego botanika, pioniera obrony przyrody (1863–1917)
|
| Franciszka Rakoczego
|
|
nazwa od 26 X 1976
|
upamiętnia księcia Siedmiogrodu, narodowego bohatera Węgier (1676–1735)
|
| rondo Andrzeja Hakenbergera (ul. Schuberta, Trzy Lipy i Beethowena)
|
|
nazwa od 30 IX 2004
|
|
| rondo Pana Cogito (ul. Jaśkowa Dolina i Wileńska)
|
|
nazwa od 25 X 2012
|
upamiętnia postać z wierszy Zbigniewa Herberta
|
|
| rondo Praw Kobiet (ul. Wołkowyska i ul. Myśliwska)
|
|
nazwa od 3 III 2022
|
|
| Szczodra
|
|
nazwa od 17 XII 1998
|
|
| Trzy Lipy
|
Dreilindener Weg; część, pierwotnie obejmowała także obecne ulice Nowolipie, Siedlce (zob. Trzy Lipy)
|
nazwa od 1946
|
|
| Aleksandra Volty
|
|
nazwa od 19 IV 077
|
upamiętnia włoskiego fizyka (1745–1827)
|
| Warneńska
|
|
nazwa od 5 XII 1978
|
|
| Widok
|
|
nazwa od 12 I 1995
|
|
| Wileńska
|
Robert-Ley-Weg, na pamiątkę zwierzchnika Niemieckiego Frontu Pracy/ Arbeitsfrontu (1890–1945), który wybudował osiedle w Diabełkowie
|
nazwa od 1945, od 3 VI 1981 Alberta Einsteina, od 28 III 1983 pod dawna i obecną nazwą
|
od nr. 37 do nr. 63 nieparzyste i od nr. 56 do nr. 62 parzyste
|
| Wołkowyska
|
|
nazwa od 24 IV 1997
|
do 24 IV 1997 nazwę tę nosiła ulica w Brętowie, obecnie Górzysta
|
| Romana Wyrobka
|
|
nazwa od 8 XII 1980
|
|
| Franciszka Zabłockiego
|
|
nazwa od 26 X 1976
|
upamiętnia polskiego księdza katolickiego, pisarza, publicystę (1752–1821)
|
| Zacna
|
|
nazwa od 11 V 1995
|
|
| Związku Jaszczurczego
|
|
nazwa od 19 XII 1985
|
upamiętnia powstałą w 1397 tajną, antykrzyżacką organizację rycerzy ziemi chełmińskiej
|
| Józefa Żylewicza
|
|
nazwa od 8 XII 1980
|
|
| BŚ
|
Liczba ludności dzielnicy Piecki–Migowo
| Rok
|
Liczba ludności
|
| 2010
|
23 116
|
| 2011
|
23 508
|
| 2012
|
24 035
|
| 2013
|
24 712
|
| 2014
|
25 167
|
| 2015
|
25 515
|
| 2016
|
25 939
|
| 2018
|
26 403
|
| RED
|
