PIECKI

Z Encyklopedia Gdańska
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

< Poprzednie Następne >
Dzielnica Piecki–Migowo na tle administracyjnego podziału miasta Gdańska
Przebieg granicy dzielnicy Piecki–Migowo według statutu dzielnicy z 2014
Piecki i Mogowo na mapie Christiana Gottloba Liebe z 1734, u dołu obecny Niedźwiednik (der Winkel), droga do Piecek – obecna Potokowa przechodząca w ul. Piecewską, droga od Piecek w prawo do Migowa – obecna Bulońska, za Pieckami w lewo – obecna ul. Jaśkowa Dolina i dalsza do Świętej Studzienki – obecna ul. Sobieskiego, w prawo za Pieckami droga – obecna Nowolipie do okolic Krzyżowników (Tempel Borg) i Emaus, wzdłuż Migowa w górę droga – obecna Myśliwska ze skrętem w prawo do ul. Kartuskiej, w lewo – obecna Piekarnicza, do ul. Nowolipie
Piecki, pocztówka, około 1915
Dwór Uphagenów w Pieckach, początek XX wieku
Rysunek fasady dworu Uphagenów w Pieckach, 1921
Dwór Uphagenów w Pieckach, 2010
Okolice ulic Marusarzówny, Wyrobka i Czecha, na pierwszym planie Szkoła Podstawowa nr 2

PIECKI (Pietzkendorf), wraz z Migowem dzielnica Gdańska ( administracyjny podział), popularnie zwana Moreną. Według statutu dzielnicy z 2014 jej granice stanowią: „linia kolejowa od ul. Rakoczego do zbiornika Wróbla Staw, następnie Potokiem Siedlickim na wschód do ogródków działkowych i dalej ogródkami działkowymi przecina ul. Myśliwską między ul. Piekarniczą i Hausbrandta. Dalej granica w kierunku wschodnim przecina ul. Rakoczego i biegnie do ul. Trzy Lipy oraz Potoku Królewskiego. Następnie Potokiem Królewskim do ogródków działkowych przy ul. Sobieskiego, następnie na północny zachód do lasu i przed ul. Migowską skręca na południe do ul. Wileńskiej. Dalej granica biegnie na północny-wschód do lasu i lasem do ul. Rakoczego”. Za umowną granice między Pieckami a Migowem uznano ul. Rakoczego.

Początki wsi Piecki błędnie identyfikowane są z Biesiekierzem. W 1439 wieś została nadana przez Krzyżaków rycerzom Maciejowi z Łostowic i Jakubowi Czanowi, na około 200 ha istniało tu 36 ogrodów. W 1445 nabyta przez szpital św. Elżbiety, w 1546 z chwilą połączenia szpitala św. Elżbiety ze szpitalem św. Ducha, potwierdzona jako ich własność.

Centrum wsi znajdowało się wzdłuż obecnej ul. Piecewskiej. W 1577 zniszczona w czasie wojny Gdańska z królem polskim Stefanem Batorym. W celu dostarczania dochodów wypuszczana w dzierżawę. W 1589 częściowo pozostawała własnością rajcy Georga Liesemana; w 1604 miał tu dwór Erhard Vestenstein, po nim Winhold Speymann (około 1553 – pochowany 17 VIII 1582 w rodzinnej krypcie w kościele Najświętszej Marii Panny), stryjeczny brat burmistrza Johanna Speimanna. W 1616 wdowa po tym ostatnim sprzedała Andreasowi Köhne-Jaskiemu swoją dzierżawę w Pieckach: grunty i dwór z ogrodem oraz – również trzymane w dzierżawie, ale od cystersów oliwskich – stawy i młyn nad Strzyżą (mniej więcej w miejscu dawnego Biesiekierza). Część posiadłości nad Strzyżą nosiła później nazwę od nowych właścicieli Jaśkowy Młyn, od ich imienia wzięła nazwę także Jaśkowa Dolina, należąca do Piecek.

W 1698 przełożonym połączonych szpitali św. Elżbiety i św. Ducha został Johann Uphagen (1620–1701), który wziął w dzierżawę centrum Piecek. Za sprawą tej rodziny, przy Miggauschen Weges (drogi do Migowa, ul. Bulońska), powstał w w 2. połowie XVIII wieku rokokowy dwór (istniejący i obecnie, ul. Piecewska 27), który w 1770 Elisabeth Forret-Uphagen, żona Petera Uphagena (1704–1775), wydzierżawiła Martinowi Behnkemu. Po nim w 1799 dzierżawcą był Cornelius van Almonde. W lipcu 1800 egzekutorzy testamentu Johanna Wilhelma Uphagena ostatecznie sprzedali pałac z ogrodem i nieużytkowane grunty na zboczach wzgórz. Za czasów Uphagenów, na należącej do nich dzierżawie, posadzono dąb, zachowany (bliżej ul. Rakoczego), stanowiący obecnie pomnik przyrody (Dąb Uphagenów). Inne części Piecek trzymali w charakterze letnich rezydencji w 1774 Johanna van Beuningena, w XIX wieku między innymi rodziny Duisburgów i Muhlów, z sprawa jednej z nich przy skrzyżowaniu obecnych ul. Piecewskiej i Amundsena wzniesiono nieistniejący już (znany ze zdjęć) kolejny dworek (Gutshaus). W 1793, oprócz letnich rezydencji, istniały tu trzy chłopskie gospodarstwa, przy Jaśkowej Dolinie dwie karczmy.

W 1807 w dworze stacjonował sztab marszałka François Josepha Lefebvre’a. W 1820 istniało 10 zabudowań, stałych mieszkańców było 87. W 1864 w 48 domach mieszkało 276 osób, w 1923 w 70 domach – 294 osoby. Od przełomu XIX i XX wieku funkcjonowały we wsi, wykorzystując jej letniskowy charakter, restauracje „Café Zum Kronprinzen” i „Café Pietzkendorf” (ul. Piecewska 33), ze sklepikiem, zakupiona między 1904 a 1906 od Maxa Arendta przez Brunona Nipkowa (zabudowa rozebrana w latach 80. XX wieku, w jej miejscu blok mieszkalny).

W 1945 nazwę spolszczono na Piecewo (stąd i obecnie ul. Piecewska), od 1948 przyjęto urzędowo obecną nazwę. Od 1954 w granicach administracyjnych miasta Gdańska. W maju 1971, po interwencjach sołtysa A. Chojnackiego, wybudowano pierwszą placówkę handlową, kiosk spożywczy. W październiku 1971 oddział gdański Stowarzyszenia Architektów Polskich rozpisał konkurs na projekt zagospodarowania Piecek i Migowa, najwyżej w Trójmieście położonego osiedla mieszkaniowego (85–115 m n.p.m.). Wybrano projekt gdańskiego Kombinatu Budowy Domów w Kokoszkach. Inwestorem bezpośrednim była Wojewódzka Spółdzielnia Mieszkaniowa w Gdańsku, użytkownikiem bezpośrednim powstała w 1975 Lokatorsko-Własnościowa Spółdzielnia Mieszkaniowa „Morena”. 11 XII 1975 wmurowano kamień węgielny pod budowę pierwszego budynku. Pierwsi lokatorzy wprowadzili się 15 IX 1976 do bloków w tzw. jednostce „A”, ukończonej w 1978, w rejonie ul. Wileńskiej (początkowo planowano nadać jej nazwę Nowowileńskiej), ul. Jaśkowa Dolina do skrzyżowania z ul. Piecewską (jej południowy odcinek). 8 III 1977 otwarto przy ul. Gojawiczyńskiej 1 pierwszy w dzielnicy sklep „Super-SAM”. Jednostka „B” obejmowała mniej więcej rejon ul. Kruczkowskiego, ul. Jaśkowa Dolina do jej skrzyżowania z ul. Piecewską (jej północny odcinek), jednostka „C” mniej więcej obecny obszar ul. Bulońskiej (po jej stronie południowo-wschodniej) do ul. Myśliwskiej, jednostka „D” mniej więcej obecny obszar ul. Bulońskiej (po jej stronie południowo-zachodniej) do ul. Myśliwskiej. W początku 1981 w jednostkach tych zamieszkiwało już około 16 000 ludzi; zabudowę w 55% stanowiły bloki jedenastokondygnacyjne i w 45% bloki pięciokondygnacyjne (przeważały mieszkania typu M–4 – 41,2%).

W 1977 Skarb Państwa przekazał Kombinatowi Budowy Domów w Kokoszkach (pozostający do tej pory w rękach prywatnych) dawny dworek Uphagenów, obecnie wyremontowany. 22 IX 1980 w jednostce „A” otwarto Szkołę Podstawową nr 1, przy ul. Gojawiczyńskiej 10 (od 12 V 1990 im. Mariusza Zaruskiego, początkowo tylko klasy I–V, od 1 IX 1999 Zespół Kształcenia Podstawowego i Gimnazjalnego nr 20, składający się z SP nr 1 i Gimnazjum nr 27), 1984 Szkołę Podstawową nr 2 przy Marusarzówny 10 (obecnie Zespół Kształcenia Podstawowego i Gimnazjalnego nr 21 im. Armii Krajowej). Przed otwarciem szkół dzieci dowożono do placówek we Wrzeszczu i w Śródmieściu. 16 III 1984 przy ul. Nałkowskiej otwarto Spółdzielczy Dom Kultury im. Stanisławy Przybyszewskiej (zob. Centrum Kultury im. Jana Pawła II). W lutym 1989 oddano do użytku zimowy wyciąg narciarski, 23 X 1993 otwarto Centrum Narciarstwa z możliwością zjazdu po sztucznym stoku z polietylenowego tworzywa (długości 100 m, różnica wysokości 28 m). Od 1978 rozpoczęto budowę kościoła Bożego Ciała przy ul. Piecewskiej 9. Od 1998 w domu katechetycznym przy kościele działa I Gdańskie Liceum Katolickie im. św. Wojciecha; przy ul. Dobrowolskiego 6 funkcjonuje XX Liceum Ogólnokształcące. RED

Ulice Piecek–Migowa
Ulica Nazwa historyczna Informacje o nazwie współczesnej Uwagi
Roalda Amundsena nazwa od 23 XI 1977 upamiętnia norweskiego polarnika, zdobywcę bieguna południowego (1872-1928)
Henryka Arctowskiego nazwa od 23 XI 1977 upamiętnia polskiego polarnika (1871–1958)
Belgradzka nazwa od 19 XII 1985
Budapesztańska od 5 XI 1979 Budapeszteńska obecna nazwa od 23 IV 2012
Bulońska nazwa od 5 XII 1987
Burgaska nazwa od 5 XI 1979
Cietrzewia nazwa od 28 XI 2013
Bronisława Czecha nazwa od 8 XII 1980 upamiętnia polskiego narciarza, olimpijczyka (1908-1940)
prof. Zygmunta Czubińskiego nazwa od 19 XII 1985 upamiętnia polskiego botanika (1912-1967)
Antoniego Dobrowolskiego nazwa od 23 XI 1977 upamiętnia polskiego geofizyka i polarnika (1872-1954)
Tomasza Edisona nazwa od 19 IV 1977 upamiętnia wynalazcę z USA (1847-1931)
Roberta Fultona nazwa od 19 IV 1977 upamiętnia wynalazcę z USA (1765–1815)
Poli Gojawiczyńskiej nazwa od 26 X 1976 upamiętnia polską pisarkę (1896–1963)
Głuszca nazwa od 28 XI 2013
Jaśkowa Dolina Jäschkentaler Weg nazwa od 1945 nr. 105 i 130
Krzysztofa Kolumba nazwa od 23 XI 1977 upamiętnia żeglarza, odkrywcę Ameryki (1451-1506)
Królewskie Wzgórze nazwa od 31 I 2009 zob. Królewskie Wzgórze
Janusza Kusocińskiego nazwa od 8 XII 1980 upamiętnia polskiego sportowca, olimpijczyka (1907–1940)
Stanisława Lema nazwa od 26 XI 2009 od nr. 1 do nr. 29; upamiętnia polskiego pisarza (1821-2006)
Ferdynanda Magellana nazwa od 23 XI 1977 upamiętnia portugalskiego żeglarza i odkrywcę (1480–1521)
Heleny Marusarzówny nazwa od 8 XII 1980 upamiętnia polską narciarkę, kurierkę ruchu oporu (1918–1941)
Ignacego Matuszewskiego od 26 X 1976 Leona Kruczkowskiego, upamiętniała polskiego pisarza (1900–1962) nazwa od 13 XII 2017 decyzją wojewody gdańskiego, za zgodną z prawem uznaną przez Naczelny Sąd Administracyjny 13 XI 2018 upamiętnia polskiego dyplomatę, ministra, podpułkownika (1891–1946)
Morenowa nazwa od 19 IV 1977
Morenowe Wzgórze nazwa od 29 IX 2005
prof. Stefana Myczkowskiego nazwa od 19 XII 1985 upamiętnia polskiego biologa i ekologa (1923–1977)
Myśliwska nazwa od 20 XI 1975 od nr. 20 do końca
Myśliwskie Wzgórze nazwa od 28 VIII 2008
Zofii Nałkowskiej nazwa od 26 X 1976 upamiętnia polską pisarkę (1884–1954)
Alfreda Nobla nazwa od 19 IV 1977 upamiętnia szwedzkiego naukowca (1833–1896)
Orańska nazwa od 5 XI 1979
Blaise’a Pascala nazwa od 19 IV 1977 upamiętnia francuskiego matematyka i fizyka (1623–1662)
Ludwika Pasteura nazwa od 19 IV 1977 upamiętnia francuskiego chemika (1822–1895)
Piecewska Pietzkendorfer Weg nazwa od 1946
Piekarnicza nazwa od 28 III 1983 nazwa od funkcjonującej tu i zamkniętej po 1995 dużej piekarni mechanicznej
Powstania Kościuszkowskiego nazwa od 19 XII 1985
Powstania Listopadowego nazwa od 19 XII 1985
Powstania Styczniowego nazwa od 19 XII 1985
prof. Mariana Raciborskiego nazwa od 19 XII 1985 upamiętnia polskiego botanika, pioniera obrony przyrody (1863–1917)
Franciszka Rakoczego nazwa od 26 X 1976 upamiętnia księcia Siedmiogrodu, narodowego bohatera Węgier (1676–1735)
rondo Andrzeja Hakenbergera (ul. Schuberta, Trzy Lipy i Beethowena) nazwa od 30 IX 2004
rondo Pana Cogito (ul. Jaśkowa Dolina i Wileńska) nazwa od 25 X 2012 upamiętnia postać z wierszy Zbigniewa Herberta
rondo Praw Kobiet (ul. Wołkowyska i ul. Myśliwska) nazwa od 3 III 2022
Szczodra nazwa od 17 XII 1998
Trzy Lipy Dreilindener Weg; część, pierwotnie obejmowała także obecne ulice Nowolipie, Siedlce (zob. Trzy Lipy) nazwa od 1946
Aleksandra Volty nazwa od 19 IV 077 upamiętnia włoskiego fizyka (1745–1827)
Warneńska nazwa od 5 XII 1978
Widok nazwa od 12 I 1995
Wileńska Robert-Ley-Weg, na pamiątkę zwierzchnika Niemieckiego Frontu Pracy/ Arbeitsfrontu (1890–1945), który wybudował osiedle w Diabełkowie nazwa od 1945, od 3 VI 1981 Alberta Einsteina, od 28 III 1983 pod dawna i obecną nazwą od nr. 37 do nr. 63 nieparzyste i od nr. 56 do nr. 62 parzyste
Wołkowyska nazwa od 24 IV 1997 do 24 IV 1997 nazwę tę nosiła ulica w Brętowie, obecnie Górzysta
Romana Wyrobka nazwa od 8 XII 1980
Franciszka Zabłockiego nazwa od 26 X 1976 upamiętnia polskiego księdza katolickiego, pisarza, publicystę (1752–1821)
Zacna nazwa od 11 V 1995
Związku Jaszczurczego nazwa od 19 XII 1985 upamiętnia powstałą w 1397 tajną, antykrzyżacką organizację rycerzy ziemi chełmińskiej
Józefa Żylewicza nazwa od 8 XII 1980
Liczba ludności dzielnicy Piecki–Migowo
Rok Liczba ludności
2010 23 116
2011 23 508
2012 24 035
2013 24 712
2014 25 167
2015 25 515
2016 25 939
2018 26 403
RED
⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania