WITTBRODT EDMUND, rektor Politechniki Gdańskiej
< Poprzednie | Następne > |
EDMUND WITTBRODT (ur. 16 XI 1947 Rumia), rektor Politechniki Gdańskiej (PG). Jeden z czworga dzieci Antoniego (29 III 1917 Rumia – 28 X 1988 Rumia), murarza, w działaniach wojennych 1939 członka Gdyńskich Kosynierów, zesłanego do Dachau i poznanej tam Katarzyny z domu Kapustina (24 VI 1925 Rżewo koło Moskwy – 25 VII 2003 Rumia), po wojnie prowadzącej magazyn w Fabryce Urządzeń Metalowych w Rumi.
Edukację podstawową odbył w Szkołach Podstawowych nr 1 i nr 5 w Rumi. W 1966 absolwent gdańskiego Technikum Mechaniczno-Elektrycznego ( Centrum Kształcenia Ustawicznego w Gdańsku), w 1972 Wydziału Mechanicznego Technologicznego PG. Od czasu szkoły średniej do połowy studiów gitarzysta zespołu „Poszukiwacze”, grającego w Miejskim Domu Kultury w Rumi. Bezpośrednio po studiach podjął pracę na Wydziale Budowy Maszyn PG; od 1974 doktor, od 1983 doktor habilitowany, od 1991 profesor tytularny, od 1996 profesor zwyczajny. Odbył staż naukowy w University of Wales (Swansea, Wielka Brytania, rok akademicki 1976–1977), visiting professor w USA, Niemczech, Francji, Belgii, Grecji i Szwecji. Specjalista w zakresie budowy i eksploatacji maszyn, mechaniki teoretycznej i stosowanej, dynamiki układów mechanicznych, automatyki, robotyki i biomechaniki. Współautor oryginalnej polskiej metody obliczeniowej, tzw. metody sztywnych elementów skończonych, autor hybrydowej metody sztywnych i odkształcalnych elementów skończonych.
W latach 1984–1987 prodziekan do spraw kształcenia Wydziału Budowy Maszyn PG, 1987–1990 dziekan tego wydziału, 1991–2017 kierownik Katedry Mechaniki i Wytrzymałości Materiałów, przekształconej w Katedrę Mechaniki i Mechatroniki (2010). W latach 1990–1996 (dwie kadencje) rektor PG oraz przewodniczący Rady Rektorów Pomorza Nadwiślańskiego, w okresie 1994–1996 przewodniczący Konferencji Rektorów Polskich Uczelni Technicznych, 1996–1999 wiceprzewodniczący Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego.
Od 20 VII 2000 do 19 X 2001 minister edukacji narodowej w rządzie Jerzego Buzka, m.in. powołał Państwową Komisję Akredytacyjną, wprowadził nowy system wynagrodzeń nauczycieli akademickich. Pięciokrotnie wybrany na senatora Rzeczypospolitej Polskiej: na IV kadencję Senatu (1997–2001, z ramienia Akcji Wyborczej Solidarność), V kadencję (2001– 2005, z ramienia Bloku Senat 2001), VI kadencję (2005–2007, z ramienia Platformy Obywatelskiej (PO)), VII kadencję (2007–2011, z ramienia PO) i VIII kadencję (2011–2015, z ramienia PO); w latach 1997–2005 członek i przewodniczący Komisji Nauki i Edukacji, 2005–2015 Komisji Nauki, Edukacji i Sportu. W okresie 1997–2001 przewodniczył polskiej delegacji w Konferencji Parlamentarnej Państw Morza Bałtyckiego, w tych samych latach członek Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, w tym Komitetu Nauki i Technologii (opracował przyjęty przez Zgromadzenie Raport Rady Europy w sprawie sytuacji młodej kadry naukowej; zorganizował w Gdańsku w 2000 międzynarodową konferencję „Nauka i technologia w perspektywie XXI wieku”), 2001–2004 członek Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej, 2002–2003 członek Konwentu do spraw Przyszłości Europy (przygotował projekt obowiązującego od 2009 w Unii Europejskiej traktatu lizbońskiego), 2003–2004 obserwator, a następnie poseł do Parlamentu Europejskiego, 2004–2005 wiceprzewodniczący, 2005–2015 przewodniczący senackiej Komisji Spraw Unii Europejskiej.
Członek komisji rządowych i towarzystw naukowych, m.in. w latach 2005–2008 przewodniczący Interdyscyplinarnego Zespołu do spraw Strategicznego Programu Badań Naukowych i Prac Podstawowych (opracował Krajowy Program Badań Naukowych i Prac Rozwojowych). W latach 1995–1998 przewodniczący Rady Programowej Komitetu Obchodów Tysiąclecia Gdańska, po jej przekształceniu przewodniczący Rady Fundacji Gdańskiej. W kadencji 2003–2007 członek Rady Naukowej Muzeum Historycznego Miasta Gdańska. Od 2005 członek oraz przewodniczący Rady Naukowo-Programowej Centrum Hewelianum, w latach 2011–2015 przewodniczący Gdańskiej Rady Oświatowej, a od 2015 członek Pomorskiej Rady Oświatowej. Działacz Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego (w latach 2016–2019 jego prezes) i współzałożyciel Instytutu Kaszubskiego. W 2004 inicjator powołania i współzałożyciel Rumskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku. Od 2017 członek kapituły Medalu św. Wojciecha i Medalu Księcia Mściwoja II.
W 1997 laureat Nagrody Naukowej Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza, w 2013 otrzymał Medal św. Wojciecha „za całokształt wybitnej działalności naukowej, pedagogicznej i społecznej w kraju i za granicą”. Honorowy obywatel Rumi (od 1998), zasłużony dla powiatu wejherowskiego (2005), wyróżniony Medalem Europejskim za dokonania na rzecz idei europejskiej (2008). Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1996), Medalem Komisji Edukacji Narodowej, a także Krzyżem Średnim Orderu Węgierskiego za zasługi na rzecz budowania dobrych relacji polsko-węgierskich (2016), Wielkim Krzyżem Zasługi Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec za zaangażowanie na rzecz dobrych stosunków polsko-niemieckich oraz na rzecz wzmacniania procesów integracji europejskiej (2016), Medalem Stulecia Niepodległości dla biznesmenów, urzędników oraz ludzi nauki i kultury (2018), Medalem 100-lecia Towarzystwa Przyjaciół Nauki i Sztuki w Gdańsku, Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki (2023).
Od 2020 doktor honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego. W 2022 otrzymał medal honorowy „Profesor Emeritus Politechniki Gdańskiej”.
Od 1968 mąż Danuty, ojciec Izabeli (ur. 27 II 1969), zamężnej Jagodzińskiej, architekta, i Agaty, zamężnej Zapolskiej-Downar, psychologa.