ABRAMOWICZ MIECZYSŁAW, pisarz, historyk, reżyser

Aktualna wersja na dzień 08:47, 4 sie 2024

Mieczysław Abramowicz

MIECZYSŁAW ABRAMOWICZ (ur. 24 V 1952 Gdańsk), pisarz, historyk, aktor-lalkarz, reżyser teatru lalek. Absolwent III Liceum Ogólnokształcącego w Gdańsku. W latach 1971–1975 był studentem filozofii praktycznej na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (KUL) (studiów tych nie ukończył), absolwent Wydziału Reżyserii Teatru Lalek Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej, filii w Białymstoku.

W liceum nawiązał kontakt z teatrami studenckimi, m.in. Teatrem „ą” Włodzimierza Wieczorkiewicza. W 1971, po rozpoczęciem studiów na KUL-u, członek Grupy „Ubodzy” Joachima Lodka w Teatrze Akademickim, od 1972 stał na jej czele. Był współtwórcą przedstawień „Kain i Abel”, „Piłat” i „Upłaz”. Po opuszczeniu Lublina (1975) współpracował z Instytutem Laboratorium Jerzego Grotowskiego oraz z Peterem Schumannem z teatru „Bread and Puppet”.

Pracował m.in. w latach 1976–1980 jako aktor-lalkarz w Teatrze Lalki i Aktora „Miniatura” w Gdańsku, jako aktor-lalkarz i reżyser w latach 1983–1985 w Teatrze Lalki i Aktora „Baj Pomorski” w Toruniu oraz w Teatrze Lalki i Aktora w Poznaniu. Pod koniec lat 80. XX wieku wraz z żoną założył w Gdańsku zawodowy, prywatny teatr lalek „W drodze”. W latach 1997–2002 był kustoszem Muzeum Opowieści w Nadbałtyckim Centrum Kultury. Następnie pracownik Działu Teatralnego Muzeum Narodowego w Gdańsku i rzecznik prasowy gdańskiej gminy żydowskiej.

Badacz dziejów gdańskich Żydów i teatru żydowskiego, zwłaszcza na terenie II Wolnego Miasta Gdańska. Autor m.in. Uprawa kaktusów (ze Stanisławem Hinzem, 1989), Każdy przyniósł, co miał najlepszego (2005), nominowanej w 2006 do nagród literackich Nike, Angelus, Gdynia, Gdańsk według Güntera Grassa (z Günterem Grassem, 2007), Gdańsk's Jews Theatre (z Hershlem Gleyzerem, 2011) oraz zbioru opowiadań Bowiem jak śmierć potężna jest pamięć (2013). Na podstawie jego opowiadania Ulica Sieroca Polskie Radio nagrało słuchowisko (nagrodzone w 2005 na sopockim festiwalu Dwa Teatry).

Autor sztuk teatralnych, m.in. Żywotów diabelskich, wystawianych na przełomie lat 80. i 90. XX wieku w Opolskim Teatrze Lalki i Aktora im. Alojzego Smolki i Szkaradki w Teatrze Lalki i Aktora Miniatura w Gdańsku. Jego sztukę Pasja to jest historia męki, śmierci i cudownego zmartwychwstania Pana naszego Jezusa Chrystusa, sfilmowała TVP Wrocław w 1996 w kościele Najświętszej Marii Panny w Legnicy. Twórca słuchowisk radiowych i filmów dokumentalnych, prac publicystycznych o historii Gdańska i dziejach gdańskich Żydów, publikowanych m.in. w miesięczniku „30 Dni”. Redaktor książki Słodkie historie Gdańska, zainspirowanej i wydanej przez Macieja Kosycarza, której promocja 25 III 2018 wiązała się z powrotem na rynek czekolady „Malajskiej”, produkowanej przed laty w Fabryce Czekolady „Bałtyk”.

Autor listu od współczesnych gdańszczan do ich następców, wmurowanego 2 I 2006 w butelce w jeden z filarów kościoła św. Jana, zawierającego opis współczesnego miasta oraz klauzulę zakazującą otwarcia go przed 1 I 2106. List stanowił reperkusję odnalezienia w tym kościele 14 XII 2005 zamkniętego w butelce przesłania mistrza ślusarskiego Paula Clopatta z 20 VIII 1909.

W 2012 wystąpił w fabularyzowanym dokumencie Johannes Hevelius Dantiscanus autorstwa Michała Juszczakiewicza, gdzie wcielił się w postać Giovanni Bernardino Bonifacio d’Oria, fundatora Biblioteki Rady Miejskiej. Współautor scenariusza i autor fotosów do pierwszego pełnometrażowego filmu dokumentalnego o dziejach Żydów w Gdańsku na przestrzeni ostatnich wieków W cieniu Wielkiej Synagogi (2013).

W latach 2009–2014 członek Rady Kultury Gdańskiej. W 2021 uzyskał stopień naukowy doktora (Wydział Filologiczny Uniwersytetu Gdańskiego, promotor prof. Jan Ciechowicz i prof. Małgorzata Jarmułowicz) na podstawie monografii Teatr żydowski w Gdańsku 1876-1968 (druk: Gdańsk 2022).

W 1998 laureat Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury (wspólnie z Grzegorzem Fortuną za kwartalnik „Był sobie Gdańsk”), w latach 2004 i 2005 Pomorskiej Nagrody Artystycznej, w 2006 (za rok poprzedni) Nagrody Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury „Splendor Gedanensis” ( nagrody miasta Gdańska) i Nagrody Artystycznej Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki w dziedzinie prozy, w 2010 Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury za całokształt twórczości. „Radiowa Osobowość Roku 2010” Radia Gdańsk. Za całokształt pracy literackiej otrzymał także w 2023 Pomorską Nagrodę Literacką „Wiatr od morza”. JANSZ