Dzielnica Krakowiec – Górki Zachodnie na tle administracyjnego podziału miasta Gdańska
Przebieg granicy dzielnicy Krakowiec–Górki Zachodnie według statutu dzielnicy z 2014
KRAKOWIEC (1524 Crokauw, 1570 Krakau, 1595 Krakowiec (pol.), Krakau), część dzielnicy Gdańska: Krakowiec – Górki Zachodnie ( administracyjny podział). Wedle Statutu Rady Dzielnicy z 24 IV 2014 roku granice dzielnicy: „ stanowi Martwa Wisła do wysokości ul. Zawiślańskiej, następnie ul. Zawiślańską do ul. Stryjewskiego (bez tej ulicy) i lasem w kierunku pólnocno-wschodnim do plaży (bez ul. Wydmy) i dalej brzegiem Zatoki Gdańskiej do ujścia Wisły Śmiałej, następnie Wisłą Śmiałą aż do Martwej Wisły”.
W początku XV wieku wieś pracująca przy sianokosach na rzecz zamku krzyżackiego w Gdańsku. W 1424 roku komtur gdański przekazał wieś w posiadanie Hansa Vrossa, potwierdzając mieszkańcom prawo korzystania z połowów także nad Zatoką Gdańską (dostęp do morskiego brzegu ułatwiał trakt, Münsterbergweg, Krakowiecka Droga). Początkowo Krakowiec leżał na wyspie, otoczony wodami Wisły, w połowie XVII wieku już na półwyspie wskutek wypłycenia północnej odnogi Wisły, zwanej Bordune lub Crakauer Laake (w 1840 Faule Lake), obecnie Zgniła Łacha ( Wisła), w nomenklaturze Urzędu Miasta: Gniła Łacha, kanał wpływający do Martwej Wisły przez przepompownię Gniła Łacha przy ul. Nad Brzegiem w dzielnicy Stogi.
W roku 1600 istniało już Nowe Krakowo, położone na północy, bliżej brzegu morza, w połowie XVII wieku obie części zwano: An der Weichsel (Nad Wisłą) i An der Heide (Pod Borem). Funkcjonowała tu w XVI wieku karczma Sandkrug, po polsku zwana Rzym, wspomniana w utworze Sebastiana Klonowica Flis z 1595, istniejąca do końca II wojny światowej przy przeprawie promowej przez Wisłę do Płoni na zachodnim krańcu Sandkrugweg (ul. Kutnowska). W 1819 roku w 19 chałupach zamieszkiwały 242 osoby, funkcjonowała kuźnica i trzy karczmy; w 1883 w 41 budynkach mieszkało 514 osób, funkcjonował młyn papierniczy, w 1910 zamieszkiwało tu 536 osób.
Od 1887 obszar należał do powiatu Gdańsk–Niziny, w granicach administracyjnych Gdańska od 1 IV 1914. Zajmował wówczas powierzchnię 140 ha, liczył 536 mieszkańców, w 1927 było 67 budynków. W roku 1930, jako efekt rozrastających się Stogów, powstało osiedle Eulenbruch, wzdłuż obecnej ul. Sówki. 6 IX 1937 położono kamień węgielny pod kaplicę cmentarza ewangelickiego (funkcjonowała od 1938), pełniącą funkcję świątyni dla mieszkańców Krakowca i Górek Zachodnich ( kościół Najświętszego Imienia Maryi, ul. Kępna 22).
Pod koniec II wojny światowej 3 IV 1945 zdobyty przez wojska radzieckie. Obecna nazwa (przymiotnik: „krakowiecki”) oficjalnie od roku 1949. Przy ul. Kępnej 38 otwarto 1 IX 1960 Szkołę Podstawową nr 62, od 1991 Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 10 (Szkoła Podstawowa nr 62 i XVI Liceum Ogólnokształcące), od 4 VI 1994 im. Arenda Dickmanna. Funkcjonowała tu harcerska Stanica Żeglarska. Obecnie niska, jednorodzinna zabudowa i ogródki działkowe. Część wschodnia krajobrazowo zdegenerowana po wybudowaniu w 1975 bazy paliwowej Przedsiębiorstwa Eksploatacji Rurociągów Naftowych (PERN „Przyjaźń” SA) z Płocka (dwukierunkowy rurociąg naftowy Płock–Gdańsk) oraz oczyszczalnię Wschód. W 2012 wybudowano przystanek tramwaju wodnego „Stogi”.
Do lat 70. XX wieku na Wiśle, naprzeciwko Krakowca, znajdowała się niewielka, podłużna wysepka zwana Krakauer Kämpe (Krakowiecka Kępa) – w 1883 z 10 domami i 121 mieszkańcami, miejsce składowania drewna i tartak. Zniknęła w wyniku pogłębiania i przebudowy koryta Martwej Wisły podczas budowy gdańskiej rafinerii ropy naftowej. RED
Ulice Krakowca
Ulica
|
Nazwa historyczna
|
Informacje o nazwie współczesnej
|
Uwagi
|
Górecka
|
Neufahrweg
|
obecna nazwa od 1946
|
|
Jodłowa
|
Tannenbergstraße
|
obecna nazwa od 1945
|
|
Kępna
|
Dünenweg
|
obecna nazwa od 1946
|
|
Krakowiecka Droga
|
Münsterbergweg
|
obecna nazwa od 1945
|
skreślona z listy ulic Gdańska 29 XII 1999
|
Mewy
|
Stromweg
|
obecna nazwa od 1946
|
|
Krzysztofa Mrongowiusza
|
|
|
|
Nad Brzegiem
|
Weichseluferstraße
|
obecna nazwa od 1945
|
|
Jana Rybińskiego
|
|
|
|
Sówki
|
Am Eulenbruch
|
obecna nazwa od 1945
|
|
Steczka
|
Triftweg
|
obecna nazwa od 1945
|
|
Środkowa
|
Mittelweg
|
obecna nazwa od 1946
|
skreślona z listy ulic Gdańska 29 XII 1999
|
Wyciąg
|
Schleppweg, w 1945 Ciesielska
|
obecna nazwa od 1946
|
|
Zawiślańska
|
Kaclkreuthstraße
|
obecna nazwa od 1945
|
|
BŚ
|
|
Liczba ludności dzielnicy Krakowiec – Górki Zachodnie
Rok
|
Liczba ludności
|
2010
|
2032
|
2011
|
2002
|
2012
|
2006
|
2013
|
1981
|
2014
|
1970
|
2015
|
1915
|
2016
|
1878
|
2018
|
1877
|
RED
|