KOBZDEJ DARIUSZ, lekarz, działacz opozycji demokratycznej

Wersja z 18:22, 1 gru 2022

11 XI 1980 pod pomnikiem króla Jana III Sobieskiego, od lewej: Piotr Adamowicz, Lech Wałęsa, Dariusz Kobzdej

Dariusz Kobzdej w leprozorium w Puri (Indie), 1989

Tablica poświęcona Dariuszowi Kobzdejowi na skwerze jego imienia

Nagrobek Dariusza Kobzdeja na cmentarzu Srebrzysko

DARIUSZ KOBZDEJ (5 XI 1954 Gdańsk – 16 XII 1995 Gdańsk), lekarz, działacz polityczny. Syn Tadeusza (20 II 1924 Lwów – 14 I 1984 Gdańsk), matematyka, wykładowcy geometrii wykreślnej Politechniki Gdańskiej (PG) i Klary, lekarza-stomatologa. Brat Izabeli (ur. 1959 Gdańsk), architekta, absolwentki PG, następnie w Kanadzie. Bratanek Aleksandra Kobzdeja.

W 1979 ukończył Wydział Lekarski Akademii Medycznej w Gdańsku (AMG), w latach 1979–1980 pracował w szpitalu w Wejherowie, w 1980–1982 w Państwowym Szpitalu Klinicznym nr 1 AMG. Od czasów studenckich związany z organizacjami opozycyjnymi, w okresie 1977–1979 był działaczem Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela. 16 XII 1978 pod bramą nr 2 Stoczni Gdańskiej im. Lenina odczytał Apel do społeczeństwa autorstwa Kazimierza Świtonia. W 1979 współzałożyciel i w nieformalnym zarządzie gdańskiego środowiska Ruchu Młodej Polski, od października 1979 współpracownik Stoczniowego Komitetu Strajkowego w Gdańsku. Po uroczystościach pod pomnikiem Jana III Sobieskiego 3 V 1980 pobity (z Piotrem Bystrzanowskim, Januszem Karolikiem i Mirosławem Rybickim) przez funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa, aresztowany i (bez udziału obrońców) skazany (z Tadeuszem Szczudłowskim) przez kolegium do spraw wykroczeń na trzy miesiące aresztu. W sierpniu 1980 brał udział w strajku w Stoczni Gdańskiej, od 1981 przewodniczący Regionalnego Komitetu Obrony Więzionych za Przekonania. W maju–czerwcu 1981 uczestnik głodówki w budynku AMG w obronie uwięzionych przywódców Konfederacji Polski Niepodległej oraz braci Jerzego i Ryszarda Kowalczyków.

W stanie wojennym ukrywał się, organizator nielegalnych manifestacji pod pomnikiem Jana III Sobieskiego na Targu Drzewnym, ujawnił się w grudniu 1982. W latach 1983–1995 pracował w szpitalu w Gdyni-Redłowie. Członek założyciel Klubu Myśli Politycznej im. Konstytucji 3 Maja w Gdańsku, w 1987 Gdańskiego Klubu Politycznego im. Lecha Bądkowskiego.

W 1995 odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Jego imieniem nazwano 3 V 1999 plac/skwer między Targiem Drzewnym a Podwalem Staromiejskim (przy murach obronnych) z poświęconym mu głazem. Pochowany w alei zasłużonych na cmentarzu Srebrzysko. Żonaty z Danutą Teresą (ur. 4 XI 1959) z domu Czarlewską, siostrą Sławomira Czarlewskiego, wnuczką pracownika Poczty Polskiej w Gdańsku Floriana Nitki, zamordowanego w obozie Stutthof, romanistką, w latach 2000–2007 dyrektorką wystawy „Drogi do Wolności” w Fundacji Centrum Solidarności, od 4 III 2008 prezesem Zarządu tej fundacji, autorką projektów edukacyjnych, scenariuszy multimedialnych, wystaw historycznych, współautorką filmu dokumentalnego Europejskie drogi do Wolności, odznaczoną między innymi Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2009), Medalem XXX-lecia Ruchu Młodej Polski (2009), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (2010). Ojciec Piotra Tadeusza (ur. 25 XI 1987), absolwenta prawa Uniwersytetu Gdańskiego i grafiki gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych, od 2020 doktora tamże na podstawie pracy Moduł Szpitalny. Narzędzia projektowania ruchomej architektury zdrowia w Polsce (promotor: prof. dr hab. Marek Adamczewski), pełnomocnika Wojewody Pomorskiego do spraw organizacji szpitali tymczasowych i Narodowego Programu Szczepień. BŚ JANSZ