KRAKOWIEC
| Linia 3: | Linia 3: | ||
[[File:2_Krakowiec.jpg|thumb|Przebieg granicy dzielnicy Krakowiec–Górki Zachodnie według statutu dzielnicy z 2014]] | [[File:2_Krakowiec.jpg|thumb|Przebieg granicy dzielnicy Krakowiec–Górki Zachodnie według statutu dzielnicy z 2014]] | ||
| − | '''KRAKOWIEC''' (1524 Crokauw, 1570 Krakau, 1595 Krakowiec (pol.), Krakau), część dzielnicy Gdańska: Krakowiec – Górki Zachodnie ([[ADMINISTRACYJNY PODZIAŁ I TERYTORIALNY ROZWÓJ GDAŃSKA | administracyjny podział]]). Wedle Statutu Rady Dzielnicy z 24 IV 2014 | + | '''KRAKOWIEC''' (1524 Crokauw, 1570 Krakau, 1595 Krakowiec (pol.), Krakau), część dzielnicy Gdańska: Krakowiec – Górki Zachodnie ([[ADMINISTRACYJNY PODZIAŁ I TERYTORIALNY ROZWÓJ GDAŃSKA | administracyjny podział]]). Wedle Statutu Rady Dzielnicy z 24 IV 2014 granice dzielnicy: „ stanowi Martwa Wisła do wysokości ul. Zawiślańskiej, następnie ul. Zawiślańską do ul. Stryjewskiego (bez tej ulicy) i lasem w kierunku pólnocno-wschodnim do plaży (bez ul. Wydmy) i dalej brzegiem Zatoki Gdańskiej do ujścia Wisły Śmiałej, następnie Wisłą Śmiałą aż do Martwej Wisły”. <br/><br/> |
| − | W początku XV wieku wieś pracująca przy sianokosach na rzecz [[ZAMEK KRZYŻACKI | zamku krzyżackiego]] w Gdańsku. W 1424 | + | W początku XV wieku wieś pracująca przy sianokosach na rzecz [[ZAMEK KRZYŻACKI | zamku krzyżackiego]] w Gdańsku. W 1424 komtur gdański przekazał wieś w posiadanie Hansa Vrossa, potwierdzając mieszkańcom prawo korzystania z połowów także nad Zatoką Gdańską (dostęp do morskiego brzegu ułatwiał trakt, Münsterbergweg, Krakowiecka Droga). Początkowo Krakowiec leżał na wyspie, otoczony wodami Wisły, w połowie XVII wieku już na półwyspie wskutek wypłycenia północnej odnogi Wisły, zwanej Bordune lub Crakauer Laake (w 1840 Faule Lake), obecnie Zgniła Łacha ([[WISŁA | Wisła]]), w nomenklaturze Urzędu Miasta: Gniła Łacha, kanał wpływający do Martwej Wisły przez przepompownię Gniła Łacha przy ul. Nad Brzegiem w dzielnicy [[STOGI | Stogi]].<br/><br/> |
| − | W | + | W 1600 istniało już Nowe Krakowo, położone na północy, bliżej brzegu morza, w połowie XVII wieku obie części zwano: An der Weichsel (Nad Wisłą) i An der Heide (Pod Borem). Funkcjonowała tu w XVI wieku karczma Sandkrug, po polsku zwana Rzym, wspomniana w utworze Sebastiana Klonowica ''Flis'' z 1595, istniejąca do końca II wojny światowej przy przeprawie promowej przez Wisłę do Płoni na zachodnim krańcu Sandkrugweg (ul. Kutnowska). W 1819 w 19 chałupach zamieszkiwały 242 osoby, funkcjonowała kuźnica i trzy karczmy; w 1883 w 41 budynkach mieszkało 514 osób, funkcjonował młyn papierniczy, w 1910 zamieszkiwało tu 536 osób.<br/><br/> |
| − | Od 1887 obszar należał do [[POWIAT GDAŃSKI | powiatu]] Gdańsk–Niziny, w granicach administracyjnych Gdańska od 1 IV 1914. Zajmował wówczas powierzchnię 140 ha, liczył 536 mieszkańców, w 1927 było 67 budynków. W | + | Od 1887 obszar należał do [[POWIAT GDAŃSKI | powiatu]] Gdańsk–Niziny, w granicach administracyjnych Gdańska od 1 IV 1914. Zajmował wówczas powierzchnię 140 ha, liczył 536 mieszkańców, w 1927 było 67 budynków. W 1930, jako efekt rozrastających się Stogów, powstało osiedle Eulenbruch, wzdłuż obecnej ul. Sówki. 6 IX 1937 położono kamień węgielny pod kaplicę [[CMENTARZ W KRAKOWCU | cmentarza]] ewangelickiego (funkcjonowała od 1938), pełniącą funkcję świątyni dla mieszkańców Krakowca i Górek Zachodnich ([[KOŚCIÓŁ NAJŚWIĘTSZEGO IMIENIA MARYI | kościół Najświętszego Imienia Maryi]], ul. Kępna 22).<br/><br/> |
Pod koniec II wojny światowej 3 IV 1945 zdobyty przez wojska radzieckie. Obecna nazwa (przymiotnik: „krakowiecki”) oficjalnie od roku 1949. Przy ul. Kępnej 38 otwarto 1 IX 1960 Szkołę Podstawową nr 62, od 1991 Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 10 (Szkoła Podstawowa nr 62 i [[LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE, XVI | XVI Liceum Ogólnokształcące]]), od 4 VI 1994 im. [[DICKMANN AREND, admirał, patron gdańskiej ulicy | Arenda Dickmanna]]. Funkcjonowała tu [[HARCERSTWO | harcerska]] Stanica Żeglarska. Obecnie niska, jednorodzinna zabudowa i ogródki działkowe. Część wschodnia krajobrazowo zdegenerowana po wybudowaniu w 1975 bazy paliwowej Przedsiębiorstwa Eksploatacji Rurociągów Naftowych (PERN „Przyjaźń” SA) z Płocka (dwukierunkowy rurociąg naftowy Płock–Gdańsk) oraz [[OCZYSZCZALNIA ŚCIEKÓW „WSCHÓD” | oczyszczalnię Wschód]]. W 2012 wybudowano przystanek [[TRAMWAJ WODNY| tramwaju wodnego]] „Stogi”.<br/><br/> | Pod koniec II wojny światowej 3 IV 1945 zdobyty przez wojska radzieckie. Obecna nazwa (przymiotnik: „krakowiecki”) oficjalnie od roku 1949. Przy ul. Kępnej 38 otwarto 1 IX 1960 Szkołę Podstawową nr 62, od 1991 Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 10 (Szkoła Podstawowa nr 62 i [[LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE, XVI | XVI Liceum Ogólnokształcące]]), od 4 VI 1994 im. [[DICKMANN AREND, admirał, patron gdańskiej ulicy | Arenda Dickmanna]]. Funkcjonowała tu [[HARCERSTWO | harcerska]] Stanica Żeglarska. Obecnie niska, jednorodzinna zabudowa i ogródki działkowe. Część wschodnia krajobrazowo zdegenerowana po wybudowaniu w 1975 bazy paliwowej Przedsiębiorstwa Eksploatacji Rurociągów Naftowych (PERN „Przyjaźń” SA) z Płocka (dwukierunkowy rurociąg naftowy Płock–Gdańsk) oraz [[OCZYSZCZALNIA ŚCIEKÓW „WSCHÓD” | oczyszczalnię Wschód]]. W 2012 wybudowano przystanek [[TRAMWAJ WODNY| tramwaju wodnego]] „Stogi”.<br/><br/> | ||
Do lat 70. XX wieku na Wiśle, naprzeciwko Krakowca, znajdowała się niewielka, podłużna wysepka zwana Krakauer Kämpe (Kępa Krakowiecka), zaliczana administracyjnie do [[PŁONIA MAŁA | Płoni Małej]]. {{author:RED}} <br /><br /> | Do lat 70. XX wieku na Wiśle, naprzeciwko Krakowca, znajdowała się niewielka, podłużna wysepka zwana Krakauer Kämpe (Kępa Krakowiecka), zaliczana administracyjnie do [[PŁONIA MAŁA | Płoni Małej]]. {{author:RED}} <br /><br /> | ||
Wersja z 11:32, 14 sty 2023
KRAKOWIEC (1524 Crokauw, 1570 Krakau, 1595 Krakowiec (pol.), Krakau), część dzielnicy Gdańska: Krakowiec – Górki Zachodnie ( administracyjny podział). Wedle Statutu Rady Dzielnicy z 24 IV 2014 granice dzielnicy: „ stanowi Martwa Wisła do wysokości ul. Zawiślańskiej, następnie ul. Zawiślańską do ul. Stryjewskiego (bez tej ulicy) i lasem w kierunku pólnocno-wschodnim do plaży (bez ul. Wydmy) i dalej brzegiem Zatoki Gdańskiej do ujścia Wisły Śmiałej, następnie Wisłą Śmiałą aż do Martwej Wisły”.
W początku XV wieku wieś pracująca przy sianokosach na rzecz zamku krzyżackiego w Gdańsku. W 1424 komtur gdański przekazał wieś w posiadanie Hansa Vrossa, potwierdzając mieszkańcom prawo korzystania z połowów także nad Zatoką Gdańską (dostęp do morskiego brzegu ułatwiał trakt, Münsterbergweg, Krakowiecka Droga). Początkowo Krakowiec leżał na wyspie, otoczony wodami Wisły, w połowie XVII wieku już na półwyspie wskutek wypłycenia północnej odnogi Wisły, zwanej Bordune lub Crakauer Laake (w 1840 Faule Lake), obecnie Zgniła Łacha ( Wisła), w nomenklaturze Urzędu Miasta: Gniła Łacha, kanał wpływający do Martwej Wisły przez przepompownię Gniła Łacha przy ul. Nad Brzegiem w dzielnicy Stogi.
W 1600 istniało już Nowe Krakowo, położone na północy, bliżej brzegu morza, w połowie XVII wieku obie części zwano: An der Weichsel (Nad Wisłą) i An der Heide (Pod Borem). Funkcjonowała tu w XVI wieku karczma Sandkrug, po polsku zwana Rzym, wspomniana w utworze Sebastiana Klonowica Flis z 1595, istniejąca do końca II wojny światowej przy przeprawie promowej przez Wisłę do Płoni na zachodnim krańcu Sandkrugweg (ul. Kutnowska). W 1819 w 19 chałupach zamieszkiwały 242 osoby, funkcjonowała kuźnica i trzy karczmy; w 1883 w 41 budynkach mieszkało 514 osób, funkcjonował młyn papierniczy, w 1910 zamieszkiwało tu 536 osób.
Od 1887 obszar należał do powiatu Gdańsk–Niziny, w granicach administracyjnych Gdańska od 1 IV 1914. Zajmował wówczas powierzchnię 140 ha, liczył 536 mieszkańców, w 1927 było 67 budynków. W 1930, jako efekt rozrastających się Stogów, powstało osiedle Eulenbruch, wzdłuż obecnej ul. Sówki. 6 IX 1937 położono kamień węgielny pod kaplicę cmentarza ewangelickiego (funkcjonowała od 1938), pełniącą funkcję świątyni dla mieszkańców Krakowca i Górek Zachodnich ( kościół Najświętszego Imienia Maryi, ul. Kępna 22).
Pod koniec II wojny światowej 3 IV 1945 zdobyty przez wojska radzieckie. Obecna nazwa (przymiotnik: „krakowiecki”) oficjalnie od roku 1949. Przy ul. Kępnej 38 otwarto 1 IX 1960 Szkołę Podstawową nr 62, od 1991 Zespół Szkół Ogólnokształcących nr 10 (Szkoła Podstawowa nr 62 i XVI Liceum Ogólnokształcące), od 4 VI 1994 im. Arenda Dickmanna. Funkcjonowała tu harcerska Stanica Żeglarska. Obecnie niska, jednorodzinna zabudowa i ogródki działkowe. Część wschodnia krajobrazowo zdegenerowana po wybudowaniu w 1975 bazy paliwowej Przedsiębiorstwa Eksploatacji Rurociągów Naftowych (PERN „Przyjaźń” SA) z Płocka (dwukierunkowy rurociąg naftowy Płock–Gdańsk) oraz oczyszczalnię Wschód. W 2012 wybudowano przystanek tramwaju wodnego „Stogi”.
Do lat 70. XX wieku na Wiśle, naprzeciwko Krakowca, znajdowała się niewielka, podłużna wysepka zwana Krakauer Kämpe (Kępa Krakowiecka), zaliczana administracyjnie do Płoni Małej.
| Ulica | Nazwa historyczna | Informacje o nazwie współczesnej | Uwagi |
|---|---|---|---|
| Górecka | Neufahrweg | obecna nazwa od 1946 | |
| Jodłowa | Tannenbergstraße | obecna nazwa od 1945 | |
| Kępna | Dünenweg | obecna nazwa od 1946 | |
| Krakowiecka Droga | Münsterbergweg | obecna nazwa od 1945 | skreślona z listy ulic Gdańska 29 XII 1999 |
| Mewy | Stromweg | obecna nazwa od 1946 | |
| Krzysztofa Mrongowiusza | |||
| Nad Brzegiem | Weichseluferstraße | obecna nazwa od 1945 | |
| Jana Rybińskiego | |||
| Sówki | Am Eulenbruch | obecna nazwa od 1945 | |
| Steczka | Triftweg | obecna nazwa od 1945 | |
| Środkowa | Mittelweg | obecna nazwa od 1946 | skreślona z listy ulic Gdańska 29 XII 1999 |
| Wyciąg | Schleppweg, w 1945 Ciesielska |
obecna nazwa od 1946 | |
| Zawiślańska | Kaclkreuthstraße | obecna nazwa od 1945 | |
| Rok | Liczba ludności |
|---|---|
| 2010 | 2032 |
| 2011 | 2002 |
| 2012 | 2006 |
| 2013 | 1981 |
| 2014 | 1970 |
| 2015 | 1915 |
| 2016 | 1878 |
| 2018 | 1877 |
