PIECKI
(Nie pokazano 47 wersji utworzonych przez 4 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
− | [[File:Dworek Uphagenów w Pieckach.JPG|thumb| | + | [[File:1_Piecki.jpg|thumb|Dzielnica Piecki–Migowo na tle administracyjnego podziału miasta Gdańska]] |
− | '''PIECKI''' (Pietzkendorf), | + | [[File:2_Piecki.jpg|thumb|Przebieg granicy dzielnicy Piecki–Migowo według statutu dzielnicy z 2014]] |
+ | [[File:Piecki_Migowo.jpg|thumb|Piecki i Mogowo na mapie Christiana Gottloba Liebe z 1734, u dołu obecny Niedźwiednik (der Winkel), droga do Piecek – obecna Potokowa przechodząca w ul. Piecewską, droga od Piecek w prawo do Migowa – obecna Bulońska, za Pieckami w lewo – obecna ul. Jaśkowa Dolina i dalsza do Świętej Studzienki – obecna ul. Sobieskiego, w prawo za Pieckami droga – obecna Nowolipie do okolic Krzyżowników (Tempel Borg) i Emaus, wzdłuż Migowa w górę droga – obecna Myśliwska ze skrętem w prawo do ul. Kartuskiej, w lewo – obecna Piekarnicza, do ul. Nowolipie]] | ||
+ | [[File: Piecki_1915.jpeg |thumb| Piecki, pocztówka, około 1915]] | ||
+ | [[File:Dwór_Uphagenów_Piecki.jpg|thumb|Dwór Uphagenów w Pieckach, początek XX wieku]] | ||
+ | [[File:2_Dwór_Uphagenów_Piecki.png|thumb|Rysunek fasady dworu Uphagenów w Pieckach, 1921]] | ||
+ | [[File:Dworek Uphagenów w Pieckach.JPG|thumb|Dwór Uphagenów w Pieckach, 2010]] | ||
+ | [[File: SP_2.jpg |thumb| Okolice ulic Marusarzówny, Wyrobka i Czecha, na pierwszym planie [[SZKOŁA PODSTAWOWA NR 2 | Szkoła Podstawowa nr 2]]]] | ||
+ | |||
+ | '''PIECKI''' (Pietzkendorf), wraz z [[MIGOWO | Migowem]] dzielnica Gdańska ([[ADMINISTRACYJNY PODZIAŁ I TERYTORIALNY ROZWÓJ GDAŃSKA | administracyjny podział]]), popularnie zwana Moreną. Według statutu dzielnicy z 2014 jej granice stanowią: „linia kolejowa od ul. Rakoczego do zbiornika Wróbla Staw, następnie Potokiem Siedlickim na wschód do ogródków działkowych i dalej ogródkami działkowymi przecina ul. Myśliwską między ul. Piekarniczą i Hausbrandta. Dalej granica w kierunku wschodnim przecina ul. Rakoczego i biegnie do ul. Trzy Lipy oraz Potoku Królewskiego. Następnie Potokiem Królewskim do ogródków działkowych przy ul. Sobieskiego, następnie na północny zachód do lasu i przed ul. Migowską skręca na południe do ul. Wileńskiej. Dalej granica biegnie na północny-wschód do lasu i lasem do ul. Rakoczego”. Za umowną granice między Pieckami a Migowem uznano ul. Rakoczego.<br/><br/> | ||
+ | Początki wsi Piecki błędnie identyfikowane są z [[BIESIEKIERZ, wieś (zaginiona) | Biesiekierzem]]. W 1439 wieś została nadana przez Krzyżaków rycerzom Maciejowi z [[ŁOSTOWICE | Łostowic]] i Jakubowi Czanowi, na około 200 ha istniało tu 36 ogrodów. W 1445 nabyta przez [[SZPITAL ŚW. ELŻBIETY | szpital św. Elżbiety]], w 1546 z chwilą połączenia szpitala św. Elżbiety ze [[SZPITAL ŚW. DUCHA | szpitalem św. Ducha]], potwierdzona jako ich własność.<br/><br/> | ||
+ | Centrum wsi znajdowało się wzdłuż obecnej ul. Piecewskiej. W 1577 zniszczona w czasie [[WOJNA GDAŃSKA Z KRÓLEM POLSKIM STEFANEM BATORYM | wojny Gdańska z królem polskim Stefanem Batorym]]. W celu dostarczania dochodów wypuszczana w dzierżawę. W 1589 częściowo pozostawała własnością rajcy Georga Liesemana; w 1604 miał tu dwór Erhard Vestenstein, po nim Winhold Speymann (około 1553 – pochowany 17 VIII 1582 w rodzinnej krypcie w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Najświętszej Marii Panny]]), stryjeczny brat burmistrza [[SPEIMANN JOHANN, burmistrz Gdańska | Johanna Speimanna]]. W 1616 wdowa po tym ostatnim sprzedała [[KÖHNE-JASKI ANDREAS, kupiec | Andreasowi Köhne-Jaskiemu]] swoją dzierżawę w Pieckach: grunty i dwór z ogrodem oraz – również trzymane w dzierżawie, ale od [[CYSTERSI | cystersów oliwskich]] – stawy i młyn nad [[STRZYŻA, potok | Strzyżą]] (mniej więcej w miejscu dawnego Biesiekierza). Część posiadłości nad Strzyżą nosiła później nazwę od nowych właścicieli [[JAŚKOWY MŁYN | Jaśkowy Młyn]], od ich imienia wzięła nazwę także [[JAŚKOWA DOLINA | Jaśkowa Dolina]], należąca do Piecek.<br/><br/> | ||
+ | W 1698 przełożonym połączonych szpitali św. Elżbiety i św. Ducha został [[UPHAGEN JOHANN (Hans), złotnik, kupiec | Johann Uphagen]] (1620–1701), który wziął w dzierżawę centrum Piecek. Za sprawą tej rodziny, przy Miggauschen Weges (drogi do Migowa, ul. Bulońska), powstał w w 2. połowie XVIII wieku rokokowy dwór (obecnie przy ul. Piecewska 27), który w 1770 Elisabeth Forret-Uphagen, żona Petera Uphagena (1704–1775), wydzierżawiła Martinowi Behnkemu. Po nim w 1799 dzierżawcą był [[ALMONDE CORNELIUS van, kupiec | Cornelius van Almonde]]. W lipcu 1800 egzekutorzy testamentu Johanna Wilhelma Uphagena ostatecznie sprzedali pałac z ogrodem i nieużytkowane grunty na zboczach wzgórz. Za czasów Uphagenów, na należącej do nich dzierżawie, posadzono dąb, zachowany (bliżej ul. Rakoczego), stanowiący obecnie pomnik przyrody (Dąb Uphagenów). Inne części Piecek trzymali w charakterze letnich rezydencji w 1774 Johanna van Beuningena, w XIX wieku m.in. rodziny Duisburgów i Muhlów, z sprawa jednej z nich przy skrzyżowaniu obecnych ul. Piecewskiej i Amundsena wzniesiono nieistniejący już (znany ze zdjęć) kolejny dworek (Gutshaus). W 1793, oprócz letnich rezydencji, istniały tu trzy chłopskie gospodarstwa, przy Jaśkowej Dolinie dwie karczmy.<br/><br/> | ||
+ | W 1807 w dworze stacjonował sztab marszałka [[LEFEBVRE FRANÇOIS JOSEPH, marszałek napoleoński, książę Gdańska | François Josepha Lefebvre’a]]. W 1820 istniało 10 zabudowań, stałych mieszkańców było 87. W 1864 w 48 domach mieszkało 276 osób, w 1923 w 70 domach – 294 osoby. Od przełomu XIX i XX wieku funkcjonowały we wsi, wykorzystując jej letniskowy charakter, restauracje „Café Zum Kronprinzen” i „Café Pietzkendorf” (ul. Piecewska 33), ze sklepikiem, zakupiona między 1904 a 1906 od Maxa Arendta przez Brunona Nipkowa (zabudowa rozebrana w latach 80. XX wieku, w jej miejscu blok mieszkalny). <br/><br/> | ||
+ | W 1945 nazwę spolszczono na Piecewo (stąd i obecnie ul. Piecewska), od 1948 przyjęto urzędowo obecną nazwę. Od 1954 w granicach administracyjnych miasta Gdańska. W maju 1971, po interwencjach sołtysa A. Chojnackiego, wybudowano pierwszą placówkę handlową, kiosk spożywczy. W październiku 1971 oddział gdański Stowarzyszenia Architektów Polskich rozpisał konkurs na projekt zagospodarowania Piecek i Migowa, najwyżej w Trójmieście położonego osiedla mieszkaniowego (85–115 m n.p.m.). Wybrano projekt gdańskiego Kombinatu Budowy Domów w [[KOKOSZKI | Kokoszkach]]. Inwestorem bezpośrednim była Wojewódzka Spółdzielnia Mieszkaniowa w Gdańsku, użytkownikiem bezpośrednim powstała w 1975 Lokatorsko-Własnościowa Spółdzielnia Mieszkaniowa „Morena”. 11 XII 1975 wmurowano kamień węgielny pod budowę pierwszego budynku. Pierwsi lokatorzy wprowadzili się 15 IX 1976 do bloków w tzw. jednostce „A”, ukończonej w 1978, w rejonie ul. Wileńskiej (początkowo planowano nadać jej nazwę Nowowileńskiej), ul. Jaśkowa Dolina do skrzyżowania z ul. Piecewską (jej południowy odcinek). 8 III 1977 otwarto przy ul. Gojawiczyńskiej 1 pierwszy w dzielnicy sklep „Super-SAM”. Jednostka „B” obejmowała mniej więcej rejon ul. Kruczkowskiego, ul. Jaśkowa Dolina do jej skrzyżowania z ul. Piecewską (jej północny odcinek), jednostka „C” mniej więcej obecny obszar ul. Bulońskiej (po jej stronie południowo-wschodniej) do ul. Myśliwskiej, jednostka „D” mniej więcej obecny obszar ul. Bulońskiej (po jej stronie południowo-zachodniej) do ul. Myśliwskiej. W początku 1981 w jednostkach tych zamieszkiwało już około 16 000 ludzi; zabudowę w 55% stanowiły bloki jedenastokondygnacyjne i w 45% bloki pięciokondygnacyjne (przeważały mieszkania typu M–4 – 41,2%).<br/><br/> | ||
+ | W 1977 dawny dwór (po zakończeniu II wojny światowej w rękach prywatnych) przeszedł na Skarb Państwa, do 1982 pozostawał w gestii | ||
+ | [[WOJEWÓDZKA I MIEJSKA BIBLIOTEKA PUBLICZNA IM. JOSEPHA CONRADA-KORZENIOWSKIEGO W GDAŃSKU | Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej]], z braku środków nierementowany, w 1984 przekazany spółdzielni „Ośrodek Analiz Wartości Inżynierskiej” na cele biurowo-projektowe, od 1990 własność spółki „Dwór Uphagena”, odrestaurowany. 22 IX 1980 w jednostce „A” otwarto [[SZKOŁA PODSTAWOWA NR 1 | Szkołę Podstawową nr 1]], przy ul. Gojawiczyńskiej 10 (od 12 V 1990 im. Mariusza Zaruskiego, początkowo tylko klasy I–V, od 1 IX 1999 Zespół Kształcenia Podstawowego i Gimnazjalnego nr 20, składający się z SP nr 1 i [[GIMNAZJUM NR 27 | Gimnazjum nr 27]]), 1984 [[SZKOŁA PODSTAWOWA NR 2 | Szkołę Podstawową nr 2]] przy Marusarzówny 10 (obecnie Zespół Kształcenia Podstawowego i Gimnazjalnego nr 21 im. Armii Krajowej). Przed otwarciem szkół dzieci dowożono do placówek we Wrzeszczu i w Śródmieściu. 16 III 1984 przy ul. Nałkowskiej otwarto Spółdzielczy Dom Kultury im. [[PRZYBYSZEWSKA STANISŁAWA, dramatopisarka | Stanisławy Przybyszewskiej]] (zob. [[CENTRUM KULTURY IM. JANA PAWŁA II | Centrum Kultury im. Jana Pawła II]]). W lutym 1989 oddano do użytku zimowy wyciąg narciarski, 23 X 1993 otwarto Centrum Narciarstwa z możliwością zjazdu po sztucznym stoku z polietylenowego tworzywa (długości 100 m, różnica wysokości 28 m). Od 1978 rozpoczęto budowę [[KOŚCIÓŁ BOŻEGO CIAŁA (Piecki) | kościoła Bożego Ciała]] przy ul. Piecewskiej 9. Od 1998 w domu katechetycznym przy kościele działa I Gdańskie Liceum Katolickie im. św. Wojciecha; przy ul. Dobrowolskiego 6 funkcjonuje [[LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE, XX | XX Liceum Ogólnokształcące]]. {{author: RED}} <br/><br/> | ||
+ | |||
+ | {| class="tableGda" | ||
+ | |- | ||
+ | |+ Ulice Piecek–Migowa | ||
+ | |- | ||
+ | ! style="width: 150px" | Ulica | ||
+ | ! style="width: 100px" | Nazwa historyczna | ||
+ | ! style="width: 250px" | Informacje o nazwie współczesnej | ||
+ | ! style="width: 250px" | Uwagi | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Roalda Amundsena | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 23 XI 1977 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | upamiętnia norweskiego polarnika, zdobywcę bieguna południowego (1872-1928) | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Henryka Arctowskiego | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 23 XI 1977 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | upamiętnia polskiego polarnika (1871–1958) | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Belgradzka | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 19 XII 1985 | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Budapesztańska | ||
+ | | style="vertical-align:top" | od 5 XI 1979 Budapeszteńska | ||
+ | | style="vertical-align:top" | obecna nazwa od 23 IV 2012 | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Bulońska | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 5 XII 1987 | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Burgaska | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 5 XI 1979 | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Cietrzewia | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 28 XI 2013 | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Bronisława Czecha | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 8 XII 1980 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | upamiętnia polskiego narciarza, olimpijczyka (1908-1940) | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | prof. Zygmunta Czubińskiego | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 19 XII 1985 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | upamiętnia polskiego botanika (1912-1967) | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Antoniego Dobrowolskiego | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 23 XI 1977 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | upamiętnia polskiego geofizyka i polarnika (1872-1954) | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Tomasza Edisona | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 19 IV 1977 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | upamiętnia wynalazcę z USA (1847-1931) | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Roberta Fultona | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 19 IV 1977 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | upamiętnia wynalazcę z USA (1765–1815) | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Poli Gojawiczyńskiej | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 26 X 1976 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | upamiętnia polską pisarkę (1896–1963) | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Głuszca | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 28 XI 2013 | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Jaśkowa Dolina | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Jäschkentaler Weg | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 1945 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nr. 105 i 130 | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Krzysztofa Kolumba | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 23 XI 1977 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | upamiętnia żeglarza, odkrywcę Ameryki (1451-1506) | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Królewskie Wzgórze | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 31 I 2009 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | zob. [[KRÓLEWSKIE WZGÓRZE | Królewskie Wzgórze]] | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Janusza Kusocińskiego | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 8 XII 1980 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | upamiętnia polskiego sportowca, olimpijczyka (1907–1940) | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Stanisława Lema | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 26 XI 2009 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | od nr. 1 do nr. 29; upamiętnia polskiego pisarza (1821-2006) | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Ferdynanda Magellana | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 23 XI 1977 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | upamiętnia portugalskiego żeglarza i odkrywcę (1480–1521) | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Heleny Marusarzówny | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 8 XII 1980 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | upamiętnia polską narciarkę, kurierkę ruchu oporu (1918–1941) | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Ignacego Matuszewskiego | ||
+ | | style="vertical-align:top" | od 26 X 1976 Leona Kruczkowskiego, upamiętniała polskiego pisarza (1900–1962) | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 13 XII 2017 decyzją wojewody gdańskiego, za zgodną z prawem uznaną przez Naczelny Sąd Administracyjny 13 XI 2018 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | upamiętnia polskiego dyplomatę, ministra, podpułkownika (1891–1946) | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Morenowa | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 19 IV 1977 | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Morenowe Wzgórze | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 29 IX 2005 | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | prof. Stefana Myczkowskiego | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 19 XII 1985 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | upamiętnia polskiego biologa i ekologa (1923–1977) | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Myśliwska | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 20 XI 1975 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | od nr. 20 do końca | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Myśliwskie Wzgórze | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 28 VIII 2008 | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Zofii Nałkowskiej | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 26 X 1976 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | upamiętnia polską pisarkę (1884–1954) | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Alfreda Nobla | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 19 IV 1977 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | upamiętnia szwedzkiego naukowca (1833–1896) | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Orańska | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 5 XI 1979 | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Blaise’a Pascala | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 19 IV 1977 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | upamiętnia francuskiego matematyka i fizyka (1623–1662) | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Ludwika Pasteura | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 19 IV 1977 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | upamiętnia francuskiego chemika (1822–1895) | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Piecewska | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Pietzkendorfer Weg | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 1946 | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Piekarnicza | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 28 III 1983 | ||
+ | | style="vertical-align:top" |nazwa od funkcjonującej tu i zamkniętej po 1995 dużej piekarni mechanicznej | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Powstania Kościuszkowskiego | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 19 XII 1985 | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Powstania Listopadowego | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 19 XII 1985 | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Powstania Styczniowego | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 19 XII 1985 | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | prof. Mariana Raciborskiego | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 19 XII 1985 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | upamiętnia polskiego botanika, pioniera obrony przyrody (1863–1917) | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | [[FRANCISZEK II RAKOCZY, książę węgierski, patron gdańskiej ulicy| Franciszka Rakoczego]] | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 26 X 1976 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | upamiętnia księcia Siedmiogrodu, narodowego bohatera Węgier (1676–1735) | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | rondo [[HAKENBERGER ANDREAS, kompozytor, patron ronda | Andrzeja Hakenbergera]] (ul. Schuberta, Trzy Lipy i Beethowena) | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 30 IX 2004 | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | rondo Pana Cogito (ul. Jaśkowa Dolina i Wileńska) | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 25 X 2012 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | upamiętnia postać z wierszy [[HERBERT ZBIGNIEW, poeta, eseista | Zbigniewa Herberta]] | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | |style="vertical-align:top" | rondo Praw Kobiet (ul. Wołkowyska i ul. Myśliwska) | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 3 III 2022 | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Szczodra | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 17 XII 1998 | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Trzy Lipy | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Dreilindener Weg; część, pierwotnie obejmowała także obecne ulice Nowolipie, Siedlce (zob. [[TRZY LIPY | Trzy Lipy]]) | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 1946 | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Aleksandra Volty | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 19 IV 077 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | upamiętnia włoskiego fizyka (1745–1827) | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Warneńska | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 5 XII 1978 | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Widok | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 12 I 1995 | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Wileńska | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Robert-Ley-Weg, na pamiątkę zwierzchnika Niemieckiego Frontu Pracy/ Arbeitsfrontu (1890–1945), który wybudował osiedle w [[DIABEŁKOWO | Diabełkowie]] | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 1945, od 3 VI 1981 Alberta Einsteina, od 28 III 1983 pod dawna i obecną nazwą | ||
+ | | style="vertical-align:top" | od nr. 37 do nr. 63 nieparzyste i od nr. 56 do nr. 62 parzyste | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Wołkowyska | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 24 IV 1997 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | do 24 IV 1997 nazwę tę nosiła ulica w [[BRĘTOWO | Brętowie]], obecnie Górzysta | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | [[WYROBEK ROMAN FELIKS, działacz gdańskiej Polonii, działacz polonijny, fotografik | Romana Wyrobka]] | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 8 XII 1980 | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Franciszka Zabłockiego | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 26 X 1976 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | upamiętnia polskiego księdza katolickiego, pisarza, publicystę (1752–1821) | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Zacna | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 11 V 1995 | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | Związku Jaszczurczego | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 19 XII 1985 | ||
+ | | style="vertical-align:top" | upamiętnia powstałą w 1397 tajną, antykrzyżacką organizację rycerzy ziemi chełmińskiej | ||
+ | |- | ||
+ | | style="vertical-align:top" | [[ŻYLEWICZ JÓZEF, lekkoatleta, trener, patron gdańskiej ulicy | Józefa Żylewicza]] | ||
+ | | | ||
+ | | style="vertical-align:top" | nazwa od 8 XII 1980 | ||
+ | | | ||
+ | |- | ||
+ | | class="authorEgTab" | {{author: BŚ}} | ||
+ | |} | ||
{| class="tableGda" | {| class="tableGda" | ||
+ | |- | ||
+ | |+ Liczba ludności dzielnicy Piecki–Migowo | ||
|- | |- | ||
− | + | ! Rok | |
− | + | ! Liczba ludności | |
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
− | + | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | 2010 |
+ | | 23 116 | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | 2011 |
+ | | 23 508 | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | 2012 |
+ | | 24 035 | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | 2013 |
+ | | 24 712 | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | 2014 |
+ | | 25 167 | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | 2015 |
+ | | 25 515 | ||
|- | |- | ||
− | | | + | | 2016 |
+ | | 25 939 | ||
|- | |- | ||
+ | | 2018 | ||
+ | | 26 403 | ||
+ | |- | ||
| class="authorEgTab" | {{author: RED}} | | class="authorEgTab" | {{author: RED}} | ||
− | |} | + | |} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Przestrzeń miasta]] |
− | [[Category: Encyklopedia]] | + |
Aktualna wersja na dzień 10:26, 4 sie 2024
PIECKI (Pietzkendorf), wraz z Migowem dzielnica Gdańska ( administracyjny podział), popularnie zwana Moreną. Według statutu dzielnicy z 2014 jej granice stanowią: „linia kolejowa od ul. Rakoczego do zbiornika Wróbla Staw, następnie Potokiem Siedlickim na wschód do ogródków działkowych i dalej ogródkami działkowymi przecina ul. Myśliwską między ul. Piekarniczą i Hausbrandta. Dalej granica w kierunku wschodnim przecina ul. Rakoczego i biegnie do ul. Trzy Lipy oraz Potoku Królewskiego. Następnie Potokiem Królewskim do ogródków działkowych przy ul. Sobieskiego, następnie na północny zachód do lasu i przed ul. Migowską skręca na południe do ul. Wileńskiej. Dalej granica biegnie na północny-wschód do lasu i lasem do ul. Rakoczego”. Za umowną granice między Pieckami a Migowem uznano ul. Rakoczego.
Początki wsi Piecki błędnie identyfikowane są z Biesiekierzem. W 1439 wieś została nadana przez Krzyżaków rycerzom Maciejowi z Łostowic i Jakubowi Czanowi, na około 200 ha istniało tu 36 ogrodów. W 1445 nabyta przez szpital św. Elżbiety, w 1546 z chwilą połączenia szpitala św. Elżbiety ze szpitalem św. Ducha, potwierdzona jako ich własność.
Centrum wsi znajdowało się wzdłuż obecnej ul. Piecewskiej. W 1577 zniszczona w czasie wojny Gdańska z królem polskim Stefanem Batorym. W celu dostarczania dochodów wypuszczana w dzierżawę. W 1589 częściowo pozostawała własnością rajcy Georga Liesemana; w 1604 miał tu dwór Erhard Vestenstein, po nim Winhold Speymann (około 1553 – pochowany 17 VIII 1582 w rodzinnej krypcie w kościele Najświętszej Marii Panny), stryjeczny brat burmistrza Johanna Speimanna. W 1616 wdowa po tym ostatnim sprzedała Andreasowi Köhne-Jaskiemu swoją dzierżawę w Pieckach: grunty i dwór z ogrodem oraz – również trzymane w dzierżawie, ale od cystersów oliwskich – stawy i młyn nad Strzyżą (mniej więcej w miejscu dawnego Biesiekierza). Część posiadłości nad Strzyżą nosiła później nazwę od nowych właścicieli Jaśkowy Młyn, od ich imienia wzięła nazwę także Jaśkowa Dolina, należąca do Piecek.
W 1698 przełożonym połączonych szpitali św. Elżbiety i św. Ducha został Johann Uphagen (1620–1701), który wziął w dzierżawę centrum Piecek. Za sprawą tej rodziny, przy Miggauschen Weges (drogi do Migowa, ul. Bulońska), powstał w w 2. połowie XVIII wieku rokokowy dwór (obecnie przy ul. Piecewska 27), który w 1770 Elisabeth Forret-Uphagen, żona Petera Uphagena (1704–1775), wydzierżawiła Martinowi Behnkemu. Po nim w 1799 dzierżawcą był Cornelius van Almonde. W lipcu 1800 egzekutorzy testamentu Johanna Wilhelma Uphagena ostatecznie sprzedali pałac z ogrodem i nieużytkowane grunty na zboczach wzgórz. Za czasów Uphagenów, na należącej do nich dzierżawie, posadzono dąb, zachowany (bliżej ul. Rakoczego), stanowiący obecnie pomnik przyrody (Dąb Uphagenów). Inne części Piecek trzymali w charakterze letnich rezydencji w 1774 Johanna van Beuningena, w XIX wieku m.in. rodziny Duisburgów i Muhlów, z sprawa jednej z nich przy skrzyżowaniu obecnych ul. Piecewskiej i Amundsena wzniesiono nieistniejący już (znany ze zdjęć) kolejny dworek (Gutshaus). W 1793, oprócz letnich rezydencji, istniały tu trzy chłopskie gospodarstwa, przy Jaśkowej Dolinie dwie karczmy.
W 1807 w dworze stacjonował sztab marszałka François Josepha Lefebvre’a. W 1820 istniało 10 zabudowań, stałych mieszkańców było 87. W 1864 w 48 domach mieszkało 276 osób, w 1923 w 70 domach – 294 osoby. Od przełomu XIX i XX wieku funkcjonowały we wsi, wykorzystując jej letniskowy charakter, restauracje „Café Zum Kronprinzen” i „Café Pietzkendorf” (ul. Piecewska 33), ze sklepikiem, zakupiona między 1904 a 1906 od Maxa Arendta przez Brunona Nipkowa (zabudowa rozebrana w latach 80. XX wieku, w jej miejscu blok mieszkalny).
W 1945 nazwę spolszczono na Piecewo (stąd i obecnie ul. Piecewska), od 1948 przyjęto urzędowo obecną nazwę. Od 1954 w granicach administracyjnych miasta Gdańska. W maju 1971, po interwencjach sołtysa A. Chojnackiego, wybudowano pierwszą placówkę handlową, kiosk spożywczy. W październiku 1971 oddział gdański Stowarzyszenia Architektów Polskich rozpisał konkurs na projekt zagospodarowania Piecek i Migowa, najwyżej w Trójmieście położonego osiedla mieszkaniowego (85–115 m n.p.m.). Wybrano projekt gdańskiego Kombinatu Budowy Domów w Kokoszkach. Inwestorem bezpośrednim była Wojewódzka Spółdzielnia Mieszkaniowa w Gdańsku, użytkownikiem bezpośrednim powstała w 1975 Lokatorsko-Własnościowa Spółdzielnia Mieszkaniowa „Morena”. 11 XII 1975 wmurowano kamień węgielny pod budowę pierwszego budynku. Pierwsi lokatorzy wprowadzili się 15 IX 1976 do bloków w tzw. jednostce „A”, ukończonej w 1978, w rejonie ul. Wileńskiej (początkowo planowano nadać jej nazwę Nowowileńskiej), ul. Jaśkowa Dolina do skrzyżowania z ul. Piecewską (jej południowy odcinek). 8 III 1977 otwarto przy ul. Gojawiczyńskiej 1 pierwszy w dzielnicy sklep „Super-SAM”. Jednostka „B” obejmowała mniej więcej rejon ul. Kruczkowskiego, ul. Jaśkowa Dolina do jej skrzyżowania z ul. Piecewską (jej północny odcinek), jednostka „C” mniej więcej obecny obszar ul. Bulońskiej (po jej stronie południowo-wschodniej) do ul. Myśliwskiej, jednostka „D” mniej więcej obecny obszar ul. Bulońskiej (po jej stronie południowo-zachodniej) do ul. Myśliwskiej. W początku 1981 w jednostkach tych zamieszkiwało już około 16 000 ludzi; zabudowę w 55% stanowiły bloki jedenastokondygnacyjne i w 45% bloki pięciokondygnacyjne (przeważały mieszkania typu M–4 – 41,2%).
W 1977 dawny dwór (po zakończeniu II wojny światowej w rękach prywatnych) przeszedł na Skarb Państwa, do 1982 pozostawał w gestii
Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej, z braku środków nierementowany, w 1984 przekazany spółdzielni „Ośrodek Analiz Wartości Inżynierskiej” na cele biurowo-projektowe, od 1990 własność spółki „Dwór Uphagena”, odrestaurowany. 22 IX 1980 w jednostce „A” otwarto Szkołę Podstawową nr 1, przy ul. Gojawiczyńskiej 10 (od 12 V 1990 im. Mariusza Zaruskiego, początkowo tylko klasy I–V, od 1 IX 1999 Zespół Kształcenia Podstawowego i Gimnazjalnego nr 20, składający się z SP nr 1 i Gimnazjum nr 27), 1984 Szkołę Podstawową nr 2 przy Marusarzówny 10 (obecnie Zespół Kształcenia Podstawowego i Gimnazjalnego nr 21 im. Armii Krajowej). Przed otwarciem szkół dzieci dowożono do placówek we Wrzeszczu i w Śródmieściu. 16 III 1984 przy ul. Nałkowskiej otwarto Spółdzielczy Dom Kultury im. Stanisławy Przybyszewskiej (zob. Centrum Kultury im. Jana Pawła II). W lutym 1989 oddano do użytku zimowy wyciąg narciarski, 23 X 1993 otwarto Centrum Narciarstwa z możliwością zjazdu po sztucznym stoku z polietylenowego tworzywa (długości 100 m, różnica wysokości 28 m). Od 1978 rozpoczęto budowę kościoła Bożego Ciała przy ul. Piecewskiej 9. Od 1998 w domu katechetycznym przy kościele działa I Gdańskie Liceum Katolickie im. św. Wojciecha; przy ul. Dobrowolskiego 6 funkcjonuje XX Liceum Ogólnokształcące.
Ulica | Nazwa historyczna | Informacje o nazwie współczesnej | Uwagi | |
---|---|---|---|---|
Roalda Amundsena | nazwa od 23 XI 1977 | upamiętnia norweskiego polarnika, zdobywcę bieguna południowego (1872-1928) | ||
Henryka Arctowskiego | nazwa od 23 XI 1977 | upamiętnia polskiego polarnika (1871–1958) | ||
Belgradzka | nazwa od 19 XII 1985 | |||
Budapesztańska | od 5 XI 1979 Budapeszteńska | obecna nazwa od 23 IV 2012 | ||
Bulońska | nazwa od 5 XII 1987 | |||
Burgaska | nazwa od 5 XI 1979 | |||
Cietrzewia | nazwa od 28 XI 2013 | |||
Bronisława Czecha | nazwa od 8 XII 1980 | upamiętnia polskiego narciarza, olimpijczyka (1908-1940) | ||
prof. Zygmunta Czubińskiego | nazwa od 19 XII 1985 | upamiętnia polskiego botanika (1912-1967) | ||
Antoniego Dobrowolskiego | nazwa od 23 XI 1977 | upamiętnia polskiego geofizyka i polarnika (1872-1954) | ||
Tomasza Edisona | nazwa od 19 IV 1977 | upamiętnia wynalazcę z USA (1847-1931) | ||
Roberta Fultona | nazwa od 19 IV 1977 | upamiętnia wynalazcę z USA (1765–1815) | ||
Poli Gojawiczyńskiej | nazwa od 26 X 1976 | upamiętnia polską pisarkę (1896–1963) | ||
Głuszca | nazwa od 28 XI 2013 | |||
Jaśkowa Dolina | Jäschkentaler Weg | nazwa od 1945 | nr. 105 i 130 | |
Krzysztofa Kolumba | nazwa od 23 XI 1977 | upamiętnia żeglarza, odkrywcę Ameryki (1451-1506) | ||
Królewskie Wzgórze | nazwa od 31 I 2009 | zob. Królewskie Wzgórze | ||
Janusza Kusocińskiego | nazwa od 8 XII 1980 | upamiętnia polskiego sportowca, olimpijczyka (1907–1940) | ||
Stanisława Lema | nazwa od 26 XI 2009 | od nr. 1 do nr. 29; upamiętnia polskiego pisarza (1821-2006) | ||
Ferdynanda Magellana | nazwa od 23 XI 1977 | upamiętnia portugalskiego żeglarza i odkrywcę (1480–1521) | ||
Heleny Marusarzówny | nazwa od 8 XII 1980 | upamiętnia polską narciarkę, kurierkę ruchu oporu (1918–1941) | ||
Ignacego Matuszewskiego | od 26 X 1976 Leona Kruczkowskiego, upamiętniała polskiego pisarza (1900–1962) | nazwa od 13 XII 2017 decyzją wojewody gdańskiego, za zgodną z prawem uznaną przez Naczelny Sąd Administracyjny 13 XI 2018 | upamiętnia polskiego dyplomatę, ministra, podpułkownika (1891–1946) | |
Morenowa | nazwa od 19 IV 1977 | |||
Morenowe Wzgórze | nazwa od 29 IX 2005 | |||
prof. Stefana Myczkowskiego | nazwa od 19 XII 1985 | upamiętnia polskiego biologa i ekologa (1923–1977) | ||
Myśliwska | nazwa od 20 XI 1975 | od nr. 20 do końca | ||
Myśliwskie Wzgórze | nazwa od 28 VIII 2008 | |||
Zofii Nałkowskiej | nazwa od 26 X 1976 | upamiętnia polską pisarkę (1884–1954) | ||
Alfreda Nobla | nazwa od 19 IV 1977 | upamiętnia szwedzkiego naukowca (1833–1896) | ||
Orańska | nazwa od 5 XI 1979 | |||
Blaise’a Pascala | nazwa od 19 IV 1977 | upamiętnia francuskiego matematyka i fizyka (1623–1662) | ||
Ludwika Pasteura | nazwa od 19 IV 1977 | upamiętnia francuskiego chemika (1822–1895) | ||
Piecewska | Pietzkendorfer Weg | nazwa od 1946 | ||
Piekarnicza | nazwa od 28 III 1983 | nazwa od funkcjonującej tu i zamkniętej po 1995 dużej piekarni mechanicznej | ||
Powstania Kościuszkowskiego | nazwa od 19 XII 1985 | |||
Powstania Listopadowego | nazwa od 19 XII 1985 | |||
Powstania Styczniowego | nazwa od 19 XII 1985 | |||
prof. Mariana Raciborskiego | nazwa od 19 XII 1985 | upamiętnia polskiego botanika, pioniera obrony przyrody (1863–1917) | ||
Franciszka Rakoczego | nazwa od 26 X 1976 | upamiętnia księcia Siedmiogrodu, narodowego bohatera Węgier (1676–1735) | ||
rondo Andrzeja Hakenbergera (ul. Schuberta, Trzy Lipy i Beethowena) | nazwa od 30 IX 2004 | |||
rondo Pana Cogito (ul. Jaśkowa Dolina i Wileńska) | nazwa od 25 X 2012 | upamiętnia postać z wierszy Zbigniewa Herberta | ||
rondo Praw Kobiet (ul. Wołkowyska i ul. Myśliwska) | nazwa od 3 III 2022 | |||
Szczodra | nazwa od 17 XII 1998 | |||
Trzy Lipy | Dreilindener Weg; część, pierwotnie obejmowała także obecne ulice Nowolipie, Siedlce (zob. Trzy Lipy) | nazwa od 1946 | ||
Aleksandra Volty | nazwa od 19 IV 077 | upamiętnia włoskiego fizyka (1745–1827) | ||
Warneńska | nazwa od 5 XII 1978 | |||
Widok | nazwa od 12 I 1995 | |||
Wileńska | Robert-Ley-Weg, na pamiątkę zwierzchnika Niemieckiego Frontu Pracy/ Arbeitsfrontu (1890–1945), który wybudował osiedle w Diabełkowie | nazwa od 1945, od 3 VI 1981 Alberta Einsteina, od 28 III 1983 pod dawna i obecną nazwą | od nr. 37 do nr. 63 nieparzyste i od nr. 56 do nr. 62 parzyste | |
Wołkowyska | nazwa od 24 IV 1997 | do 24 IV 1997 nazwę tę nosiła ulica w Brętowie, obecnie Górzysta | ||
Romana Wyrobka | nazwa od 8 XII 1980 | |||
Franciszka Zabłockiego | nazwa od 26 X 1976 | upamiętnia polskiego księdza katolickiego, pisarza, publicystę (1752–1821) | ||
Zacna | nazwa od 11 V 1995 | |||
Związku Jaszczurczego | nazwa od 19 XII 1985 | upamiętnia powstałą w 1397 tajną, antykrzyżacką organizację rycerzy ziemi chełmińskiej | ||
Józefa Żylewicza | nazwa od 8 XII 1980 | |||
Rok | Liczba ludności |
---|---|
2010 | 23 116 |
2011 | 23 508 |
2012 | 24 035 |
2013 | 24 712 |
2014 | 25 167 |
2015 | 25 515 |
2016 | 25 939 |
2018 | 26 403 |