KISIEL BOŻENA, psycholog, terapeutka, działaczka społeczna
| < Poprzednie | Następne > |
BOŻENA KISIEL (ur. 3 XI 1943 Jundziłłowo, obecnie Białoruś, w metryce urodzenia wpisano Wilno oraz datę 5 X 1944), psycholog, terapeutka, działaczka społeczna, prekursorka nowoczesnych metod terapii dla osób z niepełnosprawnościami w Polsce. Córka Witolda Kisiela (1909 – 1973 Gdańsk), studenta prawa Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie i poślubionej mu w 1933 Zofii z domu Prewysz-Kwinto (1910 – 2002 Gdańsk), absolwentki Seminarium Nauczycielskiego w Trokach. Siostra Bohdana (1935–2015), marynarza. Ojciec tuż po ślubie, będąc na trzecim roku, przerwał studia i przeniósł się z małżonką do Gdyni, gdzie pracował w Zarządzie Portu Gdynia jako urzędnik. Po wybuchu II wojny światowej powrócił w rodzinne strony, był dowódcą 23 Brasławskiej Brygady Armii Krajowej w stopniu porucznika (pseudonim „Światołdycz”).
Z matką i bratem spędziła okupację na Wileńszczyźnie oraz w Jundziłłowie. Od 1945 w Polsce, początkowo mieszkały u siostry matki w Subkowach, od 1947 także z ojcem. Po 1951 zamieszkała z rodziną w Gdańsku–Wrzeszczu (Dolnym) przy ul. Konrada Wallenroda. Ojciec pracował w Zarządzie Portu Gdańsk, matka była nauczycielką w gdańskich szkołach podstawowych.
Pierwszą klasę szkoły podstawowej ukończyła w 1951 w Subkowach, kolejne już w Gdańsku, w Szkole Podstawowej nr 20 oraz w Szkole Podstawowej nr 33. W latach 1957–1959 uczyła się w II Liceum Ogólnokształcącym w Gdańsku, od 1959 do 1961 w IX LO. Należała do harcerstwa. W 1966 ukończyła psychologię na Uniwersytecie Warszawskim; w trakcie studiów odbywała praktykę w Pracowni Socjologii i Psychologii Pracy Stoczni Gdańskiej. W latach 1967–1970 pracowała w Zarządzie Portu Gdańsk, który w trakcie studiów wypłacał jej stypendium. Od 1970 do 1973 zatrudniona była w Poradni Wychowawczo–Zawodowej w Gdyni, w 1973–1975 w Akademii Medycznej w Gdańsku jako psycholog dziecięcy, w 1975–1980 pracowała w Poradni Wychowawczo–Zawodowej w Sopocie. Pod koniec lat 70. XX wieku (korzystając z przedłużanego urlopu) wyjechała na dziewięć miesięcy do Niemiec; zatrudnienie znalazła jako pomoc kuchenna w restauracji w Neustadt niedaleko Lubeki. Po powrocie do kraju przez nieco ponad rok (1980–1981) była zastępcą dyrektora Domu Dziecka nr 3 w Sopocie. W sierpniu 1980 uczestniczka strajku w Stoczni Gdańskiej, jako delegatka Poradni Wychowawczo–Zawodowej z Sopotu przebywała w Sali BHP. W latach 1981–1983 pracowała jako psycholog w szkole przy Szpitalu Reumatologicznym w Sopocie, w 1984–1990 w Poradni Psychologiczno-Zawodowej w Gdańsku.
Działaczka na rzecz osób z niepełnosprawnościami, głównie z Zespołem Downa, od 1983 wdrażająca metodę Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne; w Polsce jest jej prekursorką. W 1990 była współtwórcą i do 1993 pierwszą dyrektorką Ośrodka Pomocy Terapeutycznej dla Osób Autystycznych w Gdańsku. W latach 1993–2011 prowadziła własną Pracownię Psychologiczną „Konstrukt”. Pracowała w 1993–2000 jako konsultant w Centrum Edukacji Nauczycieli, w tym samym czasie współpracowała z Policealną Szkołą Pracowników Służb Społecznych w Gdańsku–Brzeźnie, prowadząc szkolenia i kursy według autorskich programów, przeprowadzając superwizje oraz organizując konferencje. Społecznie tworzyła grupy terapeutyczno–rozwojowe dla młodzieży.
Zorganizowała i prowadziła pierwszą w Gdańsku grupę wsparcia i samokształcenia dla pedagogów szkolnych. Trener i superwizor Polskiego Towarzystwa Psychologicznego. Prowadziła kursy, cykle szkoleniowe oraz wykłady na temat psychologii zarządzania. Organizowała oraz prowadziła grupy wsparcia dla rodziców dzieci z niepełnosprawnościami. Wprowadzała innowacyjne metody w pracy z młodzieżą szkół średnich (tzw. „terapię przez terapię”). Przygotowywała strategię w zakresie rozwiązywania problemów społecznych dla Kartuz, Kościerzyny, Starogardu Gdańskiego, Sopotu. Była współautorką Gdańskiej Strategii Rozwiązywania Problemów Społecznych, długofalowego planu przeciwdziałania dezintegracji społecznej, która obowiązywała w latach 2004–2015.
Od 2011 prezes Oddziału Pomorskiego Towarzystwa Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej. Inicjatorka m.in. ogłoszenia 29 I 2015 przez Radę Miasta Gdańska roku 2015 „Rokiem Pamięci o tych, którzy przybyli do Gdańska z dawnych Kresów Wschodnich Polski”, „Spotkania wileńskie”, cyklu „Nasze losy” (od 2009), konferencji naukowych z cyklu „Przenikanie się kultur” we współpracy z Wydziałem Historycznym Uniwersytetu Gdańskiego (2015, 2016, 2018), konferencji „Gdańszczanie z Wilna” we współpracy z Politechniką Gdańską (2018), projektu u „Drogi do Gdańska – Exodus XX wieku” (2009), w który zaangażowali się nauczyciele i uczniowie przeprowadzający wywiady z osobami przybyłymi do Gdańska z dawnych Kresów Wschodnich RP. Na bazie tych doświadczeń zorganizowała Cyfrowe Archiwum Pomorskich Kresowiaków (2013). Zdigitalizowane zbiory zostały przekazane do Muzeum Gdańska. Z jej inicjatywy u stóp Bastionu Żubr, przy ul. Grodza Kamienna, 5 IX 2015 (w 70.-lecie przybycia do Gdańska Kresowian) odsłonięto obelisk (zob. Dworzec Brama Nizinna). Co roku wraz z Towarzystwem uczestniczy w festiwalu „Wilno w Gdańsku” i przygotowuje projekty realizowane w czasie tego wydarzenia. Członkini Gdańskiej Rady Seniorów przy Prezydencie Miasta Gdańska w kadencjach I (2018–2023) i II (2024–).
Odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi (2014) za organizację współpracy z rodakami na Litwie i budowanie dobrych relacji polsko–litewskich, Medalem Prezydent Miasta Gdańska (2019) oraz odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej”. W 2017 otrzymała tytuł „Gdańska Kobieta III Sektora”, przyznawany przez Regionalne Centrum Informacji i Wspomagania Organizacji Pozarządowych w Gdańsku. Laureatka Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w dziedzinie kultury (2015) oraz nagrody Rady Miasta Gdańska za zasługi dla gdańskich seniorów (2023).
