CIESIELSKI ZENON, profesor Uniwersytetu Gdańskiego
| < Poprzednie | Następne > |
ZENON CIESIELSKI (ur. 13 X 1931 Jarocin), profesor Uniwersytetu Gdańskiego (UG), specjalista z dziedziny teorii literatury, literatury i kultury skandynawskiej, teatrolog. Syn Józefa, podoficera Wojska Polskiego i Franciszki z domu Biegańskiej. W latach 1932–1939 mieszkał z rodziną w Cieszynie, od 1940 ponownie w Jarocinie. Od 1944 do lutego 1945 pracował w gospodarstwie rolnym Niemca Otto Lindnera we wsi Radliniec koło Jarocina. Od 1 IX 1945 do 1951 był uczniem Państwowego Gimnazjum i Liceum im. Tadeusza Kościuszki w Jarocinie. W latach 1951–1955 studiował na Uniwersytecie Poznańskim, magister filologii polskiej.
W latach 1955–1956 pracował w Zasadniczej Szkole Mechanizacji Rolnictwa we Wschowie. W Gdańsku od lipca 1956. W latach 1957–1961 był bibliotekarzem w Bibliotece Głównej Politechniki Gdańskiej, od 1961 do 1969 asystentem w Katedrze Historii Literatury gdańskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej, był także członkiem Rady ds. Młodzieży. Od 1967 doktor (przewód na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu).
Od 1970 do 1996 zatrudniony był na UG. Od 1973 docent, od 1984 doktor habilitowany, od 1990 profesor nadzwyczajny (tytularny), od 1993 profesor zwyczajny. W 1970 organizator, od 1 X 1972 do 1981 kierownik Zakładu Języków i Kultury Krajów Skandynawskich na Wydziale Humanistycznym UG, w 1983–1990 Katedry Skandynawistyki, w 1973–1976 organizator i kierownik Podyplomowego Studium Wiedzy o Skandynawii. Od 2005 pracował w Szkole Wyższej Psychologii Społecznej w Warszawie.
Autor publikacji na temat teatru polskiego, historii teatru, skandynawskiej kultury i pisarzy, artykułów drukowanych w: „Dialogu”, „Pamiętniku Teatralnym”, „Gdańskich Zeszytach Humanistycznych”, „Roczniku Gdańskim” „Przeglądzie Zachodnio-Pomorskim”, „Komunikatach Instytutu Bałtyckiego”, „Ruchu Literackim”, „Życiu Literackim”, „Punkcie”, „Zeszytach Naukowych Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Gdańskiego”, ”Studia Scandinavica”, „Przeglądzie Humanistycznym”, „Odrze”, „Twórczości”. Autor ośmiu monografii, m.in.: Teatr polski w Wolnym Mieście Gdańsku 1920–1939 (Gdańsk 1969); Zbliżenia skandynawsko-polskie. Szkice o kontaktach kulturalnych w XIX i XX wieku (Gdańsk 1972); Historia literatury szwedzkiej. Zarys (Gdańsk 1990), „Dzieje kultury skandynawskiej” (Gdańsk 2017). Był redaktorem Słownika pisarzy skandynawskich (Warszawa 1991), autor wspomnień Zapisane w pamięci, czyli meandry mojego życia. Autobiografia (Gdańsk 2019).
Członek Gdańskiego Towarzystwa Naukowego (GTN), Instytutu Bałtyckiego (1969–1985), Klubu Inteligencji Katolickiej, oddział w Gdańsku (1980–1993), Towarzystwa Polsko-Szwedzkiego, oddział w Gdańsku (1981–1995; wiceprezes oddziału od 1981 do 1986), Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (od 1991), Rady Artystycznej Teatru Wybrzeże (1994–1997). W latach 1965–1997 był członkiem (a od 1974 do 1977 przewodniczącym) komitetu redakcyjnego serii „Pomorze Gdańskie”, wydawanej przez Wydział I GTN. Od 1978 do 1981 redagował „Studia Scandinavica”, wydawane w ramach „Zeszytów Naukowych Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Gdańskiego”. Zasiada w Radzie Naukowej „Kwartalnika Neofilologicznego” (od 2001). Należał do Związku Harcerstwa Polskiego (ZHP) (1945–1949), Związku Młodzieży Polskiej (1950–1955), Związku Nauczycielstwa Polskiego (1955–1980), Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” (1980–1991), Stowarzyszenia Polaków Poszkodowanych przez III Rzeszę (od 2001).
W 1988 otrzymał tytuł doktora honoris causa uniwersytetu w Umea w Szwecji. Odznaczony m.in.: Złotym Krzyżem Zasługi (1980), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1995), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1992), Krzyżem Rycerskim Orderu Gwiazdy Polarnej, nadanym przez Króla Szwecji Karola XVI Gustawa (1984), Medalem UG (1988), medalem wojewody pomorskiego „Sint sua praemia laudi” (2001), odznaką „Za zasługi dla Gdańska” (1979). W 1973 otrzymał Nagrodę Przewodniczącego Wojewódzkiej Rady Narodowej w dziedzinie upowszechniania kultury i nauki, w 1996 uhonorowany Nagrodą Naukową Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza, w 2018 Pomorską Nagrodą Literacką za całokształ twórczości.
Żonaty z Teresą z domu Marecką (ur. 1934), córką Andrzeja (ur. 2 IX 1898 Grybów), pułkownika dyplomowanego artylerii Wojska Polskiego, kawalera m.in. Krzyża Srebrnego Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1922), szefa oddziału operacyjnego sztabu gen. Władysława Sikorskiego, który zginął w katastrofie gibraltarskiej (4 VII 1943). Ojciec Anny (ur. 1959), Agnieszki (ur. 1961), Elżbiety (ur. 1963), Piotra (ur. 1970) i Pawła (ur. 1973).
