JACKIEWICZ WŁADYSŁAW, rektor Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych
| < Poprzednie | Następne > |
WŁADYSŁAW JACKIEWICZ (17 II 1924 Podbrodzie, Wileńszczyzna – 30 III 2016 Gdańsk), malarz, rektor gdańskiej Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych (PWSSP) ( Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku). Syn Ludwika (3 I 1887 – 15 X 1980 Starogard Gdański), brat Alodii (22 X 1927 – 3 VII 2013 Starogard Gdański). Szkołę powszechną i gimnazjum ukończył maturą w Wilnie, podczas II wojny światowej pracował jako robotnik. W Gdańsku od 1945, nieprzyjęty na architekturę na Politechnice Gdańskiej („pierwszeństwo mają wracający z frontu i świadectwo maturalne jest po litewsku …”), do 1952 studiował w Instytucie Sztuk Pięknych i gdańskiej PWSSP (z siedzibą wówczas w Sopocie), od 1946 w pracowni Artura Nachta-Samborskiego.
Od 1951 zatrudniony w tej uczelni, jako adiunkt w latach 1955–1960 prowadził pracownię rysunku wieczornego na Wydziale Studium Ogólnego, od 1960 pracownię malarstwa dla Wydziału Architektury Wnętrz. Od 1963 docent, od 1964 prowadził Katedrę Malarstwa na Wydziale Malarstwa i pracownię malarstwa na Wydziale Architektury Wnętrz. W latach 1969-1972 był kierownikiem Katedry Projektowania Malarstwa w Architekturze na Wydziale Malarstwa, prowadził także pracownię malarstwa na tym Wydziale. Od 1975 roku profesor nadzwyczajny, od 1976 kierownik Katedry Malarstwa i Rysunku na Wydziale Malarstwa i Rzeźby. W 1965 był prodziekanem Wydziału Malarstwa, w latach 1965–1967 dziekanem tego Wydziału. Od 1968 do 1969 prorektor, od 1969 do 1981 rektor uczelni. Od 1984 na emeryturze.
Debiut przypadł na lata socrealizmu i sukcesów szkoły sopockiej, z którą był utożsamiany. Malował wówczas kolorystyczne krajobrazy, na prestiżowych wystawach prezentował pejzaże ze sztafażem figuralnym (Nowa wieś, 1952; Saperzy nad Wisłą, 1953; Powrót z połowu, 1954), sporadycznie kompozycje tematyczne (Stalin wśród „Mazowsza”, 1953, wspólnie z Bohdanem Borowskim i Rajmundem Pietkiewiczem, obecnie w Galerii Sztuki Socrealizmu w Kozłówce). Poprzez kubizujące figury (Portret, około 1955; Portret z kwiatkiem, 1957) i liryczne, oszczędne pejzaże (Katedra, 1957) nastąpiła transformacja w stronę postkolorystycznej, aluzyjnej abstrakcji (Podwórko, 1959; Pompeja I i II, Czarna ryba, 1960) i malarstwa materii (Kwiat, 1962; Ziemia, 1964). W połowie lat 60. XX wieku powstała seria obrazów z geometrycznych, perspektywicznie ujętych barwnych płaszczyzn (Kompozycja oliwkowa, Kompozycja w czerwieni, Kompozycja w zieleni, 1965; Wnętrze, 1969). Równolegle tworzył już obrazy składające się na „opowieść o nagości” (cykle Obraz, od roku 1965; Akt, 1969; Ciało, od lat 70.), w której organiczna, półabstrakcyjna forma jest opracowana delikatnymi niuansami „cielesnej” barwy i skomplikowanym rysunkiem wewnętrznym, skontrastowana z barwnym, zwykle także zróżnicowanym tłem. Wiele jego obrazów nosi ślady wyraźnej inspiracji aktami Amadeo Modiglianiego (1884–1920), zacierał jednak indywidualne cechy modelki, poprzez co jego “opowieści o nagości” prowadzą odbiorcę do świata kształtów i barw, w którym erotyzm staje się kategorią czysto estetyczną. Mniej znaną sferą twórczości są kompozycje inspirowane włoskim portretem wczesnorenesansowym (głównie Piera del Pollaiuolo (1443–1496)), tj. profilowe zarysy popiersi o równie skomplikowanej gradacji ciemnych barw i wewnętrznego rysunku (cykl Portrety anonimowe).
Jego prace trafiały na wystawy na całym świecie, między innymi we Włoszech, Czechach, Szwajcarii, Niemczech, Francji, Argentynie, Meksyku, USA, Kanadzie, Szwecji, Holandii, Izraelu, Brazylii, Chinach, Indiach czy Iraku, obrazy znajdują się między innymi w Muzeum Narodowym w Gdańsku, Warszawie, Poznaniu, Wrocławiu i Łodzi, a także w Muzeum Narodowym w Pradze czy Muzeum w Skopje. Od 1951 członek Związku Polskich Artystów Plastyków, od 1963 do 1967 prezes Zarządu Okręgu Gdańskiego, od 1967 do 1969 wiceprezes Zarządu Głównego.
Był członkiem–założycielem Związku Polskich Artystów Malarzy i Grafików, w latach 1985–1989 jego prezes. Od 1966 członek Prezydium Rady Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki (następnie członek honorowy), członek Rady Kultury i Sztuki Ministerstwa Kultury i Sztuki (od 1966), Rady Szkolnictwa Artystycznego, Narodowej Rady Kultury (1986-1990). W 2007 założyciel „Galerii Jackiewicz” przy ul. Mariackiej 50/52, w byłym własnym mieszkaniu i pracowni (pracownię przeniósł na ul. Świętojańską). W galerii wystawiane są prace absolwentów Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku.
Od 1948 roku należał do Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS) i Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR). W latach 1986–1989 był członkiem Ogólnopolskiego Komitetu Grunwaldzkiego, powołanego przez Radę Krajową Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego (PRON, organizacji politycznej utworzonej w stanie wojennym przez PZPR) w celu propagowania tradycji polskiego oręża i upowszechniania wiedzy o bitwie pod Grunwaldem. Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (1968), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1975), Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis” (2015). Wyróżniony złotym medalem w międzynarodowym konkursie im. Gaudenzio Ferrari Santa Italia (1969). Laureat: Nagrody Wojewody Gdańskiego w dziedzinie upowszechniania kultury (1974, 1997), Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska (1980, 2014), Nagrody Artystycznej Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki za twórczość w dziedzinie malarstwa (1987), Pomorskiej Nagrody Artystycznej (2004; najwyższa nagroda przyznawana przez samorząd województwa pomorskiego przedstawicielom pomorskiego środowiska artystycznego), nagrody im. Kazimierza Ostrowskiego przyznawanej przez Okręg Gdański Związku Polskich Artystów Plastyków (2007). W 1960 uhonorowany odznaką Za Zasługi dla Gdańska. W 2012 otrzymał Medal św. Wojciecha.
Od 1954 żonaty był z poślubioną w Starogardzie Gdańskim Leonidą z domu Jankiewicz (26 III 1931 – 1 V 2023 Gdańsk), inżynier technologii żywności, współtwórczynią m.in. patentu na sposób otrzymywania czystej 3-sulfanilamido-6-metoksypirydazyny. Ojciec Ewy (ur. 1956), po ojcu właścicielki „Galerii Jackiewicz” i Pawła (ur. 1957). Pochowany na cmentarzu parafialnym „Nowym” w Starogardzie Gdańskim, 4 III 2019 urny z prochami jego, rodziców i siostry zostały przeniesione na cmentarz Łostowicki w Gdańsku.
Bibliografia:
https://sztuka.agraart.pl/licytacja/552/33300.
https://www.portalpomorza.pl/artykul/60899,sztuka-polska-prof-wladyslaw-jackiewicz-w-100-lecie-urodzin.
