BACHÓRZ JÓZEF, prorektor Uniwersytetu Gdańskiego
| < Poprzednie | Następne > |
JÓZEF BACHÓRZ (20 IX 1934 Lipie, powiat rzeszowski – 20 IX 2024 Gdańsk), literaturoznawca, prorektor Uniwersytetu Gdańskiego (UG)). Syn Alojzego i Marii. W 1947 ukończył szkołę podstawową w Lipiu, w latach 1947–1951 uczył się w szkołach średnich w Rzeszowie, 1951–1955 studiował filologię polską na uniwersytecie w Łodzi (UŁ). Od 1 I 1954 pracował jako cenzor w Wojewódzkim Urzędzie Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w Łodzi. W latach 1955–1957 był nauczycielem w liceum w Starym Targu (powiat sztumski), 1957–1966 w liceum w Kwidzynie.
W latach 1966–1969 nauczyciel w Studium Nauczycielskim w Gdańsku. Od 1969 doktor (promotor: Maria Janion), w latach 1969–1970 adiunkt w Wyższym Studium Nauczycielskim (WSN) Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Gdańsku (1970–1973: WSN UG), kierownik Zakładu Filologii Polskiej. Od 1973 w Instytucie Filologii Polskiej UG, w latach 1973–1979 zastępca dyrektora tego instytutu. Od 1980 doktor habilitowany, od 1981 docent. Od września 1980 do maja 1981 prorektor UG do spraw dydaktycznych. W latach 1987–1993 kierownik Zakładu Historii Literatury Polskiej, od 1990 profesor tytularny, od 1996 profesor zwyczajny, w latach 1991–1993 dyrektor Instytutu Filologii Polskiej UG, 1993–2000 kierownik Zakładu Historii Literatury Polskiej XIX wieku. Od 2000 na emeryturze.
Od 6 VI 1949 członek Związku Młodzieży Polskiej, przewodniczący Zarządu Wydziałowego UŁ. Od 29 X 1953 do 1990 członek Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR), 1962–1967 członek KW PZPR w Gdańsku, od 21 VI 1978 do 26 X 1981 sekretarz Komitetu Uczelnianego PZPR UG, w 1981 delegat na IX Nadzwyczajny Zjazd PZPR. Lektor KW PZPR w Gdańsku. Wykładowca Wieczorowego Uniwersytetu Marksizmu-Leninizmu. W 1981 członek Komisji Naukowej o Literaturze Polskiej Akademii Nauk (PAN), od 1990 członek Rady Naukowej Instytutu Badań Literackich PAN, w latach 1992–1997 członek Komitetu Nagród Naukowych Premiera Rzeczypospolitej Polskiej. Członek wielu komisji konkursowych (m.in. przewodniczący komisji konkursowej Gdańskiego Konkursu Literackiego im. Bolesława Faca 2012–2013).
Autor m.in. Poszukiwanie realizmu. Studium o polskich obrazkach prozą w okresie międzypowstaniowym 1831–1863 (1972), Realizm bez „chmurnej jazdy”. Studium o powieściach Józefa Korzeniowskiego (1979), Jak pachnie na Litwie Mickiewicza (2003), Romantyzm a romanse. Studia i szkice o prozie polskiej w pierwszej połowie XIX wieku (2005), Złączyć się z burzą... Studia i szkice o romantycznych wyobrażeniach morza i egzotyki (2005), Spotkania z „Lalką”. Mendel studiów i szkiców o powieści Bolesława Prusa (2010); Pozytywizm. Podręcznik dla szkół ponadpodstawowych (1995). Do znaczących osiągnięć naukowych należą także opatrzone jego wstępami edycje Lalki (1991) i Kronik Bolesława Prusa (1994) oraz Nad Niemnem Elizy Orzeszkowej (1996) w serii I Biblioteki Narodowej Ossolineum. 27 XI 2009 otrzymał księgę pamiątkową Album gdańskie. Prace ofiarowane Profesorowi Józefowi Bachórzowi w siedemdziesiątą piątą rocznicę urodzin i pięćdziesięciolecie pracy nauczycielskiej.
Odznaczony m.in. Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2004), Medalem Komisji Edukacji Narodowej. W 2002 odznaczony Medalem Księcia Mściwoja II. Laureat Nagrody Naukowej Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza (2003; nagrody miasta Gdańska), Nagrody Artystycznej Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki (2005). Mąż Mirony, ojciec Joanny Wiklirskiej. Pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Sopocie.
