TARANEK ANDRZEJ, grafik, artysta malarz
| < Poprzednie | Następne > |
ANDRZEJ TARANEK (ur. 22 XI 1953 Gdańsk), grafik, artysta malarz. Syn Mieczysława (4 XII 1908 Warszawa – 8 III 1987 Gdańsk) i Ireny z domu Chrapka (2 II 1913 Częstochowa – 28 IX 2004 Gdańsk). W latach 1976–1982 odbył studia artystyczne na Wydziale Malarstwa i Grafiki PWSSP ( Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku (ASP Gdańsk)); dyplom uzyskał w pracowni profesora Witolda Janowskiego. W latach 1985–1987 nauczyciel w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych w Gdyni-Orłowie, 1991–1994 przebywał na Karaibach. Od połowy lat 90. XX wieku związany z wydawnictwem Uniwersytetu Gdańskiego, projektował też dla Ossolineum i innych oficyn, autor plakatów, cykli ilustracji, opracowań graficznych książek. W 2008 i 2014 był stypendystą Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. W 2015 na Wydziale Grafiki ASP Gdańsk obronił rozprawę doktorską Krajobraz Gdańska jako dziedzictwo kulturowe wobec zachodzących przemian.
Od ukończenia studiów zajmuje się pracą twórczą, uprawia grafikę artystyczną, rysunek i malarstwo. W jego pracach wyraźnie zaznaczone są wątki gdańskie, z których buduje bardzo osobisty świat pełen uniwersalnych odniesień do przeszłości i przemijania. Obszerny zbiór prowadzonego od lat rodzaju „rysowanego dziennika”, liczący kilkaset prac, ukazuje odchodzące z pejzażu Gdańska i jego okolic ważne, a czasami tylko wpisane w krajobraz ostatnie relikty jego przeszłości. Autor m.in. projektu medali dla Politechniki Gdańskiej (2004, 2007), medalu poświęconego rektorowi Akademii Medycznej w Gdańsku Romanowi Kaliszanowi (2020), medalu i znaczka 100-lecia Gdańskiego Towarzystwa Naukowego (2022).
Wystawiał indywidualnie m.in. na IX Międzynarodowych Targach Bursztynu „Amberif” (2002), w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie (2004), Okruchy zebrane w Domu Uphagena w Gdańsku (2011), w Domu Nauczyciela w Wilnie (2012), w Malarni Teatru im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu (2013), na Wydziale Grafiki ASP Gdańsk (2015), Kartagina i świat antyczny północnej Afryki oraz współczesny obraz Maghrebu w Muzeum Archeologicznym w Gdańsku (2019); zbiorowo m.in. na wystawie Osobowości w Galerii Blik w Gdańsku (2012). Zdobył nagrody: w Ogólnopolskim Konkursie Graficznym im. Józefa Gielniaka (Jelenia Góra 1983, 1989), specjalną na Międzynarodowym Konkursie na Exlibris Weterynaryjny (1996), nagrodę Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki (GTPS) za Gdańską Grafikę Roku (1983, 1990, 1995), Nagrodę Artystyczną GTPS za rok 2011. Wyróżnienia w V Polsko-Fińskim Konkursie Grafiki Marynistycznej (1983), GTPS za Gdańską Grafikę Roku (1985, 1989), konkursie Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek na Najpiękniejszą Książkę Roku (1997, 1998, 1999). Jego prace znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego w Gdańsku, Biblioteki Narodowej w Warszawie, Biblioteki Ossolińskich we Wrocławiu, Biblioteki Gdańskiej Polskiej Akademii Nauk, a także w zbiorach prywatnych w Polsce, Włoszech, Francji, Belgii, Holandii, Niemczech, Szwecji, Finlandii, USA, na Litwie i w Indiach Zachodnich.
Autor opowiadań (Cztery widoki góry Fuji widziane ze Stoczni Gdańskiej, Gdańskie Studia Azji Wschodniej, Gdański 2012), artykułów (Pamięci dzieła Jana Heweliusza Firmamentum Sobiescianum sive Uranographia Exlibrys Papieża Jana Pawła II, w: Jan Heweliusz i kultura heweliuszowska, Gdańsk 1987), komentarzy do wystaw (Okruchy zebrane, grafika i rysunek, Studiów Germanica Gedanensia (25, 2011). W 1995 jego sylwetkę przedstawił Ośrodek Telewizyjny w Gdańsku w cyklicznej serii prezentującej gdańskich artystów. W 1995 Fundację Pomocy Dzieciom Skrzywdzonym „Dar Gdańska” zorganizowała jego indywidualną wystawę połączoną z aukcją wystawionych tam grafik na rzecz Podstawowej Szkoły Specjalnej nr 4 w Gdańsku Oliwie. W 1997 wziął udział w realizowanym dla niemieckiej stacji telewizyjnej ZDF filmie dokumentalnym poświęconym Gdańskowi, jego historii najnowszej i twórcom związanym z miastem. O jego twórczości pisał między innymi Kazimierz Nowosielski w obszernym szkicu w dwumiesięczniku „Topos” (1997, nr 2) i w eseju, opublikowanym w pracy Galeria. O wybranych malarzach i malarstwie współczesnym (Gdańsk, 2008), także Paweł Huelle we wstępie do katalogu wystawy indywidualnej w Państwowej Galerii Sztuki (Sopot, 2004). W 2023 wyróżniony Medalem 100-lecia Towarzystwa Przyjaciół Nauki i Sztuki w Gdańsku, Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki.
Mąż Elżbiety z domu Łoś (18 VI 1951 – 3 III 2015 Gdańsk), w 1983 korektorki w „Ossolineum”, ojciec trojga dzieci, w tym Jędrzeja (ur. 25 VII 1984 Gdańsk), absolwenta Wydziału Aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej we Wrocławiu (obecnie Wydział Aktorski we Wrocławiu Akademii Sztuk Teatralnych im. Stanisława Wyspiańskiego w Krakowie), współtwórcy (2011) i prezesa Stowarzyszenia Teatralnego EKIPA, od 2008 wcielającego się w postać Jędrzeja Paruzela, technika kryminalistycznego policji, w serialu TVP1 Ojciec Mateusz.
