BIANGA JAN, bokser, trener

Wersja z 11:41, 24 lip 2022

Jan Bianga

Przed spotkaniem przyklękających w pierwszy rzędzie bokserów Pogoń Lwów i stojących za nimi bokserów Gedanii, wśród nich trzeci od prawej Jan Bianga, 8 X 1935

Jan Bianga (z lewej) po wygranej walce z Ackermanem (6:0) w spotkaniu Pogoń Lwów – Gedania (6:10), 8 X 1935

Hasło powstało dzięki Miastu Gdańsk

Partner redakcji

JAN BIANGA (26 I 1910 Sopot – 8 IV 1982 Sopot), sportowiec, bokser (waga kogucia, piórkowa i lekka), trener. Syn Jana (3 X 1880 Strzebielino – 18 VII 1974 Sopot), początkowo pracownika rolnego i robotnika w Prusach i Nadrenii-Westfalii, po ślubie (po 1900) i przeniesieniu do Sopotu listonosza i działacza polonijnego, i Cecylii z domu Słowik (8 VI 1883 – 9 VI 1939 Sopot). Ukończył Gimnazjum Macierzy Szkolnej w Gdańsku ( Gimnazjum Polskie) oraz Polską Wyższą Szkołę Handlową ( Polskie Szkoły Handlowe w II Wolnym Mieście Gdańsku). Pracował jako księgowy w Komisariacie Generalnym RP w Gdańsku. Należał do Gminy Polskiej Związku Polaków, Zjednoczenia Zawodowego Polskiego, Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Męskiej, Związku Harcerstwa Polskiego (harcmistrz), chórów Lutnia i Moniuszko oraz Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (TG „Sokół”). Do 1939 mieszkał przy Delbrückallee 4 (ul. Skłodowskiej-Curie), następnie w Sopocie przy ul. 23 Marca 104. Posiadał obywatelstwo II WMG.

Karierę sportową rozpoczął od uprawiania gimnastyki w TG „Sokół” w Sopocie, od szesnastego roku życia trenował boks w jedynym gdańskim klubie posiadającym taką sekcję: Sportverein Schutzpolizei Danzig EV (we Wrzeszczu), trenowanej przez Martina Arlta. W barwach tego klubu wygrał dziewięć walk, jedną zremisował, brał udział w drużynowych mistrzostwach Niemiec w 1928 w Dortmundzie. W 1929 przeniósł się do sekcji bokserskiej powołanej wówczas przy polskim klubie Gedania, również prowadzonej przez trenera Martina Arlta. Uczestnik mistrzostw Polski: w 1930 i 1931 brązowy medalista w wadze koguciej. Mistrz Pomorza w wadze koguciej w 1930, 1931 (bez walk, z powodu braku przeciwników) i 1932, wicemistrz w wadze piórkowej w 1934, mistrz w 1938. Po sukcesach w 1930 zaproszony został na osobiste spotkanie z Prezydentem Polski.

Reprezentant Pomorza między innymi w spotkaniach: 12 I 1936 w Toruniu z drużyną Prus Wschodnich (9:7, zremisował w wadze piórkowej z Faustem), 15 XI 1938 w Gdyni z drużyną Rygi (12:4, wygrał z Tregersem). Zwycięzca w wadze piórkowej turnieju bokserskiego I Igrzysk Rodaków z Zagranicy i Wolnego Miasta Gdańska, rozgrywanych w Warszawie 1–8 VIII 1934 roku. W latach 1933–1937 wraz z zespołem Gedanii brał udział w walkach o drużynowe mistrzostwo Polski (w 1933 roku dochodząc do półfinałów). Wygrał 176 walk, przegrał dziewięć, zremisował dwanaście. Od 1938 trener bokserów Gedanii, współpracował w niej z Feliksem Stammem, szkolił także bokserów polskiego zespołu AZS przy Technische Hochschule Danzig.

1 IX 1939 aresztowany we własnym domu przy Delbrückallee (ul. Skłodowskiej-Curie) i przewieziony do Victoriaschule, 7 września odstawiono go, wraz z grupą pracowników Komisariatu Generalnego RP do granicy niemiecko-litewskiej i tam zwolniony. Przez poselstwo polskie w Kownie i przez Łuck (zajęty przez wojska radzieckie) w pierwszych dniach października wrócił do Gdańska. Z ciężarną żoną i córką zamieszkał u teścia przy Paradiesgasse (ul. Rajska). Po odmowie podpisania volkslisty aresztowany, więziony w obozie w Nowym Porcie, od lutego 1940 przebywał w obozie Stutthof, od 19 kwietnia w Sachsenhausen, od 28 maja w Mauthausen-Gusen. Wyzwolony przez armię amerykańską, ze względu na znajomość języka niemieckiego, angielskiego, a także rosyjskiego i francuskiego został zatrudniony jako tłumacz. Żona z córkami mieszkały w czasie wojny w Sopocie, dokąd powrócił w sierpniu 1945.

Po wojnie studiował w Wyższej Szkole Handlu Morskiego i Akademii Wychowania Fizycznego. Był trenerem bokserów HKS Sopot, Ogniwa Sopot, Gedanii (z którą w 1955 sięgnął po wicemistrzostwo Polski, w 1956 spadł do II ligi, w 1959 ponownie wprowadził zespół do I ligi), Floty Gdynia (1960), Gwardii ( Wybrzeża) Gdańsk (1960–1963), Polonii Gdańsk (1969), Gedanii (1976–1977, szkolił młodzież). Był asystentem Feliksa Stamma w polskiej kadrze narodowej i olimpijskiej (1953–1955, 1961), w 1955 roku uzyskał uprawnienia trenera I klasy. W 1961 w Zarządzie Gdańskiego Okręgowego Związku Bokserskiego pełnił funkcję przewodniczącego Wydziału Wyszkolenia. 30 I 1963 decyzją Federacji Klubów Sportowych Gwardii został mianowany na trenera koordynatora klubów gwardyjskich w boksie. W grudniu 1972 został trenerem pomocniczym kadry seniorów Polski (przy głównym trenerze Franciszku Kiku). Trenował także zespoły amatorskie, między innymi w 1964 w sopockim Technikum Handlowym. Jego wychowankiem był Zygmunt Chychła. W plebiscycie „Dziennika Bałtyckiego” na najpopularniejszego trenera Wybrzeża w roku 1962 zajął drugie miejsce. W 2018 przyznano mu medal "Za zasługi dla gdańskiego sportu".

2 VII 1936 w kościele Chrystusa Króla zawarł związek małżeński z Elżbietą (28 IV 1915 – 24 XII 1990), córką pracownika PKP Romana Colbe (28 II 1886 – 25 I 1944 obóz w Dachau) i tenisistki Gedanii Gertrud z domu Kinder (12 VII 1888 – 25 VI 1963), siostrą między innymi Gertrudy, żony Brunona Karnatha, w 1933 absolwentką Polskiej Szkoły Handlowej w II WMG. Miał córki Janinę (ur. 1937) i Barbarę Biangę-Janczukowicz (ur. 20 IV 1940).

Pochowany w rodzinnym grobie na Cmentarzu Katolickim w Sopocie. 11 XII 2020 w Wielkim Klinczu miała miejsce Gala Rocky Boxing Night jego imienia, na której jeden z pucharów wręczała jego córka Barbara. BŚ















Bibliografia:
Pierwsze ciosy Biangi. Wicemistrz Pomorza o sobie, „Gazeta Gdańska”, nr 78 z 7 IV 1934, s. 5; też nr 151 z 4/5 VII 1936, s. 14.
Gilewicz Jan, Historia przedwojennego pięściarza i jego rodziny, http://www.trojmiasto.pl/wiadomosci/Historia-przedwojennego-piesciarza-i-jego-rodziny-n102105.html