GDAŃSKI KLUB SPORTOWY WYBRZEŻE
| < Poprzednie | Następne > |
GDAŃSKI KLUB SPORTOWY WYBRZEŻE (Stowarzyszenie Kultury Fizycznej). Początkowo Milicyjny Klub Sportowy Pogoń (1945), Gwardia Gdańska (1948), Gwardyjski Klub Sportowy Wybrzeże (od 17 III 1957). Za dzień założenia uznaje się 17 IV 1945, w pierwszym meczu piłki nożnej w powojennym Gdańsku milicjanci z komisariatu przy ul. Niedziałkowskiego wygrali wówczas z radzieckimi reflektorzystami 3:1 (zob. piłka nożna). Za twórców klubu (Pogoni) uznaje się między innymi pracownika Milicji Obywatelskiej Stefana Olejnika, pierwszego prezesa klubu i twórcę sekcji piłki nożnej, oraz westerplatczyka Michała Blukisa, twórcę sekcji boksu, Bolesława Dymela (późniejszego przewodniczącego gdańskiego WKKF), Władysława Piotrowiaka i Władysława Szymanowskiego.
Po połączeniu się w 1948 Pogoni z Milicyjnym Klubem Sportowym Gdynia klub przyjął nazwę Gwardia Gdańsk. W okresie największego rozwoju (lata 50 – początek lat 60. XX wieku) klub dysponował ponad 20 sekcjami, między innymi lekkoatletyczną, bokserską, gimnastyczną, motorową, podnoszenia ciężarów, szermierczą, strzelecką, tenisową, piłki nożnej, piłki ręcznej kobiet i mężczyzn, siatkówki, kolarską, zapaśniczą, koszykówki kobiet i mężczyzn, pływacką, zapaśniczą, judo. W 1967 było już tylko siedem sekcji: bokserska, judo, koszykówki mężczyzn, siatkówki mężczyzn, judo, żużel. Od 27 V 1970 biura klubu funkcjonowały (po przeniesieniu z ul. Ogarnej) przy ul. Reduta Żbik 6. W 1980 roku funkcjonowało sześć sekcji: sportu masowego, koszykówki męskiej, żużlowa, piłki ręcznej, judo i boksu. W czerwcu 1984 powołano krótko istniejącą sekcję płetwonurkową, także z planami prowadzenia podwodnych ekspertyz dla instytucji gospodarczych. 1 I 1990 z finansowania klubów gwardyjskich wycofał się sponsor, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, w wyniku kłopotów finansowych 30 IV 1990 przestała istnieć sekcja bokserska.
Klub znany jest z osiągnięć sekcji żużla. W 1957 z inicjatywy Ligi Przyjaciół Żołnierza ukończono budowę toru żużlowego przy ul. Jana z Kolna (później stadion Polonii Gdańsk), powstał zespół LPŻ, od 1958 LPŻ Neptun Gdańsk. W 1960 do tej sekcji przeniesiono zawodników pierwszoligowej sekcji żużlowej WKS Legia Warszawa. Powstał Gdański Klub Żużlowy Legia Gdańsk, od 1962 połączony z GKS Wybrzeże. W 1965 powstał tor żużlowy przy ul. Elbląskiej (obecnie ul. Długie Ogrody), gdzie zawodnicy startują i teraz, a w którego sąsiedztwie (przy ul. Zawodników 1) w latach 1988–2012 funkcjonowała Hala Sportowa. Największe osiągnięcia żużlowe: Puchar Polski (1999), Mistrzostwa Polski (srebrny medal – 1960, 1967, 1978, 1985, brązowy medal – 1965, 1999). Najbardziej utytułowani żużlowcy GKS Wybrzeże: Zenon Plech i Tomasz Gollob.
W latach 1945–1990 sekcja bokserska (korzystająca początkowo z salki przy ul. Kartuskiej 22/24, pozostałości istniejącej do 1945 „Cafe Derra”), której zawodnicy zdobyli trzy medale olimpijskie: Aleksy Antkiewicz srebro w Helsinkach w 1952 i brąz w Londynie w 1948, Hubert Skrzypczak brąz w Meksyku w 1968, ponadto zawodnicy zdobyli trzy tytuły mistrza Europy i trzy tytuły wicemistrza Europy, sięgnęli po 21 tytułów indywidualnego mistrza Polski.
W latach 1949–1995 i 2007–2009 działała sekcja koszykarska, której zawodnik Zbigniew Dregier w reprezentacji Polski zdobył na mistrzostwach Europy srebrny (Wrocław, 1963) i 2 brązowe medale (Moskwa, 1965 i Helsinki, 1967). Drużyna była czterokrotnym mistrzem Polski (1971, 1972, 1973, 1978), wicemistrzem (1970), trzykrotnie zdobyła Puchar Polski (1976, 1978 i 1979).
W latach 1945–1961 działała sekcja piłkarska, w 1949–1969 siatkarska (w 1966 spadek z I ligi), w 1945–1955 kolarska, w 1948–1955 motocyklowa, w 1951–1955 zapaśnicza, w 1952–1963 sekcja piłki ręcznej kobiet. Z działającej w latach 1945–1971 sekcji lekkoatletycznej wywodzili się między innymi Władysław Nikiciuk, zdobywca tytułu wicemistrza Europy w oszczepie, i kulomiot Władysław Komar, brązowy medalista mistrzostw Europy, obaj w 1966. Zawodnicy zdobyli ogółem 22 tytuły mistrzów Polski.
Zawodniczka działającej w latach 1952–1956 sekcji gimnastycznej, Lidia Szczerbińska, zdobyła brązowy medal olimpijski w Melbourne w 1956. W 1958–2002 działała sekcja judo, której zawodnik Janusz Pawłowski zdobył 2 medale olimpijskie: srebro w Seulu (1988) i brąz w Moskwie (1980). Zawodnicy tej sekcji zdobyli cztery brązowe medale mistrzostw świata, 10 medali w mistrzostwach Europy, 11 tytułów drużynowego mistrza Polski i 45 indywidualnych mistrzów w mistrzostwach Polski.
W latach 1951–2002 sukcesy odnosili zawodnicy sekcji piłki ręcznej. W reprezentacji Polski Marek Panas i Daniel Waszkiewicz zdobyli brązowe medale na mistrzostwach świata w RFN w 1982, drużyna była dwukrotnie klubowym wicemistrzem Europy (1985, 1986), zdobyła 10 tytułów mistrza Polski (1966, 1984, 1985, 1986, 1987, 1988, 1991, 1992, 2000, 2001). W drużynie grał między innymi Bogdan Wenta, późniejszy trener reprezentacji Polski i prezydent Kielc.
