MACUR KAZIMIERZ, architekt
| Linia 5: | Linia 5: | ||
[[File: Kazimierz_Macur_1994.jpg |thumb| Kazimierz Macur odbiera Nagrodę Artystyczną [[GDAŃSKIE TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ SZTUKI | Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki]] za rok 1994]] | [[File: Kazimierz_Macur_1994.jpg |thumb| Kazimierz Macur odbiera Nagrodę Artystyczną [[GDAŃSKIE TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ SZTUKI | Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki]] za rok 1994]] | ||
| − | '''KAZIMIERZ MACUR''' (17 II 1915 Łuczaj, Wileńszczyzna – 30 I 2001 Gdańsk), inżynier architekt. | + | '''KAZIMIERZ MACUR''' (17 II 1915 Łuczaj, powiat postawski, Wileńszczyzna – 30 I 2001 Gdańsk), inżynier architekt. Syn Józefa (zginął podczas I wojny światowej) i Sabiny z Siniców. Ukończył Szkołę Powszechna w Postawach, w latach 1933–1937 pobierał nauki w Państwowej Szkole Technicznej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Wilnie. Po ukończeniu kursu podchorążych rezerwy przy 77. Pułku Piechoty w Lidzie (1937–1938) w okresie 1938–1939 studiował na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie; od czasów nauki w Szkole Technicznej wykonywał zlecone przez ówczesnego architekta wileńskiego Urzędu Konserwatorskiego [[BOROWSKI JAN | Jana Borowskiego]] pierwsze prace inwentaryzacyjne przy obiektach zabytkowych (w tym przy ruinach zamku w Trokach). Uczestnik kampanii wrześniowej (1–17 IX 1939), w latach 1940–1944 pracował w przedsiębiorstwach wileńskich (między innymi w Biurze Projektów Przemysłowych, Urzędzie Ochrony Zabytków Kultury, Kolei Litewskiej), współpracował ze Związkiem Walki Zbrojnej i Armią Krajową (zaprzysiężony, zajmował się podrabianiem dokumentów i pieczątek, pseudonim "Tusz") .<br/><br/> |
| − | + | Od stycznia 1945 pracował w Białostockiej Izbie Rolniczej, od maja przebywał w Bydgoszczy, następnie w Grudziądzu, od 1 VIII 1945 pracował jako technik budowlany w Inspektoracie Oświaty Rolniczej we Włocławku. W Gdańsku, na propozycję | |
| − | + | Jana Borowskiego, od 17 VII 1946 kontraktowy podreferendarz do spraw architektury zabytkowej w Wydziale Kultury Urzędu Wojewódzkiego. W latach 1948–1952 studiował w gdańskiej wieczorowej Szkole Inżynierskiej [[POLITECHNIKA GDAŃSKA | Politechniki Gdańskiej]]. W latach 1947–1951 pracował w Pracowni Konserwatorskiej przy Konserwatorze Wojewódzkim, 1951–1979 w [[PRZEDSIĘBIORSTWO PAŃSTWOWE PRACOWNIE KONSERWACJI ZABYTKÓW | Przedsiębiorstwie Państwowym Pracownie Konserwacji Zabytków]], wieloletni kierownik zespołu w pracowni projektowej. W 1968 ukończył kurs konserwatorski w Katedrze Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.<br/><br/> | |
| − | + | Do jego najważniejszych zrealizowanych gdańskich projektów należały: rekonstrukcja hełmu na wieży [[RATUSZ GŁÓWNEGO MIASTA | Ratusza Głównego Miasta]] wraz z figurą króla Zygmunta Augusta (model figury wedle jego rysunków wykonał [[ŁOSOWSKI ALFONS| Alfons Łosowski]]); zabytkowych wnętrz ratusza oraz odbudowa [[BASZTA JACEK | Baszty Jacek]], [[BASZTA ŁABĘDŹ | Baszty Łabędź]], [[BASZTA SŁOMIANA | Baszty Słomianej]], Baszty Na Zamurzu, [[DOM TOWARZYSTWA PRZYRODNICZEGO | Domu Towarzystwa Przyrodniczego]] na siedzibę [[MUZEUM ARCHEOLOGICZNE W GDAŃSKU | Muzeum Archeologicznego]], [[ZIELONA BRAMA | Zielonej Bramy]], [[BRAMA NIZINNA | Bramy Nizinna]], kamieniczek przy ul. Dzianej 8–11, [[KOŚCIÓŁ ŚW. KATARZYNY ALEKSANDRYJSKIEJ | kościoła św. Katarzyny]], [[KOŚCIÓŁ ŚW. BARTŁOMIEJA I OPIEKI NAJŚWIĘTSZEJ BOGURODZICY | św. Bartłomieja]], [[KOŚCIÓŁ ŚW. BARBARY | św. Barbary]], sklepień w [[KOŚCIÓŁ ŚW. PIOTRA I PAWŁA | kościele św. Piotra i Pawła]], architektoniczna rekonstrukcja pieca z [[DWÓR ARTUSA | Dworu Artusa]]. Zaprojektował nowy wystrój [[KOŚCIÓŁ CHRYSTUSA KRÓLA | kościoła Chrystusa Króla]]. Na zlecenie ks. [[JANKOWSKI HENRYK | Henryka Jankowskiego]] opracował w 1971 projekt odbudowy i rekonstrukcji [[KOŚCIÓŁ ŚW. BRYGIDY | kościoła św. Brygidy]] (wraz z hełmem na wieży). Inne prace dotyczyły odbudowy zabytków na Pomorzu, w tym zamków w Malborku i Bytowie, na Warmii i Mazurach.<br/><br/> | |
| + | W 1984 otrzymał nagrodę Prezydenta Miasta Gdańska ([[NAGRODY MIASTA GDAŃSKA: KULTURALNE I NAUKOWE | nagrody miasta Gdańska]]), w 1995 został laureatem Nagrody Artystycznej [[GDAŃSKIE TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ SZTUKI | Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki]] za rok 1994 w dziedzinie konserwacji zabytków. <br/><br/> | ||
| + | Od 1941 był żonaty z Heleną z domu Prusakowską (14 II 1919 – 15 III 1984), absolwentką Liceum Pedagogicznego w Wilnie (1940), w latach 1941–1944 nauczycielką w Trokach, w Gdańsku nauczycielką w Szkołach Podstawowych nr 3 (1947–1956), nr 4 (1956–1958) i nr 50 (1960–1974). Ojciec [[MACUR ANDRZEJ STANISŁAW| Andrzeja Stanisława]] oraz Krystyny, Anny i Elżbiety. Pochowany na [[CMENTARZE NA SIEDLCACH | Cmentarzu Komunalnym nr 5, Łostowickim]]. Jego pamięci, jako zasłużonego dla odbudowy zabytków Gdańska po zniszczeniach II wojny światowej, poświęcona była wystawa zorganizowana w 2004 w [[DOM UPHAGENA | Domu Uphagena]] przez [[MUZEUM HISTORYCZNE MIASTA GDAŃSKA | Muzeum Historyczne Miasta Gdańska]]. {{author: ZFM}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | ||
Wersja z 12:35, 12 gru 2021
KAZIMIERZ MACUR (17 II 1915 Łuczaj, powiat postawski, Wileńszczyzna – 30 I 2001 Gdańsk), inżynier architekt. Syn Józefa (zginął podczas I wojny światowej) i Sabiny z Siniców. Ukończył Szkołę Powszechna w Postawach, w latach 1933–1937 pobierał nauki w Państwowej Szkole Technicznej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Wilnie. Po ukończeniu kursu podchorążych rezerwy przy 77. Pułku Piechoty w Lidzie (1937–1938) w okresie 1938–1939 studiował na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie; od czasów nauki w Szkole Technicznej wykonywał zlecone przez ówczesnego architekta wileńskiego Urzędu Konserwatorskiego Jana Borowskiego pierwsze prace inwentaryzacyjne przy obiektach zabytkowych (w tym przy ruinach zamku w Trokach). Uczestnik kampanii wrześniowej (1–17 IX 1939), w latach 1940–1944 pracował w przedsiębiorstwach wileńskich (między innymi w Biurze Projektów Przemysłowych, Urzędzie Ochrony Zabytków Kultury, Kolei Litewskiej), współpracował ze Związkiem Walki Zbrojnej i Armią Krajową (zaprzysiężony, zajmował się podrabianiem dokumentów i pieczątek, pseudonim "Tusz") .
Od stycznia 1945 pracował w Białostockiej Izbie Rolniczej, od maja przebywał w Bydgoszczy, następnie w Grudziądzu, od 1 VIII 1945 pracował jako technik budowlany w Inspektoracie Oświaty Rolniczej we Włocławku. W Gdańsku, na propozycję
Jana Borowskiego, od 17 VII 1946 kontraktowy podreferendarz do spraw architektury zabytkowej w Wydziale Kultury Urzędu Wojewódzkiego. W latach 1948–1952 studiował w gdańskiej wieczorowej Szkole Inżynierskiej Politechniki Gdańskiej. W latach 1947–1951 pracował w Pracowni Konserwatorskiej przy Konserwatorze Wojewódzkim, 1951–1979 w Przedsiębiorstwie Państwowym Pracownie Konserwacji Zabytków, wieloletni kierownik zespołu w pracowni projektowej. W 1968 ukończył kurs konserwatorski w Katedrze Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
Do jego najważniejszych zrealizowanych gdańskich projektów należały: rekonstrukcja hełmu na wieży Ratusza Głównego Miasta wraz z figurą króla Zygmunta Augusta (model figury wedle jego rysunków wykonał Alfons Łosowski); zabytkowych wnętrz ratusza oraz odbudowa Baszty Jacek, Baszty Łabędź, Baszty Słomianej, Baszty Na Zamurzu, Domu Towarzystwa Przyrodniczego na siedzibę Muzeum Archeologicznego, Zielonej Bramy, Bramy Nizinna, kamieniczek przy ul. Dzianej 8–11, kościoła św. Katarzyny, św. Bartłomieja, św. Barbary, sklepień w kościele św. Piotra i Pawła, architektoniczna rekonstrukcja pieca z Dworu Artusa. Zaprojektował nowy wystrój kościoła Chrystusa Króla. Na zlecenie ks. Henryka Jankowskiego opracował w 1971 projekt odbudowy i rekonstrukcji kościoła św. Brygidy (wraz z hełmem na wieży). Inne prace dotyczyły odbudowy zabytków na Pomorzu, w tym zamków w Malborku i Bytowie, na Warmii i Mazurach.
W 1984 otrzymał nagrodę Prezydenta Miasta Gdańska ( nagrody miasta Gdańska), w 1995 został laureatem Nagrody Artystycznej Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki za rok 1994 w dziedzinie konserwacji zabytków.
Od 1941 był żonaty z Heleną z domu Prusakowską (14 II 1919 – 15 III 1984), absolwentką Liceum Pedagogicznego w Wilnie (1940), w latach 1941–1944 nauczycielką w Trokach, w Gdańsku nauczycielką w Szkołach Podstawowych nr 3 (1947–1956), nr 4 (1956–1958) i nr 50 (1960–1974). Ojciec Andrzeja Stanisława oraz Krystyny, Anny i Elżbiety. Pochowany na Cmentarzu Komunalnym nr 5, Łostowickim. Jego pamięci, jako zasłużonego dla odbudowy zabytków Gdańska po zniszczeniach II wojny światowej, poświęcona była wystawa zorganizowana w 2004 w Domu Uphagena przez Muzeum Historyczne Miasta Gdańska.
