CHRZANOWICZ JÓZEF, architekt, konserwator zabytków
| Linia 3: | Linia 3: | ||
[[File:Jan Borowski.jpg|thumb| Jan Borowski (po prawej) i Józef Chrzanowicz podczas montażu figury króla Zygmunta Augusta na wieży Ratusza Głównego Miasta, fot. [[LELEWICZ KAZIMIERZ| Kazimierz Lelewicz]], 1950]] | [[File:Jan Borowski.jpg|thumb| Jan Borowski (po prawej) i Józef Chrzanowicz podczas montażu figury króla Zygmunta Augusta na wieży Ratusza Głównego Miasta, fot. [[LELEWICZ KAZIMIERZ| Kazimierz Lelewicz]], 1950]] | ||
'''JÓZEF CHRZANOWICZ''' (31 VIII 1901 Wilno – 4 XI 1970 Gdańsk), architekt, konserwator zabytków. Syn pracownika PKP Franciszka i Rozalii z domu Harasimowicz. Po ukończeniu w rodzinnym mieście szkoły średniej i uzyskaniu absolutorium na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu im. Stefana Batorego, w 1933 otrzymał dyplom inżyniera architekta na Wydziale Architektury Uniwersytetu Warszawskiego. Od lipca 1933 do wybuchu II wojny światowej pracował w Urzędzie Budownictwa Wojskowego III Dyrekcji Okręgowej Kolei w Grodnie na stanowisku referendarza, następnie kierownika nadzoru budowlanego. <br/><br/> | '''JÓZEF CHRZANOWICZ''' (31 VIII 1901 Wilno – 4 XI 1970 Gdańsk), architekt, konserwator zabytków. Syn pracownika PKP Franciszka i Rozalii z domu Harasimowicz. Po ukończeniu w rodzinnym mieście szkoły średniej i uzyskaniu absolutorium na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu im. Stefana Batorego, w 1933 otrzymał dyplom inżyniera architekta na Wydziale Architektury Uniwersytetu Warszawskiego. Od lipca 1933 do wybuchu II wojny światowej pracował w Urzędzie Budownictwa Wojskowego III Dyrekcji Okręgowej Kolei w Grodnie na stanowisku referendarza, następnie kierownika nadzoru budowlanego. <br/><br/> | ||
| − | Od września 1939 do 1941 zatrudniony był w Wilnie w nadzorze budowlanym litewskiego Ministerstwa Oświaty oraz jako projektant w Litewskiej Komisji Planowania ( | + | Od września 1939 do 1941 zatrudniony był w Wilnie w nadzorze budowlanym litewskiego Ministerstwa Oświaty oraz jako projektant w Litewskiej Komisji Planowania (m.in. brał udział w ratowaniu podmywanych fundamentów katedry wileńskiej). W chwili agresji Niemiec na ZSRR powrócił do Grodna i do 1944 pracował w Miejskim Zarządzie Architektury i Budownictwa, następnie do sierpnia 1945 jako projektant w Pracowni Projektów i Kosztorysów Wydziału Gospodarki Komunalnej miasta Grodna. <br/><br/> |
W Gdańsku od września 1945. Początkowo pracował w prywatnych biurach budowlanych „Odbudowa” i „Antokol”, kierował między innymi odbudową gmachów gdańskiej [[GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY | Akademii Lekarskiej (od 1950: Medycznej]]). Od marca 1947 był kierownikiem Pracowni Architektonicznej w Państwowej Pracowni Konserwacji Zabytków przy wojewódzkim konserwatorze zabytków [[BOROWSKI JAN, architekt, konserwator zabytków | Janie Borowskim]]. Opracowywał projekty i kosztorysy oraz sprawował nadzór techniczny nad pracami ratowniczymi przy zabezpieczaniem budynków. Od 1 III 1951 zatrudniony w [[PRZEDSIĘBIORSTWO PAŃSTWOWE PRACOWNIE KONSERWACJI ZABYTKÓW| Przedsiębiorstwie Państwowe Pracownie Konserwacji Zabytków Oddział w Gdańsku]] kolejno jako projektant, główny projektant, główny architekt. W 1952 powołany został przez Ministerstwo Kultury i Sztuki do Rady Technicznej do sprawy Odbudowy [[DROGA KRÓLEWSKA | Drogi Królewskiej]]. <br/><br/> | W Gdańsku od września 1945. Początkowo pracował w prywatnych biurach budowlanych „Odbudowa” i „Antokol”, kierował między innymi odbudową gmachów gdańskiej [[GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY | Akademii Lekarskiej (od 1950: Medycznej]]). Od marca 1947 był kierownikiem Pracowni Architektonicznej w Państwowej Pracowni Konserwacji Zabytków przy wojewódzkim konserwatorze zabytków [[BOROWSKI JAN, architekt, konserwator zabytków | Janie Borowskim]]. Opracowywał projekty i kosztorysy oraz sprawował nadzór techniczny nad pracami ratowniczymi przy zabezpieczaniem budynków. Od 1 III 1951 zatrudniony w [[PRZEDSIĘBIORSTWO PAŃSTWOWE PRACOWNIE KONSERWACJI ZABYTKÓW| Przedsiębiorstwie Państwowe Pracownie Konserwacji Zabytków Oddział w Gdańsku]] kolejno jako projektant, główny projektant, główny architekt. W 1952 powołany został przez Ministerstwo Kultury i Sztuki do Rady Technicznej do sprawy Odbudowy [[DROGA KRÓLEWSKA | Drogi Królewskiej]]. <br/><br/> | ||
| − | Współtworzył projekty techniczne odbudowy | + | Współtworzył projekty techniczne odbudowy [[WIELKA ZBROJOWNIA | Wielkiej Zbrojowni]] (dachy i wnętrza, 1947-1951), [[BRAMA ZIELONA | Bramy Zielonej]] (główny projektant: [[MACUR KAZIMIERZ, architekt | Kazimierz Macur]], 1950-1953), [[DWÓR BRACTWA ŚW. JERZEGO | Dworu Bractwa św. Jerzego]] (wspólnie z [[MASSALSKI RYSZARD, architekt, konserwator | Ryszardem Massalskim]], 1951-1953), [[BRAMA STRAGANIARSKA | Bramy Straganiarskiej]] (z Kazimierzem Orłowskim, 1952), [[BRAMA CHLEBNICKA | Bramy Chlebnickiej]] (ze Stanisławem Bobińskim, 1959-1961), [[MAŁA ZBROJOWNIA | Małej Zbrojowni]], murów obronnych przy Targu Węglowym, [[WIELKI MŁYN | Wielkiego Młyna]], [[DOM TOWARZYSTWA PRZYRODNICZEGO | Domu Towarzystwa Przyrodniczego]] (główny projektant: Kazimierz Macur, 1956-1961), [[DWÓR MIEJSKI | Dworu Miejskiego]] (ze Zbigniewem Świerkiem, 1965-1970), [[MUZEUM NARODOWE | Muzeum Pomorskiego (Narodowego)]] w Gdańsku, domu mieszkalnego przy ul. Grodzkiej 13 w Gdańsku, nadzorował prace tynkarskie w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny]] (1959-1961). <br/><br/> |
Był członkiem Rady Konserwatorskiej przy Wojewódzkim Konserwatorze Zabytków w Gdańsku, Wojewódzkiej Rady Ochrony Dóbr Kultury w Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku, oddziału gdańskiej Stowarzyszenia Architektów Polskich. Od marca 1967 na emeryturze. | Był członkiem Rady Konserwatorskiej przy Wojewódzkim Konserwatorze Zabytków w Gdańsku, Wojewódzkiej Rady Ochrony Dóbr Kultury w Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku, oddziału gdańskiej Stowarzyszenia Architektów Polskich. Od marca 1967 na emeryturze. | ||
<br/><br/> | <br/><br/> | ||
| − | Odznaczony został | + | Odznaczony został m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (dwukrotnie), odznakami [[ZA ZASŁUGI DLA GDAŃSKA | „Za Zasługi dla Gdańska”]] i [[ZASŁUŻONYM ZIEMI GDAŃSKIEJ | „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej”]], odznaką 10-lecia PKZ, pośmiertnie przyznano mu Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. <br/><br/> |
| − | Był żonaty z Janiną Silicką (zm. 9 II 1959), ojciec architektek Izabelli (12 VI 1934 – 19 IV 2016 Gdańsk) i Anny zamężnej Palumbo (10 III 1938 – 6 V 2021 Gdańsk). Pochowany w grobie rodzinnym na [[CMENTARZE WE WRZESZCZU. SREBRZYSKO | cmentarzu Srebrzysko]]. {{author: BŚ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | + | Był żonaty z Janiną Silicką (zm. 9 II 1959), ojciec architektek Izabelli (12 VI 1934 – 19 IV 2016 Gdańsk) i Anny zamężnej Palumbo (10 III 1938 – 6 V 2021 Gdańsk), m.in. autorki projektu wnetrz [[DWÓR ARTUSA| Dworu Artusa]] (1988), projektu odbudowy tamże wielkiego pieca (1994–1995), wnętrz Nowego Domu Ławy ((Długi Targ 43; 1988). Pochowany w grobie rodzinnym na [[CMENTARZE WE WRZESZCZU. SREBRZYSKO | cmentarzu Srebrzysko]]. {{author: BŚ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] |
Wersja z 14:16, 5 sie 2023
JÓZEF CHRZANOWICZ (31 VIII 1901 Wilno – 4 XI 1970 Gdańsk), architekt, konserwator zabytków. Syn pracownika PKP Franciszka i Rozalii z domu Harasimowicz. Po ukończeniu w rodzinnym mieście szkoły średniej i uzyskaniu absolutorium na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu im. Stefana Batorego, w 1933 otrzymał dyplom inżyniera architekta na Wydziale Architektury Uniwersytetu Warszawskiego. Od lipca 1933 do wybuchu II wojny światowej pracował w Urzędzie Budownictwa Wojskowego III Dyrekcji Okręgowej Kolei w Grodnie na stanowisku referendarza, następnie kierownika nadzoru budowlanego.
Od września 1939 do 1941 zatrudniony był w Wilnie w nadzorze budowlanym litewskiego Ministerstwa Oświaty oraz jako projektant w Litewskiej Komisji Planowania (m.in. brał udział w ratowaniu podmywanych fundamentów katedry wileńskiej). W chwili agresji Niemiec na ZSRR powrócił do Grodna i do 1944 pracował w Miejskim Zarządzie Architektury i Budownictwa, następnie do sierpnia 1945 jako projektant w Pracowni Projektów i Kosztorysów Wydziału Gospodarki Komunalnej miasta Grodna.
W Gdańsku od września 1945. Początkowo pracował w prywatnych biurach budowlanych „Odbudowa” i „Antokol”, kierował między innymi odbudową gmachów gdańskiej Akademii Lekarskiej (od 1950: Medycznej). Od marca 1947 był kierownikiem Pracowni Architektonicznej w Państwowej Pracowni Konserwacji Zabytków przy wojewódzkim konserwatorze zabytków Janie Borowskim. Opracowywał projekty i kosztorysy oraz sprawował nadzór techniczny nad pracami ratowniczymi przy zabezpieczaniem budynków. Od 1 III 1951 zatrudniony w Przedsiębiorstwie Państwowe Pracownie Konserwacji Zabytków Oddział w Gdańsku kolejno jako projektant, główny projektant, główny architekt. W 1952 powołany został przez Ministerstwo Kultury i Sztuki do Rady Technicznej do sprawy Odbudowy Drogi Królewskiej.
Współtworzył projekty techniczne odbudowy Wielkiej Zbrojowni (dachy i wnętrza, 1947-1951), Bramy Zielonej (główny projektant: Kazimierz Macur, 1950-1953), Dworu Bractwa św. Jerzego (wspólnie z Ryszardem Massalskim, 1951-1953), Bramy Straganiarskiej (z Kazimierzem Orłowskim, 1952), Bramy Chlebnickiej (ze Stanisławem Bobińskim, 1959-1961), Małej Zbrojowni, murów obronnych przy Targu Węglowym, Wielkiego Młyna, Domu Towarzystwa Przyrodniczego (główny projektant: Kazimierz Macur, 1956-1961), Dworu Miejskiego (ze Zbigniewem Świerkiem, 1965-1970), Muzeum Pomorskiego (Narodowego) w Gdańsku, domu mieszkalnego przy ul. Grodzkiej 13 w Gdańsku, nadzorował prace tynkarskie w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (1959-1961).
Był członkiem Rady Konserwatorskiej przy Wojewódzkim Konserwatorze Zabytków w Gdańsku, Wojewódzkiej Rady Ochrony Dóbr Kultury w Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku, oddziału gdańskiej Stowarzyszenia Architektów Polskich. Od marca 1967 na emeryturze.
Odznaczony został m.in. Złotym Krzyżem Zasługi (dwukrotnie), odznakami „Za Zasługi dla Gdańska” i „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej”, odznaką 10-lecia PKZ, pośmiertnie przyznano mu Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski.
Był żonaty z Janiną Silicką (zm. 9 II 1959), ojciec architektek Izabelli (12 VI 1934 – 19 IV 2016 Gdańsk) i Anny zamężnej Palumbo (10 III 1938 – 6 V 2021 Gdańsk), m.in. autorki projektu wnetrz Dworu Artusa (1988), projektu odbudowy tamże wielkiego pieca (1994–1995), wnętrz Nowego Domu Ławy ((Długi Targ 43; 1988). Pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu Srebrzysko.
