DWÓR MIEJSKI

< Poprzednie

Następne >

Dwór Miejski, od lewej: budynek zachodni, Baszta Narożna, przed nią (ze stromym dachem) Baszta Mała, budynek południowy, nad nim Baszta Schultza, według Petera Willera, 1687

Zygmunt Vogel, Gdański Dwór Miejski, od wewnątrz w stronę Baszty Schultza, po prawej widoczne duże koryto napełniane spływającą z rury wodą, 1788

Dwór Miejski, 1825: widok na budynek południowy (z prawej), Basztę Narożną i częściowo budynek zachodni (z lewej), akwarela z 1856 wedle rysunku Augusta Lobegotta Randta

Baszta Narożna przy Dworze Miejskim, Johann Carl Schultz, 1850

Dwór Miejski, widok od południa na Basztę Schultza, Johann Carl Schultz, 1855

Dwór Miejski jako siedziba straży pożarnej, w głębi widać przebicie przez budynek zachodni wylotu ul. Ogarnej, początek XX wieku

Dwór Miejski, jako siedziba straży pożarnej, widok na budynek południowy, początek XX wieku

Dwór Miejski, widok od wschodu (z ul. Zbytki) na Basztę Narożną, 1950

Dwór Miejski, widok od południa, lata 60. XX wieku

Baszta Narożna i rzeźba konia na zachodnim szczycie południowego budynku Dworu Miejskiego, 2022

Południowy budynek Dworu Miejskiego z Basztą Schultza i Basztą Browarną, z prawej fragment zabudowy Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego, 2022

Dwór Miejski, budynek zachodni, w stosunku do pierwotnego ze skróconym szczytem umożliwiającym wylot ul. Ogarnej (z prawej), 2022

Tablica upamiętniająca gdańskie harcerki i harcerzy, poległych i pomordowanych podczas II wojny światowej, odsłonięta 10 X 1981

DWÓR MIEJSKI (Stadthof), zespół miejskich budynków gospodarczych w południowo-zachodnim narożniku dawnych murów miejskich, między obecną ul. Za Murami, Ogarną, Bogusławskiego i Podgarbary, powstałych wraz z lokacją Głównego Miasta w latach 40-tych XIV wieku. Dowodnie w 1457 mieściły się w nim wozownia i stajnia. W latach 1616–1619 Hans Strakowski wybudował stajnię składającą się z budynku zachodniego (obecnie ul. Podgarbary 10) i południowego (obecnie ul. Za Murami 2–10). Oba budynki, jednopiętrowe, z piętrem na poddaszu, z dachem dwuspadowym, na planie prostokąta, przylegały do Baszty Narożnej; budynek południowy kończył się na Baszcie Schultza ( Johann Carl Schultz).

Do budowania ścian podłużnych wykorzystano mur obronny wysoki i niski, dostawiając ściany szczytowe o trójkątnym zwieńczeniu, ozdobione rzeźbami koni. W 2. połowie XVII wieku przedłużono budynek południowy, już dwukondygnacyjny, w stronę wschodnią, włączając obniżoną i ze wspólnym dachem Basztę Browarną. Od 1859 miała tu swoją siedzibę miejska straż pożarna, w 1887 rozebrano Basztę Schultza, około 1903 rozebrano część budynku zachodniego w celu przebicia wylotu obecnej ul. Ogarnej (przed jej skrzyżowaniem z obecną ul. Bogusławskiego).

W 1945 zniszczony, w latach 1947–1949 zabezpieczony. W budynku południowym mieścił się początkowo warsztat samochodowy, po 1956 pracownia kamieniarska Przedsiębiorstwa Robót Elewacyjnych (powstawały rzeźby i detale architektoniczne dla odbudowywanych kamienic Głównego Miasta). W latach 1951–1961 odbudowano budynek zachodni (ul. Podgarbary 10) według projektu Zbigniewa Świerka, jednopiętrowy z poddaszem. W latach 1965–1970 – według projektu Zbigniewa Świerka i Józefa Chrzanowicza – odbudowano budynek południowy (ul. Za Murami 2-10) wraz z Basztą Narożną, Schultza i Browarną, przeznaczając go (akt erekcyjny wmurowano 23 XI 1964) na Dom Harcerza ( Tadeusz Polak), siedzibę Związku Harcerstwa Polskiego. Pierwotny charakter obiektu podkreślono rzeźbą konia, autorstwa Zygfryda Korpalskiego. Obiekt oddano harcerzom do użytku 15 XI 1970. (zob. harcerstwo). Na frontonie odsłonięto tablice pamiątkowe poświęcone między innymi Tadeuszowi Polakowi i Józefowi Grzesiakowi (21 IX 1991). BŚ