SZKOŁA ŚREDNIA DLA DZIEWCZĄT

Z Encyklopedia Gdańska
(Różnice między wersjami)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
Linia 845: Linia 845:
 
| style="vertical-align:top" | 1913–1939
 
| style="vertical-align:top" | 1913–1939
 
|-
 
|-
−
| style="vertical-align:top" | [[TOEPLITZ HELENA DOROTHEA |Toeplitz Helena Dorotha]]
+
| style="vertical-align:top" | [[TOEPLITZ HELENA DOROTHEA, nauczycielka |Toeplitz Helena Dorotha]]
 
| style="vertical-align:top" | 13 VIII 1879  Gdańsk – 10 VII 1928 Gdańsk
 
| style="vertical-align:top" | 13 VIII 1879  Gdańsk – 10 VII 1928 Gdańsk
 
| style="vertical-align:top" | seminarium nauczycielskie
 
| style="vertical-align:top" | seminarium nauczycielskie

Wersja z 19:03, 12 gru 2022

Budynek szkoły średniej dla dziewcząt (barwy jasnej, w środku) przy Jopengasse 52 (ul. Piwna), stan z początku XX wieku
Budynek Victoriaschule, Holzgasse (ul. Kładki), w głębi skrzyżowanie i fragment zabudowy Vorstädtischer Graben (ul. Podwale Przedmiejskie), koniec XIX wieku
Budynek Victoriaschule, Holzgasse (ul. Kładki), 1912
Dziedziniec Victoriaschule, Holzgasse (ul. Kładki), 1884

SZKOŁA ŚREDNIA DLA DZIEWCZĄT, od 1883 im. Wiktorii (Victoriaschule, Städtische Höhere Mädchenschule und Lehrerinnen-Seminar), Holzgasse 24-26 (ul. Kładki). Założona w 1818 przez władze Gdańska w odpowiedzi na postulaty elity kupieckiej miasta w sprawie kształcenia dziewcząt, w należącym do władz budynku przy Jopengasse 731 (Piwnej 52) jako szkoła średnia (Höhere Töchterschule). Od 1 IV 1879 działało przy niej trzyletnie seminarium nauczycielskie.

Budowę nowego gmachu przy Holzgasse 24 (ul. Kładki) rozpoczęto w 1881, oddano do użytku 17 XII 1883, zajęcia rozpoczęły się w 1884. Otwarcie połączono z nadaniem szkole im. Wiktorii (Städtische Victoriaschule), małżonki następcy tronu Rzeszy Fryderyka Wilhelma von Hohenzollerna. W końcu XIX wieku przekształciła się w dziewięcioletnie liceum z egzaminem maturalnym i pomaturalnym, oraz trzyletnim seminarium nauczycielskim. Uczyło się w niej początkowo 200, w końcu XIX wieku 500 uczennic w liceum i 160 w seminarium nauczycielskim.

Po dokupieniu w 1905 sąsiedniej działki (zajmowanej dotychczas przez gospodę „Pod Trzema Murzynami”) rozbudowana o boczne skrzydło. Początkowo kompleks składał się z 2 spiętych łącznikiem budynków. W części od ulicy mieściły się pomieszczenia klasowe i laboratoria, od podwórza – aula i sala gimnastyczna. Elewacje budowli nawiązywały do form renesansu niemieckiego i zostały wykonane z czerwonej licowej cegły i czerwonawego piaskowca. Część wzniesiona w 1905 została zharmonizowana ze starszym budynkiem, utrzymano wysokość kondygnacji i wystrój elewacji. 1–15 IX 1939 wykorzystana przez hitlerowców jako przejściowy obóz dla jeńców cywilnych dla około 3000 członków gdańskiej Polonii ( Victoriaschule, obóz przejściowy).

Szkoła działała do 1945, częściowo zniszczona, odbudowana ze zmianami, następnie w posiadaniu kolejno Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego, od 1957 Państwowego Studium Nauczycielskiego z Oliwy (zajęcia od roku szkolnego 1957/1958), Wyższej Szkoły Pedagogicznej i Uniwersytetu Gdańskiego. WS MrGl

Dyrektorzy Szkoły Średniej dla Dziewcząt
1818–1838 Friederike Sinell
1838–1848 Johann Friedrich Höpfner, dyrektor Höhere Töchterschule
1849–1872 Daniel Friedrich Grübnau, dyrektor Höhere Töchterschule, następnie Victoriaschule
1872–1876 Ernst Richard Wulckow
1876–1908 Stephan Neumann
1908–1920 Georg August Wilhelm Tesdorpf
1921–1937 Paul Runge
1937–1945 Ernst Neumann
MrGl
Nauczyciele Szkoły Średniej dla Dziewcząt im. Victorii 1818 –1945
Nazwisko i imię Czas życia Wykształcenie Nauczany przedmiot Okres pracy
Abicht Ernst 27 II 1868 Bydgoszcz – 27 III 1925 Gdańsk uniwersytet języki niemiecki i łaciński 1899–1925
Apelt Elisabeth
córka Ernsta Fridricha Apelta (1870–1940), nauczyciela w Conradinum 		2 XII 1902 – po 1939 referent 1933 – po 1939
Augustin Charlotta Akademia Sztuk Pięknych rysunek 1936 – po 1939
Bail Theodor Karl 5 V 1833 Chojnów, Dolny Śląsk – 4 X 1922 Gdańsk uniwersytet we Wrocławiu przyroda, nauczyciel kontraktowy 1863–1874, jednocześnie 1862–1900 w szkole św. Jana
Bechmann Liselotte 16 XII 1877 – po 1934 studia plastyczne rysunki 1901–1934
Belowski Eleonora 11 I 1908 – po 1939 studia wyższe, dr filozofii 1937 – po 1939
Brämer Charlotta 10 I 1896 Gdańsk – 23 X 1967 Hamburg Technische Hochschule Danzig, historia historia 1925 – 1945
Buhse Ida 11 II 1890 – po 1939 seminarium nauczycielskie 1915 – po 1939
Busslapp Meta 6 X 1874 – po 1938 seminarium nauczycielskie język francuski 1894–1938
Cüsow Ilse 25 VI 1909 Gdańsk – po 1939 studia wyższe 1938 – po 1939
Dahms Paul Hermann 6 III 1866 Gdańsk – 21 XII Sopot uniwersytety w Halle i Greifswaldzie, przyroda przyroda, matematyka, fizyka, chemia 1896–1899, w 1891–1896 i 1899–1909 nauczyciel w Gimnazjum Miejskim
Damus Gertud
córka Rudolfa Damusa, nauczyciela w szkole św. Piotra i Pawła 		9 III 1884 Gdańsk – 8 X 1966 Heidelberg uniwersytet język niemiecki, przyroda 1913–1945
Deibel Emilia 16 XII 1797 Berlin – po 1846 1838–1846
Dmoch Käthe 3 I 1877 Gdańsk – po 1935 seminarium nauczycielskie języki niemiecki i francuski 1903–1935
Döllner Elisabeth 10 XI 1869 – po 1929 seminarium nauczycielskie języki niemiecki i angielski, geografia 1890–1929
Döring Elsa seminarium nauczycielskie prace techniczne, gimnastyka 1900–1914
Eichker Helene uniwersytet, dr filozofii 1925
Enss Margarette 28 V 1890 – po 1939 uniwersytet 1924 – po 1939
Felsch Rudolf 17 III 1878 – po 1939 studia wyższe religia, język niemiecki, pedagogika 1910 – po 1939
Felss Therese 1839
Fischer Carolina 1831–1839
Frieböse Erna 20 IV 1892 – po 1938 seminarium nauczycielskie 1922–1938
Gade Ilse
córka Carl Theodor Gade, dyrektora Conradinum 		24 IV 1890 – po 1945 seminarium nauczycielskie 1919–1945
Gärdes Johannes uniwersytet, dr filozofii języki niemiecki i angielski 1910
Gebauer Olga seminarium nauczycielskie język angielski, historia 1899–1912
Geissler Otto Georg 18 VII 1884 Świętochłowice – 20 XI 1933 Gdańsk Akademia Sztuk Pięknych języki niemiecki, francuski, łaciński 1910–1918, następnie 1918–1933 Gimnazjum Realne we Wrzeszczu
Gieswald Hermann Robert 18 I 1824 Królewiec – 23 II 1862 Gdańsk uniwersytet w Królewcu przyroda, nauczyciel kontraktowy 1856–1862, jednocześnie 1851–1862 w szkole św. Jana
Görtz Hermann Johann 31 XIII 1850 Żuławy – 24 VI 1927 Gdańsk seminarium nauczycielskie rachunki, klasy wstępne 1881–1916, następnie 1916–1920 w Gimnazjum Realnym we Wrzeszczu
Grübnau Daniel Friedrich 16 IX 1812 Elbląg – po 1872 USA uniwersytet w Królewcu, teologia, filologie klasyczne łacina, greka 1849–1871 dyrektor, wcześniej 1838–1849 w szkole św. Piotra i Pawła
Grun Lisbeth 11 VIII 1868 – po 1931 seminarium nauczycielskie historia, przyroda, religia 1893–1931
Grünenberg Erna 25 III 1887 – po 1938 seminarium nauczycielskie gimnastyka, prace techniczne 1914–1938
Grützmacher Martha 7 III 1864 – po 1926 seminarium nauczycielskie języki niemiecki i francuski 1910–1926
Günther M. 1839
Haberfeld Romana 23 III 1881 – po 1935 wyższe studia języki niemiecki i francuski 1913–1935
Hädrich Wilhelm ur. 3 III 1879 uniwersytet język niemiecki, pedagogika, religia 1912–1929
Henneke Joseph 21 X 1884 Pasłęk – zginął na froncie w Polsce 21 XII 1914 uniwersytet w Marburgu, matematyka, nauki przyrodnicze matematyka, nauki przyrodnicze 1911–1914
Hoffmann Adolf Friedrich August 8 IV 1856 Bydgoszcz – po 1922 uniwersytet w Królewcu historia 1881–1922, w latach 1921–1922 dyrektor
Höpfner Johanna Frederike Luisa 1822 Elbląg – 7 V 1883 Gdańsk seminarium nauczycielskie język niemiecki 1839–1883
Höpfner Johanna Friederika Wilhelmina 1827 Gdańsk – 6 XII 1880 język angielski, historia 1839–1880
Huhn Waldemar 1 VI 1871 – po 1935 1901–1935
Jantzen Willy 27 VII 1891 – po 1939 seminarium nauczycielskie 1917 – po 1939
Jędrzejewski Johann Albert 1818 – zm. nagle 28 X 1858 Gdańsk seminarium nauczycielskie 1843–1858
Johannsen Rosa seminarium nauczycielskie gimnastyka 1884
Joks Walter 15 V 1887 Gdańsk – po 1939 studia wyższe, filologia 1914–1935, następnie 1935 – po 1939 Gimnazjum Miejskie
Kahle Elisabeth seminarium nauczycielskie 1897–1903
Kaiser Carl uniwersytet historia, geografia, język francuski 1867–1868
Kappenberg Elisabeth 20 IV 1887 – po 1938 seminarium nauczycielskie rysunki 1919–1938
Kappenberg Georg uniwersytet 1884–1900
Karehnke Elfride
córka Paula Johanna Rudolfa Karehnke 		4 VI 1893 Kwidzyń – 26 II 1964 Wedel, Holstein uniwersytet, dr filozofii 1920–1945
Karmann Friedrich Martin 23 VI 1843 – po 1908 uniwersytet, teologia język niemiecki, historia 1866–1871
Kauffmann Klara 1845
Klein August Eduard 12 X 1810 Gdańsk – 15 VII 1902 Gdańsk uniwersytet, dr teologii 1844–1848
Kniewel Carolina

córka pastora Theodora Friedricha Kniewela

1831–1839
Knobbe Marie 11 IV 1879 Gdańsk – po 1935 seminarium nauczycielskie 1914–1935
Kohl Werner 13 X 1899 – po 1939 1928–1934, jednocześnie 1928–1932 w Gimnazjum Królewskim (Długie Ogrody/ Łąkowa)
Kretschmer Anna seminarium nauczycielskie język angielski, przyroda 1892–1914
Kries von Blanca seminarium nauczycielskie rysunek, klasy wstępne 1885–1910
Krieschen Otton Ludwig 29 VII 1862 Gdańsk – 2 V 1931 studia muzyczne muzyka, śpiew 1895–1921
Krieschen Konrad Otton Julius 6 XI 1893 – 19 VIII 1952 Bremerhaven studia muzyczne muzyka, śpiew 1922 – po 1939
Krüger Hedwig 30 IV 1897 – po 1939 studia wyższe, dr inżynier 1926 – po 1939
Krüger Jeaneta Henriette 1808 Gdańsk – 21 III 1883 Gdańsk seminarium nauczycielskie 1866–1874
Kunckel Clara 11 III 1871 – po 1931 uniwersytet, dr filozofii 1914–1931
Kurowski Hildegarda 14 XII 1905 – po 1939 1933–1935
Lamprecht Adolf uniwersytet matematyka, przyroda 1913
Laubert Carl Johann Eduard uniwersytet, dr filozofii języki niemiecki i francuski 1865–1867, jednocześnie 1860–1869 w szkole św. Jana
Lehr Walter 7 I 1905 – po 1939 uniwersytet 1930 – po 1939, jednocześnie 1931 Gimnazjum Królewskie (Długie Ogrody/ Łąkowa)
Lemke Else 10 XI 1906 – po 1939 studia wyższe 1935–1937
Lengerken von August 13 IV 1860 Ankum, Hannover – po 1906 uniwersytety w Getyndze i Berlinie, dr filozofii fizyka, chemia, geografia 1901–1917
Lindenberg Margarette (siostra Wally) seminarium nauczycielskie język niemiecki, historia, przyroda 1885–1910
Lindenberg Wally seminarium nauczycielskie języki angielski i francuski 1892–1910
Löbner Heinrich uniwersytet język niemiecki, historia, geografia 1909–1917
Lorwein Gustv Adolph 1802 Gdańsk –1857 Gdańsk klasy wstępne, kaligrafia 1839–1850
Lucas Charlotta 10 X 1893 – po 1939 uniwersytet 1920 – po 1939
Malmendé Jacob uniwersytet języki niemiecki, francuski, angielski 1878–1884
Manthey Elisa 9 XII 1881 Gdańsk – po 1934 seminarium nauczycielskie prace techniczne 1920–1934
Menard Artur po 1918 nie notowany w Gdańsku uniwersytet, filologie klasyczne łacina 1911–1918
Mertner Max uniwersytet 1903–1908
Mielke Gertrud 24 IX 1878 Gdańsk – po 1939 seminarium nauczycielskie 1917 – po 1939
Möllers Bernhard oficer na froncie, po 1918 nie notowany w Gdańsku uniwersytet, dr filozofii matematyka, przyroda 1910–1918
Morstein von Lisbeth (Ella) 1 III 1874 Gdańsk – po 1931 uniwersytet w Berlinie, filologie

klasyczne

język francuski, historia 1910–1931
Müller Erich 25 V 1884 – po 1939 uniwersytet 1911 – po 1939
Müller Ruth 24 I 1908 – po 1939 studia wyższe referent 1937 – po 1939
Münsterberger Elisabeth około 1855 Gdańsk – po 1931/1932 Gdańsk–Oliwa seminarium nauczycielskie rysunki 1878–1902
Nerstheimer Elsa 13 V 1907 – po 1939 studia wyższe referent 1938 – po 1939
Neumann Ernst 21 IX 1900 Berlin – po 1980 Niemcy uniwersytet, dr filozofii 1926–1937, dyrektor 1937–1945
Neumann Stephan 24 II 1841 Chełmno nad Wisłą – 1 VI 1908 Gdańsk uniwersytety w Królewcu i w Berlinie przyroda 1876–1908 dyrektor, wcześniej 1864–1876 w szkole św. Piotra i Pawła
Nicklas Anna 27 XI 1876 – po 1939 uniwersytet, dr filozofii 1919 – po 1939
Niemann Julia seminarium nauczycielskie rysunki 1885–1914
Palm Carl seminarium nauczycielskie klasy wstępne, śpiew 1892
Peters Clara 4 XI 1895 Gdańsk – po 1939 uniwersytet, dr filozofii 1925 – po 1939
Radau Ernst 24 IV 1884 – po 1939 studia wyższe 1926 – po 1939, wcześniej 1914–1925 w szkole św. Piotra i Pawła
Ranisch J. 1843
Rebeschke Albert seminarium nauczycielskie 1897
Reimann Paul 19 I 1860 Gdańsk – 30 III 1944 Gdańsk uniwersytet języki francuski i angielski, historia 1885–1897, jednocześnie 1883–1889 w Gimnazjum Miejskim, w 1889–1925 w szkole św. Piotra i Pawła, po 1904 lektor w Technische Hochschule Danzig
Rein Franz zginął na froncie w czasie I wojny światowej uniwersytet matematyka, przyroda 1914–1918
Reinhard Wilhelm 15 XII 1883 – po 1935 muzyka 1927–1935
Reinicke Alfred Eduard 1858 Insterburg, Prusy (Czerniachowsk, Rosja) – 6 VII 1931 Gdańsk uniwersytet języki niemiecki i angielski 1891–1923
Rhodin Maria Elisabeth 1816 Gdańsk –18 IV 1881 Gdańsk seminarium nauczycielskie język niemiecki, geografia 1845–1881
Riemeck A. 1839
Rimann Ursula 24 X 1907 – po 1939 studia wyższe 1935 – po 1939
Rohrer Margarete 1 IX 1879 – po 1939 seminarium nauczycielskie rysunki 1913 – po 1939
Röpell 1843
Rose Charlotte 4 VII 1897 – po 1939 seminarium nauczycielskie 1925–1938
Paul Runge 7 II 1872 Kobylnica koło Słupska – 31 XII 1939 Gdańsk uniwersytety Greifswald i Halle język niemiecki, łacina, greka, pedagogika 1907–1912, dyrektor 1917–1921
Sachse Olga 4 VI 1876 – po 1933 seminarium nauczycielskie język niemiecki, historia 1914–1933
Scheibe Johannes Friedrich 17 II 1847 Przejazdowo koło Gdańska – 17 VIII 1899 Gdańsk seminarium nauczycielskie gimnastyka 1872–1899
Schirlitz Paul 17 XII 1857 – po 1905 uniwersytet, dr filozofii przyroda, chemia, fizyka 1885–1896
Schlafinsky Else 8 IV 1896 – po 1939 seminarium nauczycielskie 1936 – po 1939
Schmidt Arno 2 X 1879 Drawsko Pomorskie – 23 V 1967 Greifswald uniwersytet Greifswald historia, język niemiecki, geografia 1908–1924
Schmidt Heinrich Hermann 15 V 1821 Królewiec – 13 VII 1876 Gdańsk uniwersytet w Królewcu języki niemiecki i angielski, historia, nauczyciel kontraktowy 1874, jednocześnie 1860–1876 w szkole św. Jana
Schneider G. uniwersytet, dr filozofii 1884
Schönau Anna język francuski, geografia 1885–1905
Schulz Elisabeth seminarium nauczycielskie język niemiecki, historia, geografia 1884
Schulze Käthe 29 I 1884 – po 1939 seminarium nauczycielskie 1916 – po 1939
Schumann von Marie 26 I 1870 Gdańsk – po 1930 seminarium nauczycielskie języki niemiecki i francuski, geografia 1893–1930
Schweiger Hedwig 23 VI 1889 – po 1939 seminarium nauczycielskie gimnastyka 1929 – po 1939
Seiffert (Seyffert) Maria zm. po 1897 seminarium nauczycielskie języki francuski i angielski, religia 1866–1890
Sinell Friederike 1818–1831 dyrektorka (kierowniczka) szkoły
Skusa August Wilhelm 26 VIII 1791 Gdańsk – 27 IV 1856 Gdańsk uniwersytet w Getyndze przyroda 1839
Smolinski Ferdinand 26 I 1871 – po 1930 seminarium nauczycielskie matematyka 1903–1910
Sohn Edith Louisa 1 IV 1884 Gdańsk – po 1939 seminarium nauczycielskie klasy wstępne, religia 1907–1938
Sommerfeld Friedrich seminarium nauczycielskie przyroda, śpiew 1857–1888
Städing Henrietta seminarium nauczycielskie język niemiecki, historia, klasy wstępne 1885–1912
Steindoff Minna seminarium nauczycielskie 1884
Strapmf von Ilse 2 II 1904 – po 1939 asesor 1930–1938
Taube Walter 19 V 1889 – po 1939 uniwersytet, dr filozofii języki francuski i angielski, religia 1921 – po 1939, jednocześnie 1929–1931 w Gimnazjum Miejskim
Tesdorpf Georg August 1860 Gamsau koło Królewca – po 1920 uniwersytet w Królewcu historia, geografia 1909–1920 dyrektor
Thiele Ara seminarium nauczycielskie języki niemiecki i francuski 1884–1910
Thielhein Erwin 10 IV 1891 – po 1934 studia wyższe 1917–1934
Thimm Albert 25 I 1856 Królewiec – 29 IX 1928 Gdańsk uniwersytet w Królewcu 1902–1924
Thimm Hildegarda 14 XII 1885 Gdańsk – po 1939 seminarium nauczycielskie klasy wstępne 1913–1939
Toeplitz Helena Dorotha 13 VIII 1879 Gdańsk – 10 VII 1928 Gdańsk seminarium nauczycielskie rysunki 1910–1928
Troschel Adolf Eugen 24 III 1802 Gdańsk – 1 IX 1884 Gdańsk Akademia Sztuk Pięknych w Berlinie rysunki 1860–1874, jednocześnie 1856–1879 w Gimnazjum Miejskim
Vogt Walter ur. 13 I 1893 Gdańsk uniwersytet matematyka, łacina, przyroda 1909–1918
Völkel Dora 2 X 1877 Gdańsk – po 1939 uniwersytet język niemiecki, historia, przyroda 1910–1929
Wagner Marie zm. po 1874 1840–1872
Wallerand Anna 12 III 1897 – 21 IV 1959 Wuppertal studia wyższe 1938–1945
Wallerand Gertrud 29 III 1907 Gdańsk – po 1939 studia wyższe 1934 – po 1939
Wenk Horst 26 V 1912 – po 1939 referent 1937 – po 1939
Wessel Margarete język francuski 1913
Wiebe Else 5 XI 1897 – po 1939 asesor 1933 – po 1939
Wienand Richard 1849 Człuchów – 13 III 1902 Wiesbaden uniwersytet języki niemiecki, francuski, angielski 1874–1902
Witt Margarete 8 II 1875 – po 1928 języki angielski, francuski, przyroda 1899–1928
Wolle B. 1839–1843
Wollenteit Karl 7 VIII 1899 Gdańsk – po 1939 uniwersytet, dr filozofii 1924–1932, następnie 1932 – po 1939 w Conradinum
Wörmann Anton 10 VI 1881 – po 1939 uniwersytet, dr filozofii 1926 – po 1939
Wulckow Ernst Richard 1 X 1833 Gdańsk – 31 VII 1911 Darmstadt uniwersytet w Berlinie języki niemiecki i francuski 1872–1876 dyrektor
Zernickel Elisabeth 15 III 1888 – po 1939 seminarium nauczycielskie śpiew, prace techniczne 1914 – po 1939
Zimmermann Max 1852 Piława – 1905 Gdańsk studia wyższe języki angielski i francuski 1889–1905
Zobel język francuski, rysunki 1859
Zuppke Martin Karl 21 IX 1882 Gera, Turyngia – 21 X 1942 Gdańsk uniwersytet 1915–1942
MrGl
Uczennice Szkoły Średniej dla Dziewcząt
1901 432, w tym 96 seminarzystek, 436 Mädchenschule
1904/1905 716, w tym 167 seminarzystek, 549 Mädchenschule
1907 839, w tym 635 Mädchenschulklassen, 180 Seminarklassen, 24 Realgymnasialklassen
1910 888, w tym 676 Mädchenschulklassen, 152 Seminarklassen, 60 Realgymnasialklassen
1912 867, w tym 631 Lyzeum, 136 Oberlyzeum, 100 realgymn.Studien
1914 929, w tym 583 Lyzeum, 146 Oberlyzeum, 130 realgymn.Studien., 47 Seminarübungsschule
1915 897, w tym 586 Lyzeum, 112 Oberlyzeum, 135 realgymn.Studien., 64 Seminarübungsschule
ML
Źródło „https://gdansk.gedanopedia.pl/index.php?title=SZKO%C5%81A_%C5%9AREDNIA_DLA_DZIEWCZ%C4%84T&oldid=112777”
⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania