FLISYKOWSKI ALFONS, obrońca Poczty Polskiej w 1939, honorowy obywatel Gdańska
| < Poprzednie | Następne > |
ALFONS MAURYCY FLISYKOWSKI (22 IX 1902 Goręczyno, powiat kartuski – 5 X 1939 Gdańsk-Zaspa, rozstrzelany), pocztowiec, ► obrońca Poczty Polskiej w Gdańsku w 1939, ► honorowy obywatel miasta Gdańska, patron gdańskiej ulicy. Syn rolnika Józefa i Cecylii z domu Wika-Czarnowskiej. Szkołę podstawową ukończył w rodzinnej wsi, następnie uczęszczał do gimnazjum w Kościerzynie, z którego został usunięty za przynależność do ► Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Edukację w latach 1918–1919 zakończył w prywatnej szkole w Gdańsku, po czym zgłosił się jako ochotnik do Wojska Polskiego. Walczył w wojnie polsko-rosyjskiej, w 1920 ranny pod Ciechanowem dostał się do niewoli, z której zbiegł. Internowany przez Niemców, przetrzymywany był w Prusach Wschodnich i wywieziony do Westfalii, skąd zbiegł w październiku 1920 i wrócił do Polski. W 1921 odbył służbę wojskową w Centrum Szkolenia Łączności w Zegrzu, następnie ukończył szkołę podoficerską w stopniu kaprala ze specjalnością telegrafisty.
W marcu 1923 podjął pracę jako telegrafista na ► Poczcie Polskiej, następnie asystent pocztowy, od 1934 naczelnik Urzędu Pocztowego na ► Dworcu Głównym. W 1937 ukończył w Warszawie kurs kierowników i kontrolerów, mianowany podreferendarzem został kierownikiem referatu pocztowego w Dyrekcji Poczt i Telegrafów w ► II Wolnym Mieście Gdańsku. Był członkiem m.in. Klubu Sportowego ► Gedania, Związku Podoficerów Rezerwy, Związku Strzeleckiego, wiceprezesem gdańskiego oddziału Towarzystwa Byłych Powstańców i Wojaków, prezesem koła Strzelectwa Sportowego, Koła Przyjaciół Harcerstwa.
W lutym 1939, po odesłaniu żony z dziećmi do teściów do Warszawy, w mieszkaniu urządził konspiracyjną siedzibę dowódcy planowanej obrony Poczty Polskiej ► Konrada Guderskiego, odbywały się tu także spotkania Tajnej Organizacji Wojskowej pocztowców. Zastępca Konrada Guderskiego, po jego śmierci kierował 1 IX 1939 obroną budynku Poczty Polskiej. Po kapitulacji pocztowców uciekł wraz z grupą kolegów, ranny ukrył się w sąsiedniej kamienicy, wydany przez jej mieszkankę 2 września w ręce Gestapo. Przez pięć tygodni więziony w ► koszarach na ► Biskupiej Górce, skazany na śmierć, rozstrzelany 5 X 1939 na Zaspie. Po ekshumacji 28 VIII 1991 prochy pochowano 4 IV 1992 we wspólnej mogile 38 obrońców Poczty Polskiej na ► Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu na Zaspie.
Odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (1971 Londyn przez prezydenta na uchodźstwie Augusta Zalewskiego) oraz Krzyżem Walecznych (1990). Od 1935 żonaty był z poślubioną w Warszawie ► Marią
z domu Kozak. Ojciec Henryki (ur. 1936), podczas II wojny światowej, po powrocie z matką na Pomorze, mieszkającą u rodziny w Rumi, zamężnej Kledzik, przewodniczącej Koła Rodzin byłych Pracowników Poczty Polskiej w Gdańsku, oraz Andrzeja (ur. 1937) .
Zrehabilitowany przez sąd w Lubece 30 XII 1996. Od 1998 pośmiertnie, wraz z pozostałymi obrońcami Poczty Polskiej, Honorowy Obywatel Miasta Gdańska. Od 25 III 2004 patron ulicy w Gdańsku-► Jasieniu (osiedle w ► Rębowie). Jego nazwisko umieszczono na tablicy na Domu Harcerza (zob. ► Dwór Miejski), upamiętniającej gdańskich harcerzy poległych i pomordowanych podczas II wojny światowej. Na budynku, w którym się urodził w Goręczynie, umieszczono poświęconą mu tablicę pamiątkową. 1 IX 2021 Narodowy Bank Polski wyemitował monetę okolicznościową (prostokątną, o nominale 20 zł) „Obrona Poczty Polskiej w Gdańsku”, na rewersie m.in. z jego podobizną, motyw powtórzono na wydanym jednocześnie znaczku pocztowym.
Bibliografia:
Schenk Dietrich, Poczta Polska w Gdańsku. Dzieje pewnego niemieckiego zabójstwa sądowego, Gdańsk 1999.
