FLISYKOWSKI ALFONS, obrońca Poczty Polskiej w 1939, honorowy obywatel Gdańska
| < Poprzednie | Następne > |
ALFONS MAURYCY FLISYKOWSKI (22 IX 1902 Goręczyno, powiat kartuski – 5 X 1939 Gdańsk-Zaspa, rozstrzelany), pocztowiec, obrońca Poczty Polskiej w Gdańsku w 1939, honorowy obywatel miasta Gdańska, patron gdańskiej ulicy. Syn rolnika Józefa i Cecylii z domu Wika-Czarnowskiej. Szkołę podstawową ukończył w rodzinnej wsi, następnie uczęszczał do gimnazjum w Kościerzynie, z którego został usunięty za przynależność do Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Edukację w latach 1918–1919 zakończył w prywatnej szkole w Gdańsku, po czym zgłosił się jako ochotnik do Wojska Polskiego. Walczył w wojnie polsko-rosyjskiej, w 1920 ranny pod Ciechanowem dostał się do niewoli, z której zbiegł. Internowany przez Niemców, przetrzymywany był w Prusach Wschodnich i wywieziony do Westfalii, skąd zbiegł w październiku 1920 i wrócił do Polski. W 1921 odbył służbę wojskową w Centrum Szkolenia Łączności w Zegrzu, następnie ukończył szkołę podoficerską w stopniu kaprala ze specjalnością telegrafisty.
W marcu 1923 podjął pracę jako telegrafista na Poczcie Polskiej, następnie asystent pocztowy, od 1934 naczelnik Urzędu Pocztowego na Dworcu Głównym. W 1937 ukończył w Warszawie kurs kierowników i kontrolerów, mianowany podreferendarzem został kierownikiem referatu pocztowego w Dyrekcji Poczt i Telegrafów w II Wolnym Mieście Gdańsku. Był członkiem m.in. Klubu Sportowego Gedania, Związku Podoficerów Rezerwy, Związku Strzeleckiego, wiceprezesem gdańskiego oddziału Towarzystwa Byłych Powstańców i Wojaków, prezesem koła Strzelectwa Sportowego, Koła Przyjaciół Harcerstwa.
W lutym 1939, po odesłaniu żony z dziećmi do teściów do Warszawy, w mieszkaniu urządził konspiracyjną siedzibę dowódcy planowanej obrony Poczty Polskiej Konrada Guderskiego, odbywały się tu także spotkania Tajnej Organizacji Wojskowej pocztowców. Zastępca Konrada Guderskiego, po jego śmierci kierował 1 IX 1939 obroną budynku Poczty Polskiej. Po kapitulacji pocztowców uciekł wraz z grupą kolegów, ranny ukrył się w sąsiedniej kamienicy, wydany przez jej mieszkankę 2 września w ręce Gestapo. Przez pięć tygodni więziony w koszarach na Biskupiej Górce, skazany na śmierć, rozstrzelany 5 X 1939 na Zaspie. Po ekshumacji 28 VIII 1991 prochy pochowano 4 IV 1992 we wspólnej mogile 38 obrońców Poczty Polskiej na Cmentarzu Ofiar Hitleryzmu na Zaspie.
Odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (1971 Londyn przez prezydenta na uchodźstwie Augusta Zalewskiego) oraz Krzyżem Walecznych (1990). Od 1935 żonaty był z poślubioną w Warszawie Marią
z domu Kozak. Ojciec Henryki (ur. 1936), podczas II wojny światowej, po powrocie z matką na Pomorze, mieszkającą u rodziny w Rumi, zamężnej Kledzik, przewodniczącej Koła Rodzin byłych Pracowników Poczty Polskiej w Gdańsku, oraz Andrzeja (ur. 1937) .
Zrehabilitowany przez sąd w Lubece 30 XII 1996. Od 1998 pośmiertnie, wraz z pozostałymi obrońcami Poczty Polskiej, Honorowy Obywatel Miasta Gdańska. Od 25 III 2004 patron ulicy w Gdańsku- Jasieniu (osiedle w Rębowie). Jego nazwisko umieszczono na tablicy na Domu Harcerza (zob. Dwór Miejski), upamiętniającej gdańskich harcerzy poległych i pomordowanych podczas II wojny światowej. Na budynku, w którym się urodził w Goręczynie, umieszczono poświęconą mu tablicę pamiątkową. 1 IX 2021 Narodowy Bank Polski wyemitował monetę okolicznościową (prostokątną, o nominale 20 zł) „Obrona Poczty Polskiej w Gdańsku”, na rewersie m.in. z jego podobizną, motyw powtórzono na wydanym jednocześnie znaczku pocztowym.
Bibliografia:
Schenk Dietrich, Poczta Polska w Gdańsku. Dzieje pewnego niemieckiego zabójstwa sądowego, Gdańsk 1999.
