FELSKI BOGDAN, działacz opozycji demokratycznej, honorowy obywatel Gdańska
< Poprzednie | Następne > |
BOGDAN FELSKI (ur. 8 IV 1956 Gdańsk), monter kadłubów, opozycjonista, honorowy obywatel miasta Gdańska. Syn Sylwestra, robotnik w zakładach P.B.J.M, i Marii z domu Witkowskiej. Po ukończeniu w 1971 nauki w Szkole Podstawowej nr 43 do 1974 kształcił się Zasadniczej Szkole Budowy Okrętów dla Pracujących Stoczni Gdańskiej ( Zespół Szkół Budownictwa Okrętowego) w klasie o specjalności monter kadłubów. Jednoczesnie od września 1974 do kwietnia 1975 pracował jako monter ślusarski w Stoczni Gdańskiej. Od kwietnia 1975 do lutego 1977 odbywał zasadniczą służbę wojskową, którą zakończył w stopniu marynarza. Po wyjściu do cywila wrócił do pracy w Stoczni Gdańskiej na stanowisku spawacza okrętowego na Wydziale K–3. W tym czasie należał do ZSMP.
W latach 1979–1980 współpracownik Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża; uczestniczył w spotkaniach kształceniowych, zajmował się kolportażem pism, wydawnictw i plakatów niezależnego obiegu. W gronie innych stoczniowców (m.in. Lech Wałęsa, Ludwik Prądzyński) brał też udział w akcjach ulotkowych pod kościołami np. w Słupsku w marcu 1980 przeciwko udziałowi w wyborach do Sejmu i rad narodowych. Kilkukrotnie zatrzymany przez Służbę Bezpieczeństwa. W latach 1977–1979 uczestnik niezależnych manifestacji rocznicowych Grudnia’ 70 pod II bramą Stoczni Gdańskiej i 1978–1980 pod pomnikiem króla Jana III Sobieskiego z okazji rocznic Konstytucji 3 Maja i odzyskania niepodległości 11 Listopada.
Po zwolnieniu z pracy w Stoczni Gdańskiej Anny Walentynowicz, od 7 VIII 1980 w wąskim gronie ( Bogdan Borusewicz, Lech Wałęsa, Ludwik Prądzyński i Jerzy Borowczak) uczestniczył w rozmowach na temat przygotowania akcji strajkowej w Stoczni w jej obronie. Uczestniczył w bankiecie organizowanym w mieszkaniu Piotra i Ewy Dyków przy ul. Sienkiewicza w Gdańsku-Wrzeszczu przez Ruch Młodej Polski z okazji wyjścia na wolność Dariusza Kobzdeja i Tadeusza Szczudłowskiego, gdzie powzięto taki zamysł. Kilka dalszych spotkań miało miejsce przy ul. Ojcowskiej w dzielnicy Siedlce, gdzie mieszkał na kwaterze. Do końca się wahał, bo obawiał się represji w razie nieudanego przedsięwzięcia. Mimo tego deklarował wzięcie w niej udziału.
14 VIII 1980 uznawany za organizatora strajku w Stoczni Gdańskiej, choć nie pojawił się w zakładzie (na wydziale K–3) o umówionej z Ludwikiem Prądzyńskim porze, tj. około godzinie 5.00 rano, by wspólnie przygotować się do rozpoczęcia akcji. Z niewiadomego powodu zjawił się w Stoczni po godz. 6.00, w chwili, kiedy marsze stoczniowców (z wydziału na wydział) już trwały. Wspólnie z Jerzym Borowczakiem i Ludwikiem Prądzyńskim uczestniczył w wiecu przy koparce, w którym udział wziął także dyrektor naczelny Stoczni Klemens Gniech. Po zawiązaniu akcji strajkowej wszedł w skład zakładowego komitetu strajkowego; m.in. odpowiadał ze zabezpieczenie zakładu. Razem z Piotrem Maliszewskim użyczonym od dyrektora Klemensa Gniecha autem „Polonez” pojechał do mieszkania Anny Walentynowicz i przywiózł ją do stoczni.
Po strajku, we wrześniu 1980 wszedł do Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność” przy Stoczni Gdańskiej. W lutym 1981 wybrany do Komisji Zakładowej. We wrześniu i październiku 1981, w czasie obrad Pierwszego Krajowego Zjazdu Delegatów NSZZ „Solidarność” w hali „Olivia” w Gdańsku pełnił funkcję szefa ochrony i zabezpieczenia w czasie godzin nocnych.
13 XII 1981 przebywał z delegacją (m.in. z Henrykiem Jagielskim, Markiem Mikołajczukiem) „Solidarności” Stoczni Gdańskiej w Bremie na zaproszenie tamtejszej Izby Pracy. Po ogłoszeniu stanu wojennego pozostał na emigracji w RFN. W okresie od 13 XII 1981 do stycznia 1983 należał do współorganizatorów demonstracji w Bremie przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce, od 14 XII 1981 do sierpnia 1983 współzałożyciel Biura Informacyjno–Koordynacyjnego NSZZ „Solidarność” w Bremie, współorganizator przerzutu materiałów poligraficznych (powielacze, matryce, farby), nadajników radiowych, kaset audio dla podziemnej „Solidarności” w Polsce. W marcu 1982 współorganizator i uczestnik zjazdu grup roboczych „Solidarności” w Düsseldorfie, uczestnik spotkań z przedstawicielami niemieckich związków zawodowych (DGB) i partii (SPD, FDP), podczas których informował o ideach „Solidarności”, organizował pomoc dla rodzin osób represjonowanych w Polsce.
W 2000 nadano mu honorowe obywatelstwo Gdańska, w 2006 otrzymał Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski. 14 VIII 2020 na domu przy ul. Sienkiewicza 10 odsłonięto tablicę z napisem: "Tu 10 sierpnia na spotkaniu u Ewy i Piotra Dyków Bogdan Borusewicz ustalił datę strajku sierpniowego z Jerzym Borowczakiem, Bogdanem Felskim i Lechem Wałęsą".
Bibliografia:
Archiwum Stoczni Gdańsk, akta osobowe.
Relacja Ludwika Prądzyńskiego z 2008 (w zbiorach autora).
Gwiazdozbiór w „Solidarności”. Joanna i Andrzej Gwiazdowie w rozmowie z Remigiuszem Okraską, Łódź 2009.
Arkadiusz Kazański, Felski Bogdan, https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/15774,Felski-Bogdan.html.
Sierpień ’80. Wywiad z inicjatorami strajku w sierpniu 1980 Jerzym Borowczakiem, Bogdanem Felskim, Ludwikiem Prądzyńskim. Rozmawiał Zbigniew Trafalski, cz. I, „Rozwaga i Solidarność. Pismo pod patronatem KZ NSZZ Solidarność w Stoczni Gdańskiej”, 11 VIII 1981, nr 16.