LENDZION ANTONI, działacz gdańskiej Polonii, patron gdańskiej ulicy
| (Nie pokazano 5 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
[[File:Polscy posłowie do Volkstagu Antoni Lendzion (z lewej) i Bronisław Budzyński.JPG|thumb|Polscy posłowie do Volkstagu Antoni Lendzion (z lewej)<br /> i Bronisław Budzyński]] | [[File:Polscy posłowie do Volkstagu Antoni Lendzion (z lewej) i Bronisław Budzyński.JPG|thumb|Polscy posłowie do Volkstagu Antoni Lendzion (z lewej)<br /> i Bronisław Budzyński]] | ||
| − | [[File: 1_Apolonia_Ogryczak.jpeg |thumb| Od lewej: Berta Lendzion, [[OGRYCZAK APOLONIA | Apolonia Ogryczak]], Maria Maliszewska, [[CZYŻEWSKI JÓZEF | Józef Czyżewski]]]] | + | [[File: 1_Apolonia_Ogryczak.jpeg |thumb| Od lewej: Berta Lendzion, [[OGRYCZAK APOLONIA, działaczka gdańskiej Polonii, patronka gdańskiej ulicy | Apolonia Ogryczak]], Maria Maliszewska, [[CZYŻEWSKI JÓZEF, działacz gdańskiej Polonii, patron ulicy | Józef Czyżewski]]]] |
| − | '''ANTONI LENDZION''' (10 VII 1888 Szampława koło Lubawy – 22 III 1940 Stutthof), krawiec, działacz społeczno-polityczny, patron gdańskiej ulicy. Syn flisaka Józefa i Marii z Laskowskich. Osierocony w dzieciństwie, wychowywał się u stryja, toruńskiego krawca. W Toruniu ukończył szkołę podstawową i rzemieślniczą. Od 1908 prowadził w Gdańsku własny warsztat krawiecki przy Paradiesgasse 27 (ul. Rajska), od 1911 był prezesem sekcji krawieckiej [[ZJEDNOCZENIE ZAWODOWE POLSKIE | Zjednoczenia Zawodowego Polskiego]] w Gdańsku. Podczas I wojny światowej służył w wojsku niemieckim | + | '''ANTONI LENDZION''' (10 VII 1888 Szampława koło Lubawy – 22 III 1940 Stutthof), krawiec, działacz społeczno-polityczny, patron gdańskiej ulicy. Syn flisaka Józefa i Marii z Laskowskich. Osierocony w dzieciństwie, wychowywał się u stryja, toruńskiego krawca. W Toruniu ukończył szkołę podstawową i rzemieślniczą. Od 1908 prowadził w Gdańsku własny warsztat krawiecki przy Paradiesgasse 27 (ul. Rajska), od 1911 był prezesem sekcji krawieckiej [[ZJEDNOCZENIE ZAWODOWE POLSKIE | Zjednoczenia Zawodowego Polskiego]] w Gdańsku. Podczas I wojny światowej służył w wojsku niemieckim, 10 I 1919 został członkiem kierownictwa Rady Żołnierzy Polaków w Gdańsku.<br/><br/> |
| − | Po utworzeniu [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939 | II Wolnego Miasta Gdańska]] (WMG) stał się czołowym działaczem politycznym, społecznym i związkowym gdańskiej Polonii (założyciel Związku Byłych Żołnierzy Polaków, członek [[TOWARZYSTWO GIMNASTYCZNE „SOKÓŁ” | Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”]], Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia”), jej przedstawiciel w [[VOLKSTAG | Volkstagu]] III, IV i VI kadencji (1928–1930, 1930–1933 i 1935–1939). Na forum gdańskiego parlamentu i w innych miejscach bronił interesów polskiej ludności. Faktyczny przywódca w II WMG Zjednoczenia Zawodowego Polskiego, w latach 1925–1932 redaktor jego organu, „Związkowca”. W 1921 | + | Po utworzeniu [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939 | II Wolnego Miasta Gdańska]] (WMG) stał się czołowym działaczem politycznym, społecznym i związkowym gdańskiej Polonii (założyciel Związku Byłych Żołnierzy Polaków, członek [[TOWARZYSTWO GIMNASTYCZNE „SOKÓŁ” | Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”]], Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia”), jej przedstawiciel w [[VOLKSTAG | Volkstagu]] III, IV i VI kadencji (1928–1930, 1930–1933 i 1935–1939). Na forum gdańskiego parlamentu i w innych miejscach bronił interesów polskiej ludności. Faktyczny przywódca w II WMG Zjednoczenia Zawodowego Polskiego, w latach 1925–1932 redaktor jego organu, „Związkowca”. W 1921 współzałożyciel, a w okresie 1928–1937 wiceprezes [[GMINA POLSKA | Gminy Polskiej]].<br/><br/> |
| − | Jeden ze współautorów ogłoszonego w 1928 | + | Jeden ze współautorów ogłoszonego w 1928 memoriału ''Tragiczna przyszłość Polonii gdańskiej'', w którym poddano krytyce politykę władz polskich wobec gdańskiej Polonii. Działał na rzecz przezwyciężenia rozbicia organizacyjnego Polaków w II WMG. Od 1937 wiceprezes Zarządu Głównego [[GMINA POLSKA ZWIĄZEK POLAKÓW W WOLNYM MIEŚCIE GDAŃSKU | Gminy Polskiej Związku Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku]] i prezes zarządu [[ZJEDNOCZENIE ZAWODOWE POLSKIE ZRZESZENIE PRACY | Zjednoczenia Zawodowego Polskiego Zrzeszenia Pracy]].<br/><br/> |
| − | W sierpniu 1939 | + | W sierpniu 1939 nie skorzystał z możliwości wyjazdu do Polski; aresztowany 1 IX 1939 wraz z synami Maksymilianem i [[LENDZION LEON, radny, poseł | Leonem]], był przetrzymywany w [[VICTORIASCHULE | Victoriaschule]]. Osadzony w [[OBÓZ STUTTHOF | obozie Stutthof]] został rozstrzelany w masowej egzekucji. Prochy w 1947 ekshumowano i pochowano na [[CMENTARZ NA ZASPIE | cmentarzu na Zaspie]]. Patron jednej z ulic we Wrzeszczu (do 1945 Kastanienweg). <br/><br/> |
| − | Od 18 VIII 1913 | + | Od 18 VIII 1913 był żonaty z Bertą Wikland (1 VIII 1892 – 24 X 1968). Oprócz synów Maksymiliana (2 II 1914 – 31 III 1993), od 1931 pracownika PKP w Gdańsku, więźnia obozów w Stutthofie, Sachsenhausen i Mauthausen-Gusen, po wojnie także pracującego na kolei, oraz Leona, miał córkę Łucję (2 VIII 1920 – 24 XII 1998), uczennicę [[GIMNAZJUM POLSKIE | Gimnazjum Polskiego]] i [[POLSKIE SZKOŁY HANDLOWE W II WOLNYM MIEŚCIE GDAŃSKU | Polskich Szkół Handlowych w Gdańsku]], od 26 VIII 1939 żonę [[BELLING ANTONI, działacz gdańskiej Polonii | Antoniego Bellinga]]. <br/><br/> |
18 XII 2020 imię Antoniego Lendziona otrzymał tramwaj Pesa Jazz Duo nr 1068. {{author: MA}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | 18 XII 2020 imię Antoniego Lendziona otrzymał tramwaj Pesa Jazz Duo nr 1068. {{author: MA}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | ||
Aktualna wersja na dzień 16:55, 12 mar 2023
_i_Bronis%C5%82aw_Budzy%C5%84ski.JPG)
i Bronisław Budzyński
ANTONI LENDZION (10 VII 1888 Szampława koło Lubawy – 22 III 1940 Stutthof), krawiec, działacz społeczno-polityczny, patron gdańskiej ulicy. Syn flisaka Józefa i Marii z Laskowskich. Osierocony w dzieciństwie, wychowywał się u stryja, toruńskiego krawca. W Toruniu ukończył szkołę podstawową i rzemieślniczą. Od 1908 prowadził w Gdańsku własny warsztat krawiecki przy Paradiesgasse 27 (ul. Rajska), od 1911 był prezesem sekcji krawieckiej Zjednoczenia Zawodowego Polskiego w Gdańsku. Podczas I wojny światowej służył w wojsku niemieckim, 10 I 1919 został członkiem kierownictwa Rady Żołnierzy Polaków w Gdańsku.
Po utworzeniu II Wolnego Miasta Gdańska (WMG) stał się czołowym działaczem politycznym, społecznym i związkowym gdańskiej Polonii (założyciel Związku Byłych Żołnierzy Polaków, członek Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia”), jej przedstawiciel w Volkstagu III, IV i VI kadencji (1928–1930, 1930–1933 i 1935–1939). Na forum gdańskiego parlamentu i w innych miejscach bronił interesów polskiej ludności. Faktyczny przywódca w II WMG Zjednoczenia Zawodowego Polskiego, w latach 1925–1932 redaktor jego organu, „Związkowca”. W 1921 współzałożyciel, a w okresie 1928–1937 wiceprezes Gminy Polskiej.
Jeden ze współautorów ogłoszonego w 1928 memoriału Tragiczna przyszłość Polonii gdańskiej, w którym poddano krytyce politykę władz polskich wobec gdańskiej Polonii. Działał na rzecz przezwyciężenia rozbicia organizacyjnego Polaków w II WMG. Od 1937 wiceprezes Zarządu Głównego Gminy Polskiej Związku Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku i prezes zarządu Zjednoczenia Zawodowego Polskiego Zrzeszenia Pracy.
W sierpniu 1939 nie skorzystał z możliwości wyjazdu do Polski; aresztowany 1 IX 1939 wraz z synami Maksymilianem i Leonem, był przetrzymywany w Victoriaschule. Osadzony w obozie Stutthof został rozstrzelany w masowej egzekucji. Prochy w 1947 ekshumowano i pochowano na cmentarzu na Zaspie. Patron jednej z ulic we Wrzeszczu (do 1945 Kastanienweg).
Od 18 VIII 1913 był żonaty z Bertą Wikland (1 VIII 1892 – 24 X 1968). Oprócz synów Maksymiliana (2 II 1914 – 31 III 1993), od 1931 pracownika PKP w Gdańsku, więźnia obozów w Stutthofie, Sachsenhausen i Mauthausen-Gusen, po wojnie także pracującego na kolei, oraz Leona, miał córkę Łucję (2 VIII 1920 – 24 XII 1998), uczennicę Gimnazjum Polskiego i Polskich Szkół Handlowych w Gdańsku, od 26 VIII 1939 żonę Antoniego Bellinga.
18 XII 2020 imię Antoniego Lendziona otrzymał tramwaj Pesa Jazz Duo nr 1068.
