REYGER FRIEDRICH, burmistrz Gdańska
| < Poprzednie | Następne > |
FRIEDRICH REYGER (Reiger, Reiher, Reyher; 13 III 1692 Gdańsk – 12 VII 1753 Gdańsk), burmistrz. Syn Gottfried Reyger rajcy i burgrabiego oraz Katheriny Elisabethy (zm. 22 III 1692 Gdańsk), córki kupca gdańskiego Davida Sielmanna. Brat m.in. Arnolda (1 III 1673 Gdańsk – 3 II 1728 Gdańsk), ławnika od 1715, Gottfrieda (około 1675 Gdańsk – 27 II 1744 Gdańsk) (zob. Gottfried Reyger) i Anny Katheriny, żony Jacoba Theodora Kleina.
W maju 1707 zapisany został do przedostatniej klasy (secundy) Gimnazjum Akademickiego. W trakcie nauki brał udział w dysputach, m.in. wraz z Carlem Ernstem Pegelau w 1708, pod kierunkiem profesora Samuela Friedricha Willenberga, był oponentem Nicolausa Tornera. W 1712 pod przewodnictwem tego samego profesora bronił rozprawy o zagadnieniach krzywoprzysięstwa. Studiował w 1713 na uniwersytecie w Lejdzie. 7 XI 1719 uzyskał kupieckie obywatelstwo Gdańska (jako tzw. Bürger-Kind, dziecko gdańskich obywateli). Od 1720 reprezentant Kwartału Szerokiego ( kwartały), od 1721 – jego mistrz. W 1726 ławnik, od 1735 rajca, 1737 sędzia, 1744 burgrabia. Nie przyjął kolejnej nominacji na burgrabiego w 1749 (dokument króla polskiego pozostał w gdańskim Archiwum Miejskim zapieczętowany aż do 1908). Od 1750 burmistrz.
We wrześniu 1735 brał udział w poselstwie, kierowanym przez Johanna Wahla, a wysłanym do Petersburga, by (bezskutecznie) prosić carycę Annę o zmniejszenie narzuconej miastu kontrybucji, która miała wynosić milion talarów. Miasto uzyskało co prawda od monarchini akt przebaczenia, jednak musiało na rzecz skarbu carskiego zapłacić kontrybucję. Mimo to gdańskie ordynki wysoko oceniły zabiegi dyplomatyczne uczestników poselstwa. Członek komisji Rady, która pertraktowała z wicekomisarzem generalnym króla polskiego Augusta III von Leubnitzem w sprawie przyjęcia jego ordynacji z 20 VII 1750, dotyczącej konfliktu Rady Miejskiej z gdańszczanami. Po zawarciu porozumienia był wśród wydelegowanych członków Rady do Wschowy, celem publicznego przebłagania króla i zażegnania konfliktu. Członek komisji Rady do zbadania sporu między czeladnikami a mistrzami szewskimi (kwiecień–maj 1751). W uznaniu swego stanowiska w sporze Gdańska z królem, w 1753 został ponownie burgrabią.
Żonaty był od 16 XI 1719 z córką rajcy Hieronima Broena, Jakobą Florentiną (zm. 29 XII 1732), pochowaną w kościele Najświętszej Marii Panny (NMP), kantatę pogrzebową na jej cześć skomponował Johann Balthasar Christian Freislich. Po raz drugi od 26 I 1736 żonaty był z Constantiną Philippiną (ur. 1708), córką lekarza Johanna Philippa Breyna (od 22 V 1758 żony rajcy Gabriela Schumanna). Ojciec Jakoby Elisabethy (ur. 1720), od 15 IV 1738 żony rajcy Constantina Gottfrieda Groddecka (syna burmistrza
Abrahama Groddecka), Florentyny Constantiny (ur. 1722), od 15 II 1753 żony kupca Carla Ludviga Ehlera (1717–1768) oraz Johanna Gottfrieda Reygera, późniejszego burmistrza.
Zgromadził pokaźną bibliotekę (był w niej m.in. najstarszy znany odpis Kroniki oliwskiej), która w 1 połowie XIX wieku uległa rozproszeniu. Pochowany 2 VIII 1753 w w kościele NMP, również i na jego cześć kantatę pogrzebową skomponował Johann Balthasar Christian Freislich, a żałobny wiersz przygotował Johann Gottfried Guzowius.
Bibliografia:
Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. IV, s. 52.
Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 285.
Cieślak Edmund, W obronie tronu króla Stanisława Leszczyńskiego, Gdańsk 1986.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.-18. Jahrhundert, Klausdorf/Schwentine 1986-1992, Bd I.
Zdrenka Joachim, Reyger Friedrich (1692–1753), w: Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, Suplement I, Gdańsk 1998.
Zdrenka Joachim, Urzędnicy miejscy Gdańska w latach 1342-1792 i 1807-1814, t. II, Gdańsk 2008, s. 167.
