ANDRUSZKIEWICZ WITOLD, ekonomista, profesor, patron ulicy
| < Poprzednie | Następne > |
WITOLD ANDRUSZKIEWICZ (29 IX 1917 Omsk, Syberia – 28 X 2014 Gdańsk), ekonomista, patron gdańskiej ulicy. Pochodził z rodziny wywodzącej się z Choroszczy pod Białymstokiem, zesłańców na Syberię po powstaniu styczniowym (1863). Od 1922 w Polsce z rodzicami, Antonim i Adelą z Waszkiewiczów, oraz z bratem Czesławem (później lekarzem). Ojciec był mechanikiem I klasy, maszynistą Polskich Kolei Panstwowych (PKP) w Bydgoszczy. Tam też ukończył Gimnazjum Matematyczno−Przyrodnicze im. Mikołaja Kopernika. W 1937 rozpoczął studia w prywatnej Akademii Handlowej w Poznaniu (dokończone w 1946), od 1938 przez rok był praktykantem w Banku Polskim w Gdyni. W czasie II wojny światowej walczył w kampanii wrześniowej jako dowódca ochotniczej studenckiej kompanii Legii Akademickiej. Od października 1939 pracował w młynie we wsi Przewloka koło Parczewie, u wuja Ignacego Waszkiewicza. Działał w Związku Walki Zbrojnej i w Armii Krajowej, ukrywał się w Jędrzejowie.
W Gdańsku od 1946 jako kierownik spółdzielczego Przedsiębiorstwa Przeładunków Morskich „Społem” w Nowym Porcie (następnie w Gdyni, w 1950 włączone do Przedsiębiorstwa Spedycji Międzynarodowej Morskiej C. Hartwig, którego został dyrektorem). Równolegle w latach 1947–1952 pracował w Wyższej Szkole Handlu Morskiego w Sopocie na stanowisku profesora; represjonowany, w
1952 usunięty z uczelni w trakcie seminarium doktoranckiego u prof. Leona Koźmińskiego w Szkole Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie, w 1954 usunięty ze stanowiska dyrektora Hartwigu. W latach 1957–1961 dyrektor do spraw eksploatacji Portu Gdynia, od 1961 kierownik założonego przez siebie Zakładu Portów w Instytucie Morskim (IM). Na przełomie lat 60. i 70. XX wieku doprowadził do utworzenia kierunku studiów inżynierskich eksploatacji portów w Wyższej Szkole Morskiej (WSM) w Gdyni (gdzie, równolegle z pracą w IM, był wykładowcą) i w WSM w Szczecinie.
Od 1962 doktor (na Wydziale Morskim Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Sopocie) na podstawie rozprawy Ekonomiczne problemy zwiększania szybkości obsługi statku w porcie, od 1971 profesor tytularny, od 1979 profesor zwyczajny. Specjalista w dziedzinie ekonomiki portów morskich i żeglugi, od 1970 ekspert UNCTAD, agendy Organizacji Narodów Zjednoczonych, do spraw portów i transportu międzynarodowego (między innymi w latach 1971–1972 doradca premiera oraz ministra transportu Republiki Konga). Opracował zrealizowany projekt głębokowodnego portu w Świnoujściu (dla statków o nośności do 65 000 ton) oraz projekt najgłębszego portu Morza Bałtyckiego Portu Północnego (w 1976 z innymi twórcami portu otrzymał Nagrodę Państwową I stopnia). Opracował (niezrealizowane) koncepcje budowy Portu Wschodniego w Gdańsku, budowy kanału przez Mierzeję Wiślaną (w celu turystycznego zagospodarowania Zalewu Wiślanego), zagospodarowania portu w Krynicy Morskiej, Tolkmicku, Darłowie i Pucku, powiązania autostrady A1 z portem w Gdańsku (terminalem w Wiślince).
Autor m.in. publikacji Polskie porty handlowe (1960), Dziś i jutro Portu Północnego (1976). Wykładał między innymi na Politechnice Gdańskiej (PG), w Gdańskiej Wyższej Szkole Humanistycznej, Europejskiej Szkole Wyższej w Sopocie i w Wyższej Szkole Bankowej.
Od 1947 był członkiem Polskiej Partii Socjalistycznej, od 1948 Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. W latach 1984–1988 i 1988–1990 radny Wojewódzkiej Rady Narodowej w Gdańsku, działał w Komisji Morskiej. Od grudnia 2013 członek Stowarzyszenia „Nasz Gdańsk” (odmówił honorowego członkostwa).
Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (1985), Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1997) oraz m.in. Medalem Księcia Mściwoja II (1999) i Medalem Prezydenta Miasta Gdańska (2013).
Żonaty z Jadwigą z domu Praśniewską (2 IX 1915 – 19 VI 2008 Gdańsk), ojciec Krystyny, Janusza i Zbigniewa, absolwenta Wydziału Budowy Okrętów PG. Pochowany na Cmentarzu Komunalnym nr 5, Łostowickim. Od 2015 patron ulicy w Gdańsku- Przeróbce. Patron Konkursu Prac Licencjackich gdańskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego.
