ROMATOWSKI LEON, nauczyciel w Gimnazjum Polskim
| < Poprzednie | Następne > |
LEON ROMATOWSKI (14 I 1886 Mlewo koło Chełmży – 1939, prawdopodobnie w Piaśnicy), nauczyciel w Gimnazjum Polskim w Gdańsku. Pracował w szkole w Lubawie i w gimnazjum w Chełmży, urlopowany, od 13 V 1922 do 29 VIII 1939 nauczyciel muzyki, śpiewu, matematyki i języka niemieckiego w gdańskim Gimnazjum Polskim. Obok Erwina Behrendta jeden z dwóch nauczających w Gimnazjum Polskim przez cały okres działalności tej szkoły. W 1926 był wśród sygnatariuszy Polish Declarations of Admiration and Friendship for the United States (Polska Deklaracja o Podziwie i Przyjaźni dla Stanów Zjednoczonych).
Założyciel szkolnej orkiestry i chóru, Koła Śpiewaczego „Lutnia” w Oliwie (m.in. w 1937 zastępca prezesa i dyrygent), dyrygował chórem „Cecylia” w Gdańsku- Nowym Porcie. Był wiceprezesem VI Związku Okręgu Kół Śpiewaczych, zrzeszającego polskie chóry z terenu II Wolnego Miasta Gdańska i podlegającego Związkowi Śpiewaczemu w Toruniu. Działacz Gminy Polskiej, Związku Polaków, Towarzystwa Byłych Powstańców i Wojaków, Związku Zachodniego. Mieszkał w Gdańsku-Oliwie przy Blücherstrasse 38 (u. Beniowskiego). Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi. Aresztowany 1 IX 1939, przetrzymywany w Victoriaschule i w gdańskim więzieniu, od października przebywał w obozie w Grenzdorff (Graniczna Wieś), rozstrzelany prawdopodobnie w Piaśnicy.
Żonaty był z Jadwigą (8 XI 1889 – pochowana 5 VII 1974 na Cmentarzu Komunalnym w Oliwie), ojciec Alfonsa i Pawła. Alfons (ur. 11 III 1916), w 1936 maturzysta Gimnazjum Polskiego, student Technische Hochschule Danzig, aresztowany z bratem we wrześniu 1939 w Gdyni, wraz z nim umieszczony przez Gestapo w tamtejszym Urzędzie Morskim, po interwencji znajomego wachmistrza policji zwolnieni, aresztowani powtórnie w listopadzie i wysłani do obozu Stutthof, gdzie zmarł 19 III 1940. Paweł (22 VI 1922 Lubawa – 3 IV 1997 Gdańsk, pochowany na Cmentarzu Komunalnym w Oliwie), w 1932 maturzysta Gimnazjum Polskiego, w 1939–1940 przebywał w obozach w Stutthofie i w Sachsenhausen, skąd został zwolniony 15 VIII 1940 po interwencji u władz niemieckiej aktorki Olgi Tschechowej.
Jego nazwisko widnieje na tablicy pamiątkowej polskich nauczycieli zamordowanych i zmarłych podczas II wojny światowej z Wolnego Miasta Gdańska przy ul. Wałowej 21. Imiona Leona i Alfonsa wymienione są na tablicy pamięci gdańskich harcerek i harcerzy poległych i pomordowanych w czasie II wojny światowej, odsłoniętej 18 IX 1981 na Domu Harcerza (z innymi latami życia).
Bibliografia:
Janik Bernard, Życiorysy pracowników Gimnazjum Polskiego w Gdańsku, w: Gimnazjum Polskie Macierzy Szkolnej w Gdańsku 1922–1939. Księga pamiątkowa, Gdańsk 1976, s. 186-187.
Sroczyńska-Wyczańska Krystyna, Nauczyciele Gimnazjum, w: Gimnazjum Polskie Macierzy Szkolnej w Gdańsku 1922–1939. Księga pamiątkowa, Wrocław 1989, s. 314.
Zwara Brunon, Gdańsk 1939. Wspomnienia Polaków-Gdańszczan, Gdańsk 2020 (przez indeks).
