CZOSNOWSKA BOGUSŁAWA, aktorka, reżyser
| < Poprzednie | Następne > |
BOGUSŁAWA CZOSNOWSKA z domu Michna (22 II 1926 Lwów – 4 VIII 2021 Gdańsk), aktorka, reżyser. We Lwowie uczęszczała do szkoły baletowej, w wieku dziewięciu lat wystąpiła w Kopciuszku w reżyserii Wilama Horzycy. Pod kierunkiem Aleksandra Bardiniego ukończyła Studio Aktorskie. W latach 1944–1945 zatrudniona była w Polskim Teatrze Dramatycznym we Lwowie, debiutowała 20 IX 1944 rolą Zulmy w sztuce Ostrożnie, świeżo malowane Réné Fauchois (reżyseria Bronisław Dąbrowski). W sezonie 1945/1946 była aktorką lwowskiego Teatru Małych Form „Miniatury”, powołanego do życia przez jej męża w sierpniu 1945 przy poparciu Związku Patriotów Polskich. W czerwcu 1946, wraz z zespołem Teatru „Miniatury”, repatriowana do Szczecina, gdzie mąż objął dyrekcję Teatru Komedia Muzyczna, przemianowanego w październiku 1947 na Teatr Polski, w którym pracowała do 1948. Następnie pracowała w teatrach: 1949–1950 Rozmaitości w Warszawie, 1950–1951 Nowym w Warszawie, 1951–1952 im. Stefana Jaracza w Olsztynie, 1952–1954 Artos w Łodzi, 1954–1955 Dolnośląskim w Jeleniej Górze, 1955–1956 Starym w Poznaniu, 1956–1957 Satyryków w Łodzi.
Od 1957 do emerytury w 1981 pracowała w ► Teatrze Wybrzeże – wystąpiła w ponad 200 pierwszoplanowych rolach. W latach 1972–1985 wystąpiła w czterech spektaklach Teatru Telewizji realizowanych w Gdańsku (m.in. jako Żona Jaira w Pannie Jair Michela de Ghelderode w reżyserii ► Marka Okopińskiego, 28 V 1972), w okresie 1961–2009 w dziewięciu polskich filmach (m.in. Ludzie z pociągu Kazimierza Kutza (1961) czy Pamiętnik pani Hanki Stanisława Lenartowicza (1963)), w 1955–2006 w dziesięciu spektaklach Polskiego Radia (ostatnią była postać Balbiny w Matka jest jedna? Marka Gajdzińskiego w reżyserii ► Andrzeja Piszczatowskiego, 12 XII 2006). W latach 1977–1985 współkierowała Studium Aktorskim przy Teatrze Wybrzeże, które ukończyli m.in. Danuta Stenka, Maciej Szemiel, Dorota Lulka; była pedagogiem w Studium Wokalno-Aktorskim przy Teatrze Muzycznym im. Danuty Baduszkowej w Gdyni.
Uprawnienia reżyserskie zdobyła w 1984, pierwszą sztukę wyreżyserowała już jednak wcześniej (debiut Jadzią wdową Ryszarda Ruszkowskiego, 29 IV 1977), kilka przedstawień operowych w ► Państwowej Operze i Filharmonii Bałtyckiej (m.in. Hrabina Stanisława Moniuszki, 11 XI 1978), Krakowskim Teatrze Muzycznym i Teatrze Muzycznym w Szczecinie.
Pracowała w Teatrze Wybrzeże jako asystent reżysera, po 1980 reżyserowała w Gdańsku i w innych teatrach w Polsce, także w Teatrze Telewizji (Miłość i próżność Ksawerego Godebskiego, 29 IV 1985). Do 2000 miała w dorobku reżyserskim ponad 60 przedstawień (trzynaście operowych, w tym osiem w Państwowej Operze Bałtyckiej, dwanaście operetek, cztery musicale oraz 25 innych przedstawień muzyczno-słownych, także dla dzieci, do których scenariusze pisała sama (Kajko i Kokosz), wspólnie z ► Jadwigą Pożakowską (Czartowskie sprawki) bądź tworzyła adaptację i teksty piosenek (O dwóch takich, co ukradli ... Kornela Makuszyńskiego)). 15 VIII 2007 reżyserowała (zespół z Łodzi) operetkę Paula Abrahama Wiktoria i jej huzar na Europejskim Festiwalu im. Jana Kiepury w Krynicy. Artystyczną drogę życiową przedstawiła we wspomnieniach Ostatni gong (2000), uhonorowanych Nagrodą Artystyczną ► Gdańskiego Towarzystwa Przyjaciół Sztuki w kategorii pamiętnikarstwa (2001).
Od 1951 członkini Związku Artystów Scen Polskich (ZASP), była przewodniczącą koła przy Teatrze Wybrzeże i wiceprzewodniczącą Związku Kultury. W latach 1961–1965 była przewodniczącą gdańskiego Oddziału SPATiF-ZASP, od 2002 zasłużona członkini ZASP. Wyróżniona nagrodą aktorską za rolę Otylii w przedstawieniu Frank V w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku na IV Festiwalu Teatrów Polski Północnej w Toruniu (1962), Orderem Stańczyka (nagroda pisma ► „Litery”) za rolę Matyldy von Zahnd w przedstawieniu Fizycy Friedricha Dürrenmatta w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku (1964), nagrodą aktorską za rolę Pilar w przedstawieniu Komu bije dzwon w Teatrze Wybrzeże w Gdańsku na VI Festiwalu Teatrów Polski Północnej w Toruniu (1964).
Odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi (1967), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1971), Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1985), ponadto uhonorowana odznaką ► „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej” (1967), nagrodą kulturalną prezydenta Miasta Gdańska (1984), pamiątkowym medalem z okazji czterdziestolecia Teatru Wybrzeże (1986), Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze – Gloria Artis” (2008), ► Nagrodami Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury z okazji jubileuszu siedemdziesięciolecia pracy artystycznej (2014) i za całokształt pracy artystycznej oraz z okazji 95. urodzin (2021).
Od 1944 żona Sylwestra Czosnowskiego (2 XII 1908 Płock – 4 I 1970 Warszawa), kompozytora utworów orkiestrowych: poematów symfonicznych, suit baletowych, utworów kameralnych, muzyki do komedii muzycznych oraz wielu ilustracji muzycznych do przedstawień, dyrektora teatru Komedia Muzyczna (Polskiego) w Szczecinie (do 20 IX 1948), Ludowego Teatru Muzycznego (1950–1952) w Warszawie oraz dyrygentem orkiestry symfonicznej Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego, dyrygenta Zespołu Pieśni i Tańca Wojska Polskiego (1952–1954), od 2 V 1958 do końca sezonu 1958/1959 dyrektora i kierownika artystycznego operetkowego Teatru Muzycznego na Pradze, od 1962 z powrotem dyrygenta w Centralnym Zespole Artystycznym Wojska Polskiego. Pochowana 7 VIII 2021 wraz z mężem na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie.
