MATARNIA

< Poprzednie

Następne >

Kościół św. Walentego w Matarni

MATARNIA (1283 Wielkie Chojno, XVI wiek Mattern), dzielnica Gdańska ( administracyjny podział). Granica zachodnia Matarni stanowi granicę administracyjną miasta Gdańska. Do dzielnicy należą: Firoga, Klukowo, Rębiechowo, Trzy Norty, Zajączkowo, Złota Karczma. Na terenie dzielnicy znajduje się Port Lotniczy im. Lecha Wałęsy (Firoga, lotniska), głównymi drogami są: ul. Słowackiego i obwodowa Trójmiasta (al. Kazimierza Jagiellończyka; obwodnice), przy ich węźle (zwanym węzłem Matarnia) znajduje się centrum handlowe (Park Handlowy Matarnia), położone na obszarze Złotej Karczmy.

W 1283 roku, jako wieś Wielkie Chojno, nadana przez księcia Mściwoja II opactwu cystersów w Oliwie, od 1398 istniał w niej kościół. Wieś zniszczona w roku 1433 podczas najazdu husytów i ponownie w czasie wojny trzynastoletniej. Odbudowana przed rokiem 1472 (nie wiadomo, czy w tym samym miejscu), z nowym, murowanym kościołem pod wezwaniem Bożego Ciała obsługiwanym przez cystersów oliwskich; istniał cmentarz. W 1583 roku liczyła 20 mieszkańców. Zniszczona w 1577, w czasie wojny Gdańska z królem polskim Stefanem Batorym, ponownie odbudowana z nowym kościołem, według wizytacji z lat 1583–1584 z zamiennymi wezwaniami Bożego Ciała lub św. Materna (pierwszego biskupa Kolonii, zmarłego około roku 328, apostoła Alzacji, orędownika w chorobach zakaźnych). W XVIII wieku kościół nosił wezwania św. Materna i św. Walentego (męczennika, zmarłego około roku 269, lekarza, patrona miłości i związków małżeńskich) ( kościół św. Walentego). Po objawieniu około 1769 roku i rozwinięciu się w okolicy kult Matki Boskiej, szczególnie w Matemblewie (wówczas części Matarni) ( Sanktuarium Matki Bożej Brzemiennej) za sprawą proboszcza Matarni, cystersa z klasztoru oliwskiego Bernarda Mateblowskiego (Matemblewskiego; 1720 Olsztyn – 23 VIII 1794 Oliwa), nastąpiło skojarzenie maternus = macierzyństwo. W 1686 roku potwierdzono źródłowo istnienie we wsi szkoły, w 1734 karczmy. W 1772 roku, po sekularyzacji dóbr opactwa cystersów oliwskich, własność państwowa. W 1782 mieszkało we wsi 90 katolików, w 1869 w 16 domach mieszkało 181 osób: 166 katolików i 15 ewangelików, nadal funkcjonowała szkoła.

Po roku 1945 Państwowe Gospodarstwo Rolne (w południowo-wschodniej części), w granicach administracyjnych Gdańska od 1 I 1973. W części północno-zachodniej 27 IX 1984 wmurowano akt erekcyjny pod pierwszy budynek osiedla „40-lecia PRL” (ul. Kadetów, Elewów, Podchorążych), początkowo głównie dla milicjantów i pracowników służby zdrowia (zgodę na budowę wydał wojewoda gdański w lutym 1984, powstało według planów Biura Projektowego Budownictwa Wiejskiego Gdańsk). RED

Ulice Matarni

Ulica	Osiedle	Początek obowiązywania nazwy	Uwagi
Agrarna	Firoga	od 19 IV 1977
Astronautów	Klukowo	od 19 IV 1977
Azymutalna	Klukowo	od 19 IV 1977
Budowlanych	Firoga	od 26 VI 1975	od nr. 33 i nr. 44 do końca
Cytrowa	Matarnia	od 19 XII 1990
Dedala	Klukowo	od 16 X 1997
Elewów	Firoga	od 4 X1989
Harfowa	Matarnia	od 19 XII 1990
Ikara	Klukowo	od 19 IV 1977
Internetowa	Klukowo	od 29 V 2008
Jesienna	Firoga	od 19 IV 1977
Kadetów	Firoga	od 4 X 1989
al. Kazimierza Jagiellończyka	Firoga	od 27 IX 2007	Obwodnica Zachodnia Trójmiasta)
Klukowska	Klukowo	od 19 IV 1977
Lirowa	Matarnia	od 19 XII 1990
Lutniowa	Matarnia	od 19 XII 1990
Podchorążych	Firoga	od 4 X 1989
Radiowa nazwa od 19 IV 1977 (Klukowo)	Klukowo	od 19 IV 1977
Radarowa	Klukowo	od 19 IV 1997
rondo Jacka Kaczmarskiego	Firoga	od 22 XII 2004	upamiętnia poetę i kompozytora (1957-2004)
Satelitarna	Klukowo	od 25 VI 2009
Sąsiedzka	Firoga	od 19 IV 1977	część
mjr. Mieczysława Słabego	Matarnia	od 19 XII 1990	upamiętnia lekarza załogi Westerplatte w 1939, ofiarę represji Urzędu Bezpieczeństwa (1905-1948)
Juliusza Słowackiego	Firoga Klukowo	od 1945	od nr. 157 i nr 132 do końca
Spadochroniarzy	Klukowo	od 19 IV 1977
Synów Pułku	Klukowo	od 23 V 2002
Szybowcowa	Firoga	od 19 IV 1977
Śmigłowa	Firoga	od 19 IV 1977
Teleskopowa	Klukowo	od 19 IV 1977
Telewizyjna	Klukowo	od 19 IV 1977
Kazimierza Wiłkomirskiego	Klukowo	od 25 X 2001
Wiolinowa	Matarnia	od 19 XII 1990
Jana Wojnarskiego	Klukowo	od 1 VIII 1996
Zenitowa nazwa od 19 IV 1977	Klukowo	od 19 IV 1977
Złota Karczma	Matarnia	od 19 IV 1977
BŚ

Matarnia. Ulice

Agrarna

Astronautów

Azymutalna

Budowlanych (od nr. 33 i nr. 44 do końca)

Cytrowa

Dedala

Elewów

Harfowa

Ikara

Jana Wojnarskiego

Jesienna

Kadetów

Klukowska

Lirowa

Lutniowa

Podchorążych

Radiowa

Radarowa

Sąsiedzka

mjr. Mieczysława Słabego

Juliusza Słowackiego (od nr. 157 i nr. 132 do końca)

Spadochroniarzy

Synów Pułku

Szybowcowa

Śmigłowa

Teleskopowa

Telewizyjna

Wiolinowa

Zenitowa

Złota Karczma

RED