KOWALSKI STANISŁAW, działacz opozycji demokratycznej
STANISŁAW KOWALSKI (6 VIII 1938 w Chojnice – 20 I 1987 Gdańsk), elektronik, działacz opozycji demokratycznej. W 1955 ukończył Liceum Ogólnokształcące w Złotowie, w 1961 absolwent Wydziału Łączności Politechniki Gdańskiej (PG). W latach 1961–1987 pracownik naukowy na tym Wydziale (od 1966 Wydział Elektroniki). Od 1971 doktor na podstawie rozprawy Pochodne formalne funkcji bulowskich i niektóre ich zastosowania w teorii układów przełączających (promotor: prof. Wiktor Szukszta). Współautor podręcznika Teoria automatów i lingwistyka matematyczna (wspólnie z Andrzejem Włodzimierzem Mostowskim, 1979).
Współpracownik Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża (1978–1980), członek NSZZ Solidarności (od września 1980). Wiceprzewodniczący Komitetu Założycielskiego NSZZ Solidarność PG (1980), w 1981 redaktor „Magazynu Informacyjnego «Solidarność» Politechniki Gdańskiej” i „Serwisu Informacyjnego «Solidarność» Politechniki Gdańskiej”. Aresztowany 20 XII 1981, skazany 15 I 1982 przez Sąd Marynarki Wojennej w Gdyni na karę półtora roku więzienia, osadzony sadzony w Zakładzie Karnym w Koronowie i w Potulicach. Zwolniony 23 XII 1982. Współredaktor podziemnych pism „Skorpion”, „Poza Układem”, „Solidarność Walcząca Oddział Trójmiasto”, a także redaktor podziemnego satyrycznego pisma „Bdziamak. Periodyk Brygad Do Zwalczania Imperializmu Amerykańskiego”. W grudniu 1984 organizator codziennych modlitw w intencji uwolnienia więźniów politycznych w kaplicy Matki Boskiej Ostrobramskiej kościoła Najświętszej Marii Panny w Gdańsku. Aresztowany ponownie 20 II 1985 i osadzony w Areszcie Śledczym w Gdańsku, uniewinniony 11 lipca przez Sąd Rejonowy w Gdańsku. W wyniku rewizji prokuratorskiej skazany przez sąd II instancji na karę roku więzienia w zawieszeniu na trzy lata i grzywnę. Zwolniony z kary na mocy amnestii z września 1986.
Chorował na nadciśnienie tętnicze i chorobę wieńcową. Pochowany 26 I 1987 na (Cmentarz Komunalny nr 5, Łostwickim. Jego pogrzeb stał się manifestacją patriotyczną. Ceremonię odprawiali związani z opozycją ks. Stanisław Bogdanowicz, ks. Hilary Jastak (z Gdyni) i ks. Henryk Jankowski oraz należący do rodziny zmarłego ks. Władysław Nater. W 2000, na wniosek Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” PG, władze uczelni nadały jego imię Audytorium nr 1 na Wydziale Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki, odsłonięto też poświęconą mu tablicę pamiątkową. Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2007) i Krzyżem Wolności i Solidarności (2015). Od 22 II 2018 jego imię nosi rondo u zbiegu ul. Wilanowskiej i Nieborowskie (Gdańsk-Chełm).
Od 28 VIII 1960 żonaty był z Urszulą z domu Nater, absolwentką Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Gdańsku, ojciec Magdaleny (ur. 1961), żony profesora PG Marka Czachora (ur. 1960).
