CENTRUM SPORTU AKADEMICKIEGO POLITECHNIKI GDAŃSKIEJ

Wersja z 09:34, 26 sty 2022

Centrum Sportu Akademickiego Politechniki Gdańskiej przy al. Zwycięstwa 18, lata 60. XX wieku

Centrum Sportu Akademickiego Politechniki Gdańskiej, około 1962

Centrum Sportu Akademickiego Politechniki Gdańskiej, około 1962

Centrum Sportu Akademickiego Politechniki Gdańskiej, około 1962

Centrum Sportu Akademickiego Politechniki Gdańskiej, około 1962

CENTRUM SPORTU AKADEMICKIEGO POLITECHNIKI GDAŃSKIEJ, kompleks sportowy przy al. Zwycięstwa 18.

Powstanie pierwszych polskich organizacji sportowych w Technische Hochschule Danzig (THD) związane było z napływem na uczelnię po I wojnie światowej polskich studentów. 2 VI 1923 utworzono Akademicki Związek Sportowy (AZS), w którym trenowano głównie: żeglarstwo, pływanie, piłkę nożną, lekkoatletykę, szermierkę, tenis stołowy (od 1928). Korzystano z boiska Klubu Sportowego „Gedania”, przystani na Motławie (na Polskim Haku), kortów tenisowych przy Polskim Domu Akademickim (obecnie al. Legionów 11). W 1932 działały w AZS sekcje: wioślarska, lekkoatletyczna, tenisowa, szermiercza, bokserska, jachtowa, narciarska i strzelecka, później: hokeja na lodzie, piłki nożnej i motorowa (motocyklowa 1931–1935). W 1922 powstał Polski Klub Jachtowy w Gdańsku ( żeglarstwo), studenci THD pływali między innymi w regatach w Gdyni na jachcie „Witold” z kapitan żeglugi wielkiej Józefem Klejnotem-Turskim, w 1928 powstał Klub Morski w Gdańsku, a w 1932 gdański oddział Akademickiego Związku Morskiego, w 1929 zarejestrowany przez Senat THD Aeroklub Akademicki, od 1933 Aeroklub Gdański.

W 1945 na powołanej właśnie Politechnice Gdańskiej (PG) reaktywowano działalność AZS z następującymi sekcjami: lekkoatletyka, tenis, pływanie, piłka nożna, piłka siatkowa, narciarstwo, szermierka. Z braku własnej infrastruktury korzystano między innymi z obiektów sportowych Lechii, Spójni, GKS Wybrzeże, Stoczniowca oraz należących do Technikum Budowy Okrętów ( Conradinum), Państwowej Szkoły Morskiej w Gdyni (basen, 1952–1972), Rybackiego Klubu Sportowego „Arka” Gdynia (1955–1972), Studium Nauczycielskiego Wychowania Fizycznego ( Akademia Wychowania Fizycznego i Sportu) (1965–1972). W 1948 utworzono sekcję kajakową i koszykówki. W 1949, po odgórnych reformach powołujących (w celu umasowienia sportu) zrzeszenia sportowe, utworzono na PG koła sportowe. W 1950 przejęto korty tenisowe po zdelegalizowanym Chrześcijańskim Stowarzyszeniu Młodzieży Męskiej (Young Men’s Christian Association – YMCA) we Wrzeszczu. W 1952 powstała sekcja turystyki (założyciel i kierownik: Zbigniew Żochowski) i sekcja strzelecka (z inicjatywy płk. Gereona Grzeni-Romanowskiego, kierownika Studium Wojskowego PG), która zdobyła między innymi tytuł drużynowego mistrza Polski w 1958 roku. W latach 1952–1958 działała sekcja kolarska, od lat 50. XX wieku działa sekcja brydża (w 2003 mistrz Polski wśród politechnik), od 1953 piłki ręcznej, od 1956 rugby, od 1971 judo i gimnastyki artystycznej, od 1981 tenisa i badmintona, od 1989 aikido, w 1997 wprowadzono kolejne dyscypliny: trójbój siłowy, szachy, ergometr wioślarski, brydż sportowy, street basket kobiet i mężczyzn, wspinaczka sportowa, kolarstwo górskie, piłka siatkowa plażowa, taekwondo, karate i jeździectwo, snowboard i windsurfing.

Do 1951 program studiów na PG nie obejmował zajęć z wychowania fizycznego. W styczniu 1951 zarządzeniem rektora utworzono Studium Wychowania Fizycznego (SWF) przy Studium Wojskowym. Członkami zarządu Klubu Uczelnianego AZS byli trenerzy SWF. Od 1 X 1951 wprowadzono w siatce godzin wychowanie fizyczne dla studentów I i II roku. Podstawowymi dyscyplinami sportu na zajęciach w pierwszych latach po 1951 były: biegi, piłka nożna, piłka ręczna.

Studium Wychowania Fizycznego wraz ze Studium Wojskowym PG i Akademickim Zrzeszeniem Sportowym organizowało w lecie zawody sportowe: biegi na przełaj, marsze patrolowe, zdobywanie odznak patrolowych; zainicjowano też współpracę w rozwoju sekcji: strzeleckiej, piłki nożnej, lekkoatletycznej. W okresie 1952–1965 na stadionie Lechii lub boisku AZS (przy ul. Reja) organizowano Spartakiady (patronat rektora, współorganizator Klub Uczelniany AZS) – z prezentacją różnych sekcji, całodniowymi zawodami sportowymi (lekkoatletyka, poker, gimnastyka), meczami piłki nożnej, ręcznej, siatkowej, a także z zawodami w takich dziedzinach jak na przykład rozbijanie namiotów na czas, przeciąganie liny, judo, tenis ziemny.

29 VI 1961 przy al. Zwycięstwa 18 oddano do użytku pierwszy obiekt Akademickiego Ośrodka Sportowego. Projekt główny gmachu zaprojektowali Danuta Olędzka i Jan Sienkowski, obiekt składał się z hali sportowej (40 × 20 × 9 m) z widownią, zapleczem sanitarnym, szatniami, siłownią, magazynami, o łącznej kubaturze 18 360 m³. Był to wówczas największy kryty obiekt sportowy w Gdańsku. Tutaj odbyły się między innymi mecze męskiej reprezentacji piłki ręcznej w ramach eliminacji do Mistrzostw Świata: 16 I 1966 Polska–Islandia (27:19) i 9 II 1966 Polska–Dania (18:14). W marcu 1972 ukończono rozbudowę kompleksu według projektu doc. dr. inż. Lecha Zaleskiego, powstały: duży basen (25 × 15 m) z widownią na 450 miejsc, mały basen do nauki pływania (12 × 6 m), basen wioślarski (18 × 11 m) i kajakowy (8 × 6 m) oraz zaplecze małej gastronomii i szatnie.

W 1973 minister nauki, szkolnictwa wyższego i techniki wydał rozporządzenie o obowiązkowych zajęciach WF (od roku akademickiego 1974/1975) dla studentów I–IV roku oraz zajęciach fakultatywnych dla studentów V roku. W tymże roku (1973) nazwę studium zmieniono na Studium Wychowania Fizycznego i Sportu (SWFiS). W latach 1977–1982 niektórzy trenerzy SWFiS byli nauczycielami w Uniwersytecie w Basrah w Iraku: Mieczysław Kozłowski (koszykówka i piłka nożna), Kazimierz Gan (lekkoatletyka), Marian Rozwadowski (piłka ręczna), Zbigniew Chodorowski (lekkoatletyka), Jerzy Żukowski (koszykówka).

W okresie istnienia SWFiS dynamicznie rozwinęły się sekcje: pływacka, lekkoatletyczna (nowe dyscypliny, na przykład po raz pierwszy chód sportowy), zdobywając nagrody między innymi w mistrzostwach polski rozgrywanych wśród politechnik oraz szkół wyższych. Organizowano również górskie obozy narciarskie. W 1995 roku drużyna studentek zdobyła mistrzostwo Polski szkół wyższych technicznych, w 2003 podobne trofeum wywalczyli studenci sekcji żeglarskiej. Od 2003 w maju organizowany jest Dzień Sportu, mający na celu integrację środowiska akademickiego Trójmiasta oraz rywalizację w różnorodnych zawodach sportowych.

Od 1 VI 2009 SWFiS przekształcono w Centrum Sportu Akademickiego (CSA); w roku akademickim 2014/2015 działało tu 20 sekcji, organizowane były obozy narciarskie i żeglarskie. CSA jest głównym organizatorem Akademickich Mistrzostw Pomorza, Igrzysk Studentów Lat Pierwszych, zawodów międzyuczelnianych (głównie z Gdańskim Uniwersytetem Medycznym i Uniwersytetem Gdańskim).

26 IX 2011 oddano do użytku nową halę tenisową. W październiku 2012 ukończono remonty dwóch basenów i otwarto wioślarnię (unikatowa w polskich uczelniach). W 2013 zmodernizowano gruntownie: halę sportową (z przeznaczeniem do gier zespołowych, badmintona), siłownię (zamontowano między innymi elektrycznie sterowane kosze, ściankę do wspinaczki, kurtynę umożliwiającą pracę trzech oddzielnych sekcji sportowych jednocześnie), kompleks boisk do piłki nożnej oraz siatkówki plażowej, korty tenisowe, sale do aerobiku i salę konferencyjno-dydaktyczną. W 2014 utworzono w kompleksie sportowym PG Camper Park (ul. Towarowa 40) – miejsce postoju dla aut osobowych z przyczepami, z pełnym zapleczem sanitarno-rekreacyjnym.

Zasłużonymi trenerami, instruktorami, lektorami i nauczycielami akademickimi byli między innymi: Aleksander Bereśniewicz (wicekierownik SWF, żeglarz, piłka ręczna), mgr Kazimierz Gan, mgr Czesław Pietraszewski (inicjator zawodów o Puchar Polski w pływaniu, współpomysłodawca budowy pływalni dla PG), mgr Stanisław Przybyłowski (wioślarstwo), mgr Franciszek Rechowicz, mgr Marian Rozwadowski (piłka ręczna). WP