GARNUSZEWSKI MIROSŁAW, dyrektor Polskiego Rejestru Statków

Aktualna wersja na dzień 19:40, 3 lip 2024

Znaczek z Antonim Garnuszewskim wydany przez Pocztę Polską, 1980

MIROSŁAW GARNUSZEWSKI (1 II 1916 Helsinki – 29 I 2000 Gdańsk), nauczyciel, inżynier budownictwa okrętowego, dyrektor Polskiego Rejestru Statków (PRS). Syn kmdr. ppor. rez. inż. Antoniego Garnuszewskiego (26 III 1886 Warszawa – 17 VIII 1964 Gdynia), m.in. uhonorowanego Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1924) i przez Pocztę Polską w serii znaczków z 1980 Z tradycji szkolnictwa morskiego, jeden z nich przedstawia jego sylwetkę oraz statek szkolny jego imienia (m/s „Antoni Garnuszewski”), oraz Kazimiery z domu Łappo (4 III 1884 – 10 VIII 1941 Pirna-Sonnenstein pod Dreznem, Niemcy), brat Zbigniewa (22 III 1917 Helsinki – 28 VI 1998 Warszawa), lekarza pulmonologa, profesora, prekursora zastosowania akupunktury w medycynie.

Od 1919 mieszkał w Tczewie (ojciec był tam współorganizatorem i pierwszym dyrektorem Szkoły Morskiej), od 1930 w Gdyni (gdzie ojciec pełnił funkcję zastępcy dyrektora Urzędu Morskiego i naczelnika Wydziału Żeglugi Administracji Morskiej). W 1934 ukończył gdyńskie Prywatne Gimnazjum Koedukacyjne Teofila Zegarskiego. Od 17 VIII 1934 do 4 IX 1935 był słuchaczem Wydziału Mechanicznego Państwowej Szkoły Morskiej w Gdyni. Następnie uczestniczył w rejsie dookoła świata na „Darze Pomorza”. W 1936, przed studiami, odbył praktykę w warsztatach Stoczni Gdańskiej ( Stocznia Królewska).

We wrześniu 1936 rozpoczął studia na Wydziale Techniki Okrętowej i Lotniczej Technische Hochschule Danzig (THD). Od 1936 do lutego 1939 był członkiem Koła Studentów Polaków Techniki Okrętowej „Korab”, w latach 1937–1938 pełnił funkcję wiceprezesa. Członek Aeroklubu Gdańskiego, w 1938 otrzymał międzynarodową licencję pilota turystycznego (po kursie pilotażu motorowego), w 1939 ukończył kurs wyszkolenia spadochronowego. W lutym 1939 został usunięty z THD wraz z innymi polskimi studentami. We wrześniu 1939 brał udział w walkach obronnych w Gdyni. Od października do grudnia 1939 przebywał w Warszawie, w latach 1940–1941 pracował jako rachmistrz w tartaku w Kluczkowicach w województwie lubelskim, od 1941 ponownie przebywał w Warszawie, gdzie do 1944 pracował w Centrali Rolniczo-Handlowej. Od 1942 żołnierz Armii Krajowej w Komendzie Głównej Wydziału Marynarki Wojennej „Alfa” (pseudonim Gami, Politechnik II).

Od 20 IV 1942 do 16 VIII 1943 studiował na Wydziale Budowy Maszyn (oddział konstrukcyjny) Państwowej Wyższej Szkoły Technicznej, a od 15 I 1942 do 1 VIII 1944 na dwóch kursach budowy okrętów tajnej Politechniki Warszawskiej. Był uczestnikiem powstania warszawskiego w stopniu plutonowego podchorążego (zgrupowanie „Szczupak”, pułk „Baszta”). Po upadku powstania znalazł się w obozie przejściowym Durchgangslager 121 w Pruszkowie, skąd uciekł. Do stycznia 1945 ukrywał się pod Warszawą.

W kwietniu 1945, jako członek Morskiej Grupy Operacyjnej, uczestniczył w organizacji Politechniki Gdańskiej (PG). 12 VI 1946 uzyskał tytuł inżyniera budownictwa okrętowego z dyplomem nr 1 na Wydziale Budowy Okrętów PG. W latach 1946–1947 pracował w Biurze Odbudowy Portów, sprawując nadzór techniczny nad budową taboru pływającego. W latach 1946–1950 był nauczycielem na Wydziale Mechanicznym Państwowej Szkoły Morskiej w Gdyni, 1948–1949 wykładał na PG jako starszy asystent. Od 1 VII 1946 współpracował z Aleksandrem Potyrałą w organizacji PRS, następnie od 1 II 1947 do 1954 był tam rzeczoznawcą, inspektorem oraz kierownikiem działu kadłubowego. W latach 1948–1949 jako przedstawiciel PRS prowadził nadzór techniczno-klasyfikacyjny nad budową dwudziestu dwóch holowników w stoczniach w Holandii, przeznaczonych do portów Gdańska, Gdyni i Szczecina. Od 2 VII do 30 IX 1951 był pełniącym obowiązki dyrektora, od 1 X 1951 do 30 VI 1954 – dyrektorem PRS.

Od 1 VII 1954 do 1961 i w latach 1965–1970 pracował jako główny konstruktor w Biurze Konstrukcyjnym Taboru Morskiego Prorem w Gdańsku. W latach 1961–1965 był doradcą budowy przemysłu okrętowego w firmie Empresa Consolidada de Construction Naval na Kubie. W latach 1970–1981 pracował w Biurze Projektowo-Technologicznym Morskich Stoczni Remontowych Prorem, w którym pełnił funkcję głównego projektanta serii okrętów szkolnych dla Wyższej Szkoły Marynarki Wojennej w Gdyni typu OS, pierwszych statków do przewozu zwierząt („Rokita” i „Boruta”), kutrów rybackich do połowu na Morzu Bałtyckim (typ KB-21 i KŁ-21).

Autor ekspertyz, opinii i artykułów na temat budownictwa okrętowego, wykorzystania tworzyw sztucznych jako materiałów do budowy okrętów i statków, techniki morskiej, opublikowanych m.in. w „Budownictwie Okrętowym”, „Technice i Gospodarce Morskiej”. Autor monografii Statki łowiące czynnymi narzędziami połowu (1980). Członek m.in. Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej, Polskiego Towarzystwa Nautologicznego, Koła Byłych Studentów Polaków Politechniki Gdańskiej w Wolnym Mieście Gdańsku. Odznaczony Warszawskim Krzyżem Powstańczym (1982), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Armii Krajowej, złotą odznaką honorową „Zasłużony Pracownik Morza”.

Był żonaty z Ireną (20 II 1904 – 28 VIII 1990 Gdańsk). Mieszkali w piętrowej willi przy ul. Świętopełka w Gdańsku– Przymorzu Małym, pochowani na Cmentarzu Komunalnym w Oliwie. WP







Bibliografia:
Kadry Morskie Rzeczypospolitej, t. 2, Polska Marynarka Wojenna, cz. 1, Korpus oficerów 1918–1947, red. Jan K. Sawicki, Gdynia 1996, s. 603.
Księga pamiątkowa studentów Polaków Politechniki Gdańskiej w latach 1904–1939, red. Henryk Hadrian, Marian Rakowski, Roman Wieloch, Gdańsk 1993, s. 70.
Polski Rejestr Statków. 50 lat polskiej klasyfikacji statków 1936–1986, Gdańsk 1986, s. 39–40.