PŁAŻYŃSKI MACIEJ, polityk

Wersja z 16:18, 22 maj 2022

Maciej Płażyński

Pomnik Macieja Płażyńskiego na kampusie Uniwersytetu Gdańskiego w Gdańsku-Oliwie

Tablica pamiątkowa umieszczona na budynku przy ul. Szerokiej, w którym mieściło się biuro poselskie i senatorskie Macieja Płażyńskiego

Grób Macieja Płażyńskiego w gdańskim kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny

MACIEJ PŁAŻYŃSKI (10 II 1958 Młynary – 10 IV 2010 Smoleńsk, katastrofa samolotu Tu-154M), polityk. Syn Wojciecha (ur. 1924 Lublin), w czasie II wojny światowej działającego w Lotnym Oddziale Partyzanckim Obwodu AK Lublin (8. Pułku Piechoty Armii Krajowej), weterynarza, kierownika lecznicy w Młynarach, i poślubionej w 1956 Danuty z domu Kościańskiej, również weterynarza. Młodszy brat Wojciecha (ur. 1956), weterynarza.

W 1972 ukończył szkołę podstawową w Młynarach, w 1976 Liceum Ogólnokształcące im. Bohaterów Grunwaldu w Pasłęku, następnie przez rok pracował jako robotnik fizyczny przy budowie Huty Katowice. W latach 1977–1981 studiował prawo na Uniwersytecie Gdańskim (UG), gdzie związał się z Ruchem Młodej Polski. We wrześniu 1980 roku współzałożyciel Niezależnego Zrzeszenia Studentów, jego przewodniczący.

Jesienią 1981 roku kierował strajkiem okupacyjnym na UG. W 1983 roku współtwórca i do 1990 prezes Spółdzielni Pracy Usług Wysokościowych „Gdańsk”, będącej ostoją gdańskiej opozycji. Za pomoc i działalność w Solidarności otrzymał w 1986 tytuł honorowego członka Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” Portu Gdańskiego. W 1987 roku prezes konserwatywnego Klubu Myśli Politycznej im. Lecha Bądkowskiego, skupiającego środowiska gdańskich konserwatystów i liberałów.

W 1989 współzałożyciel stowarzyszenia gospodarczego Kongres Liberałów. Od 1990 roku członek konserwatywnego ugrupowania Koalicja Republikańska, w 1992 przekształconego w Partię Konserwatywną. Od sierpnia 1990 do lipca 1996 pierwszy niekomunistyczny wojewoda gdański. Od 1997 poseł na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej (RP) z listy Akcji Wyborczej Solidarność (uzyskał najlepszy wynik w Polsce: 125 tysięcy głosów), marszałek Sejmu III kadencji (1997–2001). 19 I 2001 (z Andrzejem Olechowskim i Donaldem Tuskiem) powołał partię Platforma Obywatelska (wybrany na przewodniczącego partii i Klubu Parlamentarnego PO). W roku 2002 był inicjatorem porozumienia PO i Prawa i Sprawiedliwości, tworzącego koalicję PO-PiS na wybory samorządowe w 2002.

Z ramienia PO poseł na Sejm IV kadencji (2001–2005). W czerwcu 2003 odszedł z PO, do końca kadencji poseł niezależny. W Senacie VI kadencji (2005–2007) senator niezrzeszony (w wyborach uzyskał ponad 150 tysięcy głosów, najlepszy wynik w kraju), wicemarszałek Senatu RP. W Sejmie V kadencji (2005–2007) niezależny członek Senatu RP, jego wicemarszałek. Do Sejmu VI kadencji (od 2007) startował z listy PiS, pozostał posłem niezrzeszonym.

Od 11 V 2008 prezes Stowarzyszenia „Wspólnota Polska”, organizacji pozarządowej, sprawującej opiekę nad Polonią i Polakami zamieszkałymi poza granicami kraju. Honorowy obywatel miast: Młynary, Puck, Pionki i Lidzbark Warmiński. Fundator Fundacji Pomorskiej, propagującej postawy obywatelskie (szczególnie wśród ludzi młodych z najuboższych rodzin). Współfundator Fundacji „Nuta Nadziei”, wspierającej utalentowane muzycznie dzieci niepełnosprawne. Członek założyciel Stowarzyszenia Odbudowy Świętego Wojciecha powstałego w celu organizowania pomocy mieszkańcom tej dzielnicy Gdańska, poszkodowanym w powodzi w roku 2001, podobnie Stowarzyszenia „Żuławy Gdańskie” w gminie Cedry Wielkie, powołanego w celu ochrony dziedzictwa kulturowego i środowiska przyrodniczego Żuław. Inicjator powstania przyznawanej od 1994 najlepszym organizacjom pozarządowym Nagrody Bursztynowego Mieczyka, która od 2010 nosi jego imię.

Pochowany 21 IV 2010 w kaplicy Matki Boskiej Ostrobramskiej w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski i Złotym Medalem Zasłużony Kulturze – Gloria Artis (2010), a w 2015 odznaką honorową „Za Zasługi dla Samorządu Terytorialnego". 10 IV 2011 roku przy ul. Szerokiej 80-81 (w miejscu jego biura poselskiego) odsłonięto tablicę pamiątkową (autorstwa Sławoja Ostrowskiego). Od 4 XI 2011 jego imię nosi gdański tramwaj Pesa Swing 120NaG nr 1041. Patron Szpitala Dziecięcego Polanki. Od 2021 przyznawana jest nagroda jego imienia dziennikarzom i mediom służących Polonii. 29 IX 2016 roku Rada Miasta przyjęła uchwałę o nadaniu jego imienia alei w Brzeźnie i Letnicy, na odcinku od al. Hallera do ronda Tadeusza Mazowieckiego przy tunelu pod Martwą Wisłą. 27 IV 2017 decyzją Senatu UG na terenie oliwskiego kampusu jego imię otrzymał EkoPark (oficjalne nadania imienia 7 VI 2018), w 2020 ustawiono w nim poświęcony mu pomnik.

Żonaty był z Elżbietą z domu Kopeć, sędzią Sądu Okręgowego w Gdańsku. Ojciec adwokata Jakuba (ur. 1984), Katarzyny (ur. 1986) i Kacpra. MK