PĘKALSKI LESZEK JERZY, artysta fotografik

Wersja z 11:38, 22 sie 2022

Leszek Jerzy Pękalski, 2010

LESZEK JERZY PĘKALSKI (ur. 3 VI 1944 Korczyna koło Krosna), artysta fotograf. Syn Kazimierza (24 II 1901 Mogielnica koło Rzeszowa – 2 III 1948 Sopot) i poślubionej w 1942 Heleny z domu Stipal (3 V 1905 Chorośnica koło Lwowa – 11 I 2000 Sopot), absolwentki Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie (1927), przed II wojną światową polonistki, a od 1934 dyrektorki Państwowego Gimnazjum i Liceum Żeńskiego w Przemyślu, w czasie okupacji prowadzącej sklep sprzedający drożdże okocimskie i nauczającej na tajnych kompletach, w latach 1947–1958 polonistki, w 1958–1963 dyrektorki I Liceum Ogólnokształcącego (LO) w Sopocie, od 1963 do 1965 nauczającej gramatyki staro-cerkiewno-słowiańskiej na Wydziale Humanistycznym Wyższej Szkoły Pedagogicznej (WSP) w Gdańsku.

Prawnuk Mariana Dionizego Stipala (1842–1906), który pozował Tadeuszowi Barączowi we Lwowie do znajdującego się obecnie w Gdańsku pomnika króla Jana III Sobieskiego. Siostrzeniec Stefanii Stipal (20 VIII 1903 – 24 IV 2000 Sopot) ostatniej komendantki żeńskiej chorągwi ZHP we Lwowie, w czasie okupacji prowadzącej we Lwowie tajne nauczanie (37 klas), w 1945–1946 dyrektorki I Żeńskiego Gimnazjum i Liceum w Przemyślu, 1946–1950 wykładowczyni fizyki w gdańskiej WSP, 1950–1971 nauczycielki fizyki w V Liceum Ogólnokształcącym w Gdańsku- Oliwie. Bratanek Stanisława Pękalskiego (30 XI 1895 Białobrzegi – 7 VII 1967 Wrocław), malarza, witrażysty, rektora wrocławskiej Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych. Starszy brat Jerzego (3 III 1947 Sopot – 24 VI 2016 Hanower). Od 1945 z rodziną w Przemyślu, od 1946 w Sopocie, gdzie ojciec otrzymał posadę naczelnika Państwowego Urzędu Repatriacyjnego.

Absolwent I LO im. Marii Skłodowskiej-Curie w Sopocie (1958–1962). W 1967 absolwent fizyki teoretycznej na Wydziale Fizyki i Astronomii Uniwersytetu Wrocławskiego. W latach 1967–1969 na Politechnice Gdańskiej asystent w I Katedrze Fizyki u prof. Ignacego Adamczewskiego, w 1969–1970 meteorolog w obserwatorium Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej na Kasprowym Wierchu, w 1970–1971 nauczyciel fizyki w Technikum Komunikacyjnym w Gdańsku przy ul. Grunwaldzkiej, w 1971–1972 w IX Liceum Ogólnokształcącym. W latach 1972–1979 asystent i starszy asystent w Instytucie Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Gdańskiego (UG).

Od 1979 zawodowy fotografik. Przez wiele lat fotografował amatorsko, uwiecznił między innymi w 1963 w sopockim klubie „Non-Stop” koncert Niebiesko-Czarnych z Czesławem Wydrzyckim (Niemenem). Profesjonalnie fotografią zajął się po studiach. Wyspecjalizowany w zdjęciach portretowych, reportażowych, dokumencie społecznym, pejzażu i architekturze. W latach 1998–2008 starszy wykładowca techniki i technologii fotografii w Akademii Sztuk Pięknych (ASP) w Gdańsku, w 2000–2003 prowadził zajęcia z fotografii prasowej w Instytucie Dziennikarstwa w Gdyni, w 2001–2003 wykładowca w sopockich Warsztatach Fotograficznych Jerzego Hejbera, w 2003–2008 w sopockiej szkole „Fotomedia”. W 2008 współtwórca Trójmiejskiej Szkoły Fotografii, od 2008 do 2010 wicedyrektor i jej wykładowca. Od 2004 na emeryturze.

Od 1974 członek Gdańskiego Towarzystwa Fotograficznego (między innymi w latach 1998-2001 wiceprezes, od 2014 członek honorowy). Od marca 1978 członek Związku Polskich Artystów Fotografików, w latach 1996–2004 w Zarządzie Głównym, w latach 2005–2008 w Głównym Sądzie Koleżeńskim. Od 1978 posiada uprawnienia rzeczoznawcy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego do spraw fotografii artystycznej.

Uczestniczył w ponad 200 wystawach zbiorowych w kraju i za granicą, w tym 11 samodzielnych, między innymi: debiut „W Nowym Jorku i gdzie indziej” (Klub MPiK Gdańsk, 1981), wystawa indywidualna prezentowana w ramach festiwalu „Transphotographiques” (Lille (Francja), 2005), później w galerii B&B, Bielsko-Biała (2008) oraz w Szczecinie (2013), indywidualna prezentacja prac w ramach „Art Trail” (Leigh-on-Sea (Anglia), 2006), „Pamięć i fotografie” (Sopot, 2015), „Dawno temu na Podhalu” (Sopot, 2015; Muzeum Fotografii Bydgoszcz, 2017; Kościelisko, 2018), „Czarodziejski ogród Józefa Chełmowskiego” (Muzeum Zachodnio-Kaszubskie Bytów; Państwowa Galeria Sztuki Sopot; Nadbałtyckie Centrum Kultury Gdańsk, 2017).

Jego fotografie znajdują się między innymi w Archiwum Ośrodka KARTA i Europejskim Centrum Solidarności w Gdańsku oraz w kolekcjach prywatnych, między innymi w Anglii, Francji, Luksemburgu i USA oraz w Polsce, publikowane były wielokrotnie w prasie krajowej i zagranicznej oraz w wydawnictwach książkowych. Wydał między innymi album „Polska – dwory, dworki” (współautor Mirosław Wiśniewski) (Warszawa 1995), rodzaj podręcznika „Kalejdoskop fotografii. Między techniką a sztuką” (Gliwice 2012). Wyróżniony odznaką Zasłużony Działacz Kultury (2003).

Od 1975 żonaty z Hanną z domu Żywicką (ur. 1950), absolwentką Wydziału Chemii UG, ojciec Adama (ur. 1975), grafika–ilustratora, absolwenta i nauczyciela akademickiego w gdańskiej ASP, oraz Ewy (ur. 1980), absolwentki psychologii na Uniwersytecie Jagiellońskim. JANSZ