CHLEBOWSKI STANISŁAW, artysta malarz
| Linia 9: | Linia 9: | ||
'''STANISŁAW CHLEBOWSKI''' (30 VII 1890 Braniewo – 20 XI 1969 Gdańsk), artysta malarz. Syn Antoniego, profesora filologii klasycznej oraz Agaty von Esden-Tempskiej, pianistki. Uczęszczał do gimnazjum w Braniewie, od 1901 z rodziną w Olsztynie. W 1904, po śmierci ojca, zamieszkał z matką i trzema siostrami w Gdańsku–[[WRZESZCZ |Wrzeszczu]] przy Birkenallee 1 (ul. Brzozowa). Siostra Helena (28 III 1888 – 23 VII 1977 Gdańsk) w latach 1914–1920 była nauczycielką w [[MARIENSCHULE | Marienschule]], w okresie [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939 | II Wolnego Miasta Gdańska]] uczyła języka polskiego w polskiej szkole senackiej w koszarach przy Reitergasse (ul. Ułańska). Druga z sióstr Angelika (1887 – po 1925), w 1914 również nauczała w Marienschule, trzecią z sióstr była Maria (6 VIII 1891 – 11 XII 1971 Gdańsk). <br/><br/> | '''STANISŁAW CHLEBOWSKI''' (30 VII 1890 Braniewo – 20 XI 1969 Gdańsk), artysta malarz. Syn Antoniego, profesora filologii klasycznej oraz Agaty von Esden-Tempskiej, pianistki. Uczęszczał do gimnazjum w Braniewie, od 1901 z rodziną w Olsztynie. W 1904, po śmierci ojca, zamieszkał z matką i trzema siostrami w Gdańsku–[[WRZESZCZ |Wrzeszczu]] przy Birkenallee 1 (ul. Brzozowa). Siostra Helena (28 III 1888 – 23 VII 1977 Gdańsk) w latach 1914–1920 była nauczycielką w [[MARIENSCHULE | Marienschule]], w okresie [[WOLNE MIASTO GDAŃSK, 1920–1939 | II Wolnego Miasta Gdańska]] uczyła języka polskiego w polskiej szkole senackiej w koszarach przy Reitergasse (ul. Ułańska). Druga z sióstr Angelika (1887 – po 1925), w 1914 również nauczała w Marienschule, trzecią z sióstr była Maria (6 VIII 1891 – 11 XII 1971 Gdańsk). <br/><br/> | ||
W 1909 uzyskał maturę w [[GIMNAZJUM MIEJSKIE | Gimnazjum Miejskim]] i podjął studia medyczne na jednym z niemieckich uniwersytetów. W latach 1910–1915 studiował architekturę na [[TECHNISCHE HOCHSCHULE DANZIG | Technische Hochschule Danzig]], jednocześnie uczył się prywatnie malarstwa u [[BRANDIS AUGUST von, artysta plastyk | Augusta von Brandisa]], a następnie u [[PFUHLE FRITZ AUGUST, profesor Technische Hochschule Danzig | Fritza Augusta Pfuhlego]]. <br/><br/> | W 1909 uzyskał maturę w [[GIMNAZJUM MIEJSKIE | Gimnazjum Miejskim]] i podjął studia medyczne na jednym z niemieckich uniwersytetów. W latach 1910–1915 studiował architekturę na [[TECHNISCHE HOCHSCHULE DANZIG | Technische Hochschule Danzig]], jednocześnie uczył się prywatnie malarstwa u [[BRANDIS AUGUST von, artysta plastyk | Augusta von Brandisa]], a następnie u [[PFUHLE FRITZ AUGUST, profesor Technische Hochschule Danzig | Fritza Augusta Pfuhlego]]. <br/><br/> | ||
| − | W 1912 zadebiutował wystawą w prestiżowej galerii w [[KATOWNIA | Katowni]]. W 1913 jego obraz ''Martwa natura z rybą'' nabyło [[MUZEUM MIEJSKIE | Muzeum Miejskie]], co zapoczątkowało ścisłą współpracę artysty z tą placówką. W latach 1915–1918 kontynuował naukę malarstwa w Dreźnie i w Berlinie u Lovisa Corintha (1858–1925). W Gdańsku prowadził pracownię malarską przy Fleischergasse (ul. Rzeźnicka). W okresie 1921–1934 kilkakrotnie przebywał w Paryżu, gdzie także miał pracownię i gdzie wystawiał. Był członkiem Union Internationaler | + | W 1912 zadebiutował wystawą w prestiżowej galerii w [[KATOWNIA | Katowni]]. W 1913 jego obraz ''Martwa natura z rybą'' nabyło [[MUZEUM MIEJSKIE | Muzeum Miejskie]], co zapoczątkowało ścisłą współpracę artysty z tą placówką. W latach 1915–1918 kontynuował naukę malarstwa w Dreźnie i w Berlinie u Lovisa Corintha (1858–1925). W Gdańsku prowadził pracownię malarską przy Fleischergasse (ul. Rzeźnicka). W okresie 1921–1934 kilkakrotnie przebywał w Paryżu, gdzie także miał pracownię i gdzie wystawiał. Był członkiem Union Internationaler Fortschrittlichen Künstler (Unia Międzynarodowych Artystów Postępowych) w Düsseldorfie, oraz Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie, współzałożycielem Künstlerbund Danzig (Związek Artystów Gdańskich). W 1938 jego obraz (widok Motławy z Żurawiem) był prezentem dla obchodzącego swój jubileusz [[BUDZYŃSKI BRONISŁAW, działacz gdańskiej Polonii | Bronisława Budzyńskiego]].<br/><br/> |
| − | W czasie II wojny światowej mimo nacisków Niemców nie zmienił nazwiska, pozostał w Gdańsku z siostrami Heleną i Marią. 19 VII 1941 miał swoją monograficzną wystawę w Muzeum Miejskim, w tym samym miejscu wystawiał jeszcze 15 I 1944. W [[ROK 1945 | 1945]] jego gdańska pracownia spłonęła wraz z wieloma dziełami. <br/><br/> | + | W czasie II wojny światowej mimo nacisków Niemców nie zmienił nazwiska, pozostał w Gdańsku z siostrami Heleną i Marią. 19 VII 1941 miał swoją monograficzną wystawę w Muzeum Miejskim, w tym samym miejscu wystawiał jeszcze 15 I 1944 wśród „Malarzy Prus Zachodnich” (prócz niego: Albert Lipczinski, Felix Adalbert Meseck, Bruno Paetsch, Fritz Pfuhle). W [[ROK 1945 | 1945]] jego gdańska pracownia przy ul. Rzeźnickiej spłonęła wraz z wieloma dziełami. <br/><br/> |
| − | W 1956 odznaczono go Złotym Krzyżem Zasługi, w 1965 Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski i odznaką [[ZASŁUŻONYM ZIEMI GDAŃSKIEJ | Zasłużonym Ziemi Gdańskiej]], otrzymał także Medal X-lecia PRL. W 1957 otrzymał nagrodę plastyczną miasta Gdańska, zorganizował kilka wystaw monograficznych w Gdańsku i Sopocie. Jego spuściznę przejęło [[MUZEUM NARODOWE | Muzeum Narodowe]] w Gdańsku. Został pochowany 24 XI 1969 na [[CMENTARZE W OLIWIE | cmentarzu w Oliwie]], obok sióstr Heleny i Marii. <br/><br/> | + | Po wojnie miał pracownię przy ul. Zawiszy Czarnego w Gdańsku-Wrzeszczu. Jego obrazy prezentowano wówczas na kilku monograficznych wystawach, nie tylko w Gdańsku, ostatnia odbyła się w warszawskiej Zachęcie w 1961; zły stan zdrowia artysty nie pozwolił na jego udział w wernisażu. W 1956 odznaczono go Złotym Krzyżem Zasługi, w 1965 Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski i odznaką [[ZASŁUŻONYM ZIEMI GDAŃSKIEJ | Zasłużonym Ziemi Gdańskiej]], otrzymał także Medal X-lecia PRL. W 1957 otrzymał nagrodę plastyczną miasta Gdańska, zorganizował kilka wystaw monograficznych w Gdańsku i Sopocie. Jego spuściznę przejęło [[MUZEUM NARODOWE | Muzeum Narodowe]] w Gdańsku. Został pochowany 24 XI 1969 na [[CMENTARZE W OLIWIE | cmentarzu w Oliwie]], obok sióstr Heleny i Marii. <br/><br/> |
Malował pejzaże, mariny, architekturę Gdańska, martwe natury i portrety. Stosował śmiałe zestawienia barw kładzionych zdecydowanymi pociągnięciami pędzla i klarowną kompozycję.{{author: MJB}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | Malował pejzaże, mariny, architekturę Gdańska, martwe natury i portrety. Stosował śmiałe zestawienia barw kładzionych zdecydowanymi pociągnięciami pędzla i klarowną kompozycję.{{author: MJB}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | ||
Wersja z 18:00, 13 kwi 2024
w Gdańsku, około 1960
STANISŁAW CHLEBOWSKI (30 VII 1890 Braniewo – 20 XI 1969 Gdańsk), artysta malarz. Syn Antoniego, profesora filologii klasycznej oraz Agaty von Esden-Tempskiej, pianistki. Uczęszczał do gimnazjum w Braniewie, od 1901 z rodziną w Olsztynie. W 1904, po śmierci ojca, zamieszkał z matką i trzema siostrami w Gdańsku–Wrzeszczu przy Birkenallee 1 (ul. Brzozowa). Siostra Helena (28 III 1888 – 23 VII 1977 Gdańsk) w latach 1914–1920 była nauczycielką w Marienschule, w okresie II Wolnego Miasta Gdańska uczyła języka polskiego w polskiej szkole senackiej w koszarach przy Reitergasse (ul. Ułańska). Druga z sióstr Angelika (1887 – po 1925), w 1914 również nauczała w Marienschule, trzecią z sióstr była Maria (6 VIII 1891 – 11 XII 1971 Gdańsk).
W 1909 uzyskał maturę w Gimnazjum Miejskim i podjął studia medyczne na jednym z niemieckich uniwersytetów. W latach 1910–1915 studiował architekturę na Technische Hochschule Danzig, jednocześnie uczył się prywatnie malarstwa u Augusta von Brandisa, a następnie u Fritza Augusta Pfuhlego.
W 1912 zadebiutował wystawą w prestiżowej galerii w Katowni. W 1913 jego obraz Martwa natura z rybą nabyło Muzeum Miejskie, co zapoczątkowało ścisłą współpracę artysty z tą placówką. W latach 1915–1918 kontynuował naukę malarstwa w Dreźnie i w Berlinie u Lovisa Corintha (1858–1925). W Gdańsku prowadził pracownię malarską przy Fleischergasse (ul. Rzeźnicka). W okresie 1921–1934 kilkakrotnie przebywał w Paryżu, gdzie także miał pracownię i gdzie wystawiał. Był członkiem Union Internationaler Fortschrittlichen Künstler (Unia Międzynarodowych Artystów Postępowych) w Düsseldorfie, oraz Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie, współzałożycielem Künstlerbund Danzig (Związek Artystów Gdańskich). W 1938 jego obraz (widok Motławy z Żurawiem) był prezentem dla obchodzącego swój jubileusz Bronisława Budzyńskiego.
W czasie II wojny światowej mimo nacisków Niemców nie zmienił nazwiska, pozostał w Gdańsku z siostrami Heleną i Marią. 19 VII 1941 miał swoją monograficzną wystawę w Muzeum Miejskim, w tym samym miejscu wystawiał jeszcze 15 I 1944 wśród „Malarzy Prus Zachodnich” (prócz niego: Albert Lipczinski, Felix Adalbert Meseck, Bruno Paetsch, Fritz Pfuhle). W 1945 jego gdańska pracownia przy ul. Rzeźnickiej spłonęła wraz z wieloma dziełami.
Po wojnie miał pracownię przy ul. Zawiszy Czarnego w Gdańsku-Wrzeszczu. Jego obrazy prezentowano wówczas na kilku monograficznych wystawach, nie tylko w Gdańsku, ostatnia odbyła się w warszawskiej Zachęcie w 1961; zły stan zdrowia artysty nie pozwolił na jego udział w wernisażu. W 1956 odznaczono go Złotym Krzyżem Zasługi, w 1965 Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski i odznaką Zasłużonym Ziemi Gdańskiej, otrzymał także Medal X-lecia PRL. W 1957 otrzymał nagrodę plastyczną miasta Gdańska, zorganizował kilka wystaw monograficznych w Gdańsku i Sopocie. Jego spuściznę przejęło Muzeum Narodowe w Gdańsku. Został pochowany 24 XI 1969 na cmentarzu w Oliwie, obok sióstr Heleny i Marii.
Malował pejzaże, mariny, architekturę Gdańska, martwe natury i portrety. Stosował śmiałe zestawienia barw kładzionych zdecydowanymi pociągnięciami pędzla i klarowną kompozycję.
