BUNT MIESZCZAN GDAŃSKICH W 1411
(uzupełnienie L.M.(3.09.2020)) |
|||
| (Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
| − | '''BUNT MIESZCZAN GDAŃSKICH W 1411 roku.''' Po powrocie Gdańska pod panowanie Krzyżaków po [[WIELKA WOJNA 1409–1411 | Wielkiej Wojnie]] (jesienią 1410) w lutym 1411 | + | [[File:BUNT_MIESZCZAN_GDAŃSKICH_W_1411_roku.png|thumb|Wielki mistrz Heinrich von Plauen według nowożytnego wyobrażenia]] |
| − | Na zjeździe zwołanym 22 II 1411 | + | |
| + | '''BUNT MIESZCZAN GDAŃSKICH W 1411 roku.''' Po powrocie Gdańska pod panowanie Krzyżaków po [[WIELKA WOJNA 1409–1411 | Wielkiej Wojnie]] (jesienią 1410) w lutym 1411 władze [[GŁÓWNE MIASTO | Głównego Miasta Gdańska]] (jako jedyne w państwie krzyżackim) sprzeciwiły się ustanowieniu przez wielkiego mistrza Heinricha von Plauena podatku nadzwyczajnego. Miał on zapewnić środki na spłatę przyjętych pokojem toruńskim krzyżackich zobowiązań finansowych wobec Polski.<br/><br/> | ||
| + | Na zjeździe zwołanym 22 II 1411 tylko przedstawiciele Głównego Miasta Gdańska uzależnili swoją zgodę od dalszych koncesji Zakonu na rzecz miasta. Decyzja Rady Głównego Miasta Gdańska wynikała z odmowy uznania przez Krzyżaków przywilejów Władysława Jagiełły i zwrotu kosztów wysłania w lipcu 1410 oddziałów gdańskich do obrony Malborka. W obawie przed oporem innych miast [[KOMTURSTWO GDAŃSKIE | komtur gdański]] Heinrich von Plauen (brat wielkiego mistrza) zablokował Gdańsk, kupców kierowano do Elbląga, towary gdańszczan zatrzymywano.<br/><br/> | ||
Rada Głównego Miasta Gdańska wzmocniła obwarowania, zablokowała [[ZAMEK KRZYŻACKI | zamek krzyżacki]], murując [[BRAMA ZAMKOWA | Bramę Zamkową]], po zajęciu przez zaciężnych krzyżackich statku gdańskiego na Zatoce Puckiej wysłała w morze kilka własnych z 250 marynarzami, a w okolice miasta 60 zbrojnych, pomocy szukała u miast hanzeatyckich.<br/><br/> | Rada Głównego Miasta Gdańska wzmocniła obwarowania, zablokowała [[ZAMEK KRZYŻACKI | zamek krzyżacki]], murując [[BRAMA ZAMKOWA | Bramę Zamkową]], po zajęciu przez zaciężnych krzyżackich statku gdańskiego na Zatoce Puckiej wysłała w morze kilka własnych z 250 marynarzami, a w okolice miasta 60 zbrojnych, pomocy szukała u miast hanzeatyckich.<br/><br/> | ||
| − | 5 kwietnia zawarto rozejm, dzień później komtur gdański Heinrich von Plauen wezwał na zamek [[BURMISTRZOWIE MIAST GDAŃSKICH | burmistrzów]] [[LETZKAU CONRAD | Conrada Letzkaua]] i [[HECHT ARNOLD | Arnolda Hechta]], którym towarzyszyli rajcy Bartholomäus Gross (zięć Conrada Letzkaua) i drugi, nieznany z nazwiska. Burmistrzowie i rajca Bartholomäus Gross zostali zamordowani (zob. [[HUXER TIEDEMANN | Tiedemann Huxer]]); dopiero 13 kwietnia, po interwencji gdańszczan u nieświadomego przebiegu zdarzeń wielkiego mistrza, wydano ciała rodzinom i zwolniono ocalałego rajcę. Komtur gdański, już za wiedzą wielkiego mistrza, nakazał konfiskatę majątku Letzkaua i Grossa.<br/><br/> | + | 5 kwietnia zawarto rozejm, dzień później komtur gdański Heinrich von Plauen wezwał na zamek [[BURMISTRZOWIE MIAST GDAŃSKICH | burmistrzów]] [[LETZKAU CONRAD, burmistrz Głównego Miasta Gdańska | Conrada Letzkaua]] i [[HECHT ARNOLD, burmistrz Głównego Miasta Gdańska | Arnolda Hechta]], którym towarzyszyli rajcy Bartholomäus Gross (zięć Conrada Letzkaua) i drugi, nieznany z nazwiska. Burmistrzowie i rajca Bartholomäus Gross zostali zamordowani (zob. [[HUXER TIEDEMANN, burmistrz Głównego Miasta Gdańska | Tiedemann Huxer]]); dopiero 13 kwietnia, po interwencji gdańszczan u nieświadomego przebiegu zdarzeń wielkiego mistrza, wydano ciała rodzinom i zwolniono ocalałego rajcę. Komtur gdański, już za wiedzą wielkiego mistrza, nakazał konfiskatę majątku Letzkaua i Grossa.<br/><br/> |
| − | 22 IV 1411 | + | 22 IV 1411 w Braniewie wielki mistrz przyjął pośrednictwo stanów pruskich i podyktował Głównemu Miastu szereg upokarzających warunków: karę pieniężną w wysokości 14 tysięcy kop groszy czeskich, konieczność akceptowania przez władze krzyżackie nowo wybranych rajców, ograniczenie do dwóch liczby burmistrzów; ponadto do Rady Głównego Miasta wprowadzono zwolenników zakonu krzyżackiego (między innymi [[BEKE GERARD, burmistrz Głównego Miasta Gdańska | Gerarda Bekego]], [[DODORF ALBRECHT, burmistrz Głównego Miasta Gdańska| Albrechta Dodorfa]], [[HITTFELD HERMANN, burmistrz Głównego Miasta Gdańska | Hermanna Hittfelda]], [[BAISENER JOHANN, burmistrz Głównego Miasta Gdańska | Johanna Baisenera]]), władze miasta przyjęły ustanowione przez Krzyżaków podatki.<br/><br/> |
| − | Represje złagodzono w | + | Represje złagodzono w 1414, kiedy nowy wielki mistrz Michał Küchmeister obiecał nie ingerować w wybory władz miejskich. Wydarzenia związane z buntem odegrały ogromną rolę w kształtowaniu wrogich Krzyżakom postaw mieszczaństwa gdańskiego w 1. połowie XV wieku. {{author: BM}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]] |
Aktualna wersja na dzień 23:37, 5 gru 2022
BUNT MIESZCZAN GDAŃSKICH W 1411 roku. Po powrocie Gdańska pod panowanie Krzyżaków po Wielkiej Wojnie (jesienią 1410) w lutym 1411 władze Głównego Miasta Gdańska (jako jedyne w państwie krzyżackim) sprzeciwiły się ustanowieniu przez wielkiego mistrza Heinricha von Plauena podatku nadzwyczajnego. Miał on zapewnić środki na spłatę przyjętych pokojem toruńskim krzyżackich zobowiązań finansowych wobec Polski.
Na zjeździe zwołanym 22 II 1411 tylko przedstawiciele Głównego Miasta Gdańska uzależnili swoją zgodę od dalszych koncesji Zakonu na rzecz miasta. Decyzja Rady Głównego Miasta Gdańska wynikała z odmowy uznania przez Krzyżaków przywilejów Władysława Jagiełły i zwrotu kosztów wysłania w lipcu 1410 oddziałów gdańskich do obrony Malborka. W obawie przed oporem innych miast komtur gdański Heinrich von Plauen (brat wielkiego mistrza) zablokował Gdańsk, kupców kierowano do Elbląga, towary gdańszczan zatrzymywano.
Rada Głównego Miasta Gdańska wzmocniła obwarowania, zablokowała zamek krzyżacki, murując Bramę Zamkową, po zajęciu przez zaciężnych krzyżackich statku gdańskiego na Zatoce Puckiej wysłała w morze kilka własnych z 250 marynarzami, a w okolice miasta 60 zbrojnych, pomocy szukała u miast hanzeatyckich.
5 kwietnia zawarto rozejm, dzień później komtur gdański Heinrich von Plauen wezwał na zamek burmistrzów Conrada Letzkaua i Arnolda Hechta, którym towarzyszyli rajcy Bartholomäus Gross (zięć Conrada Letzkaua) i drugi, nieznany z nazwiska. Burmistrzowie i rajca Bartholomäus Gross zostali zamordowani (zob. Tiedemann Huxer); dopiero 13 kwietnia, po interwencji gdańszczan u nieświadomego przebiegu zdarzeń wielkiego mistrza, wydano ciała rodzinom i zwolniono ocalałego rajcę. Komtur gdański, już za wiedzą wielkiego mistrza, nakazał konfiskatę majątku Letzkaua i Grossa.
22 IV 1411 w Braniewie wielki mistrz przyjął pośrednictwo stanów pruskich i podyktował Głównemu Miastu szereg upokarzających warunków: karę pieniężną w wysokości 14 tysięcy kop groszy czeskich, konieczność akceptowania przez władze krzyżackie nowo wybranych rajców, ograniczenie do dwóch liczby burmistrzów; ponadto do Rady Głównego Miasta wprowadzono zwolenników zakonu krzyżackiego (między innymi Gerarda Bekego, Albrechta Dodorfa, Hermanna Hittfelda, Johanna Baisenera), władze miasta przyjęły ustanowione przez Krzyżaków podatki.
Represje złagodzono w 1414, kiedy nowy wielki mistrz Michał Küchmeister obiecał nie ingerować w wybory władz miejskich. Wydarzenia związane z buntem odegrały ogromną rolę w kształtowaniu wrogich Krzyżakom postaw mieszczaństwa gdańskiego w 1. połowie XV wieku.
