SUCHTEN HEINRICH, burmistrz Gdańska

Aktualna wersja na dzień 11:50, 17 sie 2024

Herb rodu Suchtenów

HEINRICH SUCHTEN (około 1435 – 21 VIII 1501), burmistrz Gdańska. Pochodził z rodziny przybyłej do Gdańska w 2 połowie XIV wieku z Süchteln w Nadrenii. Był wnukiem mieszczanina gdańskiego Heinricha, walczącego ponoć 15 VII 1410 w bitwie pod Grunwaldem po stronie krzyżackiej. Syn Bertholda (zm. 21 IX 1447 Gdańsk), ławnika (od 1435) i rajcy (od 1442) Głównego Miasta Gdańska oraz Elzy, córki rajcy Heinricha von Staden.

28 III 1465 Rada Miejska Głównego Miasta przekazała mu prawo do połowy z 350 grzywien, pożyczonych przez miasto na potrzeby wojenne od (zmarłego w 1461) burmistrza Hermana Stargarda. W latach 1465–1466 procesował się z mieszczaninem gdańskim Swertem Seitzem o rozliczenie 1300 grzywien z ogólnej pożyczki 1853 grzywien, udzielonej przed 1441 przez ojca bratu Swerta, Georgowi.

Od 1469 był ławnikiem, od 1477 rajcą, w 1480 sędzią. Od 1492 był burmistrzem. Urząd pierwszego burmistrza pełnił w 1493 i 1498, drugiego w 1492, 1497 i 1501, trzeciego w 1496 i 1500, czwartego w 1494, 1495 i 1499. W 1499 i 1501 był burgrabią królewskim w Gdańsku. Pełnił też urząd wójta Żuław Gdańskich i w 1496 starosty puckiego.

W latach 80. XV wieku włączył się aktywnie w działalność Rady Miasta Gdańska na zjazdach stanów Prus Królewskich. W maju 1484 reprezentował Gdańsk na zjeździe w Grudziądzu. W 1487, wspólnie z burmistrzem Johannem Schewecke omawiał w Wilnie z królem polskim Kazimierzem Jagiellończykiem problem szkód, jakie wyrządzali gdańszczanom kupcy z Kowna. 24 IV 1488, ponownie wspólnie z burmistrzem Johannem Schewecke, obecny był w Toruniu, gdzie dyskutowano m.in. o pomocy stanów Prus Królewskich dla króla Kazimierza Jagiellończyka na wyprawę przeciwko Turcji. Z Torunia obaj udali się do Piotrkowa, gdzie wraz z pozostałymi członkami poselstwa Stanów Pruskich 1 V 1488 zostali przyjęci przez króla. Wraz z innymi posłami zabiegał wówczas u niego między innymi o uzyskanie potwierdzenia królewskiego przywilejów Prus Królewskich i Gdańska, w tym przestrzegania zasady indygenatu, czyli obsadzania urzędów osobami pochodzącymi z danej ziemi, w tym wypadku z Prus Królewskich a nie Polakami. 15 V obaj gdańscy posłowie z Piotrkowa relacjonowali Radzie Miasta Gdańska przebieg spotkania z królem.

Towarzyszył od 31 maja do 2 czerwca 1489 burmistrzowi Georgowi Bockowi w zjeździe stanów w Grudziądzu. 4 VII 1489 byli obecni w Toruniu, gdzie szykowano poselstwo do króla Kazimierza Jagiellończyka, mające złożyć obietnicę pomocy Prus Królewskich w sprawach węgierskich oraz poparcie królewskiej decyzji w sprawie obsady biskupstwa warmińskiego przez królewicza Fryderyka Jagiellończyka. Z zalecenia Rady Miasta Gdańska jej posłowie wstrzymali się jednak z deklaracją pomocy. 23–25 VIII 1489 uczestniczył w zjeździe rady Prus Królewskich w Grudziądzu, 27–29 VII 1490 w tym samym mieście obecny na zjeździe stanów. Był obecny także na zjazdach 7–11 IX 1490 w Tczewie, 10–14 X w Grudziądzu, w tym samym miejscu 31 X–5 XI 1490 i 6–8 III 1491, 17–20 IV 1491 w Dzierzgoniu, w ponad miesiąc później wspólnie z rajcą Johannem Eggerdem reprezentowali Gdańsk na kolejnym zjeździe w Grudziądzu. Brał udział 1–4 I 1492 w zjeździe w Tczewie, po którym, jeszcze w styczniu 1492, wyruszył w poselstwie stanów do króla, do Wilna. Posłowie gdańscy przybyli do Wilna 9 II 1492, spotkania z monarchą trwały od 10 do 18 lutego. Poruszano m.in. sprawę skargi gdańszczan na Duńczyków i kupców kowieńskich, uzyskując obietnicę władcy na podjęcie przez niego interwencji u króla Danii Jana I. Rozmawiano również o kwestiach wysyłki królewskiego zboża do Gdańska i jego sprzedaży bezpośrednio obcym kupcom, a więc ze szkodą gdańszczan.

Po powrocie z Wilna brał udział 8–9 IV 1492 w zjeździe stanów w Tczewie, między innymi w obronie przywilejów Prus Królewskich. 31 X 1494, wspólnie z burmistrzem Heinrichem Falckem oraz rajcą Georgiem Mandtem był w Toruniu wśród przedstawicieli Stanów Pruskich uroczyście witających nowego króla polskiego, Jana Olbrachta. 29 XI 1494 udało mu się podczas rozmów z nowym królem uzyskać potwierdzenie wszystkich przywilejów Stanów Pruskich (potwierdzenie przywilejów dla Gdańska uzyskało poselstwo w innym już składzie w lutym 1495).

22 III 1495 wspólnie z Georgiem Bockiem wystawił w Gdańsku list do gdańskich posłów w Toruniu, oddalający skargi na Jana Wulkowskiego i Pawła z Kacka za rzekome wyrządzanie szkód w lasach królewskich. W kwietniu 1496, razem z Georgiem Mandtem, był obecny w Malborku, podczas rokowań przedstawicieli miast w sprawie podatków (zwłaszcza akcyzy), z przeznaczeniem pieniędzy dla króla. Po raz ostatni na zjeździe stanów w Malborku obecny był w lipcu 1496, obradowano także o obsadzie starostw w Prusach Królewskich.

Był członkiem bractwa św. Jerzego. 6 II 1486, ulegając prośbom siostry ciotecznej Katheriny Finkenberg (córki Arndta Finkenberg i Gertrud von Suchten), w tradycyjnym gdańskim turnieju rycerskim przyznał nagrodę pokonanemu Hermanowi Floringowi, jednak wobec nacisków pospólstwa zmuszony był odwołać decyzję i uhonorować 17 lutego rzeczywistych zwycięzców turnieju.

Posiadał po ojcu majątek Leźno Małe pod Gdańskiem, w 1473 miał prawo do części wsi Gołąbkowo. Był właścicielem dwóch domów, w tym przy Hundegasse (ul. Ogarna). Czerpał dochody z parceli przy Langgasse (ul. Długa), przed śmiercią uzyskał królewszczyznę Gremblin koło Gniewu.

Był dwukrotnie żonaty. Po raz pierwszy od 15 VII 1464 z Margarethe, córką ławnika Johana Zimmermana, po raz drugi od około 1498 z Barbarą, córką Ottona Angermünde. Pod koniec życia odegrał czynną rolę w głośnym sporze między rodzinami Suchtenów, Feldstete, Melmannów, Angermünde, Pilemannów z jednej strony a rodziną Ferberów z drugiej. Spór został wywołany staraniem Ferberów o pozyskanie ręki Anny (spadkobierczyni Pilemanna) dla Maurycego Ferbera. Spór ten ciągnął się latami, nie doczekał jego rozstrzygnięcia.

Z pierwszego małżeństwa miał ośmioro dzieci. Z synów Heinrich (27 X 1457 Gdańsk – 26 IX 1518), ławnik (od 1506), rajca (od 1514), w 1504 poślubił Annę Pilemann (m.in. ich córka Ursula była żoną burmistrza Tiedemanna Giesego); Kurt był burmistrzem Gdańska, Christoph humanistą i poetą; Georg (zm. po 30 VI 1526) był ławnikiem (od 1520) i ojcem lekarza, alchemika i poety Alexandra Suchtena; w młodym wieku zmarli Johann (zm. 1495) i Barthel (zm. 1494). Z córek Katherina poślubiła kupca Petera Rabenwalda, Gertrud (zm. 1516) była żoną rajcy gdańskiego Barthela Steffena i po jego śmierci, od 1507 Walthera, syna burmistrza Philipa Bischofa. BM