NASE GOTTSCHALK, burmistrz Głównego Miasta Gdańska

Aktualna wersja na dzień 08:05, 6 gru 2022

GOTTSCHALK NASE (Naso; zm. około 1390 Gdańsk), burmistrz Głównego Miasta Gdańska. Pochodził z rodziny osiadłej na Pomorzu Gdańskim już w XIII wieku (w Tczewie?). W 1380 uzyskał od wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego Winricha von Kniprode potwierdzenie wcześniejszego przywileju dla jego przodków wsi Wielogłowy w ziemi tczewskiej, wystawionego w latach 1317–1324 przez ówczesnego krzyżackiego mistrza pruskiego Friedricha von Wildenberg. Z kolei w tym przywileju poświadczono nadanie tej wsi już przez księcia Mściwoja II (zmarłego w 1294).

W 1348 był ławnikiem Głównego Miasta Gdańska, od 1349 rajcą, od 1363 burmistrzem. Można przyjąć, że pierwszym burmistrzem był w latach 1366, 1369, 1375, 1379, 1384, 1387, 1388 i 1390; drugim – 1365, 1368, 1372, 1373, 1374, 1378 i 1389; trzecim – 1363, 1364, 1367, 1371, 1377, 1383 i 1386; czwartym – 1370, 1376, 1380, 1381, 1382 i 1385.

Był pierwszym gdańszczaninem reprezentującym miasta pruskie na zjazdach Hanzy. Jeszcze jako rajca, razem z Hinrickem Langhenem z Chełmna, 7 IX 1361 wziął udział w zjeździe w Greifswaldzie (Gryfia). Brał udział w zjazdach miast pruskich w Gdańsku 24 V 1377 i w Malborku 17 IV 1379. W 1. połowie lat 80. XIV wieku jako reprezentant miast pruskich regularnie uczestniczył w zjazdach hanzeatyckich: miast wendyjskich i pruskich w Wismarze 21 X 1380 oraz ogółu miast hanzeatyckich w Lubece 24 VI 1381 i Stralsundzie 24 IV 1384. Brał też udział w rozstrzyganiu sporów na terenie Głównego Miasta Gdańska. 11 VI 1363 poświadczył rozstrzygnięcie sporu przez komtura gdańskiego Giselbrechta von Dudelsheima między proboszczami kościoła Najświętszej Marii Panny i kościoła św. Katarzyny o zwierzchnictwo nad kościołami św. Jana i św. Gertrudy. W 1378 najprawdopodobniej doprowadził do stłumienia skierowanej przeciwko Radzie Miejskiej rewolty rzemieślników gdańskich, przede wszystkim browarników ( bunt cechów Głównego Miasta Gdańska). Między innymi za jego sprawą przywódców tej rewolty spotkały represje: aresztowania i kary śmierci; Volmar Ankersmid, jeden z uciekinierów z miasta, w liście do Gottschalka Nasego bronił się przed obwinianiem go o udział w zamieszkach.

W 1379 wraz z innymi członkami Rady Głównego Miasta Gdańska zobowiązał się do utrzymania fundacji dwóch mszy za zmarłych gdańszczan Tidemanna i Rotgera von Lowenborch. Na rzecz tej fundacji Rada Miejska zobowiązała się uiszczać 20 grzywien rocznie jako rentę wieczystą po śmierci fundatorów.

W 1382 był właścicielem czterech nieruchomości na terenie Głównego Miasta Gdańska: na rogu platea panum (ul. Chlebnicka) i platea institutorum (ul. Kramarska), obok Dworu Artusa; na rogu agger (ul. Grobla I) i platea sancti spiritus (ul. św. Ducha); na rogu ampla platea (ul. Szeroka) i nieistniejącej Księżej I; na rogu platea sancti Johannis (ul. Świętojańska) i Księżej II (obecnie teren zieleńca między ulicami Szeroką i Świętojańską, w 1378 ulica nazywana twergasse retro Gotscalcum Nasen, czyli „poprzeczna za Gottschalkiem Nase”). Jego coroczne dochody powiększały renty z siedmiu nieruchomości w Gdańsku. Wieś Wielogłowy posiadał na prawie niemieckim, był zobowiązany z niej do służby wojskowej w lekkiej zbroi. Miał syna Gottschalka, w latach 1412–1417 ławnika Głównego Miasta Gdańska. MG