GÖDEKE JOHANN, burmistrz Głównego Miasta

Aktualna wersja na dzień 13:03, 6 gru 2022

JOHANN GÖDEKE (około 1350 Wrocław – po kwietniu 1406), burmistrz Głównego Miasta Gdańska. Pochodził z Wrocławia, w 1379 otrzymał obywatelstwo miejskie Głównego Miasta Gdańska. Jako kupiec specjalizował się w handlu suknem angielskim. Od 1386/1387 był ławnikiem Głównego Miasta Gdańska, od 1388 rajcą, w 1406 sprawował urząd trzeciego burmistrza.

Jeszcze w okresie pełnienia funkcji rajcy zajmował się działalnością dyplomatyczną w imieniu Głównego Miasta Gdańska i wielkiego mistrza Konrada von Jungingen. Na przełomie XIV i XV wieku głównym problemem w stosunkach handlowych Prus krzyżackich stawała się coraz większa dominacja kupców angielskich w imporcie sukna do państwa zakonu krzyżackiego. Spowodowało to duży deficyt Prus (zwłaszcza Gdańska) w obrotach handlowych z Anglią. Niezadowolenie budziła również coraz bardziej zauważalna obecność kupców angielskich, którzy w znacznej liczbie osiedlali się w Gdańsku, tworząc zwartą kolonię. Dlatego coraz częściej dochodziło do konfliktów handlowych. Prusaków obarczano w Anglii coraz większymi podatkami, dochodziło również do rabunków statków pruskich przez Anglików, jak na przykład pod Ostendą w 1403. Z drugiej strony wielki mistrz krzyżacki przy poparciu Gdańska ograniczał działalność kupców angielskich w Prusach poprzez areszt ich towarów.

Jako reprezentant Gdańska uczestniczył w zjeździe miast pruskich w Malborku 15 VI 1403, na którym głównym tematem obrad były stosunki miast pruskich z Anglią. Podjęto tam między innymi decyzję o zwrocie aresztowanych towarów angielskich oraz zabroniono wypraw handlowych w kierunku Anglii aż do powrotu planowanego poselstwa. W poselstwie tym reprezentował Gdańsk; rokowania z przedstawicielami króla Anglii Henryka IV podjęto w Westminster. Ich efektem był zawarty 3 X 1403 tymczasowy układ, na mocy którego Prusacy w Anglii i Anglicy w Prusach do najbliższej Wielkanocy (tj. do 30 III 1404) uzyskali prawo do swobodnego poruszania się, ale bez możliwości prowadzenia handlu. W latach 1403–1405 brał udział w zjazdach miast pruskich w Malborku i Gdańsku oraz w zjeździe Hanzy w Malborku 16 X 1404. Przedmiot obrad tych zjazdów stanowiły sprawy polityki wobec Anglii i odszkodowań za towary utracone przez kupców pruskich. We wrześniu 1404 reprezentował Główne Miasto Gdańsk w zjeździe przedstawicieli miast śląskich i pruskich oraz posłów króla rzymskiego i zakonu krzyżackiego w Malborku.

W lutym i marcu 1406 na dwóch zjazdach miast pruskich w Gdańsku nałożono kary na kupców, którzy mimo zakazu wwozili do Prus angielskie sukno. Znalazł się wśród nich, sprowadził bowiem sukno przy okazji powrotu ze wspomnianych rokowań angielsko-krzyżackich w 1403, łamiąc postanowienia handlowe, których sam był współautorem. Krótki okres urzędowania jako burmistrza Głównego Miasta Gdańska mógł zostać spowodowany rychłą śmiercią bądź wydaleniem z Rady Miejskiej.

Posiadał nieruchomość przy południowej pierzei Langgasse (ul. Długa), w bloku zabudowy między obecnymi ul. Ławniczą i Pocztową. W 1397 zakupił rentę w wysokości grzywny z ogrodu należącego do Petera Misenera. W 1406 wraz z żoną Dorotheą zakupił we Wrocławiu rentę w wysokości 100 grzywien. Kłopoty Wrocławia dotyczące regularnego uiszczania renty wobec spadkobierców stały się w latach 1422–1450 przedmiotem licznych ponagleń i prób aresztu towarów wrocławskich ze strony rodziny Gödeke oraz Głównego Miasta Gdańska.

Miał syna Hansa Gödekego, burmistrza Starego Miasta Gdańska. MG